رادیاتور یکی از مهمترین اجزاء سیستم خنک کننده موتور است که هر گونه اشکال در عملکرد آن باعث داغ کردن موتور اتومبیل در شرایط خاص میشود ، اولین و شایع ترین اشکال رادیاتور کثیف شدن و جرم گرفتن شبکه های داخلی رادیاتور است که باعث جلوگیری از چرخش صحیح مایع خنک کننده در سیستم میشود . معمولا وقتی رادیاتور اتومبیل کثیف باشد اتومبیل در سربالایی ها در صورت انتخاب دنده سبک و ترافیک داغ میکند و با ریختن کمی آب روی رادیاتور بسرعت دمای آب پایین می آید .
اگر درب آب رادیاتور را در هنگام سرد بودن موتور باز کنید و به کانالهای آب نگاه کنید میتوانید جرم و تکه های مسدود کننده شبکه ها را ببینید ، توجه داشته باشید مقدار جرم موجود شبکه ها در زیر درب رادیاتور بسیار کمتر از شبکه های کناری رادیاتور است .در مورد اکثر خودروها مخصوصا خودروهای ساخت و مونتاژ داخل تعویض کامل رادیاتور بهترین و اقتصادی ترین گزینه است زیرا تعمیر رادیاتور هزینه ای تقریبا برابر با نصف یا حداقل یک سوم قیمت رادیاتور را دارد که با توجه به امکان نشتی بعد از تعمیر و مشکلات متعدد بعدی تعویض رادیاتور کامل توصیه میشود .
گاهی علت داغ کردن موتور کثیف شدن قسمت بیرونی شبکه های رادیاتور است ، از آنجایی که تقریبا تمام اتومبیل های امروزه دارای کولر هستند رادیاتور کولر (کندانسور)جلوی رادیاتور آب نصب شده و سرعت عبور هوا را کم میکند ، در شهرهایی که حشرات زیادی وجود دارند ، آب و هوای غبار آلوده و یا جاده های خاکی دارند شبکه های رادیاتور کولر و آب اتومبیل در زمان نسبتا کوتاهی کثیف و مسدود میشوند . اگر وقتی که اتومبیل خاموش است در مکانی کم نور درب موتور را باز کنید و نور چراغ قوه یا وسیله مشابهی را از کنار پروانه فن اتومبیل به سمت جلو بیندازید با نگاه از جلوی اتومبیل میتوانید تمیز یا کثیف بودن شبکه های خارجی رادیاتور اتومبیل خود را برسی کنید .
برای شستشوی رادیاتور ماشین چه کاری انجام دهیم؟
از آنجایی که رادیاتور وسیله نقلیه با عملکرد موتور در ارتباط است، برای افزایش کارایی موتور ماشین باید همیشه وضعیت مایع رادیاتور را کنترل کنید. مایع رادیاتور، موتور را خنک نگه می دارد اما این بدان معنا نیست که هرگز دچار رسوب گرفتگی یا جرم گرفتگی نمی شود. رسوبات و جرم های داخل رادیاتور از گردش مناسب سیال جلوگیری می کند و در نتیجه موتور به خوبی خنک نمی شود.
اگر موتور ماشین بیش از اندازه گرم شود، دما در سایر قسمت ها بالاتر می رود و ممکن است به قطعات آسیب برساند. تکنیک های مختلفی برای شستشوی رادیاتور ماشین وجود دارد که در منابع مختلف به آن پرداخته شده است. بهترین راهکار، استفاده از تمیز کننده های استاندارد صنعتی می باشد. اگر مواد جرمگیر غیر استاندارد را استفاده کنید، به مرور زمان بر سطح داخل رادیاتور تاثیر می گذارد و می تواند حتی در موارد شدید، خوردگی به همراه داشته باشد و در نهایت رادیاتور سوراخ می شود.
مرحله اول: مایعات به جا مانده در رادیاتور را تخلیه کنید
برای اینکه رادیاتور ماشین را شستشو دهید باید مایعاتی که از قبل در رادیاتور باقی مانده یا به دیواره ها چسبیده است را کامل تخلیه کنید. برای این کار باید صبر کنید که موتور ماشین خنک شده باشد. اگر به تازگی رانندگی کرده اید، حدود ۳۰ دقیقه صبر کنید تا رادیاتور خنک شود. اگر دست خود را روی کاپوت خودرو یا سرپوش رادیاتور بگذارید و متوجه گرم بودن یا خنک شدن آن می شوید. اگر در حالی که رادیاتور هنوز داغ است تخلیه را شروع کنید، اندکی غیر ایمن است، چرا که مایعات داخل خودرو هنوز داغ هستند.
پس از آن که اجازه دادید رادیاتور خنک شد، دستکش لاستیکی ضخیم به دست کنید و از یک عینک ایمنی مخصوص کار استفاده کنید. سعی کنید دستکش های شما تمیز باشند تا از باقیماندن جرم در داخل رادیاتور جلوگیری شود. عینک ایمنی به شما کمک می کند که هنگام تعویض یا تخلیه رادیاتور از آسیب رسیدن به چشمان شما جلوگیری کند.نکته ای که نباید فراموش کنید این است که مایع ضد یخ، سمی بوده و اگر به صورت تصادفی ببلعید یا با پوست و چشم شما تماس پیدا کند، باعث تحریک و آسیب های جدی می شود.
در گام بعدی، یک مخزن زیر رادیاتور ماشین قرار دهید و سپس با استفاده از جک یا یک اهرم، خودرو را از زمین بلند کنید. حتماً ترمز دستی ماشین را بکشید تا حرکت نکند. به یک گالن یا مخزن بزرگ نیاز دارید که مایعات رادیاتور را داخل آن تخلیه کنید. پس از تخلیه مایع داخل رادیاتور، آن را هرگز به سیستم فاضلاب منتقل نکنید چراکه برای محیط زیست ضرر دارد.
درب کاپوت ماشین را برداشته و شکل ظاهری رادیاتور ماشین را بررسی کنید. نباید هیچ ترک خوردگی یا آسیب یا آثار زنگ زدگی در دیواره های درپوش رادیاتور وجود داشته باشد. اگر بیرون رادیاتور کثیف شده یا جرم گرفته با استفاده از یک برس نایلونی و آب صابون، آن را تمیز کنید.درپوش رادیاتور را به آرامی بر خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید و آن را بردارید. دریچه تخلیه مایع رادیاتور ماشین درست در زیر آن قرار گرفته است؛ جایی در نزدیکی سپر به سمت راننده؛ آن را پیدا کنید. با استفاده از آچار سوکت یا پیچ گوشتی دریچه را باز کنید تا مایع داخل رادیاتور به سمت ظرف حرکت کند. پس از اینکه کامل تخلیه شد، دریچه را ببندید.
مرحله دوم: تمیز کردن داخل رادیاتور ماشین
پس از تخلیه رادیاتور ماشین، نوبت به آن می رسد که داخل آن را تمیز کنید. برای این کار از شوینده مخصوص رادیاتور و آب مقطر استفاده کنید. مایعات را با استفاده از یک قیف داخل رادیاتور بریزید. بهتر است ابتدا به طور کامل، مایع شوینده را داخل رادیاتور ریخته و سپس حدود یک گالن آب مقطر اضافه کنید. آب مقطر، املاح معدنی ندارد و رادیاتور را دچار جرم گرفتگی و رسوب گرفتگی نمی کند. اگر از شوینده خاصی برای رادیاتور استفاده می کنید باید دستورالعمل آن را حتماً بخوانید.در گام بعدی، ماشین را روشن کنید و اجازه دهید ۵ دقیقه روشن بماند. سیال تمیز کننده و آب مقطر در سیستم حرکت می کند تا باقیمانده مایعات داخل رادیاتور از بین برود. فضایی که در حال کار هستید باید دارای تهویه کافی باشد تا بخارات منتشرشده از این فرآیند خارج شوند.
در گام بعد، موتور ماشین را خاموش کرده و ۱۵ دقیقه صبر کنید تا خنک شود. درپوش رادیاتور ماشین را به آرامی بردارید تا رادیاتور تخلیه شود. در ادامه، شیر تخلیه را باز کنید تا تمام مایعات شستشو دهنده به داخل ظرف زیر ماشین تخلیه شوند.اگر آب مقطر استفاده نکنید به اجزای داخلی رادیاتور شما آسیب وارد می شود. در مرحله آخر که با آب مقطر داخل رادیاتور را شستشو می دهید، خروجی مایع از شیر تخلیه تقریباً شفاف است و این نشان می دهد که کار را به درستی انجام داده اید.
مرحله سوم: پر کردن رادیاتور ماشین
پس از پایان یافتن مرحله اول و دوم، یعنی تخلیه کامل و شستشوی داخل رادیاتور ماشین نوبت به آن می رسد که مخزن رادیاتور را پر کنید. از پیمانه های گالن معمولاً استفاده می شود. برای این کار حجم مشخصی از ضد یخ را باید با آب مقطر به نسبت برابر (50:50) مخلوط کنید و داخل رادیاتور بریزید. این کار را با قیف انجام دهید تا از سر ریز شدن آن جلوگیری شود. اگر در این کار تجربه ای ندارید، دفترچه راهنمای تعویض مایع رادیاتور در داخل خودروی خود را بخوانید یا از یک تکنسین کمک بگیرید.
پس از این که کار شما به پایان رسید باید ماشین را روشن کنید و اجازه دهید که ۱۵ دقیقه کار کند. این فرآیند باعث می شود مایع ضد یخ جدید به داخل کل سیستم کشیده شود. در ادامه، حجم باقیمانده از رادیاتور ماشین را پر کنید. موتور را خاموش کنید و اجازه دهید که ۱۵ دقیقه خنک شود.پس از فرآیند فوق باید بررسی کنید که آیا سطح مایع ضد یخ با سطح استاندارد داخل رادیاتور ماشین هم تراز شده است یا خیر. در غیر این صورت محلول بیشتری اضافه کنید. در صورت امکان، از سرریز شدن مایع رادیاتور جلوگیری کنید و اگر این اتفاق افتاد، سریع آن را تمیز کنید.
شستشوی رادیاتور ماشین با نوشابه
برای ریختن نوشابه در رادیاتور ماشین باید مقداری نوشابه را درون آب سیستم خنک کننده بریزید و سپس موتور خودرو را روشن کنید. چند لحظه منتظر بمانید تا خودرو به صورت درجا کار کند و موتور آن روشن باشد. به این صورت نوشابه وارد رادیاتور ماشین می شود و عملیات رسوب زدایی انجام می شود. در نهایت بعد از گذشت 15 تا 20 دقیقه، ظرفی را زیر رادیاتور بگذارید و پیچ زیر آن را باز کنید و بگذارید آب رادیاتور به طور کامل خارج شود. در همین حین کمی آب تمیز وارد آن کنید تا به این چرخه وارد شود و رادیاتور از نوشابه تمیز شود. سپس خودرو را خاموش کنید و بگذارید آب داخل رادیاتور نیز بیرون برود. بعد از آن پیچ رادیاتور را ببندید و دوباره آب تمیز داخل سیستم خنک کننده بریزید و بگذارید دوباره مانند مرحله قبل موتور به صورت درجا کار کند. سپس دوباره پیچ رادیاتور را باز کنید و بگذارید آب داخل آن خارج شود. به این شکل رسوبات کنده می شود و از بدنه داخلی رادیاتور با نوشابه بیرون می ریزند.
رسوب زدایی رادیاتور ماشین با جوش شیرین
به جای استفاده از نوشابه می توان به عنوان رسوب زدای رادیاتور ماشین، از محلول آب و جوش شیرین استفاده کرد. جوش شیرین را در آب حل کنید و آن را به داخل سیستم خنک کننده خودرو بریزید. به این ترتیب رسوبات به بهترین نحو کنده می شوند و از بدنه رادیاتور جدا می شوند. فرآیند تمیزکاری مانند روش قبل صورت می گیرد.برای جرم گیری رادیاتور ماشین با جوش شیرین، در هر لیتر آب پنج قاشق مرباخوری جوش شیرین اضافه کنید و بعد از کشیدن آب قدیمی آن را داخل رادیاتور بریزید. بگذارید حدود 10 تا 15 دقیقه با درپوش بسته به همین صورت بماند. و یک زمان خیلی کوتاه ماشین را روشن کنید و آن را خاموش کنید سپس آن را تخلیه کنید.
شستشوی رادیاتور ماشین با سرکه
اگر به تازگی رسوب زدایی رادیاتور ماشین را انجام داده اید و رسوبات خیلی قطور نیستند، سرکه می تواند موثر باشد.برای تميز كردن رادياتور ماشين با سرکه باید توجه کنید که سرکه نمی تواند رسوبات قدیمی را در خود حل کند و آن ها را از رادیاتور جدا نماید. در واقع سرکه برای یک شستشوی سطحی و از بین بردن رسوبات تازه و نازک به کار می رود.اول از همه سطحی در زیر رادیاتور قرار دهید تا بتواند مایع خنک کننده را در آن تخلیه کنید. از آنجا که هر کشور مقررات خاصی در مورد دفع مناسب مایع خنک کننده دارد، بهتر است اجازه ندهید که مایع خنک کننده در زمین ریخته شود. اکنون درپوش رادیاتور را حرکت داده و شیر تخلیه رادیاتور را شل کنید. مایع خنک کننده را درون ظرف تخلیه کنید. وقتی رادیاتور خالی است، بگذارید آب تا نیمی از آن پر شود. یک گالن سرکه مقطر سفید اضافه کنید. در آخر قسمت باقیمانده رادیاتور را با آب پر کنید. قبل از شروع کار درب رادیاتور را ببندید. اجازه دهید مدتی ماشین روشن باشد، سپس آن را خاموش کنید. یک شب ماشین را به این حالت بگذارید. سپس، شیر تخلیه رادیاتور را باز کنید تا تمام محتوای رادیاتور تخلیه شود. در طی فرآیند تخلیه، رادیاتور را با استفاده از یک شلنگ بشویید. پس از اتمام شستشو، مخلوط مناسب خنک کننده و آب را در رادیاتور قرار دهید تا پر شود.
شستشوی رادیاتور ماشین با جوهرنمک
یکی دیگر از محلول هایی که می توان رادیاتور ماشین را با آن شستشو داد، جوهر نمک است. برای جرم گیری رادیاتور با جوهر نمک و استفاده از آن باید همان دستورالعملی را که برای نوشابه ذکر شد نیز در اینجا پیاده سازی کرد. برای استفاده از جوهرنمک باید آن را به نسبت 1 به 3 با آب مخلوط کنید، یعنی به ازای هر پیمانه جوهر نمک از 3 پیمانه آب استفاده کنید. این محلول جرم گیری رادیاتور ماشین را به خوبی انجام می دهد، البته برای تمیز کردن سیستم خنک کننده از باقی مانده جوهر لیمو به دفعات بیشترآب و جریان آن احتیاج خواهد بود.
رسوب زدایی رادیاتور با محلول رسوب زدایی رادیاتور ماشین
برای تمیز کردن رادیاتور ماشین می توان از محلول های رسوب زدای رادیاتور ماشین یا جرم گیر رادیاتور خودرو استفاده کرد. این محلول ها که توس تولیدکننده ها درکارخانه تولید می شوند، عملکرد خوبی دارند و اگر مایل به استفاده از محلول های شستشو برای رسوب گیری رادیاتور ماشین نیستید می توانید از آن ها استفاده کنید.باید دقت کنید که اگر مقداری از مواد رسوب زدا در رادیاتور و سیستم خنک کننده ماشین باقی بماند در طول زمان باعث ایجاد خوردگی هایی می شود که منجر به سوراخ شدن رادیاتور می شود. در پی آن باید انتظار نشتی از رادیاتور را داشته باشیم. به همین دلیل است که بعد از استفاده از مواد رسوب زدای رادیاتور، باید آن را چندین بار با جریان آب شستشو داد.
شستشوی رادیاتور ماشین با ریکا
همانطور که می دانید مایع ظرفشویی یا ریکا دارای قدرت چربی زدایی بالایی است، پس می توان از ترکیب این ماده با آب استفاده کرد و آن را برای شستشوی رادیاتور ماشین استفاده کرد. اما از آنجایی که ترکیبات ریکا ممکن است با آلومینیوم در تناقض باشد باید از مایع ظرفشویی ارزان استفاده کرد که قدرت جرم گیری بالایی نداشته باشد تا از آسیب رسیدن به رادیاتور جلوگیری کرده باشید.
مزایای رسوب گیری رادیاتور ماشین
- افزایش عمر باتری و فن
- افزایش کارایی رادیاتور و جلوگیری از جوش آوردن خودرو
- عملکرد بهتر بخاری خودرو
- کاهش مدت زمان روشن بودن فن، در نتیجه کاهش مصرف سوخت البته به مقدار کم
معایب رسوب زدایی رادیاتور
- احتمال کم صدمه رسیدن به واشر سر سیلندر
- احتمال ایجاد نشتی در رادیاتور خودرو زیرا امکان دارد در نقاطی خوردگی به وجود بیاید ولی توسط رسوبات مسدود شود.
چه آبی مناسب رادیاتور خودرو است؟
