برگ های زیبا و همیشه سبز دراسنا، مقاومت به نور کم و نگهداری آسان این گیاه باعث شده است پرورش و نگهداری گياه دراسنا در منزل و محل کار مانند بانک ها، مطب پزشکان و اداره ها به عنوان یکی از ایده ال ترین گیاهان آپارتمانی به طرفداران گل و گیاه پیشنهاد شود.
ضمن اینکه دراسنا از جمله گیاهان تصفیه کننده هوا نیز بوده و به حذف فرمالدئید از محیط کمک می کند. چنانچه شما از شرایط پرورش و نگهداری گياه دراسنا به درستی مطلع باشید، این گل برای چندین سال، زینت بخش خانه شما بوده و به راحتی می توانید آن را تکثیر کنید.
معرفی گیاه دراسنا
دراسنا (dracaena) گیاهی همیشه سبز، بومی جنگل های گرم و مرطوب جنوب شرقی آفریقا و از خانواده Asparagaceae است و انواع گوناگونی دارد. اغلب گونه های این گیاه نخل مانند بوده و ریشه هایی دارند که در تمام طول، قطر یکسانی داشته و به رنگ زرد نارنجی است.
دراسنا به دلیل زیبایی برگ ها و مقاومت به نور کم و تحمل تنش های محیطی یک گل آپارتمانی محبوب است و می توان آن را به عنوان درختچه ای همیشه سبز در نظر گرفت که برگ های نیزه ای و بلند آن همیشه در فضای خانه رنگ و رخسار خود را حفظ می کنند.
انواع گیاه دراسنا
نام علمی گیاه دراسناDracaena marginata ، از خانواده Liliaceae و نام فارسی آن " خون سیاوشان " میباشد. این گیاه دارای 40 گونه مختلف از درختچه های همیشه سبزاست. اغلب گونه های این جنس نخل مانند و دارای ریشه هایی هستند که قطر یکسانی در همه عمرداشته و به رنگ زرد نارنجی می باشد.
برخی از انواع گیاه دراسنا به این نام ها شناخته می شوند:
- مارگیناتا (marginata)، به شرایط مختلف آپارتمانی بسیار مقاوم است. دارای دارای حاشیه های قرمز، برگ های سبز و خط های فیلی رنگ می باشد . زمان دیده شدن خطوط زرد در برگ ، گیاه به نور بیشتری نیاز دارد.
- درمنسیس (deremensis) که برگ های باریک با حاشیه های سفید یا زرد دارد.
- دراکو (draco) که برگ های سبز و سفت، دارد.
- رفلکسا (reflexa) گیاه هندی روی برگ های سبز آن حاشیه های زرد وجود دارد.
- فرگرنس(fragrans) یا درخت تیتانیوم که برگ های متنوع با نوار زرد دارد.
شرایط نگهداری گیاه دراسنا
خاک
خاک حاصلخیز و غنی از مواد آلی مانند مخلوطی از یک قسمت خاک لومی سبک و یک قسمت کود پوسیده دامی مناسب ترین خاک برای کاشت و پرورش این گیاه است. توجه داشته باشید خاکی که برای کاشت و پرورش دراسنا استفاده می کنید، باید سبک بوده و از زهکش کافی نیز برخوردار باشد.
خاک مخصوص برای نگهداری بنفشه آفریقایی نیز می تواند انتخاب خوبی برای پرورش این گیاه در گلدان باشد.
آبیاری
گیاه دراسنا به کیفیت آب حساس است و آبیاری آن با آب لوله کشی به دلیل میزان بالای املاح موجود در آن توصیه نمی شود. برای آبیاری این گیاه بهتر است از آب جوشیده سرد که هم دما با دمای اتاق شده است استفاده کنید و قبل از آبیاری چند قطره آب لیمو در آن بچکانید تا به از بین رفتن شوره سطح خاک نیز کمک کرده باشید.
زمانی گیاه را آبیاری کنید که در فاصله بین دو آبیاری حتما خاک سطحی گلدان خشک شده باشد. باقی ماندن آب در زیر گلدانی و آبیاری بیش از اندازه باعث یکی از شایع ترین مشکلات نگهداری این گیاه یعنی زرد شدن برگ ها می شود.
دما
درجه حرارت معمول آپارتمان تا دمای ۲۵ درجه سانتیگراد برای این گیاه مشکلی ایجاد نخواهد کرد ولی دما های بالاتر، باعث آسیب به گیاه شده و برای جبران آن باید رطوبت مورد نیاز گیاه تامین شود. محدوده دمایی قابل تحمل برای گل دراسنا دمای ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است.
نور
گیاه دراسنا به نور کم مقاوم است و باید از تابش مستقیم نور خورشید دور نگه داشته شود. بهترین مکان برای نگهداری این گیاه در منزل و محل کار، قرار دادن گلدان پشت پنجره با فاصله و یا پشت پرده است تا از تابش مستقیم نور خورشید در امان باشد. به طور کلی انواع گل دراسنا برای رشد به مکان هایی با سایه مناسب و ملایم نیاز دارند.
غبارپاشی
گیاه دراسنا به رطوبت معمول آپارتمان مقاوم است ولی برای کمک به رشد بهتر گیاه پیشنهاد می کنیم در فصل بهار و تابستان که هوا گرمتر است به روش غبارپاشی یا روش جزیره ای رطوبت مورد نیاز گیاه را تامین کنید.
تعویض گلدان
تنها زمانی برای تعویض گلدان دراسنا اقدام کنید که ریشه های گیاه از سوراخ های ته گلدان خارج شده باشد و هر بار تنها یک سایز اندازه گلدان را بزرگ تر کنید. جالب است بدانید گیاه دراسنا در گلدان کوچک با ریشه هایی در هم تنیده بهتر رشد می کند!
هرس
یکی از نکات نگهداری و پرورش گیاه دراسنا توجه به نحوه هرس گیاه است. اگر گیاه شما به صورت چند شاخه ای رشد کرده است برای هرس آن اقدام کرده و از شاخه های جدا شده برای تکثیر یک گیاه جدید استفاده کنید.
کوددهی
استفاده از کود مایع و اسید هیومیک ماهی یک مرتبه به رشد بهتر گیاه دراسنا کمک خواهد کرد، همچنین استفاده از کود مخصوص گیاهان زینتی نیز هر دو هفته یکبار از فروردین تا شهریور برای رشد گیاه مفید خواهد بود.
مراحل پرورش و تکثیر دراسنا
قبل از گذاشتن این قلمه درخاک آن را در مخلوط هورمون ریشه زایی بزنید و در خاک بنهید. بهتر است قلمه و قطعات انتخابی شما بدون برگ کاشت شوند. برای هر قلمه یک گلدان مناسب برابر با قطر ۹ سانتی متری انتخاب کنید. این گلدان باید دارای ورمی کمپوست مختص بذر و قلمه باشد.
برای کاشت و تکثیر دراسنا به دمایی برابر با ۱۵ تا ۲۴ درجه سانتی گراد نیاز دارید. قلمه ها را با محفظه نایلونی بپوشانید تا رطوبت موجود در خاک از دسترس گیاه خارج نگردد. گلدان های حاوی قلمه باید دور از تابش مستقیم آفتاب باشند.
اگر این گیاه را از نزدیک دیده باشید، متوجه چند ساقه شدن آن شده اید. این گیاه در زمان بزرگ شدن در صورت عدم رسیدگی به شدت شلخته و نامرتب می شود. بنابراین این ویژگی ذاتی نشان می دهد که تکثیر دراسنا با عمل هرس کردن نتیجه بخش خواهد بود.
دراسنا زمانی که چند ساقه ای می شود، نیاز به هرس کردن دارد. این نیاز به طور طبیعی در گیاه دراسنا وجود دارد و نباید نادیده انگاشته شود.
رای تکثیر دراسنا می توان از جوانه های روییده در پای درخت استفاده کرد. قلمه ها را از پای دراسنا با طول ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر انتخاب کنید. در چنین روشی باید قلمه ای نسبتاً طویل(بدون برگ) انتخاب و آن گاه این قلمه را به مقادیر ۵ تا ۵٫۷ سانتی متر تقسیم کنید.
زمانی که این قطعات را آماده می کنید، به جوانه های موجود روی هر قطعه قلمه دقت کنید. یعنی هر قطعه قلمه باید یک جوانه ای که هنوز بیدار نشده، داشته باشد. در این صورت تکثیر دراسنا موفقیت آمیز و امیدوار کننده خواهد بود.
دقت داشته باشید که این قطعات مقسم را به شکل بر عکس در خاک قرار ندهید. گرچه این قطعات از پیکر یک قلمه جدا شده اند و حتی ممکن است از جهت انتها و ابتدای قطعه نیز تفاوت نداشته باشند اما شما باید ناحیه انتهایی قطعه را در خاک قرار دهید.
در این صورت است که شاهد ریشه زایی قلمه خواهید بود. اگر در حین کاشت دراسنا بر روی این موضوع متمرکز نشوید و در گذاشتن قلمه اشتباه کنید، ریشه زایی را نخواهید دید.
بعد از گذشت ۶۰ روز، حالا می توانید قلمه ها را از نایلون بیرون آورید. اگر تا این مرحله از پرورش دراسنا خوب پیش رفته باشید، با ریشه گیاه دراسنا مواجه خواهید شد. اکنون زمان تغذیه مصنوعی رسیده است. بهترین زمان برای تکثیر دراسنا از ۱۵ اردیبهشت تا آخر فصل بهار و از شهریور تا ابتدای پاییز می باشد.
نکات مهم پرورشی در مورد تکثیر دراسنا
برای غبارپاشی گیاه را در معرض نور مستقیم خورشید نگذارید. چون قطرات آب می توانند نور خورشید را از خود عبور دهند و در این موضوع مانند یک ذره بین باعث سوزاندن برگ ها شوند.
اگر برگ های گیاه با لکه های قهوه ای ظاهر شده اند، باید دراسنا را از نظر آفات مورد بررسی قرار دهید. برای برطرف شدن این علامات، دراسنا را هر ماه یک بار سم پاشی نمایید.
اگر برگ های گیاه با نوک قهوه ای و حواشی زرد دیده می شود، یعنی گیاه نیاز به آبیاری بیشتری دارد. برای برطرف شدن این موضوع گیاه را به مدت ۱۵ دقیقه در ظرف آبی بگذارید تا تشنگی اش برطرف شود.
در صورتی که برگ ها کم رنگ شده و در حال ریزش هستند، دمای محیط بالاست و بهتر است گیاه را به محل مناسبی انتقال دهید.
اگر رشد گیاه کم شده و برگ های جدید از نظر اندازه محدود می باشند، یعنی گیاه باید با کود تغذیه مصنوعی شود.
بیماری ها و آفت های رایج
اگرچه این گیاهان نسبت به بیماری مقاوم هستند اما ممکن است که دچار آفت زدگی نیز بشوند . بعد از آفتاب زدگی برگ های آن ها کوچک می شوند.
همچنین ممکن است در هوای بیش از حد گرم و خشک دچار بیماری شوند.
زخم های سفید پنبه ای شکل :
زخم های سفید پنبه ای شکل روی برگها و ساقه های گیاه مشاهده میشود که علت ایجاد آن حشره افت است، سمپاشی با سم حشره کش نفوذی هر دو هفته یکبار سبب از بین رفتن این زخم ها می شود.
برگها زرد رنگ و پوسیده:
علت ایجاد برگهای زرد و پوسیده آبیاری بیش از اندازه است و نشان می دهد ، ریشه در حال پوسیدن است . شما برای آبیاری اجازه دهید سطح خاک گلدان خشک شود،سپس ابیاری نمایید.
برگها تغییر رنگ داده و دارای لکه های قهوه ای:
عامل ایجاد تغییر رنگ در برگها حشره افت است، سمپاشی با سم حشره کش هر ماه یکبار تا علائم بر طرف می کند.
حاشیه برگهای پائین زرد و قهوه ای شدن نوک برگ:
یکی از مشکلات رایج گیاه دراسنا که در نمناک هم به ان پرداخته ایم این مشکل است که در واقع علت قهوه ای شدن نوک برگ و زرد شدن حاشیه برگهای پائین ، تشنه بودن گیاه است. برای جلوگیری از قهوه ای شدن نوک برگ ها، آبیاری را تنظیم و گلدان را برای مدت 15 دقیقه درون تشت پر از اب قرار دهید.
کمرنگ شدن و ریزش برگ ها :
علت کمرنگ شدن و ریزش برگ ها هوای خیلی گرم و خشک است پس گیاه را به محل خنک تری ببرید و در تابستان هفته ای سه بار غبارپاشی کنید.
لکه های سوخته قهوه ای روی برگها:
غبارپاشی را در افتاب انجام ندهید زیرا قطرات اب در عبور دادن نور خورشید مانند ذره بین عمل میکنند.
پوسیدن ساقه از بالا :
علت پوسیدن ساقه از بالا سردی هوا است پس گیاه را به محل گرمتری منتقل کنید.
از دست دادن رنگ در برگها :
علت اینکه برگ ها کمرنگ می شوند ، می تواند نور نا کافی باشد پس گیاه را به محل روشنتری ببرید اما مراقب باشید گیاه را زیر اشعه مستقیم افتاب قرار ندهید.
کند شدن رشد گیاه:
اگر برگ ها ی جدید کوچک است و رشد گیاه کند شده ، گیاه نیاز به تغذیه مصنوعی دارد.
زرد شدن برگها و ایجاد تار عنکبوت زیر انها:
علت ایجاد این مشکل در گیاه کنه ریز قرمز است،پس با سم کنه کش هر دو هفته یکبار گیاه را سمپاشی کنید.
آفات
- کنه تار عنکبوتی که موجب زرد شدن برگ ها و بستن تار عنکبوت در زیر برگ ها می شود.
- تریپس که سبب کمرنگ شدن برگ ها و ظهور لکه های قهوه ای رنگ در پهنه برگ می شود و با سموم سیستماتیکاز بین می رود.
- قارچ Fusarium moniliforme که موجب ایجاد نواحی زرد رنگ و یا قهوه ای تیره بر روی برگ ها و پوسیدگی قسمت اتصال برگ به ساقه می شود.
- باکتری Erwinia carotovora که موجب بیماری پوسیدگی باکتریایی می شود و علائمی شبیه قارچ فوزاریوم ایجاد می کند.
- حشراتی مثل عنکبوت ها نیز به آن ها حمله خواهند کرد.
نحوه پرورش و نگهداری گیاه کروتون
