ناخن قاشقی چیست؟
ناخن های قاشقی حالتی نازک، نرم و مانند یک قاشق کوچک دارند که فرد قادر است یک قطره آب را روی آن نگه دارد. دلایل زیادی وجود دارد اما شایع ترین آنها کم خونی فقر آهن است.اصطلاح پزشکی ناخن های قاشقی Koilonychia است که از کلمات یونانی( koilos ) بمعنای توخالی و (( onikh بمعنای ناخن تشکیل شده است.
چگونه می توان ناخن های قاشقی را تشخیص داد؟
در ناخن های قاشقی به نظر می رسد که مرکز ناخن شما بیرون زده است. ناخن نازک می شود و لبه های بیرونی به سمت بالا می رود. ممکن است ناخن شما ترک خورده باشد و قسمت خارجی ممکن است از بستر ناخن بیرون بیاید.برخی از نوزادان با ناخن های قاشقی متولد می شوند اما در نهایت طی روند رشد خوب میشوند. ناخن های قاشقی معمولاً در ناخن های دست ایجاد می شوند اما می توانند در ناخنهای پا نیز ایجاد شوند.
شایع ترین علت ناخن های قاشقی کمبود آهن یا کم خونی است. این مساله باعث می شود سطح گلبول های قرمز شما پایین تر از حد نرمال باشد. اگر کم خونی باعث ایجاد ناخن های قاشقی در شما می شود ، ممکن است موارد زیر را هم تجربه کنید:
- خستگی
- پوست کمرنگ
- تنگی نفس
- ضعف
ناخن های قاشقی ممکن است فقط یکی از ناخن های شما، تعدادی از آنها یا همه آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
دلایل ایجاد ناخن قاشقی شکل
دلیل شایع قاشقی شکل شدن ناخن ها، کم خونی ناشی از کمبود آهن یا آنمی فقر آهن است. البته در شرایط زیر نیز ممکن است ناخن قاشقی شکل شود:
- جویدن ناخن ها
- آسیب ناخن ها
- سابقه خانوادگی و ارثی
- بیماری قارچی و عفونت ناخن
- سایر اختلالات بالینی نظیر بیماری های قلبی و بیماری های ریوی
قاشقی شکل شدن ناخن می تواند در اثر پاسخ بدن به کمبود برخی مواد لازم برای حفظ سلامتی باشد. به طور معمول زمانی که نیاز بدن به برخی مواد تامین نشود، لبه های خارجی ناخن به جای خوابیدن روی پوست انگشتان و ایجاد برآمدگی طبیعی بر سطح ناخن، برجسته خواهد شد. اگرچه این شرایط می تواند به معنی وجود اختلال بالینی جدی تری نیز باشد.برای بهبود کوتاه مدت این وضعیت، می توانید از کرم های موضعی برای کاهش خشکی ناخن ها استفاده کنید
1- کمبود مواد مغذی در رژیم غذایی
زمانی که ناخن، شکل مقعر و فرورفته به خود می گیرد، می تواند نشانه کمبود مواد مغذی مخصوصا آهن و ویتامین B12 باشد.زمانی که مقادیر خونی این موادغذایی حتی برای زمانی کوتاه، کاهش یافته و به کمتر از نیاز بدن می رسد، می تواند باعث مقعر شدن ناخن ها شود. البته ناخن قاشقی شکل می تواند در اثر دریافت ناکافی پروتئین در رژیم غذایی نیز ایجاد شود.
2- بیماری خطرناک
گاهی این علامت بر روی ناخن ها می تواند نشانه بیماری جدی تری باشد.بسیاری از افرادی که بیماری لوپوس و یا رینود دارند، در ابتدا با همین علامت قاشقی شدن ناخن به پزشک مراجعه کرده اند.افراد دیابتی نیز نسبت به سایر افراد به قاشقی شکل شدن ناخن ها مستعد ترند.فراموش نکنید اگر فرورفتگی ناخن ها در شما به دلیل کمبود ویتامین B12 باشد، در صورت عدم درمان سریع، می تواند به کم خونی شدید و مهلک در فرد بینجامد.
3- سایر علل
مواجهه با برخی ترکیبات شیمیایی می تواند به قاشقی شکل شدن ناخن ها منجر شود. محصولات نفتی خاصی هستند که مواجهه طولانی مدت با آنها در بسیاری از افراد، ناخن قاشقی شکل را ایجاد کرده است.به همین خاطر، استفاده از دستکش مناسب هنگام کار کردن با ترکیبات شیمیایی، بهترین توصیه برای در امان ماندن از تاثیرات سوء آنها بر ناخن ها خواهد بود.
درمان ناخن قاشقی
به طور کلی درمان ناخن قاشقی شکل، وابسته به علت اصلی بیماری است.نمی توان گفت که از همان اول برای درمان ناخن قاشقی شکل به تغییر رژیم غذایی اکتفا کنیم.اگر قاشقی شکل شدن و یا حتی مسطح شدن سطح ناخن به دلیل بیماری زمینه ای خاص باشد، مراجعه به پزشک ضروری خواهد بود.پزشک با گرفتن تست های بالینی، علت را تشخیص خواهد داد.زمانی که فرورفتگی ناخن ها به دلیل کم خونی ناشی از کمبود آهن و یا هر کمبود مواد مغذی در رژیم غذایی باشد، مکمل آهن و تغییرات رژیم غذایی به راحتی وضعیت را بهبود خواهد داد.اگر دلیل این بیماری، آسیب به ناخن ها و ضربات فیزیکی باشد، فرورفتگی ناخن طی چند ماه بهبود خواهد یافت.اما برای بهبود کوتاه مدت این وضعیت، می توانید از کرم های موضعی برای کاهش خشکی ناخن ها استفاده کنید.فراموش نکنید که غفلت از مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان اصلی هرگز جایز نخواهد بود