ساعدنیوز
ساعدنیوز

ناصرالدین شاه عاشق چه غذایی بود؟

  پنجشنبه، 16 فروردین 1403 ID  کد خبر 382599
ناصرالدین شاه عاشق چه غذایی بود؟
ساعدنیوز: چلوکباب بی‌شک خوشمزه‌ترین و پرطرفدارترین غذای ایرانی است. از هرکسی بپرسی غذای مورد علاقه‌ات چیست بدون معطلی می‌گوید چلوکباب و بعد غذاهای دیگر.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعدنیوز به نقل از همشهری آنلاین، در بیشتر محافل شادی، چلوکباب حرف اول را می‌زند و در آلبوم خانوادگی همه ایرانی‌ها عکسی از کباب‌خوری دسته‌جمعی و فامیلی به چشم می‌خورد. حالا اگر از محبوبیت چلوکباب بگذریم شاید برایتان مهم باشد بدانید این غذای محبوب چند سال است که توسط ایرانی‌ها طبخ می‌شود و راهش را در خانه‌های ایرانی باز کرده است.

رد پای صفوی‌ها

مورخانی که در دوره صفویه به ایران آمده‌اند، به طور واضح نامی از چلوکباب به عنوان یک غذای ملی نبرده‌اند. ولی یک سیاح اروپایی که در عصر شاه عباس مدتی در اصفهان بوده در سفرنامه‌اش نوشته: «غذای متداول ایرانیان که همیشه باید بر سر سفره‌شان باشد و قبل از هرچیز دیگری می‌خورند، برنج نپخته‌ای است که آن را پلو می‌نامند و معمولا با گوشت گوسفند سرو می‌شود... د. ایرانی‌ها با انگشتان خود گوشت را پاره می‌کنند و کمتر دیده می‌شود که از کارد استفاده کنند.» البته او هیچ وقت نگفته که آن گوشت گوسفند کباب بوده یا نه. اما سیاح دیگری در دوره آغامحمدخان هم از «کباب‌هایی که از گوشت بره و مرغ و گوسفند» درست می‌شده گفته ولی باز هم به طور مستقیم اشاره‌ای به چلوکباب نکرده است.

ناصرالدین شاه کباب‌خور

میرزا محمدرضا معتمدالکتاب تاریخ‌نویس در کتابش درباره کباب‌خوری ناصرالدین شاه نوشته: گویا ناصرالدین شاه از کباب قفقازی خوشش می‌آمده و در نتیجه از آشپزهایش می‌خواهد کبابی مثل کباب قفقازی برایش درست کنند و این کباب در ایران و در گذر زمان متحول می‌شود تا به این شکل در می‌آید. داستانی که توسط دوستعلی‌خان معیرالممالک از نوادگان ناصرالدین شاه نقل شده است، حکایت از آن دارد که ناصرالدین شاه 87 همسر داشته و روزهای جمعه که شاه به همراه همه همسرانش قصد زیارت از حضرت عبدالعظیم(ع) در شهرری داشته است، پیشخدمت‌های او مجبور بودند روز پنجشنبه به آن منطقه بروند و در حدود 1000 تا 2000 کباب را بر اساس دستور شاه برای خود او و 1000 همراه و خدمه و همسرانش آماده کنند و کباب‌ها نیز همیشه همراه با سبزی خوردن و پیاز سرو می‌شده است.

نایب؛ اولین چلوکباب در ایران

اعتمادالسلطنه وزیر انتشارات ناصرالدین شاه در نوشته‌هایش نقل می‌کند: «اولین چلوکبابی نامش نایب بوده که در بازار تهران قرار داشته و شبیه رستوران‌های اروپاییان غذا را روی میز سرو می‌کرده است. ولی اسناد دیگری هم وجود دارد که اولین چلوکبابی در تبریز نزدیک مرز با قفقاز تاسیس شده بوده است.

پیشخدمت‌های رستوران نایب در آن زمان برنج‌ها را به صورت هرم در بشقاب‌ها قرار می‌دادند و همراه آن تکه کره‌ای نیز سرو می‌شده است. پیشخدمت‌ها یکی یکی برنج‌ها را بر سر میزها می‌بردند و بلافاصله نفر بعدی کباب‌ها را با سیخ در بشقاب‌ها قرار می‌داده است.

در آن زمان هر نفر می‌توانسته هر چند تا مایل بوده است کباب بخورد و مبلغی که از مشتریان گرفته می‌شده یکسان بوده است و فرقی بین کسی که یک سیخ کباب خورده و چهار یا پنج سیخ، نبوده! جعفر شهری، تاریخ‌شناس و تهران‌شناس هم در کتابش از غلامحسین نایب به عنوان مبدع چلو کباب در ایران نام برده است. غلامحسین نایب از دوستان دوران نوجوانی ناصرالدین شاه بود که همراهش و در دوران ولایتعهدی‌اش در تبریز زندگی می‌کرد و در همان‌جا به اتفاق شش تن دیگر از رفقایش کباب پختن را در دربار قاجار شروع می‌کنند که ناصرالدین میرزای جوان همواره علاقه‌مند بوده نحوه طبخ کباب را توسط آنها ببیند.»

پس از به تخت نشستن ناصرالدین میرزا در تهران، او آن هفت نفرو رفیقش نایب را به دربار خود می‌برد و همچنان با آنها رفاقت می‌کند. البته همچنان کباب پختن به همان شیوه تبریز در دربار و توسط رفیقان شاه قاجار رواج داشته است تا اینکه امیرکبیر به خاطر حفظ پرستیژ دربار در نگاه مهمانان خارجی، ناصرالدین شاه را وا می‌دارد تا آن هفت نفر را از نزد خود براند. اما نایب برای اینکه از دوست قدیمی‌اش دور نشود در نزدیکی کاخ گلستان و داخل بازار، دکانی باز می‌کند و همان شغل کبابی‌اش را برای عوام ادامه می‌دهد و این برای اولین بار بوده است که کباب پزی و کباب خوری میان مردم رواج پیدا می‌کند.

چلوکباب به فی قدیم

اعتمادالسلطنه وزیر انتشارات ناصرالدین شاه و رئیس دفتر مترجمی در آن زمان، برای خرید بهترین چلوکباب که توسط چلوکبابی نایب ارائه می‌شد، بین 3 تا 5 قران آن زمان پرداخت کرده است.

در سال 1295 عبدالله بهرامی، معاون اداره امنیه تهران بیشترین مبلغی که برای هر وعده چلوکباب پرداخت می‌کرده 4 تا 5 قران بوده است. حدود 30 سال قبل در سال 1320 روزنامه اطلاعات نوشته است: برای یک پرس چلوکباب مبلغ 5 ریال دریافت می‌شده است که شامل کباب برگ بزرگ، کره 330 گرم، برنج، پیاز و نان ‌بوده است. در همان زمان چلوکباب کوبیده مبلغ 4 ریال قیمت داشته است.

در بین سال‌های 1330 ـ‌ 1335 یک کباب کوبیده 5/3 ریال در تهران قیمت داشته ولی در شهرهای دیگر دو عدد کباب همراه با نان و گوجه فرنگی کباب شده که شکل یک پرس کامل را دارد، 8 ریال قیمت داشته است. اگر نوشابه‌ای نیز همراه غذا صرف می‌شد، بین 2 تا 4 ریال نیز پرداخت می‌شده است.


دیدگاه ها


  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
(ویدئو) مازیار لرستانی: کارِ من شرعی و قانونی و عُرفیه، من کشورمو ترک نمی‌کنم، کار من فرهنگ‌سازیه/ با مازیار خانوم گفتن لج من درنمیاد! (164 نظر) شادی مختاری: بارها مخالف کمک به سوریه بودم، مگه ما خودمون کم مشکل و دردسر داریم!!! (113 نظر) صحبت های عادل فردوسی پور در مورد قطعی برق:درسته که مردم باید رعایت کنند و کمتر مصرف کنند ولی به خدا هیچ جای دنیا سال 2025 مردم اینجوری زجر نمیکشند از این اتفاقات و... (54 نظر) دست رد علی دایی به سینه سیاستمداران؛ از عکس نگرفتن با استاندار و نرفتن به ضیافت شام تا سفر با هزینه شخصی و نرفتن به هتل تدارک دیده شده (50 نظر) نعیمه نظام دوست: پول اجاره خانه ام را نداشتم که پرداخت کنم و مجبور شدم از این طرف و آن طرف برای پرداخت اجاره خانه ام قرض بگیرم! (42 نظر) نعیمه نظام دوست تاریخ عقد و عروسی اش را مشخص کرد/ گلوریا هاردی: من خیلی دوست داشتم نعیمه یکشنبه عروسی بگیره (39 نظر) (ویدئو) نعیمه نظام‌دوست: آقای علیخانی میای پایین یا من میاما/ احسان علیخانی: تو صورت خانوم سعادت نگاه کن یکم خجالت بکش😁/ خنده‌های از ته دل نعیمه رو از دست ندید (39 نظر) الهام چرخنده:وقتی حضرت آقا می فرمایند اغلب هنرمندان ما خوبند حجت تمام است/ من که آبرو ندارم خودم را سنجاق کرده ام به اهل بیت (36 نظر) سکانس خنده دار نعیمه نظام دوست: یه مشت تُرشیده دور هم جمع شدیم+ویدیو/برنامه رفت رو هوا از خنده... (30 نظر) دبیر ستاد امر به معروف: خرج میلیاردی از بیت‌المال برای تیم‌های فوتبال، منکر است (28 نظر) نماینده مجلس: یک دانشجوی پسر به من گفت شما وضعیت اقتصادی من را کمی خوب کن من چادر سر می‌کنم (28 نظر) رضا رویگری:هی نگویید که رویگری مُرد! یک دیگ حلوا درست کردم من حلوا خور هستم و حلوا بده نیستم/بچه‌ها به من می‌گویند رضا وایرال (28 نظر) (ویدئو) بازگشت باشکوه و پرسروصدای مهران مدیری به تلوزیون/ هم‌خوانی گوش‌نواز وشنیدنی آهنگ یلدایی با علی زندوکیلی به سبک سنتی (26 نظر) شهربانو منصوریان: یکی از شب های یلدا پدرم پرتقال خریده بود اما به همه نرسید ما هم یک پَر از پرتقال مان را به آن‌ها دادیم تا همه خورده باشند! (25 نظر) خلاقیت مشاغل: ترفند خنده‌دار و هوشمندانه اوستای سیمانکار برای گرم نگهداشتن بدنش هنگام کار کردن در هوای سرد با حلبی روغن+ ویدیو/ همه با هم هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (23 نظر)
تیتر امروز   
کریم باقری سرمربیگری موقت پرسپولیس را قبول کرد!
خداحافظی فوری گاریدو و ژاوی از پرسپولیس!
جزئیات آخرین وضعیت تعطیلی مدارس فردا دوشنبه 3 دی/ کدام شهرها فردا هم تعطیل هستند؟
افتخار انتصاب اولین فرماندار زن در تاریخ مازندران به نام دولت پزشکیان ثبت شد
وزیر امور خارجه جدید سوریه فرمانده گروه تروریستی القاعده: الشیبانی از جنایت در کوچه پس کوچه های شام تا رسیدن به کت و شلوار و کراوات دیپلماتی
اسپانسر یک باشگاه دولتی با 270 میلیارد تومان کلاهبرداری متواری است / همسر موبایل موسوی دستگیر شد
اردوغان در جمع فعالان سیاسی جوان: اگر صبر کنید بعد از شام، قدس را هم برایتان فتح خواهم کرد! +فیلم
فال قهوه با نشان روز دوشنبه 3 دی ماه 1403
فال شمع روزانه امروز دوشنبه 3 دی ماه 1403
فال روزانه امروز دوشنبه 3 دی ماه 1403
یک فوتی و یک مصدوم درحادثه انفجار گاز در شهرک ارم تبریز
یک فوتی و 4مصدوم در سانحه رانندگی شهرستان مرند
فال ابجد روزانه دوشنبه 3 دی 1403
یادداشت‌های روزانه مسعود: می‌ترسم آن‌قدر معطل کنیم که قیمت اینترنت ایلان ماسک پایین بیاید و 20‌ هزار نفر بشود 20 میلیون نفر
نجات یک جوان از خودکشی با اقدام شجاعانه پلیس میانه
منتخب روز   
پایتخت 7 مهمان ویژه نوروز رمضانی 1404/ رکوردزنی پایتخت بدون بهتاش و ارسطو با روح بابا پنجعلی ریمیکس خوانندگی زیبای مانی رهنما با صدای دلنشین همسرش صبا راد به بهانه شب یلدای 1403 /حافظ خوانی صبا راد ارزش هزار بار دیدن رو داره +فیلم کیک شکلاتی مخصوص روز مادر/ طرز تهیه کیک شکلاتی با گاناش با بافتی نرم و طعم بی نشیر به بهانه روز مادر نگاهی می‌اندازیم به تصویر خواننده‌های محبوب کشورمان در کنار مادرانشان/ از همایون شجریان و محسن چاووشی گرفته تا بهنام بانی و رضا صادقی شعر خوانی ترکی در وصف حضرت فاطمه زهرا (س) در حضور مقام معظم رهبری +ویدئو (ویدئو)عاشقانه‌های ناب دخترانه نعیمه نظام‌دوست برای مادر مهربانش به مناسبت روز مادر/ زحمت‌کش بی‌مزد، قربون اون دستای پینه‌بستت که همیشه رو به آسمونه بدترین پرسپولیس تاریخ ؛ پرسپولیس در مسیر سقوط؟/ از صدر تا قعر؛ کابوس قرمزها در زمستان با گاریدو ادامه دارد نگاه های معنادار دختر پزشکیان بعد از شنیدن جملات امروز پدرش: تصور می‌کنم اگر همسرم بود شاید فرزندانم بهتر تربیت می‌شدند+ویدیو (ویدئو) حیات وحش ؛ مستند حیات وحش حیوانات / حمله وحشتناک شیرها به گاو بوفالو و گوساله‌اش/ تیکه پارشون کردن! (ویدئو) حیات وحش ؛ مستند حیات وحش حیوانات / مادرانه‌های روباه برای توله‌هایش با دزدی جانانه بوقلمون ومرغ از مزرعه همسایه فیلم «70 سی» بهرام افشاری یا شوخی با موادمخدر در «صبحانه با زرافه ها» سروش صحت؟با زرافه‌ ها صبحانه نخورید!/ هوتن شکیبا، پژمان جمشیدی و الهه حصاری در جدیدترین آثار سینمایی مسعود پزشکیان در روز زن: اگر من با بچه‌های خودم توانسته‌ام اینجا باشم به خاطر همسرم بوده+ویدیو