ساعدنیوز
ساعدنیوز

ناصرالدین شاه عاشق چه غذایی بود؟

  پنجشنبه، 16 فروردین 1403 ID  کد خبر 382599
ناصرالدین شاه عاشق چه غذایی بود؟
ساعدنیوز: چلوکباب بی‌شک خوشمزه‌ترین و پرطرفدارترین غذای ایرانی است. از هرکسی بپرسی غذای مورد علاقه‌ات چیست بدون معطلی می‌گوید چلوکباب و بعد غذاهای دیگر.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعدنیوز به نقل از همشهری آنلاین، در بیشتر محافل شادی، چلوکباب حرف اول را می‌زند و در آلبوم خانوادگی همه ایرانی‌ها عکسی از کباب‌خوری دسته‌جمعی و فامیلی به چشم می‌خورد. حالا اگر از محبوبیت چلوکباب بگذریم شاید برایتان مهم باشد بدانید این غذای محبوب چند سال است که توسط ایرانی‌ها طبخ می‌شود و راهش را در خانه‌های ایرانی باز کرده است.

رد پای صفوی‌ها

مورخانی که در دوره صفویه به ایران آمده‌اند، به طور واضح نامی از چلوکباب به عنوان یک غذای ملی نبرده‌اند. ولی یک سیاح اروپایی که در عصر شاه عباس مدتی در اصفهان بوده در سفرنامه‌اش نوشته: «غذای متداول ایرانیان که همیشه باید بر سر سفره‌شان باشد و قبل از هرچیز دیگری می‌خورند، برنج نپخته‌ای است که آن را پلو می‌نامند و معمولا با گوشت گوسفند سرو می‌شود... د. ایرانی‌ها با انگشتان خود گوشت را پاره می‌کنند و کمتر دیده می‌شود که از کارد استفاده کنند.» البته او هیچ وقت نگفته که آن گوشت گوسفند کباب بوده یا نه. اما سیاح دیگری در دوره آغامحمدخان هم از «کباب‌هایی که از گوشت بره و مرغ و گوسفند» درست می‌شده گفته ولی باز هم به طور مستقیم اشاره‌ای به چلوکباب نکرده است.

ناصرالدین شاه کباب‌خور

میرزا محمدرضا معتمدالکتاب تاریخ‌نویس در کتابش درباره کباب‌خوری ناصرالدین شاه نوشته: گویا ناصرالدین شاه از کباب قفقازی خوشش می‌آمده و در نتیجه از آشپزهایش می‌خواهد کبابی مثل کباب قفقازی برایش درست کنند و این کباب در ایران و در گذر زمان متحول می‌شود تا به این شکل در می‌آید. داستانی که توسط دوستعلی‌خان معیرالممالک از نوادگان ناصرالدین شاه نقل شده است، حکایت از آن دارد که ناصرالدین شاه 87 همسر داشته و روزهای جمعه که شاه به همراه همه همسرانش قصد زیارت از حضرت عبدالعظیم(ع) در شهرری داشته است، پیشخدمت‌های او مجبور بودند روز پنجشنبه به آن منطقه بروند و در حدود 1000 تا 2000 کباب را بر اساس دستور شاه برای خود او و 1000 همراه و خدمه و همسرانش آماده کنند و کباب‌ها نیز همیشه همراه با سبزی خوردن و پیاز سرو می‌شده است.

نایب؛ اولین چلوکباب در ایران

اعتمادالسلطنه وزیر انتشارات ناصرالدین شاه در نوشته‌هایش نقل می‌کند: «اولین چلوکبابی نامش نایب بوده که در بازار تهران قرار داشته و شبیه رستوران‌های اروپاییان غذا را روی میز سرو می‌کرده است. ولی اسناد دیگری هم وجود دارد که اولین چلوکبابی در تبریز نزدیک مرز با قفقاز تاسیس شده بوده است.

پیشخدمت‌های رستوران نایب در آن زمان برنج‌ها را به صورت هرم در بشقاب‌ها قرار می‌دادند و همراه آن تکه کره‌ای نیز سرو می‌شده است. پیشخدمت‌ها یکی یکی برنج‌ها را بر سر میزها می‌بردند و بلافاصله نفر بعدی کباب‌ها را با سیخ در بشقاب‌ها قرار می‌داده است.

در آن زمان هر نفر می‌توانسته هر چند تا مایل بوده است کباب بخورد و مبلغی که از مشتریان گرفته می‌شده یکسان بوده است و فرقی بین کسی که یک سیخ کباب خورده و چهار یا پنج سیخ، نبوده! جعفر شهری، تاریخ‌شناس و تهران‌شناس هم در کتابش از غلامحسین نایب به عنوان مبدع چلو کباب در ایران نام برده است. غلامحسین نایب از دوستان دوران نوجوانی ناصرالدین شاه بود که همراهش و در دوران ولایتعهدی‌اش در تبریز زندگی می‌کرد و در همان‌جا به اتفاق شش تن دیگر از رفقایش کباب پختن را در دربار قاجار شروع می‌کنند که ناصرالدین میرزای جوان همواره علاقه‌مند بوده نحوه طبخ کباب را توسط آنها ببیند.»

پس از به تخت نشستن ناصرالدین میرزا در تهران، او آن هفت نفرو رفیقش نایب را به دربار خود می‌برد و همچنان با آنها رفاقت می‌کند. البته همچنان کباب پختن به همان شیوه تبریز در دربار و توسط رفیقان شاه قاجار رواج داشته است تا اینکه امیرکبیر به خاطر حفظ پرستیژ دربار در نگاه مهمانان خارجی، ناصرالدین شاه را وا می‌دارد تا آن هفت نفر را از نزد خود براند. اما نایب برای اینکه از دوست قدیمی‌اش دور نشود در نزدیکی کاخ گلستان و داخل بازار، دکانی باز می‌کند و همان شغل کبابی‌اش را برای عوام ادامه می‌دهد و این برای اولین بار بوده است که کباب پزی و کباب خوری میان مردم رواج پیدا می‌کند.

چلوکباب به فی قدیم

اعتمادالسلطنه وزیر انتشارات ناصرالدین شاه و رئیس دفتر مترجمی در آن زمان، برای خرید بهترین چلوکباب که توسط چلوکبابی نایب ارائه می‌شد، بین 3 تا 5 قران آن زمان پرداخت کرده است.

در سال 1295 عبدالله بهرامی، معاون اداره امنیه تهران بیشترین مبلغی که برای هر وعده چلوکباب پرداخت می‌کرده 4 تا 5 قران بوده است. حدود 30 سال قبل در سال 1320 روزنامه اطلاعات نوشته است: برای یک پرس چلوکباب مبلغ 5 ریال دریافت می‌شده است که شامل کباب برگ بزرگ، کره 330 گرم، برنج، پیاز و نان ‌بوده است. در همان زمان چلوکباب کوبیده مبلغ 4 ریال قیمت داشته است.

در بین سال‌های 1330 ـ‌ 1335 یک کباب کوبیده 5/3 ریال در تهران قیمت داشته ولی در شهرهای دیگر دو عدد کباب همراه با نان و گوجه فرنگی کباب شده که شکل یک پرس کامل را دارد، 8 ریال قیمت داشته است. اگر نوشابه‌ای نیز همراه غذا صرف می‌شد، بین 2 تا 4 ریال نیز پرداخت می‌شده است.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
قاب نوستالژی؛ نگاهی به حال و هوای مدارس دهه شصتی که اشکتونو درمیاره/ از نیمکت های چوبی و چوب معلم تا...+عکس (190 نظر) همزاد نرگس محمدی، با شباهت صد در صدی پیدا شد+عکس/یکی از یکی معروف تر و هنرمندتر (167 نظر) مازیار لرستانی: من خودم گیج ام توی مسیر یابی ولی مجبورم در اسنپ کار کنم! می‌گفتند شناسنامه بیار بعد که شناسنامه آمد گفتند ریش ات کامل نیست! (120 نظر) مهراوه شریفی نیا: خودم رو پذیرفتم با نقایصم، صورت استخونی ندارم لپ دارم همه ام بچگی می کشیدن دماغ زیبایی ندارم بزرگ هم نیست بخوام عمل کنم خوشحال میشدم اگر سربالاتر بود+ویدئو (118 نظر) قباد ایرانی یا قباد ترکیه‌ای؛ نگاهی به استایل و چهره اسماعیل حاجی اوغلو بازیگر نقش شهاب حسینی در سریال شهرزاد+عکس/ بنظرتون کدوم یکی خوشتیپ‌ترن؟ (109 نظر) بهاره رهنما: به من میگید پیرزن ناراحت نمیشم چون من پیرزن جذابی هستم/ هر چی پیرتر هم بشم دوست داشتنی تر میشم+ویدئو (99 نظر) رامسین کبریتی بازیگر سریال ستایش: شبکه جم برای هفت پشتم کافی بود حاضر نیستم با شبکه ماهواره‌ای فعالیت داشته باشم! هیچ کار خلاف شرعی نکردم (88 نظر) علی دایی: من پنت هاوس ندارم یه خونه 418 متری دارم؛ اگر می‌خواستم جور دیگری زندگی کنم 20 برج 20 طبقه داشتم+ویدیو (82 نظر) حدیث فولادوند بازیگر نقش فوزیه: من خیلی شبیه فوزیه هستم همین باعث شد گریم سنگینی نداشته باشم/ رسیدن به نقش خیلی مشکل بود (78 نظر) رهبر معظم انقلاب:هم پدرم، هم مادرم و هم خود من می‌خواستم طلبه بشم؛ از کلاس پنجم دبستان، عملاً درس طلبگی را در داخل مدرسه شروع کردم (76 نظر) میز صبحانه تمام و کمال مینا مختاری با چیدمان شیک و زیبای ایرانی پسند با دستپخت عالی خودش/ سالم و مقوی+عکس (71 نظر) خلاقیت تحسین برانگیز میوه فروش تهرانی با نوشته جالب در مغازه حماسه آفرین شد/ نمونه واقعی یک فرشته زمینی+عکس (71 نظر) سحر زکریا: آقای مدیری روزی که مُردم بالا سر جنازه‌ام نیا چون به وقت زنده بودنم مرا کشتی! (68 نظر) خلاقیت خنده دار اوستا بنا با طراحی توالت در سقف حمام حماسه آفرید / هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (60 نظر) مهران مدیری: دختر که هیچ، گربه هم به هنرمند نمی دهم! شهرزاد رو میخوام ترشی بندازم پسرمو هم زن نمیدم +فیلم (57 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
تفاوت‌های کلیدی بین قهوه لاته و قهوه کاپوچینو / ویژگی‌های لاته آرت در لاته؛ کف شیر نازک و لطیف
زنگ خوشمزگی؛ آموزش تهیه مرغ سوخاری رژیمی بدون یک قطره روخن در خانه / طرز تهیه مرغ سوخاری رژیمی خانگی
فال شمع روزانه امروز چهارشنبه 23 آبان 1403
اهمیت دندان‌های شیری و تاثیر آنها روی دندان‌های دائمی / چه زمانی باید کودک خود را نزد دندانپزشک ببرم؟
فال روزانه امروز چهارشنبه 23 آبان 1403
لاغری سریع در پاییز بدون رژیم و سختی / نوشیدن مقداری کافی آب تاثیر قابل ملاحظه ای در افزایش سوخت و ساز بدن دارد
چگونه میتوانیم سبزی خوردن را یک هفته تازه نگه داریم؟ / 4 ترفند طلایی برای تازه نگهداشتن سبزی
ایستگاه شکموها؛ طرز تهیه مربای هویج خوشمزه و خوشرنگ با کمترین هزینه
فال قهوه با نشان روز چهارشنبه 23 آبان ماه 1403
فال حافظ با تفسیر روز چهارشنبه 23 آبان 1403 + فیلم
فال ابجد روزانه چهارشنبه 23 آبان 1403
کشف ماینرهای قاچاق در "مرند"
معرفی 7 ادکلن مردانه تلخ از محبوب‌ترین برندها / ادکلن مردانه دیور ساواج کالکشن بهترین عطر تلخ مردانه
پیرزن گمشده به خانواده اش تحویل داده شد
تولد نوزاد عجول در مسیر قلعه چای شهرستان عجبشیر
منتخب روز   
4 کشته و 14 مجروح در واژگونی اتوبوس زائران حسینی در مسیر قروه به زنجان با 45 سرنشین قتل ناموسی دختر با شلیک گلوله در جنوب تهران توسط پدرش / از دامادم حرفی شنیدم که خونم را به جوش آورد پشیمان نیستم سگ هار جان کودک 9 ساله را در خوزستان گرفت/بیشتر مراقب کودکان باشید ننه لیلا، مادر جیب‌برهای ایران بود | جزئیات گفت و گو با دختر جیب‌بری که مدعی است نزد حرفه‌ای ترین جیب‌بر ایران آموزش دیده است! مردی سر همسرش را با کلنگ شکافت/ «10 روز بود به خاطر اختلاف خانوادگی با من روابط عاطفی نداشت» قتل دختر 19 ساله در باشگاه زیر زمینی بوکس/پسر رزمی کار از قصاص نجات یافت جزئیات دقیق پرونده قتل دوست صمیمی بر سر معامله / اولیای دم چرا بعد از 7 سال قاتل را بخشیدند؟ دام سیاه برای دختر 15ساله‌ای که رویای سوپراستار شدن داشت مسمومیت 42 دانش اموز در کاشمر توقیف پراید با راننده 11ساله در اصفهان رقابت مضحک بازیکنان استقلال برای گرفتن پیراهن نیمار / از ناصر خان حجازی و پرویز خان پورحیدری رسیدیم به این آبروریزی! خودکشی بخاطر بد شدن کاشت ریش!