لقمان حکیم از شخصیت های معروف اخلاقی و دانا مورد پذیرش مورخان قرار گرفته است اگرچه به دلیل شباهت های داستانی با بعضی از شخصیت های تاریخی و افسانه ای از جمله لقمان بن عاد اساطیری، ازوپ، بلعم باعورا، احقیار و لقمان معمر، یکی پنداشته شده است.درباره اصل و نژاد لقمان اختلاف وجود دارد بعضی او را به قوم عاد نسبت داده و برخی دیگر او را از بنی اسرائیل می دانند. عده ای معتقدند او غلام حبشی یکی از ثروتمندان بنی اسرائیل در زمان داود نبی بود که به دلیل داشتن حکمت و دانایی از طرف ارباب خود آزاد شد.
ناب ترین سخنان پند آموز لقمان حکیم
دو چيز را فراموش نكن : ياد خدا و ياد مرگ .
دو چيز را فراموش كن : بدي ديگران در حق تو و خوبي تو در حق ديگران .
چهار چيز را نگه دار : گرسنگيت را سر سفره ديگران ٬ زبانت را در جمع ٬ دلت را سر نماز و چشمت را در خانه دوست .
**********************************************************************************************************
روزی لقمان به پسرش گفت امروز به تو 3 پند می دهم که کامروا شوی.
اول اینکه سعی کن در زندگی بهترین غذای جهان را بخوری!
دوم اینکه در بهترین بستر و رختخواب جهان بخوابی !
سوم اینکه در بهترین کاخها و خانه های جهان زندگی کنی !!!
پسر لقمان گفت ای پدر ما یک خانواده بسیار فقیر هستیم چطور من می توانم این کارها را انجام دهم؟
لقمان جواب داد :
اگر کمی دیرتر و کمتر غذا بخوری هر غذایی که میخوری طعم بهترین غذای جهان را می دهد .
اگر بیشتر کار کنی و کمی دیرتر بخوابی در هر جا که خوابیده ای احساس می کنی بهترین خوابگاه جهان است .
و اگر با مردم دوستی کنی و در قلب آنها جای می گیری و آنوقت بهترین خانه های جهان مال توست...
**********************************************************************************************************
فرزندم هیچ کس و هیچ چیز را با خداوند شریک مکن.
**********************************************************************************************************
با پدر و مادرت بهترین رفتار را داشته باش.
**********************************************************************************************************
بدان که هیچ چیز از خداوند پنهان نمی ماند.
**********************************************************************************************************
نماز را آنگونه که شایسته است بپادار.
**********************************************************************************************************
اندرز و نصیحت دیگران را فراموش مکن.
**********************************************************************************************************
از بدان انتظار مردانگی و نیکی نداشته باش.
**********************************************************************************************************
از مردم روی مگردان و با آنها بی اعتنا مباش.
**********************************************************************************************************
با غرور و تکبر با دیگران رفتار مکن.
**********************************************************************************************************
در مقابل پیش آمدها شکیبا باش.
**********************************************************************************************************
بر سر دیگران فریاد مکش و آرام سخن بگو.
*********************************************************************************************************
از طریق اسماء و صفات خداوند او را بخوبی بشناس.
**********************************************************************************************************
به آنچه دیگران را اندرز می دهی خود پیشتر عمل کن.
**********************************************************************************************************
سخن به اندازه بگو.
**********************************************************************************************************
حق دیگران را به خوبی ادا کن.
**********************************************************************************************************
راز و اسرارت را نزد خود نگاه دار.
**********************************************************************************************************
به هنگام سختی دوست را آزمایش کن.
**********************************************************************************************************
با سود و زیان دوست را امتحان کن.
**********************************************************************************************************
با بدان و جاهلان همنشینی مکن.
**********************************************************************************************************
با اندیشمندان و عالمان همراه باش.
**********************************************************************************************************
در کسب و کار نیک جدّی باش.
**********************************************************************************************************
بر کوته فکران و ضعیف عنصران اعتماد مکن.
**********************************************************************************************************
با عاقلان ایماندار مدام مشورت کن.
**********************************************************************************************************
سخن سنجیدۀ همراه با دلیل را بیان کن.
**********************************************************************************************************
روزهای جوانی را غنیمت بدان.
**********************************************************************************************************
هم مرد دنیا و هم مرد آخرت باش.
**********************************************************************************************************
یاران و آشنایان را احترام کن.
**********************************************************************************************************
با دوست و دشمن، خوش اخلاق باش.
**********************************************************************************************************
وجود پدر و مادر را غنیمت بشمار.
**********************************************************************************************************
معلم و استاد را همچون پدر و مادر دوست بدار.
**********************************************************************************************************
کمتر از درآمدی که داری خرج کن.
**********************************************************************************************************
در همۀ امور میانه رو باش.
**********************************************************************************************************
گذشت و جوانمردی را پیشه کن.
**********************************************************************************************************
هر چه که می توانی با مهمان مهربان باش.
**********************************************************************************************************
در مجالس و معابر چشم و زبان را از گناه باز دار.
**********************************************************************************************************
بهداشت و نظافت را هیچگاه فراموش مکن.
**********************************************************************************************************
هیچگاه دوستان و هم کیشان خود را ترک مکن.
**********************************************************************************************************
فرزندانت را دانش و دینداری بیاموز.
**********************************************************************************************************
سوارکاری و تیراندازی و شنا را فراگیر.
**********************************************************************************************************
در هر کاری از دست و پای راست آغاز کن.
**********************************************************************************************************
با هر کس به اندازۀ درک او سخن بگو.
**********************************************************************************************************
به هنگام سخن متین و آرام باش.
**********************************************************************************************************
به کم گفتن و کم خوردن و کم خوابیدن خود را عادت بده.
**********************************************************************************************************
آنچه را که برای خود نمی پسندی برای دیگران مپسند.
**********************************************************************************************************
هر کاری را با آگاهی و استادی انجام بده.
**********************************************************************************************************
نا آموخته استادی مکن.
**********************************************************************************************************
با ضعیفان و کودکان سرّ خود را در میان نگذار.
**********************************************************************************************************
چشم به راه کمک و یاری دیگران مباش.
**********************************************************************************************************
از بدان انتظار مردانگی و نیکی نداشته باش.
**********************************************************************************************************
هیچ کاری را پیش از اندیشه و تدبر انجام مده.
**********************************************************************************************************
کار ناکره را کرده خود مدان.
**********************************************************************************************************
کار امروز را به فردا مینداز.
**********************************************************************************************************
با بزرگتر از خود مزاح مکن.
**********************************************************************************************************
مهمان را به هیچ کاری دستور مده.
**********************************************************************************************************
با دیوانه و مست سخن مگو.
**********************************************************************************************************
برای کسب سود و دوری از زیان آبروی خود را مریز.
**********************************************************************************************************
در کار دیگران کنجکاوی و جاسوسی مکن.
**********************************************************************************************************
در اصلاح میان مردم هیچ گاه کوتاهی مکن.
**********************************************************************************************************
ادب و تواضع را هیچگاه فراموش مکن.
**********************************************************************************************************
قمان حکیم علیه السلام: یا بُنَىَّ… وَ اجْهَدْ اَنْ یَکونَ الْیَوْمُ خَیْرا لَکَ مِنْ اَمْسِ وَ غَدا خَیْرالَکَ مِنَ الْیَوْمِ فَاِنَّهُ مَنِ اسْتَوى یَوْماهُ فَهُوَ مَغْبونٌ وَ مَنْ کانَ یَوْمُهُ شَرّا مِنْ اَمْسِهِفَهُوَ مَلْعونٌ؛
فرزندم بکوش تا امروزت بهتر از دیروز و فردایت بهتر از امروز باشد، که هر کس دو روزش برابر باشد، زیانکار است و هر کس امروزش بدتر از دیروزش باشد،از رحمت خدا دور است.
*************************************************************************************************************
لقمان حکیم علیه السلام: عَلَیْکَ بِقَبُولِ الْمَوْعِظَهِ وَالْعَمَلِ بِها فَإِنَّها عِندَ الْمُؤْمِنِ أَحْلى مِنَالْعَسَلِ الشَّهْدِ وعَلَى الْمُنافِقِ أَثْقَلُ مِنْ صُعُودِ الدَّرَجَهِ عَلَى الشَّیْخِ الْکَبیرِ؛
موعظه را بپذیر و به آن عمل کن، زیرا موعظه نزد مؤمن از عسل ناب شیرین تر است و براى منافق از بالا رفتن از پله بر پیر مرد کهنسال دشوارتر است.
**********************************************************************************************************
لقمان حکیم علیه السلام: یا بُنَىَّ اِذا دَعَتْکَ القُدْرَهُ عَلى ظُلْمِ مَنْ هُوَ دونَکَ فَاذْکُرْ قُدْرَهَاللّه ِ عَلَیْکَ؛
فرزندم هرگاه قدرت، تو را به ظلم بر زیردستت فرا خواند، قدرت خدا را بر خود یادآور.
*************************************************************************************************************
لقمان حکیم علیه السلام: یَا بُنَىَّ اِذَا امتَلأََتِ المَعِدَهُ نَامَتِ الفِکْرَهُ وَ خَرِسَتِ الحِکْمَهُ وَ قَعَدَتِالاَعضَاءُ عَنِ العِبادَهِ؛
فرزندم هرگاه شکم پر شود، فکر به خواب مى رود و حکمت، از کار مى افتد و اعضاىبدن از عبادت باز مى مانند.
**********************************************************************************************************
لقمان حکیم علیه السلام : یا بُنَىَّ اجْعَلْ غِناکَ فى قَلْبِکَ وَ اِذَا افْتَقَرْتَ فَلاتُحَدِّثِ النّاسَ بِفَقْرِکَفَتَهُونَ عَلَیْهِمْ وَ لکِنِ اسْأَلِ اللّه َ مِنْ فَضْلِهِ؛
فرزندم! بى نیازى را در دل و جانت قرار ده و چون محتاج شدى به مردم مگو که درنزد آنان حقیر مى شوى، بلکه از فضل خداوند بخواه.
*************************************************************************************************************
پسرم! چنین نیست که هر کس بگوید: “مرا بیامرز” آمرزیده شود. آمرزیده نشود، مگر کسى که پروردگارش را اطاعت کرده باشد.
*************************************************************************************************************
پسرم! با پادشاهان همسایگى نکن، که تو را مى کشند، و اطاعتشان نکن، که کافر مى گردى.
پسرم! با بینوایان همسایگى کن؛ بویژه با نادارها و بینوایان مسلمان.
پسرم! براى یتیم، همچون پدرى مهربان، و براى بیوه زنان، همچون همسرى دلسوز باش.
*************************************************************************************************************
پسرم! بپرهیز از این که کسى را خوار نمایى؛ چرا که خود نیز خوار مى شوى.
*************************************************************************************************************
پسرم! دنیا را در حالى که گناهان و شیطان در آن هستند، امن ندان. پسرم! دنیا را زندان خود قرار ده، تا آخرت، بهشت تو باشد.
پسرم! دنیا، دریاى عمیقى است که انسانهاى بسیارى در آن هلاک شده اند. از عمل در آن، توشه بر گیر، و کشتى اى را بر گیر که مسافر آن، پَروامندى از خدا باشد. سپس سوار بر کشتى، به اعماق دریا برو، تا نجات یابى، و من نگرانم که نجات نیابى.
پسرم! کشتى (نجات) ایمان است، و بادبان آن توکّل، و ساکنان آن شکیبایى، و پاروهایش روزه و نماز و زکات.
پسرم! هر که بدون کشتى وارد دریا شود، غرق مى گردد.
پسرم! سخن اندک بگو، و خداوند عز و جل را در همه جا یاد کن؛ چرا که او تو را بیم داد و ترساند و آگاه ساخت و آموخت.
پسرم! از مردم پند بگیر، پیش از آن که تو مایه پند مردم شوى.
پسرم! از (پیشآمد) کوچک، پند بگیر و پیش از آن که بزرگ بر تو وارد شود.
پسرم! هنگام خشم، خود را مهار کن تا هیزم جهنّم نشوى.
پسرم! فقر، بهتر از این است که ستم کنى و سرکشى نمایى.
پسرم! بپرهیز از این که قرض بگیرى و در پرداخت آن، خیانت ورزى.
*************************************************************************************************************
لقمان حکیم علیه السلام: «یُؤْتِى الْحِکْمَهَ مَن یَشَاءُ وَمَن یُؤْتَ الْحِکْمَهَ فَقَدْ أُوتِىَ خَیْرًا کَثِیرًا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الاْءَلْبَـبِ».
«حکمت را [خداوند] به هرکه بخواهد ، مى دهد، و به هرکه حکمت داده شود ، هر آینه ، خیر فراوان داده شده است ؛ و پند نمى گیرند ، مگر خردمندان».
**********************************************************************************************************
لقمان حکیم علیه السلام : یا بُنَىَّ تَوَکَّلْ عَلَى اللّه ِ ثُمَّ سَلْ فِى النّاسِ مَنْ ذَا الَّذى تَوَکَّلَ عَلَى اللّه ِ فَلَمْ یُکْفَ؛
فرزندم! بر خدا توکل کن و آنگاه از مردم سؤال کن: چه کسى بر خدا توکل کرد و خدا اورا کفایت نکرد.
*************************************************************************************************************
سخن ارزشمند لقمان حکیم برای همه آدم ها کارآمد است امیدوارم گلچینی که از سخنان این بزرگوار تهیه کرده بودیم برایتان مفید بوده باشد. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر به بخش سرگرمی( اس ام اس) ساعد نیوز مراجعه نمایید.