دانشگاه آزاد هر ساله از طریق کمیسیونی تحت عنوان "کمیسیون بررسی و تایید مجلات علمی دانشگاه آزاد اسلامی" ، لیست مجلات مورد تایید این کمیسیون را رتبه بندی کرده و در سامانه ارزیابی نشریات در دسترس دانشجویان و اساتید قرار می دهد. این مجلات تاثیر به خصوصی در رزومه دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی دارد به خصوص دانشجویان دوره دکتری موظف به انتشار مقاله در چنین مجلاتی هستند.
همچنین دانشگاه آزاد هر سال لیستی از مجلات نامعتبر و فیک را منتشر میکند. توجه داشته باشید که چاپ مقاله در این نوع مجلات هیچ امتیازی برای دانشجو نخواهد داشت.
مجلات علمی پژوهشی داخلی برای ارتقاء درجه علمی خود و دریافت تایید از دو وزارتخانه علوم وبهداشت، با هیچ یک از موسسات بصورت تضمینی کار نمیکنند و اولویت آنها برای پذیرش مقاله محتوای مقاله محقق است. هرچه محتوای مقاله غنی و پربار باشد، اکسپت مقاله محتمل تر خواهد بود.
در این مجلات پروسه داوری قدری طولانیست. خصوصا اگر دانشجو شخصا اقدام به ارسال مقاله به این مجلات کند. حتی ممکن است بیش از یک سال زمان ببرد. اما اگر مقاله از طرف موسسه ارسال شود مدت زمان پروسه داوری تا حدودی کاهش پیدا میکند و اگر مقاله شما بتواند 70 درصد از نظرات داوران را به خود جلب کند، مشاوران موسسه سینا نیز با مذاکراتی که انجام می دهند می توانند برای مقاله شما از مجله مورد نظر اکسپت بگیرند.
مقاله پس از داوری در یکی از مراحل زیر قرار میگیرد:
- پذیرش برای چاپ
- پذیرش برای چاپ پس از اصلاحات جزئی
- پذیرش برای چاپ پس از اصلاحات کلی
- بررسی مجدد احتمالی برای چاپ پس از اصلاحات اساسی (اصلاحیه و دوباره در پروسه داوری قرار گرفتن)
- بررسی احتمالی برای چاپ به سردبیر یا گزارش کوتاه
- غیر قابل چاپ (ریجکت)
با توجه به اینکه مجلات موجود ممکن است در طول زمان فاقد اعتبار باشند بهتر است قبل از اینکه اقدام به انتشار مقاله در آنها کنید مجله را اعتبار سنجی کنید برای دسترسی به لیست مجلات معتبر و نامعتبر دانشگاه ازاد اسلامی از طریق لینک های زیر اقدام فرمایید.
دسترسی به مجلات نامعتبر دانشگاه آزاد اسلامی (کلیک کنید)
دسترسی به مجلات معتبر دانشگاه آزاد اسلامی(کلیک کنید)
آدرس دهی مقالات دانشگاه آزاد
آدرس دهی مقالات واحدهای مختلف دانشگاه آزاد روشی مخصوص به خود دارد که با دیگر دانشگاه ها متفاوت است و دانشجویان دانشگاه آزاد برای چاپ مقاله در مجلات معتبر و مورد تایید این دانشگاه باید با نحوه ی صحیح آدرس دهی مقالات طبق بخشنامه ی مرکزی دانشگاه آزاد آشنایی کامل داشته باشند. به همین دلیل و به منظور جلو گیری از بروز مشکلات ناشی از عدم آدرس دهی صحیح در زمینه ارائه مقالات رعایت نکات و قوانین مطابق با آیین نامه های دانشگاه آزاد اسلامی ضروری است.
بخشنامه ی دانشگاه آزاد اسلامی در خصوص آدرس دهی مقالات
بر طبق این بخشنامه وابستگی یا افیلیشین استاد راهنما، مشاور پایان نامه و دانشجو در بخش آدرس دهی مقالات، باید نام دانشگاه آزاد اسلامی قید شود. نویسنده اول باید به نام دانشجو و واحد محل تحصیل دانشجو و استاد راهنما درج شود. (Corresponding Author) نویسنده دوم به نام مسئول مکاتبات و در صورتی که استاد راهنما در محلی به غیر از دانشگاه آزاد اسلامی خدمت می کند می توان در بخش آدرس دهی، محل خدمت آنها به عنوان وابستگی آخر درج شود. درصورتی که بنا به دلایلی موارد فوق رعایت نگردد مقاله رد شده و نمره قبولی یا امتیازی به آن تعلق نمی گیرد.
روند چاپ و انتشار مقاله علمی در مجلات
اجازه بدهید که از ابتدای کار شروع کنیم و به شما بگوییم که وقتی مقاله می نویسید، چه مسیری مقابل چشم های تان خواهد بود.
شما باید با انواع مقالات آشنا باشید. مقالات از منظرهای مختلفی دسته بندی می شوند. مثلا از نقطه نظر محلی که منتشر می شوند و ژورنالی که آنها را می پذیرد، دسته بندی هایی برای شان در نظر گرفته می شود. نوع دیگری از دسته بندی هم وجود دارد که به کمک آن، مقالات از نقطه نظر ساختاری و محتوای شان دسته بندی می شوند.
از مقالاتی که در دسته بندی اول جای می گیرند باید به مقالات isi، isc یا اسکوپوس اشاره کرد. از نوع دسته بندی دوم هم مقالاتی مانند مقالات مروری، پژوهشی و… را داریم. پس شما به عنوان یک محقق باید بدانید که می خواهید چه نوع مقاله ای را نگارش کنید. ضمن اینکه قواعد و اصول نگارش هر مقاله را یاد می گیرید باید به مراحل بعدی آن هم فکر کنید. یعنی آماده سازی مقالات برای ژورنال های داخلی و خارجی. در ادامه برای تان از آماده سازی و روند آن خواهیم گفت.
آماده سازی مقالات برای ارسال به مجلات داخلی و خارجی
برای اینکه مقاله تان را در ژورنالی بین المللی به چاپ برسانید یا آن را برای مجلات داخلی معتبر ارسال کنید باید با قواعد نگارش و ویرایش صحیح هم آشنا باشید.
اگر بنا دارید که مقاله تان را برای ژورنال های داخلی بفرستید باید از نظر رعایت ویراستاری کاملا به آن توجه کنید. یعنی لازم است، مقاله ای بنویسید که از سه منظر ویرایشی مشکلی در آن نیست:
- ویرایش فنی و ظاهری؛
- ویرایش دستوری و گرامری؛
- ویرایش محتوایی.
ویرایش فنی و ظاهری به معنای آن است که مقاله تان عاری از هرگونه اشتباه در علائم نگارشی باشد، بندها در آن به درستی قرار گرفته باشند، رسم الخط واژه ها درست باشد و مواردی از این دست.
ویرایش دستوری و گرامری هم به معنای این است که رعایت قواعد مختلف مانند ساختار جمله، استفاده از افعال درست و… در مقاله وجود داشته باشد.
ویرایش محتوایی هم یعنی متن با چنان قدرتی از نویسندگی و چیره دستی در نگارش تولید شده باشد که پیام و محتوایش کاملا برای مخاطب ملموس و درک کردنی باشد.
فرقی نمی کند که می خواهید مقاله ای به زبان فارسی بنویسید یا مقاله ای انگلیسی؛ در هر حال، باید این روند ویرایشی روی آن پیاده شود. اگر به ویراستاری مقالات تسلط ندارید، لازم است تا کار خود را به ویراستاری خبره بسپارید.
یکی دیگر از کارهای مهمی که در فرایند آماده سازی مقالات تان باید انجام بدهید، ترجمه مقالات است. ترجمه مقالات به انگلیسی هم کار ساده ای است. به شرط اینکه دانش و مهارت کافی در این زمینه داشته باشید. اگر هم دانش کافی نداشته باشید، جای نگرانی وجود ندارد.
نکته ای اساسی را باید قبل از ارسال مقالات خود به ژورنال های داخلی و خارجی در نظر بگیرید. البته این مورد بیشتر درباره مجلات خارجی مفید است. اثری که به انگلیسی ترجمه کرده و ویرایش نموده اید باید عاری از سرقت ادبی باشد.
یعنی عامدانه یا به طور سهوی، هیچ گونه محتوایی از دیگران در متن تان موجود نباشد. سرقت ادبی مقوله بسیار مهمی در دنیای مقاله نویسی است و مصادیق زیادی دارد. یعنی حالات مختلفی برای آن تعریف می شود. حتی گاهی اوقات، نقل قول کردن و استفاده از محتوایی که قبلا خودتان در مقاله ای دیگر تولید کرده اید هم باعث می شود تا برچسب سرقت ادبی به شما بخورد.
برای همین باید مقاله تان را قبل از ارسال به ژورنال ها به کمک نرم افزارهایی مانند آی تنتیکیت (iThenticate) بررسی کنید. این نرم افزار و نمونه های مشابه اش به شما کمک می کنند تا متوجه شوید، کدام بخش های مقاله تان شبیه متن مقالات دیگری است که قبلا منتشر شده و در مجلاتی معتبر به چاپ رسید ه اند.
ارسال مقاله به مجلات مختلف
در این بخش از کار، قرار است که مقاله آماده شده از هر نظر برای نشریات مختلف ارسال شود. البته اجازه بدهید که این را هم به شما بگوییم که انتخاب مجلات چه مسیری دارد. یعنی قبل از آماده سازی نهایی هر مقاله، گام قبل تر آن، انتخاب مجله ای مناسب بوده است.
مجلات دارای موضوعات و اصطلاحا اسکوپ یا چشم اندازی خاص هستند. باید ببینید که مقاله نوشته شده به دست شما، از نظر محتوایی و ساختاری به کدام مجله فعال در حوزه کاری تان بیشتر می خورد و برای آن مناسب است. بعد از اینکه مجله داخلی یا ژورنال خارجی مناسب را انتخاب کردید، باید قواعد و چارچوب های ظاهری مجله را هم روی مقاله آماده شده تان پیاده سازی کنید و اقدام به ارسال نمایید.
شیوه ارسال مقاله به مجلات معمولا به دو شکل است. یا باید مقاله را به نشانی خاصی از پست الکترونیکی مجله ارسال کنید یا آن را در بخشی از وبسایت مجله آپلود یا بارگذاری نمایید.
با ارسال یا اصطلاحا سابمیت (submit) به مجله موردنظرتان وارد فرایند داوری می شوید. باید در وبسایت مجلات نگاه کنید و ببینید که فرایند داوری مقالات در هر مجله چقدر است. بعضی از مجلات این مدت زمان را چند هفته و بعضی چند ماه اعلام می کنند. معمولا بازه ای زمانی از سوی مجلات مختلف برای فرایند داوری اعلام می شود. این بازه از چند هفته تا حتی یک سال هم متغیر است.
روند داوری مقالات در مجلات
شروع کار داوری مقالات به این صورت است که نویسنده، مقاله علمی خود را برای ژورنال ارسال می کند و بعد سردبیر مجله، مقاله علمی را بررسی می کند. در صورتیکه به نظرش مناسب چاپ باشد آن را برای بررسی منتقدان و مرورگران مجله ارسال می کند. در غیر این صورت مقاله رد می شود.
این سرانجام بسیار تلخی برای هر نویسنده است. اما نباید ناامید شوید. اگر مقاله تان از سوی مجله ای رد شد، آن را برای مجله ای دیگر ارسال کنید. دلایل متعددی برای ردشدن مقاله تان از سوی مجله وجود دارد. شاید چشم انداز یا همان اسکوپ مجله با موضوع مقاله تان هم خوانی نداشته است. شاید هم قواعد و فرمت آماده سازی مخصوص مجله در مقاله را رعایت نکرده اید. پس ناامید و ناراحت نشوید و سریع فکر نکنید که احتمالا مقاله تان از ارزش علمی پایینی برخوردار بوده است. البته این هم محتمل است.
گاهی اوقات، به ویژه در زمانی که تازه به دنیای مقاله نویسی وارد شده اید یا هنوز پژوهش هایتان چندان حرفه ای و تخصصی نشده است، امکان دارد که مجلات حرفه ای و بسیار معتبر اثرتان را پذیرش نکنند. در این مواقع، باید حواستان باشد که مقاله را برای نشریاتی ارسال کنید که اگرچه ارزش علمی دارند ولی از غول های بزرگ نشر در حوزه رشته علمی تان به حساب نمی آیند.
اگر هم مقاله تان از سوی سردبیر پذیرش شد و برای مرورگرها و منتقدان ارسال شد، روند دیگری در جریان خواهد بود که طی آن، مرورگرها و منتقدان، مقاله را با دقت بررسی می کنند و نظرات و پیشنهادات خود را به سردبیر مجله ارائه می دهند. سردبیر مجله، گزارش ارائه شده توسط منتقدان را بررسی می کند.