همه قسمت های استخانی بدن پرنده نظیر ناخن ها و منقار توسط سلول های خونی ساخته شده و به هنگام رشد سخت میشوند. این قسمتها در ضمن رشدشان دارای فرسایش هستند و در اثر اصطکاک کوتاه میشوند و معمولا رشد و فرسایش آنها در حد تعادل قرار دارد ولی کوتاه کردن ناخن ها به صورت مرتب انجام نمیگیرد.
چرا منقار و ناخن قناری بیش از حد بلند می شود؟
از عوامل دیگر در رشد بیش از حد منقار و ناخن ها، کمبود فسفر و کلسیم در جیره غذایی پرنده و کم خونی های ناشی از وجود شپشک می باشد.در جیره غذایی از برگ اسفناج، کاهو، تخم شلغم، بلغور، تخم چغندر و پرتغال شیرین استفاده نمایید و همچنین روزانه می توانید جهت جبران کمبود کلسیم و فسفر و جذب بیشتر و هضم آسان غذا، از مخلوط ماسه و مینرال و کف دریا استفاده نمایید.همچنین عدم رعایت بهداشت و آلودگی محل پرورش و نحوه رژیم غذایی نامتعادل می تواند در به وجود آمدن این عارضه مؤثر باشند.میله نشیمنگاه پرندگانی مانند قناری و… اگر زیاد نازک نباشد به ندرت نیاز به کوتاه کردن ناخن خواهند داشت
روش کوتاه نمودن ناخن قناری
- معمولا بلندی ناخن برای پرنده داران مبتدی و آنانی که پرنده تکی نگه می دارند پیش آمده و این افراد تجربه بالایی برای کوتاه کردن ناخن ندارند مراجعه به افراد باتجربه تر و یا پرنده فروشانی که مطمئن هستید قادر به این کار هستند معقولانه تر و صحیح تر است .
- بهترین کار این است که از یک دستیار استفاده کنید زیرا این کار نیاز به دقت بالا و تمرکز دارد .
- یک نفر پرنده را در دست گرفته و بهتر است که دور پرنده یک لایه حوله پیچیده شود تا در صورت اینکه پرنده در زمان چیدن ناخن حرکت خاصی مانند چنگ زدن یا گاز گرفتن خواست انجام دهد مانع از آن شده و این اقدام برای پیشگیری از برش ناگهانی و ناخواسته بیش از حد ناخن یا انگشتان پای پرنده است .
- قبل از شروع به چیدن ناخن ها از مهار شدن انگشتان پرنده در انگشتان خود کاملا مطمئن باشید تا ناخواسته انگشتان پرنده خود را زخمی نکنید .
- ناخن پرنده سه قسمت است یک قسمت که متصل به انگشت است و کاملا زنده ، قسمت دوم رگه خونی دارد و بخشی از آن بافت مرده و بخش دیگر بافت زنده است ، قسمت سوم بافت کاملا مرده و زائد می باشد که شما می بایست این قسمت را بچینید .
- شما در هر شرایطی نباید رگ ناخن انگشت پرنده را ببرید ، بنابراین ابتدا باید این رگ را در ناخن پرنده پیدا کنید ، در پرنده های لوتینو دیدن این رگ صورتی رنگ ساده است اما در پرنده های خاکستری و سینامون و غیر سفید ممکن است براحتی دیده نشود بنابراین می توانید با چراغ ال ای دی موبایل با دقت بسیار ناخن پرنده را نگاه کنید تا رگ خونی را تشخیص دهید .
- حدود یک چهارم انتهای ناخن را و نه بیشتر را با دقت با ناخن گیر یا قیچی تیغه کوتاه بچینید .
- پس از چیدن ناخن پاهای پرنده را با آب ولرم بشویید ، با دستمال کاغذی یا پارچه نرم خشک نمایید و با پماد ویتامین آ – د انسانی آغشته و چرب نمایید بحدی چرب شود که چربی آن جذب پوست پرنده شود نه بیشتر .
- کم کوتاه کردن ناخن پرنده بهتر است از آن که شما ناخواسته رگ پرنده را ببرید .
- معمولا یک سری داروهایی با نام های : Styptic Powde و cornstarch وجود داشته که بعد از ناخن گرفتن عروس خود می توانید آن را بر روی (تنها ناخن زیرا برای پوست خطرناک هستند) ناخن قناری خود مالیده تا باعث از بین رفتن درد عروس شود.
- گرفتن ناخن ها توسط ناخن گیر و قیچی امکان پذیر بوده و نحوه ی گرفتن ناخن به گونه ای بوده که به صورت اریب گرفته شود.
- شما نیز می توانید برای راحت گرفتن ناخن قناری خود ، وی را چند دقیقه در آب قرار داده تا ناخن وی کمی نرم شده تا ناخن گرفتن برای شما آسان تر شود.
- برای کوتاه کردن ناخن ها بهتر است از ناخن گیر استفاده شود،ناخن گیر خوب باید از هر دو طرف ناخن ها را قطع کند تا در پرندگان مسن تر شکستگی ناخن پدید نیاید.
خونی شدن ناخن قناری
اگر به هر دلیلی رگه رو زدید و ناخن قناری خون باز کرد میتوانید پای قناری را داخل آرد یا داخل بتادین فرو کنید و یا اینکه از اسپری OTC استفاده نمایید.
- ابتدا قسمت بریده شده از ناخن را با آب شستشو داده و سپس از داروی ها Styptic Powde یا cornstarch استفاده نمایید تا میزان خونریزی کمتر شود و هم محل پاک شود.
- در صورتی که ناخواسته رگ پرنده را بریدید ، مقداری گرده پنی سیلین روی آن بریزید تا زخم جمع شود ، این زخم می تواند مقدار زیادی از خون پرنده را از بدنش خارج نماید و زخمی نیست که براحتی خوب شود پس از بند آمدن خون روی آنرا با پماد ویتامین آ – د انسانی چرب نمایید تا زود تر خوب شود .
- سپس هر چه زودتر قناری خود را به دامپزشک برسانید تا قسمت مورد نظر بخیه بخورد.زیرا خونریزی بسیار سبب مرگ قناری خواهد شد (به عبارتی این خونریزی به طور طبیعی قطع نمی شود)
- بعد از گرفتن ناخن قناری خود آن را در قفس آزاد نموده تا کمی آرام شده و ترسسش کاهش یابد.
- بایک پمبه روی ناخن را گرفته تا خون پاک شود و بعد قسمت زیری ناخن را با دست کمی فشار دهید تا خون بند اید خون را با دستمال پاک کنید و سریع پای پرنده را وارد ظرف اب نمک کنید و به از در اوردن مرحله یک را انجام دهید
سمباده زدن ناخن قناری
برخی توصیه می کنند برای بلند نشدن ناخن ها ، یک تکه سمباده زبر روی چوب نشیمن پرنده بچسبانید ، تا ناخن را در تردد پرنده بساید ، ضمن احترام به نظر اساتید و دوستان عزیزم ، به هیچ عنوان از سمباده استفاده نکنید ، پرنده ممکن است صورت خود را به این برگه بکشد و مسلما عواقب خوبی ندارد و جاذب کثیفی است ، چوب خاصیت ضد عفونت و ضد آلودگی دارد ولی هر کثیفی روی سمباده عینا باقی می ماند .
این کار استرس زیادی به پرنده وارد می کند پس این کار را درالویت اول دقیق بعد سریع و تمیز انجام دهید ( بدیهی است که این کار اثر ناخوشایند و در برخی موارد جبران ناپذیری بر روی پرنده های جفت شده ، روی تخم و یا جوجه دار خواهد داشت ، پس قبل از جفت زدن پرنده در این مورد اقدام نمایید )
زمان گرفتن ناخن هیچ ارتباطی با سن پرنده نداره هر زمان دیدید که ناخن پرنده بلند و کج شده برای گرفتن اون اقدام کنید ولی معمولا عروس های پیر ناخن های بلند تر و کجی دارند و بعد از هر بار کوتاه کردن معمولا سه تا چهار ماه نیاز به کوتاه کردن مجدد نیست .
کوتاه کردن منقار قناری ها
کوتاه کردن منقار قناری ها به ندرت پیش خواهد امد مگر اینکه تغذیه صحیح و وسایل لازم را دراختیار پرنده خود قرار نداده باشید به هر حال قبل از انجام این کار توصیه شخص بنده به شما این است که این کار را به افراد با تجربه و حتی المقدور به دامپزشک واگذار کنید و از کوتاه کردن منقار بدون تجربه جدا خوداری کنید
4 روش مهم و اصولی کوتاه کردن منقار قناری
- توجه به وضعیت غذایی: سعی کنید برای پرندگانتان خوراک هایی را تهیه کنید که ارزشِ غذایی بالایی داشته باشد تا هم در کنارِ تزریقِ کلسیم لازم برای سلامت ماندش، باعثِ رشدِ بیش از حدِ نوک و منقارش نشود. غذا های حبه ای یا پلت ها بهترین نوعِ غذا برای پرندگان هستند که البته باید در خرید این ها نیز توجه لازم را به خرج دهید.
- تهیه اسباب بازی های صمغی ( جویدنی ): پرندگان عاشقِ جویدن و سر گرم بودن با منقار هایشان هستند. همین بازیِ جویدن، مثلِ یک سوهانِ طبیعی عمل کرده و منقارهایشان را صیقل میدهد و دیگر نیازی به کوتاهی پیدا نمی کند. بلوک های معدنی یا مکعب های چوبی استاندارد بهترین نوعِ این اسباب بازی ها هستند.( توجه کنید که هر اسباب بازی را دستِ این طفلِ هایِ معصومِ کوچکِ زبان بسته تان ندهید که که با خرد یا شکستن شان آن ها را بخورند وغریبانه و در تنهایی دچارِ خفگی شوند! )
- پاف هایی برای نشستن آن ها طراحی کنید: چوبِ نشیمنی که پرنده بتواند روی آن بنشیند و منقارش را به آن بساید، یکی دیگر از روش های پیش گیری از بلند شدن منقار است.
اما اگر تمامِ این نکات را رعایت کردید و باز هم منقارِ پرندتان از رشدِ قدی بی رویه ای بر خوردار بود، اول آن که پیشنهاد می کنیم او را نزدِ یک متخصص یا دامپزشک ببرید. دوم آن که اگر شرایطِ این کار را نداشتید به وسیله یک قیچی بزرگ و تیز به صور مورب و فوق العاده آرام اقدام به کوتاهی منقار کنید( نه به صورت افقی چرا که باعثِ خون ریزی منقار میشود و کارتان به اهدای خون می کشد! ). توصیه می شود که هر بار بخشِ کمی از منقار را کوتاه کنید. چون باعث میشود که پرنده کمتر بترسد( در صورتِ گاز گرفتن بهتر است چشمش را با پارچه ای بپوشانید تا صحنه را نبیند!)