حضانت به چه معناست؟
به طور کلی می توان حضانت را مراقبت، نگهداری، حفظ و پرورش از کودک دانست به طوری که بتوان روابط طفل را با دنیای پیرامون به درستی تنظیم کرد. اگر چه در قانون مدنی کشور تعریفی از حضانت ارائه نشده است، اما این موضوع در مواد ۱۱۶۸ و ۱۱۷۹ آورده شده است. در این مواد در مورد نگهداری و تربیت اطفال صحبت شده است. در مواد ۴۰ تا ۴۷ قانون حمایت از خانواده نیز به صورت کامل به مبحث حضانت از فرزندان پرداخته شده است.
در منشور حقوق و مسئولیتهای زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران نیز به این مبحث اشاره شده است. برای مطالعه آن میتوانید به بندهای ۴۳ و ۴۶ منشور مراجعه بفرمایید. ضمن اینکه در آن درباره حق حضانت و لزوم برخورداری از حمایت های مالی پدر نیز صحبت شده است. ملاقات با فرزند در شرایط انقضا یا اسقاط حضانت و همچنین مسئولیت پدر و مادر در برابر منع ملاقات با فرزند از دیگر موضوعاتی است که در منشور حقوق به آن پرداخته شده است.
اهمیت تربیت و نگهداری از فرزندان در کانون خانواده
به طور کلی حمایت و نگهداری از فرزندان پس از طلاق در محیط خانواده از اهمیت بسیار بالایی از سوی نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است. به همین جهت مگر در شرایط خاصی مثل اعتیاد، بیماری و… والدین، حق حضانت از آنها گرفته نمی شود.
تفاوت ولایت با حضانت
حضانت با ولایت تفاوت فاحشی دارد. حضانت در واقع نگهداری از جسم کودک قلمداد می شود که به صورت عام، تربیت طفل را نیز شامل می شود. در صورتی که ولایت به معنای قدرت و اختیاری است که از سوی قانون به پدر و یا جد پدری داده می شود تا برای اداره اموال و یا امور مالی کودک بر اساس مصلحتش رفتار کنند. لازم به ذکر است که ولایت پس از مرگ از طریق وصیت قابل انتقال خواهد بود.
حضانت فرزند تا چه سنی ادامه دارد؟
با تکیه بر قانون حضانت و نگهداری از فرزندان دختر تا سن ۹ سالگی و فرزندان پسر تا ۱۵ سالگی بر عهده والدین خواهد بود. بر طبق قانون شخصی که حضانت بر او واگذار شده است، اجازه خودداری از این حق و یا اسقاط آن را ندارد. به عبارت دیگر حضانت حق و تکلیف والدین است که نمی توانند از آن سرباز زنند. والدین مکلف اند تا زمانی که در قید حیات هستند و از توانایی لازم برخوردار می باشند، تربیت و نگهداری از فرزندشان را عهده دار باشند.
به طور کلی از سوی قانون این اجازه به والدین داده شده است که نگهداری از فرزندان را بر عهده بگیرند و مگر در شرایط خاص و منحصر به فرد هیچ کس نمی تواند آنها را از حق مسلمشان محروم سازد.
