نحوه پرورش و نگهداری گل فریزیا
پرورش گل فریزیا
نام انگلیسی : Freesia
خانواده : Iridaceae – زنبق
بومی : آفریقا
فریزیا رفرکتا گونه ای از جنس Freesia در خانواده Iridaceae (زنبق) و بومی آفریقای جنوبی ست و ارتفاعی حدود ۱۵ الی ۳۰ سانتی متر دارد.
گل های آن به رنگ قرمز ، طلایی و سفید هستند.
گیاهی برگریز است. برگ های این گیاه افراشته و شمشیری هستند. گل ها قیفی شکل هستند و بر روی خوشه ایجاد می شوند.
فریزیا به سرما حساس است و نمیتواند در یخبندان زمستان طاقت بیاورد، بنابراین در زمستان پیازها مانند پیاز گلایل یا کوکب غده ای باید از زمین خارج شده و در انبار نگهداری شوند.
گل آذین از نوع سنبله و گل ها به طور معمول به صورت افقی شکوفا می شوند.
از محور برگ ساقه اصلی، ممکن است ساقه های فرعی رشد کرده هر کدام دارای گل آذین باشند. این گل به خاطر عطر بسیار مطبوع آن، بیشتر به عنوان گل بریدنی کشت و کار می شود..
شرایط پرورش فریزیا :
نکات پرورشی :
- گل های عطرآگین بخش زینتی گیاه را تشکیل میدهند .
- بهتر است از کود استفاده نشود به سرما حساس میباشد.
- برگها مستقیماً از خاک بیرون می آیند ؛ دارای رشد متوسطی میباشند ؛ بعد از گلدهی برگ ها به تدریج خشک شده و از بین میروند .
آبیاری فریزیا :
- آبیاری و مرطوب کردن بعد از کاشت پیاز های فریزیا، به آنها این علامت را می دهد که فعالیت خود را شروع کنند.
- اصولا وجود مقداری رطوبت به شکل مداوم در خاک این گیاه به رشد بهتر و افزایش کیفیت گلها کمک می کند.
- آبیاری بیش از اندازه موجب پوسیدگی پیاز ها و ساقه گیاه و شیوع بیماری های قارچی می شود.
- خشکی کشیدن گیاه نیز از جمله دلایل عدم گلدهی، زردی و خشکی برگها و ضعیف شدن آن می باشد.
نور مورد نیاز فریزیا :
فریزیا به طور کل به مکانی با چند ساعت نور مستقیم آفتاب نیاز دارد.
اما توجه کنید که این گیاه تا زمان جوانه زنی بهتر است در مکانی روشن و پر از نور اما به دور از نور مستقیم آفتاب قرار گیرد بخصوص اینکه رشد ریشه های این گیاه به مکانی خنک و سایه نیاز دارد. اما به محض ظهور جوانه ها در سطح خاک بهتر است گلدان را به مکانی که چند ساعت از نور مستقیم آفتاب برخوردار است منتقل کرد.
دمای مناسب فریزیا :
- این گیاه برای انگیزش گلدهی به ۴-۳ هفته دمای ۱۶-۱۳ نیاز دارد بعد از گذران این مدت می توان در صورت مناسب بودن شرایط محیطی آنها را کاشت و یا اینکه در انباری با دمای ۵-۴ درجه و در میان شن، پیت موس و یا پاکت کاغذی نگهداری کرد تا مانع از جوانه زنی آن شویم.
- بعد از کاشت به دو هفته دمای ۸ درجه نیاز دارد تا رشد ریشه ها تحریک شود. برخی از پرورش دهندگان معتقدند که اگر پیاز این گیاه دوران انبارداری را نگذارنده باشد به این دو هفته دمای ۸ درجه نیاز است اما اگر مدتی را در انبار سرد گذارنده باشد دیگر نیازی به دو هفته دمای ۸ درجه ندارد چون قبلاً در انبار سرمای مورد نیاز برای رشد ریشه هایش را دریافت کرده است.
- بعد از جوانه زنی نیز این گیاه برای رشد به دمای ۲۱-۱۵٫۵ در طی روز و دمای ۱۵٫۵ – ۱۰ در طی شب نیاز دارد تا به خوبی رشد کند . فریزیا محیط گرم را دوست ندارد و در چنین محیطی ممکن است به رکود فرو رود.
خاک مورد نیاز فریزیا :
به خاکی با بافت سبک و زهکش خوب نیاز دارد. بافت خاک باید بتواند رطوبت را نگه دارد و در عین حال آب اضافی را نگه ندارد و به خوبی بعد از آبیاری ، آب اضافی را از خود عبور دهد.
وجود مواد ارگانیک همانند خاک برگ به رشد بهتر این گیاهان کمک می کند.
زمان کاشت فریزیا :
زمان کاشت این گیاهان البته اگر شرایط محیطی مناسب آنان را بتوانیم فراهم کنیم در هر زمان از سال می تواند باشد مثلاً با کاشت پیاز این گیاهان در اوایل بهار تا اوایل تابستان می توانشاهد گلدهی آنان در تابستان تا پاییز بود. و یا اینکه در مناطق گرمتر می توان آنها را در اواخر تابستان یا اواسط پاییز کاشت و شاهد گلدهی آنان اواسط زمستان بود.
به هر حال در مناطق معتدله پیاز های این گیاه را در اوایل یا اواسط بهار می کارند و در اوایل تابستان شاهد گلدهی آن هستند.
تکثیر فریزیا :
- فریزیا را توسط پیاز هم می توان تکثیر نمود .
- در اطراف پیاز های این گیاه ، پیازچه هایی بوجود می آیند که آنها را جدا کرده و چون به سرما مقاومت ندارند در محیطی گرم و خشک انبار می کنند.
- سپس در پاییز پیازچه ها را در گلخانۀ سرد ، در عمق ۵ سانتی متری خاک کشت می کنند که در این صورت در اسفند ماه گلها روی گیاه ظاهر خواهند شد.
گلدهی فریزیا :
- در حالت طبیعی (بدون پیش رس کردن) با کاشت بذر در بهار شاسی سرد، از اسفند تا خرداد ماه گل می دهد.
- با فراهم کردن دمای مناسب (۱۵-۱۳درجه) در گلخانه با کاشت پداژه ها در مواقع مختلف می توان در تمام طول سال گل تولید کرد.
- در مناطق با تابستان خنک، فریزیا در طول سال گل می دهد ولی در مناطق با تابستان های خیلی گرم، دوره گلدهی به اواخر پاییز تا اواخر بهار محدود می شود.
هرس فریزیا :
این گیاه در طی دوران رشد خود نیاز به هرس ندارد اما به دلیل وزن ساقه های گل شاید لازم باشد که از قیمی مناسب برای نگهداشتن ساقه گل استفاده کنیم.
بیماری و آفات فریزیا :
- از آفات این گیاه می توان به شته، شپشک آردآلود، کنه تارعنکبوتی و ترییس نام برد.
- در بین بیماری ها نیز بیماری پوسیدگی با عوامل قارچی و یا لکه برگی های باکتریایی یا قارچی از جمله مشکلات محسوب میشوند.
- بکارگیری مخلوط کاشت ضدعفونی شده ، زهکش مناسب مخلوط کاشت، عدم آبیاری بیش از اندازه از جمله راه های جلوگیری از شیوع بیماری های قارچی هستند.