به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، سیستم خنک کننده خودروهای احتراقی بسیار مهم بوده و عملکرد غیرصحیح آن موجب کاهش راندمان موتور و یا حتی آسیب به آن می شود. دمای مناسب موتور از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که سرد بودن بیش از حد موتور باعث بالا رفتن غلطت و گرانروی روغن و در نتیجه روانکاری نامناسب قطعات داخل موتور می شود که آسیب به موتور را به همراه خواهد داشت. همچنین بالا رفتن بیش از حد دمای موتور نیز منجر به رقیق شدن روغن و از بین رفتن خاصیت روانکاری آن می شود که این مسئله نیز باعث صدمه دیدن موتور می شود.
تمام موتورهای احتراقی که با مصرف سوخت فسیلی و تبدیل انرژی شیمیایی ناشی از آن به انرژی مکانیکی کار می کنند در سیستم خنک کننده خود قطعه ای به نام ترموستات (Thermostat) دارند. ترموستات قطعه کوچکی است که بین موتور و رادیاتور خودرو قرار می گرد و وظیفه دارد که دمای حرارت موتور را همواره نزدیک به دمای عملکردی آن نگه دارد؛ این وظیفه خود با تنظیم جریان مایع خنک کننده از رادیاتور به موتور انجام می گیرد. این نوع ترموستات با استفاده از یک محفظه مهر و موم شده حاوی یک پودر مومی که با دمای خاصی ذوب و منبسط می شود عمل قطع و وصل جریان مایع را مدیریت می کند. انبساط این محفظه زمانی که دما از حد معینی فراتر رود عمل کرده و سوپاپ را باز می کند.
نحوه کار ترموستات
هنگامی که موتور تازه شروع به کار می کند و اصطلاحا موتور سرد می باشد، این قطعه ورودی آب به درون رادیاتور را می بندد و نمیگذارد که آب به درون رادیاتور برگردد. این عمل موجب می شود که آب فقط به دور سیلندرها گردش کند تا دمایش به حد نصاب تعیین شده برسد. هنگامی که درجه حرارت موتور به حد استاندارد رسید، ترموستات مسیر ورود آب به رادیاتور را باز کرده و باعث گردش آب به رادیاتور و خنک شدن آن می شود. این امر باعث می شود که دمای آب ورودی به موتور دوباره کاهش یافته و دمای موتور بالاتر از حد نصاب نرود. هنگامی که دمای موتور کاهش یابد، دوباره عملیات بستن و باز کردن ورودی آب به رادیاتور صورت می پذیرد تا دمای موتور در حد نصاب باقی بماند.
درجه ترموستات هر خودرو در کارخانه سازنده آن تنظیم می گردد و دیگر قابل تنظیم نخواهد بود. به عبارت دیگر اگر تنظیم این قطعه داخلی خودرو با مشکل مواجه شود و بهم بخورد، دیگر امکان تنظیم مجدد آن نخواهد بود و تنها راه چاره ، تعویض آن خواهد بود. اگر این قطعه در دمای پاینن شروع به باز کردن دریچه رادیات نماید، خودرو در حالت سرد کار کرده و احتمالا مشکلاتی نظیر آنچه که در ذیل آمده است، گریبانگیر خودرو خواهد شد:
- افزایش بیش از حد مصرف سوخت
- کاهش غلظت روغن و در نتیجه مصرف بالای آن
- استهلاک بیش از حد پیستون ها و سیلندرها
- فرسایش قطعات درونی خودرو
اما اگر ترموستات نتواند درجه حرارت موتور را تنظیم نماید و در دمای بالاتری از حد معمول شروع به کار نماید ممکن است خسارات سنگینی را به موتور وارد نماید. این امر موجب جوش آوردن خودرو و در نهایت سوختن واشر سر سیلندر و در موارد جدی تر گیرپاژ و از کار افتادن کل خودرو گردد. بالا رفتن دمای خودرو معمولا باعث روشن شدن چراغ های آمپر و چک خودرو توسط ECU می گردد. به همین دلیل لازم است که حتما خودرو در شرایط معمول خود و در دمای تنظیم شده کار نماید تا از بیشترین کارآمدی برخوردار باشد.
