مهم است که تمام میوه ها و سبزیجات را قبل از خوردن بشویید تا از سالم و تمیز بودن آنها اطمینان حاصل کنید اما سوال اساسی این است که چگونه میوه و سبزیجات را ضدعفونی کنیم؟
بیشتر مردم از اهمیت رعایت موارد بهداشتی در مورد گوشت باخبر هستند، اما بسیاری از آنها خطر ابتلا به مسمومیت غذایی از طریق سبزیجات را کم می دانند. اهمیت این موضوع در هنگام شیوع Escherichia coli) E. coli) در بریتانیا در سال ۲۰۱۱ برجسته شد.
در آن سال ۲۵۰ مورد عفونتِ ناشی از باکتری E. coli گزارش شد که منبع آن خاکی که به سبزیجات و صیفی جات از قبیل سیب زمینی و هویج چسبیده بود، تلقی می شود.
از زمانی که خبری از کرونا نبود، همیشه متخصصان بهداشت و سلامت جامعه برای مصرف میوه و سبزی نکاتی را یادآوری می کردند تا مردم با خیال راحت بتوانند از این مواد غذایی مفید استفاده کنند، چه برسد به امروز که به دلیل اهمیت ضدعفونی کردن همه لوازم و مواد غذایی که وارد خانه می شود، ضدعفونی کردن میوه ها و سبزی ها هم ضرورت بیشتری دارد. شیوه های ضد عفونی مواد غذایی با لوازم و حتی ضد عفونی کردن دست ها متفاوت است و ما به همین دلیل در این باره توضیحاتی داده ایم و این بارهم نکاتی را ارائه می کنیم.
مراحل شستن و ضدعفونی کردن سبزیجات و میوه ها
پاک کردن قبل از ضدعفونی کردن سبزیجات
قبل از ضدعفونی کردن سبزیجات باید سبزی ها پاک شوند. برگ های زرد و گندیده شده را جدا کنید، چوب و گل و لای را از سبزیجان جدا کنید. روی سبزیجان پاک شده آب بگیرید و تا گل و لای سطحی از روی آنها پاک شود و بعد به سراغ مرحله دوم ضدعفونی کردن سبزیجات برویم.
انگل زدایی سبزیجات مرحله دوم ضدعفونی کردن
خیلی از افراد در این مرحله برای ضدعفونی کردن سبزیجات از نمک استفاده می کنند. استفاده از نمک باعث انگل زدایی سبزیجات نمی شود و تنها سموم و آفت کش ها را از سطح سبزیجان پاک می کند. اما مرحله مهم در ضدعفونی کردن سبزیجات انگل زدایی سبزیجات و میکروب زدایی از آنها است.
بعضی از افراد نیز برای ضدعفونی کردن سبزیجات به سراغ به مواد طبیعی مانند سرکه و آبلیمو می روند، اما در شرایط شیوع کرونا بهترین روش برای ضدعفونی کردن سبزیجات استفاده از مواد ضدعفونی مخصوص سبزیجات است. اگر مواد ضدعفونی در دسترس شما نبود، می توانید از برای انگل زدایی سبزیجات از مایع ظرفشویی استفاده کنید. کرونا از دسته ویروس هایی است که با مواد شیمایی از بین می رود پس بهتر است در این مدت از مواد شیمایی برای ضدعفونی سبزیجات استفاده کنید.
همانطور که اشاره کردیم برای انگل زدایی سبزیجات از مواد ضدعفونی سبزیجات استفاده کنید اما اگر در دسترس نبود، ۳ الی ۵ قطره، بسته به میزان سبزیجات در ظرف آب بریزید و بهم بزنید تا کف ایجاد شود. سبزیجات را ۵ دقیقه در محلول بگذارید و بعد آبکشی کنید. به این ترتیب تخم و کیست انگل ها روی سطح ظرف آب قرار می گیرد و باید به آرامی محلول را از ظرف خالی کنید.
زمان آبکشی دقت کنید تا هیچ کف و مایع ضدعفونی و یا ظرفشویی روی سبزیجات باقی نماند. چند مرحله آب روی سبزیجات بگیرید و سپس خالی کنید.
شایعاتی نیز وجود دارد که شستن سبزیجات با مایع ظرفشویی باعث سرطان می شود که هیچ منبع علمی این موضوع را ثابت نکرده است. تنها باید به اندازه مایع ظرفشویی را برای ضدعفونی کردن سبزیجات در مرحله انگل زدایی استفاده و بعد با دقت آبکشی کنید.
میکروب زدایی و گندزدایی سبزیجات
بعد از انگل زدایی از سبزیجات نوبت به میکروب زدایی و گندزدایی سبزیجات می رسد. برای گندزدایی از سبزیجات می توانید از پودر پرکلین استفاده کرد. پودر پرکلین در همه داروخانه ها موجود است و یک ماده موثر برای گندزدایی سبزیجات است. برای گندزدایی سبزیجات باید نصف قاشق چای خوری پودر پرکلین ۷۰ درصد را در ۵ لیتر آب حل کنید. سبزیجاتی را که در مرحله قبل انگل زدایی کرده اید را به مدت ۵ دقیقه در محلول گندزدایی پرکلین قرار دهید و بعد با دقت آبکشی کنید. با این روش سبزیجات گندزدایی و میکروب زدایی خواهد شد.
قبل از شیوع گسترده کرونا افراد برای ضدعفونی کردن سبزیجات از از محلول های خانگی مثل سرکه، نمک و آبلیمو استفاده می کردند. این روش برای ضدعفونی کردن سبزیجات موثر است اما در شرایط ویژه ای مانند حالا که کرونا به صورت گسترده در حال شیوع است، بهتر است علاوه بر محلول های خانگی مثل سرکه و آبلیمو سبزیجات را با مواد ضدعفونی و یا مایع ظرفشویی بشویید و بعد با سرکه، آبلیمو و نمک سبزیجات را ضدعفونی کنید.
انگل زادیی سبزیجات را هرگز نادیده نگیرید و به شستن و ضدعفونی کردن سبزیجات با محلول های خانگی اکتفا نکنید. بعد از مرحله انگل زدایی برای گندزدایی سبزیجات می توانید از محلول های خانگی مثل سرکه، آبلیمو و نمک استفاده کنید.
برای ضدعفونی کردن سبزیجات و گندزدایی از آنها با نمک باید دو قاشق نمک را در آب حل کنید، سپس سبزیجاتی را که انگل زدایی کرده اید به مدت نیم ساعت در محلول قرار دهید و بعد آبکشی کنید. نمک حالت قطبی آب را افزایش می دهد و باعث می شود که سموم و آفت کش ها از روی سبزیجات خارج شود.
برای ضدعفونی کردن سبزیجات با سرکه نیز باید دو قاشق غذاخوری سرکه سفید را در آب حل کنید و سبزیجات را به مدت نیم ساعت در محلول آب و سرکه قرار دهید.
آبلیمو یکی دیگر از مواد طبیعی است که برای ضدعفونی کردن سبزیجات مورد استفاده قرار می گیرد. برای این روش کار نسبت مساوی آبلیمو را در آب حل کنید و سبزیجات را به مدت دقیقه در محلول بگذارید و سپس آبکشی کنید.
سرکه حدود ۹۰ درصد باکتری ها را از بین می برد. اما دقت کنید که انواع ویروس ها به خصوص کرونا تنها با مواد ضدعفونی کننده و مایع ظرفشویی از بین خواهد رفت. بنابراین قبل از ضدعفونی با سرکه، نمک و آبلیمو باید با مواد ضدعفونی سبزیجات و یا مایع ظرفشویی شسته شوند.
در این روزهای اخیر که کرونا به صورت گسترده در کشور در حال شیوع است، بازار شایعات نیز به همان نسبت داغ شده. بسیاری از برای ضدعفونی کردن مواد و وسایل محلول هایی را معرفی می کنند که ممکن است باعث مسمومیت شود. به عنوان مثال ممکن است راه حل مناسب ضدعفونی کردن سبزیجات را استفاده از الکل و یا وایتکس معرفی کنند. هیچ یک از این دو محلول برای شستن حتی ضدعفونی سبزیجات مناسب نیستند. برای ضدعفونی کردن سبزیجات طبق مراحل بالا عمل کنید.
شستن و ضدعفونی کردن میوه ها
شستن و ضدعفونی کردن میوه ها چه در زمان اپیدمی بیماری هایی مثل کرونا و چه در مواقعی که شرایط نرمال است باید با دقت انجام شود. چون در صورتی که شستن و ضدعفونی کردن میوه ها به درستی اتجام نشود نه تنها ویتامینی به بدن نمی رسانند و بلکه باعث بیماری و مسمومیت نیز می شوند.
در حال حاضر نیز باید سعی شود که کمتر به مراکز درمانی مانند بیمارستان ها مراجعه شود، این مراکز آلوده هستند و باعث انتقال ویروس کرونا به افراد می شود. بنابراین باید نهایت دقت را در پیشگیری از انواع بیماری ها و مسمومیت ها به کار برد.
برای شستن و ضدعفونی کردن میوه ها نیز باید از مواد ضدعفونی مخصوص و یا مایع ظرفشویی استفاده کرد. برای شستن و ضدعفونی کردن میوه ها ابتدا میوه ها را با آب خالی بشویید، سپس در یک ظرف آب محلول ضدعفونی و یا مایع ظرفشویی بریزید و میوه ها را به مدت نیم ساعت در محلول قرار دهید. سپس با فرچه مخصوص شستشوی میوه ها، روی میوه ها بکشید، دقت کنید که فشار زیادی به میوه ها وارد نکنید تا باعث له شدن آنها شود.
میوه هایی مانند پرتقال که روی سطح پوست آنها خلل و فرج وجو دارد باید دقت کنید که به خوبی تمیز و ضدعفونی شوند، همچنین میوه هایی مثل سیب و صیفی جاتی مثل خیار و هویج که ممکن است با پوست مصرف شوند نیز باید با دقت شست و ضدعفونی کرد. برای شستن و ضدعفونی کردن میوه می توانید از یک اسکاچ تمیز تیز استفاده کنید.
بعد از شستن و ضدعفونی کردن میوه ها و سبزیجات میوه ها را خشک کنید و بعد در یخچال قرار دهید.
استفاده از مواد شیمیایی ممنوع!
طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، به هیچ عنوان نباید از مواد شوینده یا شیمیایی مانند وایتکس برای شست و شوی میوه و سبزی استفاده کرد. به همین دلیل شما هم در هیچ شرایطی از این مواد استفاده نکنید. بلکه می توانید از ضد عفونی کننده هایی که در بازار موجود است استفاده کنید.
عوارض استفاده از مواد شیمیایی
اگرچه شستشوی سبزیجات و میوه ها با مواد شیمیایی همچون مایع ظرفشویی یا محلول پرکلرین باعث از بین رفتن باکتری و آلودگی ها می شود، اما استفاده از این مواد در بلند مدت باعث به خطر افتادن سلامتی خواهد شد. ابتلا به اسهال از جمله عوارض استفاده از مواد شیمیایی در طولانی مدت به شمار می آید. پژمرده شدن زود هنگام و از بین رفتن مواد مغذی از میوه و سبزی نیز یکی دیگر از عوارض شستن این خوراکی ها با مواد شیمیایی است.
نکات مهم
- همواره سعی کنید از آب خنک و یا سرد برای حفظ طراوت و تازگی سبزیجات و میوه ها استفاده کنید.
- برای شستن سبزیجاتی مانند کاهو و کلم که دارای حجم و برگ های بزرگتری هستند از سرکه، نمک یا جوش شیرین بیشتری استفاده کنید.
- قبل و بعد از شستشوی میوه و سبزیجات خود دست های خود را کاملاً بشویید.