آرشه یکی از مهمترین بخش های ویولن است. چرا که 90 درصد صدا ( لحن و... ) که از ویلن تولید می شود، به توانایی شما در استفاده ی صحیح و تکنیکی از آرشه برمی گردد. نحوه کار با آرشه امر مهمی است که بسیاری از ویولونیست ها به آن کمتر توجه می کنند.
حتما شما هم قبول دارید که ویلن یک ساز بسیار زیبا و خوش صدا است، اما بسیاری از افراد با اینکه سال های زیادی مشغول به تمرین و یادگیری ویلن هستند، هنوز نمی توانند صدا و لحن مناسبی را هنگام نواختن ویولن تولید کنند. دلیل اصلی این موضوع عدم دانش درست آنها، از اصول و تکنیک های آرشه کشی می باشد. بنابراین شاید اکنون به اهمیت آرشه پی ببرید.
با توجه به اهمیت این موضوع ما قصد داریم تا به صورت قدم به قدم، اصول و تکنیک های استفاده از آرشه را به شما آموزش دهیم. لطفا این نکات را جدی بگیرید تا هنگامی که ویولن خود را در دست می گیرید، صدایی دلنشین را خلق کنید.
مراحل صحیح در دست گرفتن کمان یا آرشه:
این تصویر اول نمایی از جلو نحوه ی صحیح گرفتن ویولن و آرشه را نشان می دهد. توجه داشته باشید که انگشت کوچک کمی حالت خم شدن به خود گرفته و باقی انگشتان هم از یکدیگر فاصله دارند، انگشت میانی نیز انگشت شست را پنهان می کند.
اگر از نیمرخ به کمانه یا آرشه نگاه کنید، می بینید که انگشت شست کمی خم شده است. همچنین می توانید انگشت کوچک را هم خم کنید. دست و بازو نیز باید با یکدیگر یک خط تشکیل دهند.
اگر از پایین به آرشه نگاه کنیم، می بینیم که انگشت شست نه تنها کمی خم شده است، بلکه بند انگشت کمی به سمت راست آن متمایل گشته است.
توجه کنید که چگونه انگشتان دست پایین و در راستای یکدیگر قرار دارند. شما می توانید انگشتان دستتان را به صورت موازی با آرشه و فقط کمی بالاتر از چوب آن تصور کنید. همچنین، در اینجا دوباره می توانید ببینید که کاملا صاف است و هیچ خمیدگی در مچ دست دیده نمی شود.
آموزش های گام به گامی که به شما داده شد دقیقا همان شیوه ای است که یک ویلونیست برای نگه داشتن آرشه بکار می برد. بند انگشتان تقریبا موازی با آرشه هستند، و می توانید به وضوح در عکس ببینید که انگشتان چگونه فاصله یکسانی را با یکدیگر حفظ می کنند.
نحوه صحیح نگه داشتن ویولن
- ویولن را باید بصورت افقی (موازی با زمین) نگهدارید و زاویه آن باید متمایل به سمت چپ باشد.
- ویولن را روی ترقوه سمت چپ خود قراردهید و از سمت چپ چانه برای حفظ تعادل آن استفاده کنید.
- بسیاری از ویولونیست ها از شانه خود برای نگهداشتن ویولن استفاده می کنند. این افراد از شانه خود بعنوان تکیه گاه استفاده می کنند.
نکاتی پیرامون دست چپ
- آرنج شما دقیقا باید زیر مرکز ویولن قرار بگیرد.
- مچ دست خود را باید اندکی خم کنید.
- از مچ دست بعنوان تکیه گاه گلویی (گردن) ویولن استفاده نکنید
- انگشت شصت باید روبروی انگشت دوم یا سوم دست باشد.
- بین انگشت شصت و انگشت اشاره باید یک فضای منحنی خالی وجود داشته باشد (انگشت شصت و اشاره باید حالت C به خود بگیرند).
ژست
هنگام ایستادن، شانه خود را صاف نگه دارید و در زانوهایتان احساس راحتی کنید. برخی ویولونیست ها ترجیح می دهند اندکی پای چپ خود را جلوتر قراردهند.
برای نشستن، یک صندلی سفت و محکم را انتخاب کنید تا هنگام بلندشدن، راحت تر بلندشوید(بهتر است از صندلی نرم استفاده نکنید). برخی ویولونیست ها هنگام نشستن روی صندلی اندکی پای چپ را خود جلو می اندازند.
نگه داشتن ویولن به هنگام نواختن:
- به هنگام نواختن ویولن زاویه ویولن را باید نسبتاً ثابت نگه دارید. هنگام نواختن، بسته به نوع موسیقی و میزان راحتی شما زاویه ویولن از چپ به راست نوسان خواهد کرد. با این حال حواستان را جمع کنید چون زاویه نباید بیش از 20 درجه منحرف شود.
- ویولن را مستقیم و موازی با زمین نگه دارید. ویولن در صورتی که اشتباه نگه داشته شود تمایل به افتادن دارد، بنابراین اگر متوجه افتادن مداوم ویولنتان می شوید وضعیت در دست گرفتنتان را بررسی کنید. برای رفع این مشکل، یک سر طناب را به سقف ببندید و سر دیگر آن را به انتهای ویولن که scroll نام دارد وصل کنید.
- دست چپ خود را در انتهای گردن ویولن قبل از تکیه ها قرار دهید. گردن ویولن را بین انگشت شست چپ و انگشت سبابه خود نگه دارید، انگار که می خواهید آن را فشار دهید.البته نیازی نیست که آن را خیلی محکم بگیرید.
- سعی کنید تا انگشت سبابه خود را به ابتدای گردن ویولن حلقه کنید. باقی انگشتان نباید به ویولن برخورد کنند. ویولن باید به آرامی روی بند انگشت قرار بگیرد. و این نکته را هم درحین کار در نظر بگیرید که وزن ویولن باید به صورت مساوی بین این بندانگشت و استخوان گردن (ترقوه) شما توزیع گردد.
- سعی کنید تا از مچ دست راست تا بازو یک خط مستقیم ایجاد کنید. مچ دست خود را باید بپیچید.البته این موقعیت یابی بستگی به نوع موسیقی در حال پخش و صدالبته بستگی به این دارد که از کدام سیم استفاده می کنید می تواند تغییر می کند. این موقعیت اولیه است.
- آرشه را بگیرید وسعی کنید تا آن را با انگشت شست و انگشتان راست خود نگه دارید. انگشت سبابه شما باید بالای بالشتک آرشه قرار بگیرد و انگشت کوچک شما باید روی یک پیچ قرار بگیرد. حالا شما کاملا آماده نواختن هستید.
محل قرارگیری کمان ویولن
- هنگامی که کمان ویولن سرعت و فشار خوبی داشته باشد و در جای خوبی قرار گرفته باشد، صدای با کیفیتی خواهدداد
- قسمت چوبی ویولن را به آرامی به سمت انگشتان دست خود، خم کنید
- کمان را در مرکز ویولن قرار دهید
- برای تولید صدای بلند باید کمان را فشار دهید و کمان باید موقعیتی مشابه تصویر دوم داشته باشد
- برای ایجاد صدای آرام به کمان فشار زیادی وارد نکنید و موقعیت کمان باید مشابه تصویر سوم باشد
- هنگام نواختن حالات مختلف، زاویه بین بازو و کمان را ثابت نگه دارید.
اشتباهات رایج در گرفتن آرشه ویولن
- انگشت کوچک خمیده شده
انگشت کوچک در این حالت نادرست، خمیده شده و در انتهای چوب آرشه قرار گرفته. همانطور که در تصویر مشاهده می کنید این انگشت ناخن هم دارد.
- انگشت اشاره در حالت نادرست
طبق این تصویر، انگشت اشاره خم شده و با فاصله ی کمی از انگشت دوم، از قسمت بند وسطی بر روی سیم پیچ تزئینی آرشه خم شده است. این کاملا اشتباه است.
- بیرون زدن استخوان های روی دست
بیرون زدن استخوان های روی دست نشانه ی اشتباه گرفتن آرشه است. دقت کنید که به هیچ عنوان استخوان های روی دستتان به سمت بیرون برآمده نشوند.
فرم صحیح استایل بدن هنگام سنتور نوازی چیست؟
