مناجات المحبین چیست؟
خواندن دعاهایی مانند مناجات پانزده گانه که در مفاتیح الجنان نیز آمده اند، به خود سازی و ترک گناه کمک می رساند؛ و علمای اخلاق نیز به خواندن آنها سفارش کرده اند؛ همان طور که محمدتقی مجلسی – پدر علامه مجلسی- می گوید:شایسته است که سالک الی الله مداومت بر خواندن مناجات خمس عشر داشته باشد. مُناجاتُ الْمُحِبّین یا مناجات دوست داران، از مناجات های پانزده گانه نقل شده از امام سجاد(ع) که حاوی مفاهیمی از جمله محبت خداوند، لوازم و آثار محبت به خداوند، و بندگی و لطف و عنایت خداست.
متن و ترجمه کامل مناجات المحبین
به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی اش همیشگی است؛
إِلٰهِى مَنْ ذَا الَّذِى ذاقَ حَلاوَةَ مَحَبَّتِكَ فَرامَ مِنْكَ بَدَلاً ؟ وَمَنْ ذَا الَّذِى أَنَِسَ بِقُرْبِكَ فَابْتَغَىٰ عَنْكَ حِوَلاً ؟
معبودم، کیست آن که شیرینی محبّتت را چشید پس به جای تو دیگری را برگزید؟ و کیست آن که با مقام قرب تو انس یافت پس مایل به روی برتافتن از تو شد؟
إِلٰهِى فَاجْعَلْنا مِمَّنِ اصْطَفَيْتَهُ لِقُرْبِكَ وَوِلايَتِكَ، وَأَخْلَصْتَهُ لِوُدِّكَ وَمَحَبَّتِكَ، وَشَوَّقْتَهُ إِلَىٰ لِقائِكَ، وَرَضَّيْتَهُ بِقَضَائِكَ، وَمَنَحْتَهُ بِالنَّظَرِ إِلَىٰ وَجْهِكَ، وَحَبَوْتَهُ بِرِضَاكَ، وَأَعَذْتَهُ مِنْ هَجْرِكَ وَقِلَاكَ، وَبَوَّأْتَهُ مَقْعَدَ الصِّدْقِ فِى جِوارِكَ، وَخَصَصْتَهُ بِمَعْرِفَتِكَ، وَأَهَّلْتَهُ لِعِبادَتِكَ، وَهَيَّمْتَ قَلْبَهُ لِإِرادَتِكَ، وَاجْتَبَيْتَهُ لِمُشَاهَدَتِكَ؛ وَأَخْلَيْتَ وَجْهَهُ لَكَ، وَفَرَّغْتَ فُؤادَهُ لِحُبِّكَ، وَرَغَّبْتَهُ فِيما عِنْدَكَ، وَأَلْهَمْتَهُ ذِكْرَكَ، وَأَوْزَعْتَهُ شُكْرَكَ، وَشَغَلْتَهُ بِطَاعَتِكَ، وَصَيَّرْتَهُ مِنْ صَالِحِى بَرِيَّتِكَ، وَاخْتَرْتَهُ لِمُنَاجَاتِكَ، وَقَطَعْتَ عَنْهُ كُلَّ شَىْءٍ يَقْطَعُهُ عَنْكَ .
خدایا، ما را از کسانی قرار ده که برای قرب ولایتت برگزیدی و برای دوستی و محبتت خالص نمودی و برای دیدارت مشتاق کردی و به قضایت راضی ساختی و نعمت نگاه به جمالت را عطایش کردی و به خشنودی ات از او حمایت کردی و از غم هجران و دوری ات پناه دادی و در جوارت در جایگاه راستی جای دادی و به شناخت خود مخصوصشان کردی و برای بندگی ات سزاوارش نمودی و به اراده ات دلباخته اش کردی و برای تماشای جمالت برگزیدی؛ و رویش را برای خود از غیر، پاک کردی و دلش را برای عشقت تهی نمودی و آن را به سوی آنچه نزد توست مشتاق فرمودی و یادت را به او الهام کردی و سپاس گزاری ات را نصیبش نمودی و به طاعتت مشغول ساختی و او را از بندگان شایسته ات گرداندی و برای راز و نیازت انتخاب کردی و جدا کردی از او هرچه که او را از تو جدا می کند،
اللّٰهُمَّ اجْعَلْنا مِمَّنْ دَأْبُهُمُ الارْتِياحُ إِلَيْكَ وَالْحَنِينُ، وَدَهْرُهُمُ الزَّفْرَةُ وَالْأَنِينُ، جِباهُهُمْ سَاجِدَةٌ لِعَظَمَتِكَ، وَعُيُونُهُمْ سَاهِرَةٌ فِى خِدْمَتِكَ، وَدُمُوعُهُمْ سَائِلَةٌ مِنْ خَشْيَتِكَ، وَقُلُوبُهُمْ مُتَعَلِّقَةٌ بِمَحَبَّتِكَ، وَأَفْئِدَتُهُمْ مُنْخَلِعَةٌ مِنْ مَهَابَتِكَ؛
خدایا ما را از کسانی قرار ده که شیوه هایشان و اشتیاقشان آرام گرفتن به درگاه توست و روزگارشان آه و ناله است و پیشانی شان در پیشگاه عظمتت بر سجده و دیدگانشان در خدمتت بی خواب و اشکشان از ترس تو روان و دل هاشان به عشقت آویخته و قلوبشان از حرمت و ارجمندی ات از جا کنده است؛
يَا مَنْ أَنْوارُ قُدْسِهِ لِأَبْصَارِ مُحِبِّيهِ رَائِقَةٌ ، وَسُبُحَاتُ وَجْهِهِ لِقُلُوبِ عَارِفِيهِ شَائِفَةٌ ، يَا مُنَىٰ قُلُوبِ الْمُشْتَاقِينَ، وَيَا غَايَةَ آمَالِ الْمُحِبِّينَ، أَسْأَلُكَ حُبَّكَ، وَحُبَّ مَنْ يُحِبُّكَ، وَحُبَّ كُلِّ عَمَلٍ يُوصِلُنِى إِلَىٰ قُرْبِكَ، وَأَنْ تَجْعَلَكَ أَحَبَّ إِلَىَّ مِمَّا سِوَاكَ، وَأَنْ تَجْعَلَ حُبِّى إِيَّاكَ قائِداً إِلَىٰ رِضْوَانِكَ، وَشَوْقِى إِلَيْكَ ذَائِداً عَنْ عِصْيانِكَ، وَامْنُنْ بِالنَّظَرِ إِلَيْكَ عَلَىَّ، وَانْظُرْ بِعَيْنِ الْوُدِّ وَالْعَطْفِ إِلَىَّ، وَلَا تَصْرِفْ عَنِّى وَجْهَكَ، وَاجْعَلْنِى مِنْ أَهْلِ الْإِسْعادِ وَالْحُِظْوَةِ عِنْدَكَ، يَا مُجِيبُ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
ای آن که انوار قدسش برای دیدگان عاشقانش جلوه گر است و شکوه و عظمت دانشش برای قلوب عارفانش دیدنی است، ای آرمان دل مشتاقان، ای نهایت آروزهای عاشقان، از تو می خواهم دوستی خودت را و دوستی آنان که تو را دوست دارند و دوستی هر کاری که مرا به میدان قرب تو می رساند و اینکه خودت را نزد من محبوب تر از دیگران قرار دهی و عشقم را به وجودت راهبر به سوی خرسندی ات گردانی و شوقم را به حضرتت بازدارنده از نافرمانی ات سازی، خدایا تماشای زیبایی وجودت را بر من منّت گذار و به من به دیده عشق و عاطفه بنگر و رویت از من متاب و مرا نزد خود از اهل خوشبختی و بهره مندی قرار ده، ای اجابت کننده، ای مهربان ترین مهربانان.
مضامین مناجات المحبین
- اگر کسی شیرینی محبت خدا را بچشد، جایگزینی برایش نمی طلبد.
- کسی که به قرب معبود انس بگیرد، دوست ندارد حتی لحظه ای از آن حال و هوا، خارج شود.
- قرب اکتسابی، با بندگی خدا و خودسازی به دست می آید و مخصوص بندگان برگزیده و مومن است.
- شوق به لقای الهی، از لوازم و آثار طبیعی محبت به خدا است و باعث تکامل می شود.
- راضی بودن به قضا و قدر الهی نیز یکی از نشانه های محبت به خدا است.
- بندگی خدا، راه رسیدن به قرب و جوار الهی و درک عظمت و ارزش آن است.
- دعا و انس با خدا، باعث آرامش و شادمانی می شود.
- همه آثار و نتایجی که از محبت خدا حاصل می شود، از لطف و عنایت خداست و تا او اراده نکند کسی به این سرمایه ارزشمند دست نمی یابد.
- دوستی دوستداران خدا، توفیق الهی و ازسعادت است.
فایل صوتی مناجات المحبین
همراهان عزیز ساعدنیوز ، اگر علاقه دارید با دیگر مناجات های امام سجاد (ع) نیز آشنا شوید، مطالب «مناجات المفتقرین» و «مناجات المطیعین» را مطالعه کنید.
شما همچنین می توانید نظرات خود را درباره این نوشته با ما و دیگر همراهان ساعدنیوز به اشتراک بگذارید.