گیاه والک بلند یکی از گونه های سردهٔ والک است. این گیاه از جنس Allium در خانواده لیلیاسه Liliaceae بومی آسیای مرکزی است.ارتفاع گیاه والک بلند به ۸۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر می رسد. Allium Giganteum بدون شک یکی از شکوهمندترین گونه های این جنس است. مجموعه گل های توپی آن که در رأس ساقه گل بلند ظاهر می گردد ممکن است ۱۲ تا ۱۵ سانتیمتر قطر داشته باشد. در حالیکه هر یک از گل های گیاه والک بلند بیش از ۵ میلیمتر طول ندارند.
برگ های گیاه والک بلند قاعده ای، بسیار پهن و به رنگ سبز متمایل به آبی است.گیاه والک بلند در باغ های اروپا پرورش می یابد لکن برای رشد واقعی احتیاج به تابستان های گرمتر و زمستان های ملایم تر نسبت به آب و هوای کشورهای شمالی دارد. در ایران در منتهی علیه شمال شرق خراسان دیده می شود. زمان گلدهی والک بلند، در اردیبهشت ماه است.والک بلند نسبت به سرما مقاوم است؛ پیازچه ها را زمانی برداشت نمایید که پوشش آنها سفت شده باشد.
گیاه والک
والک بسیار ملایم تر و شیرین تر از سیر معمولی است و بیشتر مصرف دارویی دارد. بوی آن شبیه پیاز است.از هزاران سال پیش تاکنون به عنوان گیاهی شگفت انگیر، در افرادی که در دامنه کوه ها زندگی می کردند؛ معروف بوده است؛ زیرا خواص درمانی متعدد و خارق العاده ای دارد. اگر فواید متعدد سیر را می دانید اما به دلیل بوی تند آن، از این گیاه گریزان هستید، والک جایگزین مناسبی می باشد؛ زیرا این دو گیاه از یک خانواده می باشند. گیاه سیر که ما بیشتر با آن آشنا هستیم با نام سیر خانگی و والک با نام سیر جنگلی معروف می باشد. همین نام گذاری نشان می دهد که این دو گیاه تا چه اندازه مشابه با یکدیگر می باشند. تحقیقات علمی نیز موید این ادعا می باشد و تجزیه شیمیایی این دو گیاه نشان می دهد که سیر و والک از نظر مواد موثر شیمیایی بسیار مشابه می باشند.این گیاه شبیه پیاز می باشد. گل های سفید و کوچک ستاره ای شکل این گیاه در میان برگ های پهن و براق آن خودنمایی می کند. گل این گیاه، برگ ها و ریشه آن همگی از قسمت های قابل استفاده می باشند.
کاشت گیاه والک
والک ها گیاهانی هستند که در نور و خاک زهکشی شده رشد می کنند. بذر والک را در عمق 10 تا 12.5 سانتی متر و بافاصله ی 30 سانتی متر از هم بکارید.این گیاه با کاشت بذر و پیازچه ها تکثیر مییابد . بذرها را باید اواخر تابستان تا اوایل پاییز بکارید تا پس از یک ماه شاهد جوانه زنی آنها باشید.پیاز والک در اواخر شهریورماه کاشته شده و سال بعد گل می دهد و اگر خود گیاه شروع به دانه پاشیدن نکند این گل دهی برای چندسال ادامه خواهد داشت. پس ازآنکه گل ها از بین رفتند برخی از این گیاهان شروع به پراکنده کردن بذرهای خود می کنند. در این صورت باید قبل از آنکه همه ی دانه ها پخش شده و دریایی از نهال های علف مانند مشاهده کنید آن ها را جدا نمایید. اگر اجازه دهید گیاه خودش شروع به تولید بذر کند هرگز پر نمی شود.
برخی از گونه های والک بذر تولید نمی کنند و می توان بدون ترس اجازه داد که دانه ها خودشان از بین بروند. زمان کشت سیرخرس ازمهرماه تااوائل ماه اسفند است. دانه بذر را در یک سانتیمتری زمین مورد کشت قرارداده و کمی خاک برروی ان داده میشود. برای اینکه بذر سیرخرس رشد کند سرماو سردی هوالازم ست. همانگونه که سیر برای رشد ریشه ها و تکثیر غده های کوچک اش به سرما و سردی نیاز دارد. نکته مورد توجه برای کسانی که مایل هستندسیرخرس را به شیوه خانگی در باغچه تکثیر نمایند این است که اگر میخواهید سیرخرس یا پیاز کوهی شما هر ساله سبز شود . در سال اول و دوم رشد سیر خرس ، والک یا پیاز کوهی فقط برگهای این گیاه را میتوانیم بکنیم و مصرف نمائیم.
اصل گیاه را از ریشه با پیازش در سال اول و دوم حداقل نباید از ته کند ، زیرا گیاه در واقع قلع و قمع میشود و از بین میرود و تکثیر ان کمتر میشودو برای جبران تکثیر به زمان بیشتری نیاز خواهد داشت. مگر اینکه بعد از سال اول و دوم موقع بذر دهی گیاه به اندازه کافی بذر تولید و به پای پیاه ریخته شده باشد و به اندازه کافی پیاز و ریشه در زمین وجود داشته باشد. معمولا در مصارف خانگی برای اینکه هر سال گیاه به شکل پرپشت سبز شود. فقط برگهای ان کنده و مصرف میشود و پیاز سیر خرس یا والک را درون خاک دست نخورده باقی می ماند تا سال های بعد باز سبز شده و محصول دهد.
دمای مناسب برای گیاه والک
دردمای صفردرجه تا 15 سانتیگراد ریشه میزند. فاصله هر بذر از بذر بعدی باید 20 در 20 سانتیمتر باشد.درمدت 30 تا 40 روز سیرخرس ریشه وجوانه میزند. سیرخرس یکبار کاشته و تا سالیان سال خود بخود رشد و نمو می کند و درزمین مرطوب و نیمه سایه دار بخوبی بارور و رشد میکند. بدین منظور بهتر است که در محل سایه دار و زیر درختان کاشت شود تا رطوبت لازم را دریافت کرده و بدور از اشعه مستقیم افتاب باشدویا درکنار نهر آب و منطقه مرطوب تا بشکل خودرو هر ساله سبز شود. زمان محصول برداری از اواسط بهار یعنی از ماه آپریل تا ماه یونی یعنی اوایل تابستان است. سیرخرس در سایه تکثیر یافته و به خاکی نرم وسبک و مقداری آهک دارو مرطوب نیاز دارد.
رطوبت مناسب برای گیاه والک
این گیاه در تمامی مناطق مرطوب کوهستانی مانند آذربایجان ودر باغ های سرسبز شهرهای شمالی بخصوص مناطق گیلان که از باران زیادی برخوردار است قابل کشت و برداشت است . بخصوص در محلهای سایه دار و باران گیربخوبی قابل کشت و محصول برداری است و این گیاه چند ساله استعداد زیادی در تکثیر دارد.