پرورش موچسب
گیاه فوق، درختچه ای خزاندار بوده که می توان با داشتن حامی مناسب تا ارتفاع حدودا ۳۰ متر و یا بیشتر بلند شود. برگ های این گیاه اغلب در پاییز تغییر رنگ داده و رنگ های زیبایی ایجاد می کند. برگ ها دمبرگی باریک دارند و پنجه ای شکل و شبیه برگ مو می باشد. به عرض ۱۰-۲۰ سانتی متر، سه لوبه با لوب های دندان اره ای درشت نوکدار هستند. این جنس دارای حدود ۱۰ جنس گیاه بالارونده است که از طریق پیچک های برگی که پیچ خورده یا بالشتک های چسبنده ایجاد می کنند به تکیه گاه می چسبد و از آن بالا می رود. این گیاه بخاطر پوشاندن سطح دیوار های منازل مورد توجه قرار گرفته است. موچسب زینتی، که اگرچه یک پیچک نیست، اما با نام های پیچک بوستون، پیچک ژاپنی و پیچک انگوری نیز شناخته می شود که گیاهی گلدار از خانواده انگوریان است که بومی شرق آسیا در کشور های ژاپن، کره و شمال و شرق چین است. این گونه در ایران در نواحی معتدله و معتدله سرد و به ویژه در تهران بیشتر از سایر نقاط کاشته می شود.
خصوصیات گیاه شناسی موچسب
برگهای گیاه موچسب ساده، شبه پنجه و دادای سه لُب، گهگاه با پنج لُب که عمق لُب ها عمیق بوده که با معمولا سه کاسبرگ هستند. رنج طول برگ ها از ۵ تا ۲۵ سانتی متر می باشد و برگچه میانی تخم مرغی و برگچه های کناری تخم مرغی پهن مورب، در بخشی ساده و تخم مرغی پهن است. برگ ها در پائیز به رنگ قرمز تیره درآمده و جلوه بسیار زیبایی به دیوارها می دهند. برگ ها در این گیاه به شکل برگ های درخت انگور وبه رنگ سبز روشن در فصل رویش می باشند. گل ها نامعلوم و جزئی بوده رنگ آنها متمایل به سبز می باشد. گلها در خوشه ها نمایان می گردند. میوه ها ی انگور مانند کوچک به رنگ آبی تیره به طول ۵ تا ۱۰ میلی متر دیده می شود. این گیاه سریع الرشد می باشد و گلهای آن در اوایل تابستان ظاهر می شوند. میوه های آن توسط پرندگان خورده می شود.
روش کاشت و تکثیر موچسب
موچسب به ندرت گل می دهد و دانه تولید می کند. گل های گیاه زرد و کوچک هستند و در نهایت یک میوه کوچک سیاه رنگ تولید می کنند. با استفاده از این میوه ها می توان گیاه را تکثیر کرد.
روش ساده تر و بهتر تکثیر موچسب، گرفتن قلمه ساقه در ابتدای فصل است. مانند اکثر گیاهان رونده، موچسب هم به راحتی از طریق قلمه ساقه تکثیر می شود و ریشه می دهد. البته به شرطی که گرما و رطوبت مورد نیاز قلمه ها فراهم شود.
برای تکثیر گیاه به روش قلمه، در ابتدای فصل رشد چند ساقه نسبتا جوان از گیاه را به کمک تیغ یا چاقویی تیز و استریل از آن جدا کنید. چند گلدان کوچک را پر از خاک مخصوص جوانه زنی کنید و سپس قلمه ها را در آن بکارید. قلمه ها را در محیطی گرم و با رطوبت بالا قرار دهید. بعد از چند وقت رشد جدید را در آنها مشاهده می کنید و این به معنی موفقیت آمیز بودن قلمه گیری است.
تعویض گلدان موچسب
وقتی گیاه جوان است، عوض کردن گلدانش کاری ندارد. موچسب ها به سرعت رشد می کنند و می توانند تنها در یک فصل رشد در حدود ۱۵۰ سانتی متر بزرگ تر شوند! این رشد زیاد باعث سخت شدن تعویض گلدان می شود. زمانی که گیاه بزرگ شد، در هنگام تعویض گلدان، چند قلمه از آن تهیه کنید تا علاوه بر کنترل رشد موچسب، آن را تکثیر هم کرده باشید. در این هنگام می توانید بعد از قلمه گیری شاخسار گیاه مادر را به شدت هرس کنید. بعد از آن چند هفته صبر کنید تا شوک وارد شده به گیاه برطرف شود و سپس گلدان آن را تعویض کنید.
برای تعویض گلدان، ابتدا اجازه دهید خاک گلدان گیاه خشک شود. سپس به کف و دیواره های گلدان چند ضربه آهسته وارد کنید، خواهید دید که گیاه به راحتی از داخل گلدان خارج می شود. حالا گلدانی تنها یک سایز بزرگ تر از گلدان قبلی گیاه تهیه کنید و گیاه را در آن قرار دهید و سپس گلدان را با خاک تازه پر کنید
نیازهای گیاه موچسب:
نور :
نیم سایه،نیم افتاب را بر سایر نورها ترجیح میدهد،گیاه را از معرض تابش مستقیم افتاب دور نگه دارید.
دما:
حداقل درجه حرارت در زمستان ۱۳ درجه سانتی گراد توصیه میشود،درجه حرارت طبیعی اتاق در تابستان کافی است.
آبیاری :
اجازه دهید سطح خاک گلدان در فاصله بین دو ابیاری خشک شود،از ابیاری زیاده از اندازه دوری کنید،دو بار ابیاری در هفته در تابستان و هر دو هفته یکبار در زمستان کافی است.
رطوبت:
هفته ای دو بار غبارپاشی در طول سال لازم است،جهت تامین رطوبت پایدار به زیر گلدانی دارای سنگریزه اب اضافه کنید،ته گلدان با اب در تماس نباشد.
تغذیه :
در فصول رشد(بهار و تابستان) هر دو هفته یکبار با کودهای شیمیایی مخصوص گیاهان زینتی طبق دستور گیاه را تغذیه مصنوعی کنید.
خاک مناسب:
لیمونی و کمپوست
تمیز نمودن برگها:
غبارپاشی جهت تامین رطوبت برای تمیز شدن برگها کافی است،در صورت تمایل میتوانید هر ماه یکبار از مواد براق کننده شیمیایی استفاده کنید.
گونه ها:
P.quinquefolia:
گیاهی پر رشد با برگ های ۵ برگچه ای به رنگ سبز کم رنگ است که در پاییز به رنگ نارنجی و قرمز تغییر رنگ می دهد. میوه ها آبی متمایل به سیاه هستند. این گیاه از پیچ های چوبی همیشه سبز است که در نواحی مختلف از نظر دما رشد می کند. برگ های آن در فصل بهار و تابستان سبز درخشان بوده و در پاییز به رنگ نارنجی تا قرمز آتشی تغییر رنگ می دهند. هر برگ شامل ۵ برگچه تخم مرغی مجزا به طول ۱۵ سانتیمتر است که دارای رگبرگ های مشخص و حاشیه دندانه دار است. برگ ها با فاصله زیاد روی ساقه قرار داشته و یک پوشش با تراکم پایین ایجاد می کند. رقم “Englemannii” دارای برگ های کوچکتر است که با فاصله کمتر روی ساقه قرار دارند. خوشه ای از گل های کوچک و غیر قابل توجه تشکیل می دهد که در نهایت به میوه های کوچک به رنگ آبی تیره تشکیل می شوند. ساقه ها به راحتی زمین های صاف یا شیبدار را پوشانده و در محل تماس با خاک ریشه دار می شوند. زمانیکه در تماس با سطح عمودی مانند تنه درختان، توری یا درختچه ها قرار گیرند به سرعت و به وسیله پیچک های چسبنده از آن بالا می روند.
P.tricuspidata:
بومی ژاپن و گیاهی پر رشد با برگ های سه لبه است که در پاییز به رنگ قرمز لاکی و قرمز تغییر رنگ می دهد. میوه ها آبی تیره اند و با لایه مومی پوشیده شده اند.