نامه ی سرگشاده زهرا شیخی خطاب به ابراهیم رئیسی درباره بحران سراسری آب/ خشکسالی در کشور انسان زاد و مسئول زاد است/ راه حل بحران آب از آسمان نمی آید!/ حقابه ها را احیا کنید! 

به گزارش ساعد نیوز، خانم دکتر زهرا شیخی نماینده مردم شریف اصفهان در مجلس و سخنگوی کمیسیون بهداشت، نامه ی سرگشاده مهمی را درباره بحران سراسری آب در ایران خطاب به رئیس جمهور منتخب منتشر ساخت. متن این نامه مهم از این قرار است:

برادر ارجمند جناب آقاي حجت الاسلام و المسلمين دكتر رئيسي رييس جمهور منتخب جمهوري اسلامي ايران

سلام عليكم ضمن تبريك پيروزي جنابعالي در انتخابات رياست جمهوري اميد است كه انتخاب خجسته شما،اتفاقات مبارك و بزرگي را در تاريخ ايران و جمهوري اسلامي رقم بزند ان شااالله. لذا به عنوان نماينده مردم شريف شهراصفهان مايلم يكي ازبزرگترين مشكلات گريبانگير مردم را يادآوری نمايم كه حل آن به انگشت عقلانيت و همت جنابتان نيازمند است و آن مسئله آب است.

راه حل بحران آب از آسمان نمی آید/ خشکسالی و تغییرات اقلیمی این بار انسان زاد و مسئول زاد است!

تراژدي غمبار خشكي زاينده رود (بزرگترين رود مركزي ايران)، قريب به دو دهه است ذائقه شيرين اصفهان را تلخ و شور كرده و علاوه برمحيط زيست، آب مورد نياز كشاورزان و حتي شرب مردم را به بحران كشانده است. ريشه مشكل زاينده رود امر عجيبي نيست و طبيعتا راه حل آن هم از آسمان نمي آيد. اما متاسفانه تا اين لحظه سياستگذاري هاي غلط و سياستمداران كم توان يا نا آگاه مانع حل بحران آب اصفهان شده اند. اولين سياستگذاري غلط نيز به همين نگاه استاني، استاندارمحور و نماينده محور باز ميگردد. مشكل اول همين است كه مسئله فقط خشكي زاينده رود و تالاب گاوخوني نيست. مشكل، خشكي و كم آبي كارون و كرخه و تالاب هورالعظيم هم هست. مشكل، خشكي هامون و تالاب بختگان و تالاب انزلي هم هست، مشكل خشكي درياچه اروميه و 12 تالاب از 14 تالاب استان فارس هم هست. كل ايران در اثر سياست هاي غلط صنعتي و كشاورزي و زيستي درگير بحران آب، بر هم خوردن تعادل زيستي و تغيير اقليم شده است. متاسفانه طي اين سالها مسئولان مختلف،علت كم آبي و كم بارشي را به خشكسالي يا تغييراقليم مربوط دانسته اند ، بدون اينكه بگويند اتفاقا خشكسالي و تغييرات اقليمي اين بار «انسان زاد» است و «مسئول زاد».

بی توجهی به مدیریت بهینه آب، ایران را به بیابان تبدیل کرده است!

خشكي زاينده رود و گاوخوني در اثر سدسازي و تونل سازي هاي بي رويه و طرح هاي متعدد انتقال آب و بي توجهي به حقابه زيستي است، درست مثل درياچه اروميه و هامون، كارون و كرخه و... روند تبديل «ايران» به «بيابان» كه در اثر همين سوءمديريت حتي استانهاي پرآب مازندران و گيلان را به سوي بيابان زايي پيش برده است. بدون اينكه مرجع يا دستگاه خاصي به عواقب هولناك اجتماعي، اقتصادي و امنيتي آن توجه كند.

حقابه ها باید احیا شود.

پانصد سال پيش، شيخ بهايي مرجع تقليد مشهور عصر صفويه، راه حلي براي زاينده رود ارائه كرد كه تا چند دهه پيش زاينده رود را زنده نگه داشته بود و اگر اينك نيز به سنت اين عالم نابغه جهان تشيع عمل ميشد، نه مشكل آب داشتيم، نه كشاورزان به ستوه مي آمدند، نه حمله ريزگردها داشتيم و نه 90 درصد قلمرو ايران در معرض بيابان شدن بود. آن دانشمند حكيم در يك تقسيم بندي كاملا دقيق، آب زاينده رود را به 33 قسمت تقسيم كرد و حقابه هايي براي كشاورزان و مردم به عدالت تعيين كرد. حقابه هاي ثابت و ارزشمند كه گاه مهريه زنان ميشد.

اولویت با حقابه محیط زیست و طبیعت باید باشد نه حقابه صنعت!

ميتوان گفت، علت اصلي خشكي رودخانه ها و درياچه هاي بزرگ ايران همين رعايت نكردن حقابه هاست. حقابه شرب، حقابه كشاورزي، حقابه صنعت، حقابه محيط زيست. دراثررعايت نكردن اين حقابه ها، خصوصا حقابه محيط زيست، تعادل اكوسيستم بهم خورده است. مسئولان غيرمتخصص گمان كرده اند،وجود آب در رودخانه يا نهرها يا ريختن به تالابها، هدر رفتن آب است. بدون اينكه بينديشند مسير آب طي هزاران سال شكل گرفته و حافظ طبيعت است. با نرسيدن آب به تالاب ها و نهرهاي محلي، پوشش هاي گياهي كه ميتوانند حافظ خاك باشند از بين رفته، نرخ جابجايي خاك و بيابان زايي و سيل زايي افزايش يافته است. كاهش رويشگاه هاي جنگلي و دشتي، باعث افت حاصلخيزي خاك و افت سطح آب هاي زيرزميني شده و نهايتا منجربه افزايش دماو گرماي اقليم شده، به نحوي كه دماي هواي ايران طي دودهه 2 درجه گرمتر شده است. افزايش دما سبب شده تبخيرآب بيشتري داشتهباشيم و طبيعتا بارندگي كمترو كمتر. خشكسالي بيشتر و بيشتر. سيل و ريزگرد و كم آبي و بحران آب.

بر اساس مطالب پيش گفته از جنابعالي به عنوان رياست جمهوري منتخب كه عمري را در تحقق عدالت و پيشرفت ايران تلاش كرده ايد، ميخواهم موضوع استراتژيك آب را به شيوه اي عادلانهوبا نگاهي كارشناسي نه براي كوتاه مدت بلكه براي صدها سال تدبير كنيد. بي توجهي به وضع آب و محيط زيست كشور، تاوان سنگيني را براي نسل هاي بعدي ما در پي خواهد داشت وبالعكس، اقدامات سنجيده و صحيح، آينده ايران را تضمين خواهد كرد. راه حل هايي به صورت كلي وجود دارد كه بايستي با تعيين بهترين و دلسوزترين و به ويژه متخصص ترين كارشناسان حوزه آب، محيط زيست، كشاورزي و صنعت وانرژي به سياستگذاري دقيق و اجرا برسد. برخي از راهكارها عبارتند از:

1 .مسئله آب كشور، بايد با نگاه ملي وفراملي تصميم سازي شود، نه با نگاه بخشي واستاني. اين كار هم معضل آب را به صورت ريشه اي وبنياني مرتفع ميكند هم مانع اختلافات ونزاع هاي قوميتي و شهري و استاني و تبعات ناگوار سياسي و امنيتي ميشود.

2 .در مسئله آب، مسائل بايد با نگاه ستادي و غيرسياسي پيگيري شود. نه وزارتخانه اي وهمراه با لابي گري. اينك وزارت نيرو، جهاد كشاورزي، سازمان محيط زيست و استانداري ها هر يك همچون كودكي بر سر يك طناب در حال جدل هستند تاثابت كنند ديگري مقصر است..لذا متولي آب در كشور بايستي فقط يك دستگاه وراي اين دستگاهها، با تصميم سازي اصولي و نظارت دقيق بوده و تمام تصميماتش حاكم بر اين دستگاهها باشد.

3 .حقابه هاي شرب، محيط زيست، كشاورزي و در آخر صنعت، به دقت و با رعايت همه جوانب تعيين شوند و هر نوع تخطي از آئين هاي آب و تعيين حقابه ها با مجازات هاي سخت روبرو باشد.

تولید فولاد در دل کویر بزرگترین خیانت به محیط زیست است/ تولید هر کیلو فولاد، 30 هزار لیتر آب مصرف می کند!

4 .صنايع آب برهمچون فولاد، ذوب آهن وپتروشيمي در شهرهاي كم آب تعديل ويا تعطيل شوند وبه سواحل خليج فارس منتقل شوند. اين بزرگترين خيانت به حيات زيستي ايران است كه در دل كوير ايران (دقت كنيد شهري مانند آران و بيدگل يا سيرجان)، كارخانه فولاد و پتروشيمي احداث ميشود. (توليد هر كيلو فولاد 30 هزارليترآب مصرف ميكند). حقابه صنعت بايد آخرين حقابه باشد. نه اولين حقابه! با طرح هاي عجيبي چون انتقال آب از درياي خزر و خليج فارس و.. مجددا اكوسيستم را بهم نزنيم. كاري كه هيچ كشور پيشرفته اي در دنيا نكرده و بهتر است به جاي انتقال آب خليج فارس، كارخانه ها را به خليج فارس ببرند.

5 .سيستم كشاورزي ما همچنان سنتي و هدردهنده آب است كه در دولت سيزدهم به يك انقلاب در حوزه آبياري و كشاورزي ايران نياز دارد. حذف كشاورزي و طرح هاي شكست خورده «نكاشت» نه تنها مشكل كمبود آب را حل نميكند، برعكس با نابودي پوشش گياهي باعث خشكي بيشتر ايران ميشود، و وابستگي غذايي ايران را رقم ميزند. پس راه حل، حذف كشاورزي نيست و تغيير روشهاي كشت و آبياري است.

6 .در دو دهه اخير 18 ميليون اصله بلوط را در زاگرس ( يعني 30 درصد قلمرو 5/6ميليون هكتاري آن را) از دست رفته, ديگر نبايد اجازه داد رويشگاه هاي طبيعي ما در هيركاني، زاگرس، ارسباران و خليج فارس نابود شود، وبايد قلمرو 12 ميليون هكتاري جنگل هاي طبيعي را حفظ كنيم. زيرا آنها ريه هاي سرزمين ما هستند و بدون آنها ايران متروكه خواهد شد.حال اميد است مجازات هاي سنگين براي آتش سوزي يا قطع درختان جنگلي، گسترش جنگل كاري (در مناطق جنگلي كه خودِ طبيعت به اين سمت رفته) و كشت گونه هاي بومي متناسب با اكوسيستم هر منطقه، از مهمترين راهكارهاي حفظ خاك و آب و طبيعت در اين خصوص اعمال شود. متاسفانه از عصر پهلوي بدين سو كاشت درختان غيرمثمر چون كاج و اكاليپتوس، مورد و چمن و.. در ايران رواج يافت و اينك فضاي همه شهرها و جاده ها و حتي روستاهاي ايران با اين گياهان غيربومي پر شده؛ حال آنكه كاشت اين گياهان خود يكي از بزرگترين آسيب ها به محيط زيست ايران است. هر بوم و منطقه ايران، متناسب با توان اكولوژيك سرزمين، گونه هاي بومي و هماهنگ با طبيعت خود دارد. منطقه كم آب گونه هاي بومي متناسب، منطقه پر آب گونه هاي بومي متناسب. اجازه ندهيم نظم طبيعت و كشاورزي ايران بيش از اين مختل شود.

7 .بايد هر چه سريعتر به سمت استحصال انرژي هاي نو خصوصا خورشيدي و بادي حركت كنيم. جناب آقاي رئيسي، شما رئيس جمهوري باشيد كه ايران را به سمت انرژي هاي پاك هدايت كنيد. حتي پيشروتر از ديگر كشورهاي جهان. نياز نيروگاههاي برق ايران را به آب و سوختهاي فسيلي قطع نماييد. خودروهاي ديزلي، بنزيني و دودزا را از شهرهاي ايران پاك كنيد و ايران را به يك كشور پاكيزه با طبيعت دل انگيز هميشگي خود مبدل سازيد. هراقدامي كه اينك انجامدهيد تاثيرات چهارساله يا حتي چهل ساله نخواهد داشت. تا چهارصد سال ايران را، تاريخ را، آيندگان را تحت تاثيرقرار خواهد داد. به اميد موفقيت روزافزون ونصرت الهي براين مرزو بوم.

دكتر زهرا شيخي نماينده مردم شريف اصفهان و سخنگوي كميسيون بهداشت و درمان