نحوه پرورش و نگهداری میوه جگر زلیخا 

بذر میوه کمیاب جگر زلیخا یا خربزه جذامی (balsam pear)

جگر زلیخا از جنس کدوسانان و خانواده Cucurbitaceae می باشد .در استرالیا با نام های خیار چنبر تلخ،در ایران با نام جگر زلیخاه (علت نام گذاری به این دلیل است که زمانی مه میوه می رسد پوسته آن شکافته شده و داخل رنگ قرمز دارد که به بیرون می ریزد) خربزه تلخ،کدو تلخ، درخت گل حنا گلابی ، در ترکیه به آن کودرت ناری kudret nari و نام های انگلیسی Momordica charantia , bitter melon و bitter gourd, bitter squash or balsam-pear و Goya و karela هم گفته میشود .این درخت بطور گشترده ای در آفریقا و کارئیب رشد کرده و در آنجا بعنوان میوه خوراکی مصرف می شود.البته میوه تلخ است.هم اکنو در کشوره ای اندونزی و سایر کشوره ای دیگرافزایش یافته .این میوه در قرن 14 ام به چین معرفی شد دانه های این میوه را در چین بعنوان درمان دیابت توضیه می کنند.

شکل ظاهری گیاه:

گیاهی علفی حالت پیچک و تاک داشته و تا 16 فوت (4.5 الی 5 متر) طول رشد می کند.برگ ها بصورت متناوب با 3 الی 7 لوپ عمیق جدا شده است.هر گیاه بصورت جداگانه نر و ماده باروری می کند.گل های آن در ماه ژوئن و ژوئیه بارور می شود و تا نوامبر نیز ادامه دارد.میوه دارای قسمتی زگیل مانند است و حالت کشیده دارد که دارای گوشت داخلی است که حالت آبدار با بافتی شبیه به خیاربا مزه تلخ دارد و اطراف داخل نیز بذرهای گیاه است که دور آن را مواد لجج قرمز گرفته است بذرها حالت تخمه و لی با شکل هندسی جالبی هستند.

این میوه در قرن چهارده میلادی از شبه قاره هند به چین برده شد . میوه داخلی آن در زمانی که رسیده باشد در انواع سالادها و میوه کامل برای دلمه ها در آسیای جنوب شرقی مورد مصرف دارد . اندازه و شکل و رنگ های مختلف این گیاه در کشورهای مختلف یافت میشود . از صاف و خاردار و کشیده و تخم مرغی به همه اشکال دیده شده است . در چین درتهیه سوپ ها و حتی تهیه چای و دمنوش ها استفاده میکنند . در هند با روغن و ادویه و نارگیل و ... تفت داده شده و با ماست خوراک تهیه میکنند . حتی در ژاپن و اندونزی و ویتنام و کشورهای جنوب آسیا از آن نوشیدنی هم تهیه میکنند. این میوه به صورت تازه و خشک و کنسرو عرضه میشود .

استفاده و کاربرد میوه جگر زلیخا

میوه جگر زلیخا زمانی که سبز است تلخ بوده و زمان نارنجی حالت ملس دارد ولی بهرحال در کشورهای مثل چین و هند و.. زمانی که مرحله زردسبز است مصرف می شود .شاخه های جوان آن نیز ممکن است بعنوان سبزی مصرف شود .در چین پخت و پز این آن برای طعم در غذا مثل سیب زمینی سرخ کرده و گوشت خوک ، یا اینکه در سوپ ها و یا چای آن مصرف می شود.در هند برای جبران تلخی آن را با ماست صرف می کنند و یا اینکه بعنوان ادویه جات ترشی مصرف می شود.

استفاده های داروئی جگر زلیخا

در طب گیاهی آفریقائی این گیاه کاربردهای زیادی دارد در ترکیه از آن برای درمان معده درد استفاده می شود.همچنین برای امراضی مثل استفراغ، سرفه، بیماری تنفسی، بیماری پوستی، زخم، نقرس، روماتیسم، برای از بین بردن دیابت، کاربرد دارد که حتی در آزمایشات نیز تاثیرات آن به وضوح نشان داده شده.تعدای از کاربران نیز ادعا دارند که از میوه ای است که از سرطان پیشگیری می کند.

ولی در کل بیشترین اثر آن برای کنترل دیابت است عصاره این میوه طبق تحقیقاتی در سال 2014 حاکی از آن است که اگر ناشتا مصرف شود میتواند ددر کاهش قند خون تاثیربسیار عالی داشته باشد البته در زنان بار دار باید در خوردن این میوه دقت کنند!

میوه های نارس جگر زلیخا خوراکی و داروئی است و شامل اب، انرژی، مواد آلی نظیر قند، پروتئین ، چربی، فیبر، انواع ویتامین C, A,B ,E, K و عناصر معدنی نظیر Ca, P, Mg, Mn, Fe, Zn, K, Na است همچنین این گیاه با داشتن گل های زرد لیموئی و میوه هائی در اندازه های متفاوت و رنگ های مختلف ارزش تزئینی دارد. از غذا های رایج مردم هندوستان است که با ماست، ادویه کاری، فلفل، قارچ، سبزیجات و دانه های معطر , آماده و به مصرف می رسد.