ساعدنیوز
ساعدنیوز

ناصرالدین شاه عاشق چه غذایی بود؟

  پنجشنبه، 16 فروردین 1403 ID  کد خبر 382599
ناصرالدین شاه عاشق چه غذایی بود؟
ساعدنیوز: چلوکباب بی‌شک خوشمزه‌ترین و پرطرفدارترین غذای ایرانی است. از هرکسی بپرسی غذای مورد علاقه‌ات چیست بدون معطلی می‌گوید چلوکباب و بعد غذاهای دیگر.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعدنیوز به نقل از همشهری آنلاین، در بیشتر محافل شادی، چلوکباب حرف اول را می‌زند و در آلبوم خانوادگی همه ایرانی‌ها عکسی از کباب‌خوری دسته‌جمعی و فامیلی به چشم می‌خورد. حالا اگر از محبوبیت چلوکباب بگذریم شاید برایتان مهم باشد بدانید این غذای محبوب چند سال است که توسط ایرانی‌ها طبخ می‌شود و راهش را در خانه‌های ایرانی باز کرده است.

رد پای صفوی‌ها

مورخانی که در دوره صفویه به ایران آمده‌اند، به طور واضح نامی از چلوکباب به عنوان یک غذای ملی نبرده‌اند. ولی یک سیاح اروپایی که در عصر شاه عباس مدتی در اصفهان بوده در سفرنامه‌اش نوشته: «غذای متداول ایرانیان که همیشه باید بر سر سفره‌شان باشد و قبل از هرچیز دیگری می‌خورند، برنج نپخته‌ای است که آن را پلو می‌نامند و معمولا با گوشت گوسفند سرو می‌شود... د. ایرانی‌ها با انگشتان خود گوشت را پاره می‌کنند و کمتر دیده می‌شود که از کارد استفاده کنند.» البته او هیچ وقت نگفته که آن گوشت گوسفند کباب بوده یا نه. اما سیاح دیگری در دوره آغامحمدخان هم از «کباب‌هایی که از گوشت بره و مرغ و گوسفند» درست می‌شده گفته ولی باز هم به طور مستقیم اشاره‌ای به چلوکباب نکرده است.

ناصرالدین شاه کباب‌خور

میرزا محمدرضا معتمدالکتاب تاریخ‌نویس در کتابش درباره کباب‌خوری ناصرالدین شاه نوشته: گویا ناصرالدین شاه از کباب قفقازی خوشش می‌آمده و در نتیجه از آشپزهایش می‌خواهد کبابی مثل کباب قفقازی برایش درست کنند و این کباب در ایران و در گذر زمان متحول می‌شود تا به این شکل در می‌آید. داستانی که توسط دوستعلی‌خان معیرالممالک از نوادگان ناصرالدین شاه نقل شده است، حکایت از آن دارد که ناصرالدین شاه 87 همسر داشته و روزهای جمعه که شاه به همراه همه همسرانش قصد زیارت از حضرت عبدالعظیم(ع) در شهرری داشته است، پیشخدمت‌های او مجبور بودند روز پنجشنبه به آن منطقه بروند و در حدود 1000 تا 2000 کباب را بر اساس دستور شاه برای خود او و 1000 همراه و خدمه و همسرانش آماده کنند و کباب‌ها نیز همیشه همراه با سبزی خوردن و پیاز سرو می‌شده است.

نایب؛ اولین چلوکباب در ایران

اعتمادالسلطنه وزیر انتشارات ناصرالدین شاه در نوشته‌هایش نقل می‌کند: «اولین چلوکبابی نامش نایب بوده که در بازار تهران قرار داشته و شبیه رستوران‌های اروپاییان غذا را روی میز سرو می‌کرده است. ولی اسناد دیگری هم وجود دارد که اولین چلوکبابی در تبریز نزدیک مرز با قفقاز تاسیس شده بوده است.

پیشخدمت‌های رستوران نایب در آن زمان برنج‌ها را به صورت هرم در بشقاب‌ها قرار می‌دادند و همراه آن تکه کره‌ای نیز سرو می‌شده است. پیشخدمت‌ها یکی یکی برنج‌ها را بر سر میزها می‌بردند و بلافاصله نفر بعدی کباب‌ها را با سیخ در بشقاب‌ها قرار می‌داده است.

در آن زمان هر نفر می‌توانسته هر چند تا مایل بوده است کباب بخورد و مبلغی که از مشتریان گرفته می‌شده یکسان بوده است و فرقی بین کسی که یک سیخ کباب خورده و چهار یا پنج سیخ، نبوده! جعفر شهری، تاریخ‌شناس و تهران‌شناس هم در کتابش از غلامحسین نایب به عنوان مبدع چلو کباب در ایران نام برده است. غلامحسین نایب از دوستان دوران نوجوانی ناصرالدین شاه بود که همراهش و در دوران ولایتعهدی‌اش در تبریز زندگی می‌کرد و در همان‌جا به اتفاق شش تن دیگر از رفقایش کباب پختن را در دربار قاجار شروع می‌کنند که ناصرالدین میرزای جوان همواره علاقه‌مند بوده نحوه طبخ کباب را توسط آنها ببیند.»

پس از به تخت نشستن ناصرالدین میرزا در تهران، او آن هفت نفرو رفیقش نایب را به دربار خود می‌برد و همچنان با آنها رفاقت می‌کند. البته همچنان کباب پختن به همان شیوه تبریز در دربار و توسط رفیقان شاه قاجار رواج داشته است تا اینکه امیرکبیر به خاطر حفظ پرستیژ دربار در نگاه مهمانان خارجی، ناصرالدین شاه را وا می‌دارد تا آن هفت نفر را از نزد خود براند. اما نایب برای اینکه از دوست قدیمی‌اش دور نشود در نزدیکی کاخ گلستان و داخل بازار، دکانی باز می‌کند و همان شغل کبابی‌اش را برای عوام ادامه می‌دهد و این برای اولین بار بوده است که کباب پزی و کباب خوری میان مردم رواج پیدا می‌کند.

چلوکباب به فی قدیم

اعتمادالسلطنه وزیر انتشارات ناصرالدین شاه و رئیس دفتر مترجمی در آن زمان، برای خرید بهترین چلوکباب که توسط چلوکبابی نایب ارائه می‌شد، بین 3 تا 5 قران آن زمان پرداخت کرده است.

در سال 1295 عبدالله بهرامی، معاون اداره امنیه تهران بیشترین مبلغی که برای هر وعده چلوکباب پرداخت می‌کرده 4 تا 5 قران بوده است. حدود 30 سال قبل در سال 1320 روزنامه اطلاعات نوشته است: برای یک پرس چلوکباب مبلغ 5 ریال دریافت می‌شده است که شامل کباب برگ بزرگ، کره 330 گرم، برنج، پیاز و نان ‌بوده است. در همان زمان چلوکباب کوبیده مبلغ 4 ریال قیمت داشته است.

در بین سال‌های 1330 ـ‌ 1335 یک کباب کوبیده 5/3 ریال در تهران قیمت داشته ولی در شهرهای دیگر دو عدد کباب همراه با نان و گوجه فرنگی کباب شده که شکل یک پرس کامل را دارد، 8 ریال قیمت داشته است. اگر نوشابه‌ای نیز همراه غذا صرف می‌شد، بین 2 تا 4 ریال نیز پرداخت می‌شده است.

پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
ساده ترین و بی ریاترین جشن تولدی که بچه های روستا برا دوست مریضشون گرفتن+عکس/ چه کیکی هم براش درست کردن😍 (83 نظر) خلاقیت خنده دار اوستا بنا در طراحی پله حماسه آفرید/ وقتی فقط از یه نیم کره مغزت استفاده میکنی😂 (80 نظر) نگاهی به کالسکه ساده و بدون تجملات نوه رهبر انقلاب که هر ساله در راهپیمایی ها از آن استفاده میکنند+عکس (76 نظر) هنرنمایی های شگفت انگیز قناد خوش ذوق در تزیین کیک برای مشتری هایش/ اسمشو باید تو گینس ثبت کرد+ عکس (41 نظر) رخت عزای علی دایی در خانه ابدی پدرش+عکس/ قامت خمیده شهریار ایران در حضور فامیل و آشنایان (37 نظر) فاتحه خوانی رهبر معظم انقلاب بر مزار پدر بزرگوارشان در حرم امام رضا+عکس/ تاریخ فوتشون چند روز قبل از تولد رهبری بوده (35 نظر) خلاقیت هوشمندانه اُوستا بنّا در ساخت خانه 2 طبقه/ دکترای افتخاری حق توئه +عکس (32 نظر) ایده خنده دار یک ایرانی برای احداث برج آزادی روی پشت بوم خونه اش حماسه آفرید/یه پا جاذبه گردشگریه واسه خودش😂+عکس (29 نظر) خلاقیت خنده دار دانش آموز تنبل در پاسخ به سوال ریاضی حماسه ساز شد+عکس/حیف انیشتین این نخبه رو ندید مرد (29 نظر) قامت رعنای رهبر انقلاب در لباس خادمی شاه خراسان+عکس /حقا که تو از سلاله ی فاطمه ای... با خنده خود به درد ما خاتمه ای (29 نظر) سردار سلیمانی: یک دختر دارم که برای خودش چریک است؛ زمان جنگ خواستگاری رفتم و با همسرم ... (26 نظر) رونمایی از مادربزرگ زیبای هانده ارچل بازیگر سریال مست عشق؛ وقتی خوشگلی رو از مامان بزرگت به ارث میبری/ خدا شانس بده والا😅 (25 نظر) خلاقیت منحصربفرد بقال تبریزی با نوشته جالب روی شیشه مغازه اش حماسه آفرین شد/ آدم حَظ میکنه از این درک و فهم بالا +عکس (24 نظر) بوی بد واژن: علل، درمان‌های خانگی و روش‌های پیشگیری (24 نظر) امیر جعفری، همسر همای پایتخت: همه دارو ندارم از خونه گرفته تا ماشین به اسم ریماست... (22 نظر)
دیگران می‌خوانند   
استایل جذاب و شیک ارسلان قاسمی، وحید سریال فاصله ها در کنسرت خواننده محبوبش/ زمین تا آسمون فرق کرده!+عکس عکس های یادگاری و رابطه صمیمی بازیگران سریال ساختمان پزشکان در پشت صحنه/ چه انرژی خوبی داشتن! عکسی تاریخی و جالب از مغازه یک بقال گیلانی در زمان ناصرالدین شاه قاجار/ چقدرم شلوغ و پلوغ هست+عکس کودکی و نوجوانی بامزه امین میری، زهرمارخان سریال گیلدخت با تیپ کیوت و مردانه شیک/ مگه داریم این همه تغییر؟+عکس خلاقیت تحسین برانگیز یک نانوای ارومیه‌ای برای کمک به همشهری ها/ باریکلا به این شعور و درک بالا+عکس رونمایی هادی چوپان از دکوراسیون منحصر به فرد و لاکچری باشگاهش/ طراحی خاص با الهام از تخت جمشید+عکس تم جذاب و شیک جشن تولد دختر علیرضا بیرانوند با لباس پرنسسی/ چه گل آرایی منحصر به فردی+عکس رونمایی از چهره جذاب و بدون ریش و سبیل رضا اکبرپور، اسماعیل سریال گیلدخت/ تو خیابون اصلا قابل شناسایی نیست!+عکس تشکر احساسی پربازدید یک گوسفند خوش شانس از قهرمان زندگی‌اش/ سگ چوپان گله را از دست گرگ نجات داد+عکس نگاهی به خانه و زندگی ساده و بدون تجملات حاج آقا قرائتی در پایتخت/ منزلی که حتی از راه آهن تهران پایین تر است!+عکس خودروهای برقی، تهدیدی برای سلامتی و امنیت سرنشینان دیگر خودروها چالش برای کسایی که ادعای تیزبینی دارند! / مورچه رو پیدا کن در این معمای تصویری 5 تفاوت را در کمتر از 10 ثانیه پیدا کنید (تصاویر) لیختن اشتاین، کشوری که می‌توانید آن را اجاره کنید! (ویدئو) دانشجویان مونیخ با سرسره به کلاس درس می‌روند! (تصاویر) میو میو تا مدرک دکترا! گربه‌ای که دانشجوی دانشگاه آمریکا شد (ویدئو) کارهایی که دانشجوها زمان امتحانات عهد میبندن انجام ندن اما انجام میدن 😂 (تصویر) فرشته‌ای در لباس معلم! / فداکاری معلمی که دانش‌آموز سرطانی‌اش را در بیمارستان درس می‌دهد (ویدئو) یادی از عمو زنجیرباف، معلم نمونه بچه‌های دهه شصت، سیدحسن نیرزاده نوری مرگ خبرساز کهنسال‌ترین معلم ایران در مهاباد/ او در سال 1356 بازنشست شد+عکس عجیب ترین مدل پارک کردن ماشین با روش های خلاقانه و هوش پران/ مغز آدم سوت میکشه+عکس ناگفته هایی از سبک زندگی شخصی استاد و معلم بزرگ ایرانی از زبان فرزندشان/ دلیل همکاری شهید مطهری با مجله زن روز در زمان شاه چه بود؟+عکس تداوم بارش‌ها در بیشتر استان‌ها/ورود سامانه بارشی جدید به کشور از دوشنبه انگیزه دانشجویان از تداوم اعتراضات؛ در کوی دانشگاه‌های آمریکا چه می‌گذرد؟ کشف حیرت انگیز نیمه گمشده یک مجسمه افسانه‌ای در مصر بعد از 96 سال/ نتایج و مطالعات جدید بررسی رامسس دوم+عکس رونمایی از همسران مجریان معروف و محبوب تلویزیونی/ از رامبد جوان تا پدرام کریمی و ...+عکس دستور رئیسی برای برخورد قاطع با متخلفین در محیط زیست مقاومت اسلامی عراق برای اولین بار تل آویو را هدف قرار داد تصاویری جالب از بازدید یهودیان اسرائیل از موشک ایرانی / مواجهه جالب اسرائیلی ها با دست نوشته یا حیدر کرار ... نگاهی به حیاط باصفا و دلباز خانه زیبای مهدی قائدی در ایران/ خونه نگو باغ بگو+عکس رونمایی رضا گلزار از مادر جوان و کم سن و سالش/ چه خانم ایرانی باکلاس و اصیلی+عکس هدف BBC از مطرح کردن دوباره ماجرای نیکا شاکرمی چه بود؟ حضور دختران ابراهیم رئیسی در یک همایش بین المللی+عکس شباهت بی حد و انداره پردیس پورعابدینی به خواهر باکلاس و بزرگتر از خودش/ مگه داریم این همه شباهت؟+عکس از زنده پیدا شدن یسنا تا قاری قرآن کشف حجاب کرده در حواشی داغ امروز جمعه 14 اردیبهشت 1403 تیکه انداختن خنده دار به بهرام افشاری، بهتاش پایتخت/ داداش تو با این رشدت سال بعد نارگیل میدی!+ویدیو نگاهی به مراسم ازدواج لاکچری و باشکوه یک مرد 86 ساله با اولین عشق زندگی‌اش/ بعد از 60 سال چه بریز و بپاشی کرده براش+ویدیو مازندرانی حرف زدن شهاب حسینی در حضور نقی و ارسطوی پایتخت+ویدیو/ محسن تنابنده: برای نقش شوهر فهیمه گزینه خوبی هستی😂 حضور پدربزرگ و دایی مژده لواسانی در برنامه زنده و بوسیدن دست پدربزرگ توسط خانم مجری +ویدیو/ خدا برا هم حفظتون کنه نگاهی به کیک تولد 1 سالگی و 4طبقه آروکو پسر سپهر حیدری و آرام خانوم/ کیک نیست کاخه برا خودش+ عکس
تیتر امروز   
خودروهای برقی، تهدیدی برای سلامتی و امنیت سرنشینان دیگر خودروها چالش برای کسایی که ادعای تیزبینی دارند! / مورچه رو پیدا کن در این معمای تصویری 5 تفاوت را در کمتر از 10 ثانیه پیدا کنید (تصاویر) لیختن اشتاین، کشوری که می‌توانید آن را اجاره کنید! (ویدئو) دانشجویان مونیخ با سرسره به کلاس درس می‌روند! (تصاویر) میو میو تا مدرک دکترا! گربه‌ای که دانشجوی دانشگاه آمریکا شد (ویدئو) کارهایی که دانشجوها زمان امتحانات عهد میبندن انجام ندن اما انجام میدن 😂 (تصویر) فرشته‌ای در لباس معلم! / فداکاری معلمی که دانش‌آموز سرطانی‌اش را در بیمارستان درس می‌دهد (ویدئو) یادی از عمو زنجیرباف، معلم نمونه بچه‌های دهه شصت، سیدحسن نیرزاده نوری ناگفته هایی از سبک زندگی شخصی استاد و معلم بزرگ ایرانی از زبان فرزندشان/ دلیل همکاری شهید مطهری با مجله زن روز در زمان شاه چه بود؟+عکس تداوم بارش‌ها در بیشتر استان‌ها/ورود سامانه بارشی جدید به کشور از دوشنبه انگیزه دانشجویان از تداوم اعتراضات؛ در کوی دانشگاه‌های آمریکا چه می‌گذرد؟ کشف حیرت انگیز نیمه گمشده یک مجسمه افسانه‌ای در مصر بعد از 96 سال/ نتایج و مطالعات جدید بررسی رامسس دوم+عکس دستور رئیسی برای برخورد قاطع با متخلفین در محیط زیست مقاومت اسلامی عراق برای اولین بار تل آویو را هدف قرار داد
منتخب روز   
کشف کله‌پاچه چهارهزارساله در گورستانی عجیب+ فیلم سیاه خان ، زشت ترین فرد تاریخ ایران+ فیلم (ویدئو) 10 نوع از خطرناک ترین مارهای جهان که در ایران هم دیده شده اند/ کابوس شب یعنی اینا نگاهی به خانه پدری استاد شهریار در روستای خشکناب شهرستان بستان آباد/ شعرهای مشهور استاد برای این روستاست +عکس عکس عروسی امیر جعفری و ریما رامین‌فر، همای سریال پایتخت فیک و تقلبی از آب درآمد / هوش مصنوعی داره وارد مراحل ترسناکی میشه! (عکس) تیپ و استایل فوق‌العاده شیک و لاکچری یاورِ سریال فاصله‌ها بعد از 14 سال در عربستان سعودی / ببینیدش نمی تونید بشناسید! فروش ویلای روف گاردن دار و استخر دار حسن جوهرچی، فرهاد سریال فاصله‌ها توسط دخترش در شمال ! / در منطقه‌ای تهرانی نشین!!! سلفی دونفره نعیمه نظام دوست با سلطان کمدی ایران که یکسال حق نداشت منتشرش کنه! / چه ست آدیداسی پوشیده مهران مدیری ... سلفی آسانسوری علیرضا نیکبخت با همسر دومش که بیشتر از جانش او را دوست دارد / کراش دهه هشتاد فوتبال ایران حالا مرد زندگی شده ... (عکس) تعجب کاربران خارجی فضای مجازی از حجاب کامل همسر ستاره لیورپول / دنیا با حجاب جای زیباتری نیست؟ (عکس) بیتابی همسر و فرزندان شهرام عبدلی، بازیگر نقش مهران در سریال فاصله‌ها، بر سر پیکر بی جان او / تو کاری با دلم کردی که فکرشم نمی کردم ... (عکس) همبازی بودن آقای بیاتی، خواستگار فهیمه در پایتخت 5 با بازیگر معروف در فیلم نوستالژیک دهه شصتی / روحش شاد ...