نگاهی به گنجینه حرم حضرت ابوالفضل علیه السلام/ از قطعه های طلا تا ستاره بلورین 

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ساعد نیوز به نقل از حوزه، در این گنجینه همچنین مجموعه‌اى از مجسمه‌هاى طلایى کشتیهاى مسافربر که یک ناوگان را تشکیل مى‌دهد، صندوقى آهنى در بردارنده چند مهر امضا، تصویرى حقیقى از سر مبارک امام حسین علیه السلام که از ایتالیا آورده شده است، مصحفى خطى منسوب به امیرمؤمنان علیه السلام و تعدادى نسخۀ خطى وجود دارد که شمار آنها به 109 نسخه مى‌رسد و بیشتر آنها نیز قرآن خطى به خط‍‌ کوفى است.

در شناسنامه‌اى که از نسخه‌هاى خطى این گنجینه به دست آورده‌ام نوشته بود: «این مجموعه در بردارندۀ 109 نسخه و همه نیز قرآن خطى است.» به هر روى آنچه دربارۀ قدمت و ارزش هنرى و تاریخى اشیاء و نفایس موجود در گنجینۀ حرم امام حسین علیه السلام گفته شد، در مورد اشیا و نفایس گنجینۀ حرم حضرت ابوالفضل علیه السلام هم مى‌توان گفت.

مخطوطات موجود در این گنجینه داراى فهرست چاپ نشده‌اى است که نگارنده تنها نسخه‌اى ماشین نویسى شده از آن رؤیت کرده است. استاد ناصر نقشبندى در نوشته‌اى بدین مطلب اشاره کرده که در حرم حضرت ابوالفضل سه نسخۀ قدیم قرآن خطى که به خط‍‌ کوفى نوشته شده است، نگهدارى مى‌شود.

محل گنجینه زمانى در حجره‌اى واقع در زاویۀ رواق جنوبى قرار داشت که پیش از آن مقبرۀ مرحوم شیخ حسین بن احمد بن شیخ على تولیت حرم حضرت عباس علیه السلام بوده است.

این گنجینه در حال حاضر به محل مقبرۀ آل خیرالدین که درش از صحن گشوده مى‌شود انتقال یافته است. در سال 1265 ه‍‌. ق. هیأتى ویژه با حضور سعید السید آل سلطان تولیت فعلى و سیدحسین سید حسن وهاب تولیت پیشین حرم از مجموعه اشیا و نفایس گنجینۀ حرم حضرت عباس علیه السلام فهرستى تهیه و آن را مهر و موم کرد. این فهرست

291که ارزش مجموعه اشیاى مذکور در آن هزار لیرۀ طلایى ترکى تخمین زده شده به شرح زیر است.1 - یک نسخه قرآن با قطع بزرگ، به خط‍‌ کوفى و تذهیب شده.

- 16 نسخه قرآنهاى دیگر در قطع بزرگ.

- دو مصحف به خط‍‌ کوفى در قطع کوچک.

- دو چلچراغ طلایى؛ یکى بزرگتر و به وزن 417 مثقال و دیگرى متوسط‍‌ با وزن 40 مثقال.

- دو چلچراغ کوچک ساخته شده از آمیختۀ طلا و نقره و هر یک به وزن 15 مثقال.

- دو چلچراغ بزرگ نقره، هریک به وزن 1800 مثقال.

- 97 چلچراغ نقره متوسط‍‌ در اندازه‌هاى مختلف با وزن میان 200 تا 300 مثقال.

- 2 چلچراغ مسى در اندازۀ متوسط‍‌ با کلاهکهاى آن.

- 3 چلچراغ بزرگ بلورین.

- یک شمعدان طلاى کوچک به وزن 9 مثقال.

- سه شمعدان کوچک نقره.

- 47 شمعدان مس و برنز در اندازه‌هاى متفاوت.

- سه دسدیس (شکل دست) از جنس طلا، که یکى 29 مثقال و دوتاى دیگر هرکدام 6 مثقال وزن دارند.

- سه دسدیس نقره که یکى 134 مثقال و دو تاى دیگر هر کدام 110 مثقال وزن دارند.

- 43 دسدیس نقره با اندازه‌هاى متفاوت.

- یک دسدیس نقره‌اى داراى تصویر.

- 74 پردۀ حریر با اشکال بوته و جغه و گلابتون.

- 12 پرچم (بیرق) قدیمى.

- 19 پرچم با نقشهاى جغه و بوته

) - سیدمحمد سعید سیدمحمدعلى آل ثابت در کتابخانۀ خود نسخه‌اى از این فهرست در اختیار دارد.

292 - سه درفش نقره‌اى که هرکدام 72 مثقال وزن دارند.

- دو درفش نقره با حجم متوسط‍‌.

- چهار قالى ایرانى بزرگ.

- 13 گلیم پنبه‌اى آبى رنگ.

- دو نمد پشمى.

- 8 قطعه زیرانداز کوچک.

- 8 گویچه (انارک) نقره‌اى که در چهارگوشۀ ضریح نصب بوده است.

- 5 کمربند با نقشهاى گلابتون.

- یک تفنگ.

- 6 ششمیر آهنى کهن و داراى ارزش تاریخى.

- سردوال کمان از جنس نقره.

- 5 تبر و دو قمه.

- دو خنجر مرصّع.

- کمربند مسى مشبک با طلاى کار شده در آن.

- آیینه‌اى از نقره.

- 9 کاسه برنجى.

- قطعه طلایى به وزن 17 مثقال.

- قطعه طلایى دیگر همراه با یک زنجیر به وزن 12 مثقال.

- گردنبندى از جنس نقره به وزن 25 مثقال.

- گردنبد چهل بسم اللّٰه از جنس طلا و به وزن 40 مثقال.

- قطعه پارچه عمامه‌اى ترمه.

- شالهاى هندى.

- یک شال با نقشهاى گلابتون.

- 8 کلاهخود از جنس نقره که وزن هر یک 70 مثقال است.

- کریچه‌اى از نقره.

293- 20 جام ویژه چلچراغ.

- یک ستارۀ بلورین بزرگ.

- کلاهکى طلایى براى تیرک پرچم.

- 6 بازوبند نقره‌اى طلسم و تعویذ، هرکدام به وزن 117 مثقال.

- 6 گیرۀ مخصوص چادر از جنس نقره، هرکدام به وزن 17 مثقال.

علاوه بر اینها اشیاى دیگرى هم بعدها به این گنجینه اهدا شده که در آنجا نگهدارى مى‌شود.