قفل جواهر یکی از کوچک ترین ویژگی های قطعات یک جواهر، است. قفل جواهرات، یا اتصال دهنده جواهرات، مکانیزمی است که به شما امکان می دهد گردنبند یا دستبند خود را بدون اینکه آسیبی ببیند یا گم شود به راحتی پوشیده و در زمان لزوم به درآوردن وکنار گذاشتن به آسانی قفل را باز کنید.برخی از اتصال دهنده ها یا قفل ها پنهان هستند، در حالی که برخی دیگر جزء اصلی و از عناصر اصلی در طراحی جواهر هستند. در اینجا لیستی از انواع مختلف قفل های جواهرات موجود در جواهر فروشی ها آورده شده است.
انواع قفل جواهرات
یکی از مواردی که در انتخاب جواهرات مناسب باید به آن توجه ویژه داشته باشیم، قفل زیورآلات است. هرچند در رابطه با نحوه انتخاب قفل صحیح برای دستبند و گردنبند دست ساز قوانین ویژه وجود دارد؛ اما برخی از تولیدکننده ها به منظور افزایش سود خود یا عدم اطلاعات کافی از قفل مناسبی برای دستبند استفاده نمی کنند. از این رو حتما باید هنگام خرید جواهرات به نحوه قفل و بست و به آن ها توجه ویژه داشته باشیم.
قفل های حلقه ای فنری
قفل های جواهرات تنها اجزای کاربردی در محافظت از دو انتهای یک قطعه ی جواهر نیستند،گرچه برخی از این قفل ها تنها نقش حفاظتی داشته و با ظاهری منسجم از بیش از حد سنگین شدن جواهر جلوگیری می کند.انواعی از قفل ها نیز وجود دارند که ساختاری متفاوت تر داشته و در طراحی کلی جواهر نقشی جدی ایفا می کنند.ساختار بعضی از این قفل ها به گونه ای است که در باز و بسته کردن بسیار دشوار هستند و باید حتما با کمک فرد دیگری انجام گیرد.
قفل حلقه ای فنری با فشار اهرمی که در مسیر خاص به شکل حلقه قرار گرفته، به سمت عقب باز می شود.هنگامی که قفل باز شد، زنجیر یا بند را درون حلقه ی قفل قرار داده، سپس اهرم را رها کرده تا به جای خود بازگشته و بسته شود.فنر کوچکی درون قفل وجود دارد که به بسته شدن سریع قفل در صورت رها کردن اهرم کمک می نماید.قفل های حلقه ای فنری در حالت عمومی در افزایش امنیت گردنبند، دستبند و پا بند ها مورد استفاده هستند، اما برای بسیاری از مردم، باز و بسته نمودن این قفل ها دشوار است.قفل هایی که در اندازه های متناسب تر با جواهر قرار داده شده اند، به آسانی باز و بسته می شوند.
قفل های جعبه ای
قفل های جعبه ای از دو قطعه تشکیل شده اند که با کشیدن اهرم داخلی به سمت پایین، و اندکی فشار قفل باز خواهد شد.و اگر این قطعه را دوباره به سمت داخل فشار دهید، قفل بسته خواهد شد.کارکرد قفل های جعبه ای دشوار نیست، اما برخی اوقات قدرت و توانایی قفل های خرچنگی را ندارند.قفل های جعبه ای در اشکال گوناگون که جنبه ی تزیینی نیز دارند و ساده و معمولی در اندازه ها و اشکال متنوعی در بازار وجود دارند.
قفل های پیچی
قفل های پیچ زنجیری از دو قطعه در دو انتهای یک قطعه ی جواهر تشکیل شده اند.یکی از این دو قطعه حلقه ای شکل( می تواند اشکال مختلفی داشته باشد) بوده که فضای درونی آن خالی می باشد.قطعه ی دیگر که در انتهای دیگر جواهر قرار دارد، میله ای شکل و یا به شکل یک پیچ قطور است.هنگامی که قسمت میله ای شکل را به درون قطعه ی حلقه ای شکل وارد نمودید، لبه های آن اجازه ی عبور به میله را نداده و در نهایت قفل خواهد شد.قفل های پیچ زنجیری اغلب در دستبندها و پابندها مورد استفاده هستند، اما برخی هنرمندان طراحی جواهر از این قفل در طراحی گردنبند نیز استفاده می کنند.این قفل های در اشکال و اندازه های متفاوت وجود دارند، هر چند که این قفل ها به نسبت امنیت کمتری تضمین می نماید.
قفل های مخفی جواهرات
قفل های مخفی درون طراحی جواهر قرار گرفته و پس از چفت شدن به ظاهر ناپدید می شوند، که با این کار، ظاهر جواهر کاملا دست نخورده و بی وقفه می ماند.
این قفل چفت اضافه ای دارد که میزان امنیت را افزایش می دهد.
قفل خرچنگی، Lobster clasp
قفل خرچنگی غالباً به شکل پنجه خرچنگ درآمده است. برای باز و بسته کردن این قفل باید از اهرم بسیار کوچکی که در یک سمت آن قرار دارد کمک بگیرید. از جمله نکات مثبت این مدل، امکان استفاده از آن در انواع مختلف گردنبند و دستبند است به دلیل امنیت بسیار بالای مدل خرچنگ نه تنها استفاده از آن در زیورآلات سنگین مرسوم است، بلکه در جواهرات کودکان نیز بکار می رود. استفاده از این قفل در گردنبند برای افرادی مشکل است ولی از محاسن دیگر این نوع قفل کاربرد آن در ساخت دستبندهای هدیه است که از اندازه آن اطمینان ندارید، و برای سایز کردن می توانید از حلقه ای کوچک و اتصال آن به یک طرف دستبند استفاده کنید.
قفل قلاب، قفل اس Hook clasp
این قفل از یک حرکت قلاب آسان استفاده می کند. یک قطعه منحنی در پایین قلاب به یک حلقه یا دایره می رسد تا آن را در جای خود نگه دارد. در ظاهر حالتی کاملاً شبیه قلاب ماهیگیری دارد برای بستن زنجیر گردنبند باید یک سر قلاب را درون یکی از حلقه های دیگر زنجیر بیندازید.هرچند طراحی قفل قلاب بسیار ساده و قدیمی است اما کارایی نسبتاً خوبی دارد. معمولاً از قفل های قلاب ماهی گیری در گردنبندهایی با وزن کم استفاده می شود. از مهمترین نقاط مثبت این قفل سهولت در استفاده و ارزان بودن آن است. از این نوع قفل برای گردنبندهای گرانقیمت استفاده نمی شود زیرا امکان لغزیدن و باز شدن آن وجود دارد.
قفل های چند رشته ای
این نوع قفل تنها درجایی استفاده می شود که قصد استفاده از چند رشته زنجیر یا مهره را برای گردنبند داشته باشید. مکانیسم قفل و بست در قفل های چند رشته ای معمولا خرچنگی یا میله ای و محوری است. چراکه گردنبندهای چند رشته ای معمولا وزن بالایی دارند و باید امنیت آن ها را نیز تامین نمود.
قفل ساعت
این مدل که در ساعت مچی نیز دیده می شود، مکانیسمی بسیار ساده و کاربردی دارد. مهم ترین ویژگی مثبت این مدل، سهولت باز و بسته کردن آن تنها به وسیله یک دست محسوب می شود. به دلایل مختلف، نظیر قیمت بسیار بالا و عدم امنیت کافی از قفل ساعتی برای گردنبند کمتر استفاده می شود.
قفل جعبه ای
مکانیسم عمل این قفل به صورتی است که با فشار یک زبانه به دیگری فعال می شود. با فشار دادن اهرم کوچکی که روی آن قرار دارد، می توان آن را باز نمود. مهم ترین فاکتور مثبت قفل جعبه ای برای جواهرات امکان بهره گیری از ظاهر فوق العاده شیک آن برای گردنبندهای اشرافی یا دستبندهای گران قیمت است.
افزون بر این مدل های جدیدی از قفل جعبه ای شامل مهره ای یا دکوراتیو نیز به بازار عرضه شده اند که دست طراحان را هر چه بیشتر باز می گذارد. متاسفانه مکانیسم قفل جعبه ای به تنهایی کارایی چندانی ندارد. از این رو اگر قصد استفاده از مدل جعبه ای را برای جواهرات ارزشمندتان داریدف حتما از وجود قفل امنیتی در آن اطمینان حاصل کنید. تا از باز شدن ناگهانی دستبند خودداری نماید. استفاده از مدل جعبه ای معمولا در گردنبندهای سبک، دستبند و پابند به چشم می خورد.
قفل دکوراتیو
این قفل های بسیار شیک مکانیزم عملی بسیار شبیه به قفل های فشاری دارند. با این حال تفاوت جدی در آن ها به چشم می خورد. برخلاف ظاهر دکمه های فشاری ساده، زمانی که یک زبانه را به دیگری وارد می کنید شکل قفل تغییر می کند. از قفل دکوراتیو در جواهرات بسیار شیک استفاده می شود. متاسفانه قیمت نسبتا بالا و عدم اطمینان بالای قفل موجب شده است، تنها در گردنبندهای سبک یا دستبندهای گران قیمت شاهد استفاده از این قفل باشیم.
قفل تاشو
قفل تاشو از یک بخش قفل و یک بخش حلقه تشکیل می شود. بخش قفلی دارای دو نیمه است که توسط لولای ظریفی به هم متصل شده اند. با قرار گرفتن بخش حلقه ای در میان دو نیمه ی قفل و فشار دادن آن،گیره بسته شده و قفل محکم میشود. از قفل تاشو اغلب در ساخت دستبند و گردنبند های ظریف و طرح جواهر استفاده می شود و قفلی با قابلیت اعتماد بالا و در رده ی قفل های شیک می باشد.
قفل مهره ای یا بافت آسانسوری
این قفل بر خلاف اکثر قفل ها حالت فلزی ندارد و از دو رشته نخ طنابی مستحکم که بر روی یکدیگر قرار گرفته اند و بافتی لوله ای شکل این قفل را تشکیل میدهد و باعث لغزش دو رشته نخ بر روی هم می شود.این قفل اغلب در ساخت دستبند ها ی مهره ای و سنگی اسپرت به کار می رود.
انتخاب قفل مناسب در ساخت جواهرات
قلاب ها تنها وسیله ای برای محکم کردن دو سر گردنبند یا دستنبد نیستند، بلکه از ضروریات جواهرات به شمار می آیند.شاید بدانید که انواع بسیار متنوعی از قفل ها وجود دارند که هر یک اثری خاص بر روی جواهرات دارند، بنابراین انتخاب قفل مناسب برای جواهری که می سازیم مهم تر خواهد بود.در ساخت جواهرات سبک وزن تا وزن های متوسط از قفل های فنری(spring)، خرچنگی(lobster)، مرواریدی(pearl) و یا مغناطیسی(magnetic) استفاده می شود. این قلاب ها برای جواهرات سبک مناسبترین انتخاب هستند و البته اندازه ی آنها با توجه به وزن جواهر انتخاب می شود. اگر جواهراتی با وزن متوسط یا تقریبا سنگین انتخاب کرده اید، قفل پیچی(toggle)، چنگکی(hook)، چشمی(eye clasp) و یا اندازه ی بزرگ قفل خرچنگی استفاده کنید.این قفل ها تحمل جواهرات با وزن متوسط را دارند. در صورتی که گردنبندهای چند قطعه ای ساخته اید، هر نوع قفلی مناسب خواهد بود.فقط کافیست که اندازه ی مناسب با جواهر خود را انتخاب کنید. در این بخش ، قفل ها را از منظر وزن مورد بررسی قرار دادیم. گرچه یکی از ویژگی های مهم در انتخاب، عامل وزن می باشد، با این حال می توانید قفل های مناسب را با توجه به سبک ایمن برای جواهر خود انتخاب کنید.