موضوعی که «بیژن بنفشه خواه» بخاطرش فحش می خورد!

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از افکارنیوز، بیژن بنفشه خواه معتقد است تلویزیون با رویکردهای فعلی مخاطبش را از دست می دهد و سرمایه هایش به مدیوم های دیگر پناه می برند؛ در صورتی که امثال مهران مدیری و رضا عطاران باید برای تلویزیون سریال بسازند؛ نباید کاری کنیم آن ها سرخورده و فراری شوند.

بخش هایی از گفتگوی بلند با بیژن بنفشه خواه را مرور می کنیم.

* قبل از اینکه گپ وگفت را آغاز کنیم دیدم قدری به تلویزیون گلایه دارید، به همان مقوله تبلیغات برمی گردد که امکانش برای شما فراهم نشد؟

بله. از من دعوت کردند و دستمزدش هم خوب بود. هشت تیزر را در هشت روز می گرفتند با مبلغ ۴۰۰ میلیون تومان. من چنین دستمزدی هیچ وقت در کاری نگرفته ام؛ کارهایی که دوران تصویربرداری طولانی هم داشته و چندین ماه به طول انجامیده است. برخی از آنها هنوز هم تسویه نکرده اند؛ مثل "عین شین قاف" که هنوز پخش آن بلاتکلیف است طلب دارم.

مشکل ما این است که مردم عده ای که در ویترین اند آنها را می بینند و ما را هم به سنگِ همان ها می زنند. بازیگرانی که جزو سوپراستارهای سینمای ایران اند و یا تهیه کنندگانی که چندین خانه، ویلا و دفتر دارند؛ آن ها را نمی بینند اما اگر ما بگوییم فلان قدر گرفته ایم و هنوز فلان قیمت طلب داریم به ما در فضای مجازی حمله می شود.

* یک سؤالی که بسیاری از طنازان دارند این است چرا کمدین های ما اعصاب ندارند و مثل آنی نیستند که نشان می دهند؟

دقیقاً این مشکل برای کمدین ها و طنازان است؛ مردم تصور می کنند باید همیشه شاد باشند؛ بارها وقتی تنهایی دارم راه می روم به من می گویند: "چرا نمی خندی؟" می خندم و ادامه می دهم؛ مگر آدم دیوانه است همین طوری بخندند. آن هم وقتی تنهایی قدم می زنیم همین طوری بخندیم طور دیگری فکر می کنند. شاید من هم به عنوان کمدین، در بیمارستان باشم، بهشت زهرا و هر اتفاقی برای من افتاده باشد.

واقعاً وقتی مردم مرا در خیابان می بینند و ابراز لطف می کنند واقعاً خوشحال می شوم اما بالأخره امکان دارد هر اتفاق و هر موقعیتی برای ما پیش بیاید. از قدیم الایام هم گفته اند "دلقک ها غمگین ترین آدم ها هستند". چون طنازان و کمدین های ما جلوی دوربین هر طنز و کمدی را جلوی دوربین نمایش می دهند، تخلیه می شوند و ناراحتی هایشان را پشت دوربین جا می گذارند.

* بسیاری در سینمای ایران داریم که خانواده هنری دارند؛ یکی از آن خانواده ها "بنفشه خواه" است. چرا فارغ از ارزیابی شخصی فردِ هنرمند، به او برچسب آقازاده فرهنگی و هنری می زنند؟

این برچسب ها را به من هم زده اند. اما طبیعی است خیلی در کسب و کارها داریم پدر نجار است و پسرش را به شغلش سوق داده و یا لبنیاتی و خیلی مشاغل دیگر؛ ممکن است فامیلی کمک کننده باشد اما دقیقاً من و پدرم خیلی با این قضیه مخالفیم. من همیشه به پدرم گفته ام من را جایی معرفی نکن! قبل از سال ۱۳۷۳ که کار کنم سه کار در دوران کودکی در کارنامه ام دارم؛ یکی در ۱۰ سالگی، یکی ۱۲ سالگی و دیگری ۱۷ سالگی که فیلمی شانزده میلیمتری بازی کردم به نام "برخورد"؛ کارگردانش سعید مولایی بود و حتی این کارها را جزو کارنامه ام نیاورده ام چون پدرم معرفی کرده است.

جالب است بدانید جدیداً فیلمی به من پیشنهاد شد که نقشی را برای پدرم هم درنظر گرفته بودند. وقتی من به ایشان گفتم، به من گفتند تو گفتی؛ گفتم خودشان گفته اند. او هم اصولی رفتار کرد و گفت فیلمنامه را می خوانم و بعد تصمیم می گیرم. منظورم این است این ارتباط دو طرفه بوده و هست. من دو برادر دیگر دارم چرا آن ها بازیگر نشدند؟ برادر کوچکترم نقاشی خواند و برادر بزرگترم عمران خواند و در خارج از کشور زندگی می کند.

*این سؤال همیشه وجود داشته که رضا و محمود، پدر و عموی شما هر دو بازیگر خبره ای اند. کدام یک بر بازیگر شدن و آینده بازیگری شما تأثیر بیشتری داشته اند؟

پدرم. من دقیقاً عین پدرم وارد عرصه بازیگری شدم. چرا که برایم تعریف کرده در دوران کودکی پدرش یعنی پدربزرگم، خیلی به کارهای نمایشی و تئائر علاقه منده بوده پدرم را به تئاتر برده است. حافظ و شاهنامه می خوانده و پدرم به این فضا علاقه مند شد. همین اتفاق برای من هم افتاد. پدرم مرا از دوران کودکی با خودش به صحنه تئاتر می برد این علاقه ناخودآگاه شکل گرفت.

من در وهله اول می خواستم به هنرستان بروم پدرم گفت که تنبلا به هنرستان می روند و باید رشته ریاضی یا تجربه بخوانی! یکسال رفتم مردود شدم. سالی که موشک باران بود خیلی تعداد مردودی ها زیاد شد؛ اواخر پاییز دوباره امتحان برگزار کردند که ما بتوانیم به سال بعدی برویم. خلاصه با هر بدبختی بود دیپلم گرفتم همان سال سوم رفتم دانشگاه آزاد و برای اولین بار رشته نمایش و تئاتر را امتحان دادم. سال ۱۳۷۰ قبول شدم.

با دیپلم تجربی رفتم رشته تئاتر و بعد یک سال مرخصی می توانستم بگیرم که من سال ۱۳۷۱ رفتم دانشگاه و تئاتر خواندم.

* معروف تر از پدر شدید؛ چرا این اتفاق افتاد؟

خیلی سؤال خوبی بود؛ خوب شد پرسیدی! من دوست داشتم فقط تئاتر کار کنم و دانشجوی تئاتر بودم پدرم گفت که شهریه دانشگاه آزاد گران است و من نمی توانم از پَسِ آن بربیایم. حتی به من گفت می خوای بخون و می خوای نخون! البته هزینه دو ترم دانشگاهم را داد و واقعاً هم سخت بود.

امیرغفارمنش (بازیگر) آمد و گفت داریوش کاردان و مرحوم خسروی (آن موقع رئیس گروه اجتماعی شبکه دو بودند) و هنوز شبکه سه راه نیفتاده بود، برنامه ای کار می کنند من دارم کسانی که فکر می کنم استعداد دارند و می توانند از عهده این کار برآیند معرفی کنم.

رفتم تست دادم قبول شدم. جالب است بدانید آن موقع کیهان ملکی کار اولش بود، رحمان سیفی آزاد که بعدها جزو مسئولین صداوسیما شد، علی سلیمانی، کیومرث مرادی، مهران غفوریان و حسین رفیعی همه از "۳۹" داریوش کاردان شروع کردیم. اصلاً مردم خوششان نیامد و نگرفت و همزمان مردم طرفدار "ساعت خوش" بودند.

در واقع انگیزه مالی باعث شد که وارد دنیای تصویر شوم و بتوانم شهریه دانشگاهم را بپردازم. از آنجا کار کمدی پشت سر هم به من پیشنهاد شد؛ البته بعد از برنامه "۳۹" کار سینمایی به نام "مصائب" را با پرویز پورحسینی کار کردم. نقش جدی بود اما ۸۰ درصد کارهایی که از آن روز تاکنون پیشنهاد شده، کمدی است. و البته اخیراً کاری از شبکه یک سیما پخش شد به نام "سرگذشت" (فصل دوم سریال "محکومین") نقش جدی را بازی کردم.

* شما به معدود کاراکتر جدی تان اشاره کردید؛ جالب است مهران مدیری، رضا عطاران، جواد عزتی و بسیاری از طنازان شناخته شده ما به سینما و نمایش خانگی رفتند و نقش های جدی را تجربه کردند؛ نشان دادند که بهتر از خیلی های دیگر می توانند. نظر شما در این باره چیست؟

بخاطر اینکه همیشه بازی کردن نقش های طنز و کمدی سخت تر از جدی است؛ حتماً کمدین ها و طنازان کاربلد ما می توانند در این نقش ها عملکرد بهتری داشته باشند. همان طور که دوستم رضا عطاران، مهران مدیری، جواد عزتی و حتی مهران غفوریان پلان هایی از او دیدم که برایم جالب بود؛ چقدر خوب نقش ایفا کرده اند.

* خیلی بحث سرِ نبودن رضا عطاران در تلویزیون است؛ می گفتند قرار است برگردد و سریال بسازد اما خبری نشد. به نظر شما چرا رضا عطاران از تلویزیون رفت؟

قبول دارید که هنوز سریال های رضا عطاران خیابان خلوت می کند و قابل دیدن و جذاب است؟! شما سؤال کردید که چرا این اتفاق افتاد و رضا عطاران رفت؟ به خاطر اینکه اذیت شد و به قولی در جایی هم گفتم سال به سال وضعیت کمدی در تلویزیون بدتر می شود. تلویزیون چندان کمدی نمی سازد، برخی از کمدی سازان مثل "رضا عطاران" را فراری دادند.

یا ما را درگیر سانسورهای بدون قاعده کردند و یا بی تعهدی هایی که گاه و بیگاه گریبان ما را گرفته و این اتفاقات همه دست به دست هم می دهند و ما را اذیت می کند. نمی دانم چه اتفاقی افتاد رضا عطاران یا برخی دیگر رفتند، اما دلگیر و ناراحتند وگرنه اگر شرایط درست باشد خود رضا عطاران هم حاضر است دوباره سریال برای تلویزیون بسازد. من فکر می کنم همان مشکلات مالی و برخی اتفاقات در تلویزیون باعث شده تا امثالِ رضا عطاران انگیزه نداشته باشند که سریال تلویزیونی بسازند.

* شنیدم نقش روحانی به شما پیشنهاد شد اما تلویزیون نپذیرفت این نقش را شما بازی کنید؛ چرا؟ امیرغفارمنش هم در سریال "آخر خط" روحانی شد و خیلی از بازیگران دیگر ما هم در این قامت نقش ایفا کرده اند چرا برای شما چنین اتفاقی افتاد؟

این ماجرا برای ۲ سال پیش است. به کارگردان گفتم حاضرم تست بدهم برای این نقش که اگر ایمان نداری که می توانم. حتی سکانس داد من خواندم و بازی کردم. تهیه کننده هم گفت تو می توانی اما رفت سراغ سازمان و صداوسیما قبول نکرد.

* کدام سریال بود؟

کار بیژن میرباقری و رضا جودی؛ فکر کنم نامش "رنج پنهان" بود. البته من ۲۰ سال پیش نقش منفی سیدضیاء را در سریال آبدارشاه بازی کردم.

* البته نقش بیخودی الملک سریال "قهوه تلخ" هم جذاب بود. البته در شبکه نمایش خانگی "بمب خنده" و "شرف خانواده افضل" را هم بازی کردید. البته بخاطر حضور در کاری علیه ماهواره (بمب خنده) ناسزا هم شنیدید...

دوران جالبی بود که هنوز VOD در کار نبود و مردم از طریق سی دی و دی وی دی کارهای ما را در شبکه نمایش خانگی می دیدند. بخاطر تمسخر ماهواره فحش خوردیم اما مهران مدیری بیشتر ناسزا شنید.

* طنز باید چه شاخصه هایی داشته باشد تا مخاطب را به خودش جذب کند؛ شما با طنز مبتذل موافقید؟

من طنز مبتذل بازی کرده ام اما به شخصه این نوع طنز را دوست ندارم.

* این روزها دلت برای چه کارهایی خیلی تنگ شده؟

دلم برای کارهای دهه ۱۳۷۰ چه در تلویزیون و چه سینما؛ کارهای عبدی و رضا عطاران در آن دوران را می بینم لذت می برم و با خودم می گویم چرا این نوع محتواها و درون مایه های طنز امروز نیست.

* چرا مسابقه "ستاره بیست" شبکه نمایش که شما اجرا می کردید و یک نوع مسابقه استعدادیابی بازیگری بود ادامه پیدا نکرد؟

به خاطر اینکه پایه و اساسش درست کنار هم قرار نگرفته بود. تفکرِ پیدا کردن استعدادها از دورترین نقاط ایران بسیار اندیشه درست و قابل تأملی بود اما بنای کار درست گذاشته نشد. من به این نکته فکر می کردم سری بعدی این برنامه ساخته شود اما منسجم تر و نشد. اگر کار خوبی در تلویزیون پیشنهاد شود و دوستش داشته باشم حتماً اجرا می کنم.

* خیلی از دوستانتان طرح هایشان را دادند شما طرحی نداشتید برنامه ای را اجرا و یا بسازید؟

تلفن مان را جواب نمی دهند...

* دغدغه های امروز بیژن بنفشه خواه چیست؟

دغدغه ام این است که کار خوب بکنم. دیگر دوست ندارم کاری بکنم که خودم دوستش ندارم. دلم می خواهد نقش های منفی، مثبت، جدی و کمدی تجربه کنم.

* راستی با این رفاقت دیرینه با سعید آقاخانی، چرا در دو سری "نون.خ" نبودید؟

این دو کار به من پیشنهاد شد، متأسفانه سرکار بودم خیلی هم دلم سوخت. چون سعید آقاخانی را واقعاً دوست دارم و چند کار هم با هم کرده ایم اما "نون.خ" قسمت نشد.

* اگر در میان سؤالات و پاسخ هایی که داده اید نکته ای جامانده بفرمایید.

مدیران صداوسیما بدانند با این سیاست فعلی آدم هایی که برایشان مهم است را از دست می دهند؛ حالا منظورم آقای مدیری و رضا عطاران و دوستانی که سال های سال با تلویزیون کار کردند، است، اینطوری سرخورده، دلسرد و بی انگیزه می شوند و مجبور می شوند به مدیوم ها و فضاهای دیگری بروند. از مردم هم می خواهم انقدر زود و راحت درباره ما قضاوت نکنند.

ماجرای پناه دادن مرحوم عزت الله انتظامی به یک زندانی سیاسی