فرق گیربکس و دیفرانسیل خودرو و یا هر وسیله نقلیه چهار چرخ ، به نوع تاثیر گذاری آن ها در میزان سرعت و چرخش هر یک از چهار چرخ خودرو مربوط می شود . دیفرانسیل و گیربکس دو قطعه بسیار مهم و کاربردی در خودرو به شمار می روند و حرکت ماشین بدون آن ها ، میسر نخواهد بود .گیربکس یا همان جعبه دنده ، قطعه ای حیاتی بوده و از انواع چرخ دنده ها در خودرو به حساب می آید . این قطعه اندازه مشخصی از دور موتور را به کمک چرخ دنده های خود ، به چرخ ها منتقل می کند . در واقع مسئولیت گیربکس به تنظیم سرعت چرخش چرخ ها مربوط می شود . گیربکس در انواع مختلفی همچون گیربکس cvt وجود دارد .
در مواقعی از رانندگی ، مانند زمان پیچیدن ، هر یک از چرخ ها به دلیل طی مسافت متفاوت ، سرعت های متفاوتی نسبت به همدیگر دارند ؛ در اینجا این دیفرانسیل است که توان لازم را به چرخ ها می رساند و اندازه چرخش آن ها را تعیین می کند . برای درک بهتر این موضوع باید توان خروجی از خودرو را مانند یک انشعاب تکی تصور کنید که به وسیله دیفرانسیل به دو بخش تقسیم شده و هر بخش برای گردش یک چرخ ، به صورت مستقل عمل می کند . در واقع این دیفرانسیل است که کمک می کند سر پیچ ها با موفقیت پیچیده و میزان چرخیدن چرخ ها ، به صورت مجزا از یکدیگر ، تنظیم شود .
فرق گیربکس با دیفرانسیل
همان طور که می دانید ، گیربکس ، نیروی موتور را به سمت چرخ ها هدایت می کند و این دیفرانسیل است که اجازه چرخش متفاوت در چرخ ها را ایجاد خواهد کرد . به بیان دیگر دیفرانسیل ها در مرحله بعد از گیربکس قرار دارند و نیروی موتور را با تنظیمات خود به پلوس چرخ های خودرو ، انتقال می دهند . بعضی از خودروها دو دیفرانسیلی بوده و برخی دیگر تک دیفرانسیل هستند . بدیهی است که خودروهای دو دیفرانسیل ، تعادل و امنیت بیشتری در پیچ ها داشته و ضریب اطمینان به آن ها به مراتب بالاتر است.
- هر خودرو دارای یک جعبه دنده یا گیربکس است ، اما یک خودرو ، دو دیفرانسیل ، یکی برای چرخ های جلو و یکی برای چرخ های عقب ، می تواند داشته باشد .
- گیربکس به هر چهار چرخ مربوط شده و انتقال قدرت را به طور مساوی برای هر چهار چرخ انجام می دهد ؛ اما دیفرانسیل یا برای چرخ های جلو و یا چرخ های عقب عمل خواهد کرد . ( بسته به این که خودروی مورد نظر دیفرانسیل جلو بوده یا از نوع دیفرانسیل عقب باشد ؛ البته در برخی از خودروها نیز دو دیفرانسیل جلو و عقب را به طور همزمان داریم . )
- گیربکس سرعت و توان دور موتور را با سرعت و گشتاور متغیر به میل گردان ، منتقل می کند ؛ اما دیفرانسیل در زمانی که شکل حرکت خودرو از مسیر صاف تغییر کند ، توان را به صورت نامساوی به چرخ ها می رساند . ( در زمانی که خودرو در مسیر صاف حرکت کند ، دیفرانسیل توان مساوی به چرخ ها خواهد رساند . )
- در دیفرانسیل جلو و عقب ، تفاوت هایی را در سرعت و ایمنی شاهد هستیم ؛ اما این موضوع در خصوص گیربکس صدق نمی کند و ماهیت عملکرد آن در تمام خودروها یکسان است . در خودروهای با دیفرانسیل عقب ، شتاب بالاتری را شاهد هستیم ؛ اما در ماشین های با دیفرانسیل جلو ، سطح و ضریب ایمنی بالاتر بوده و شتاب پائین است .
تشخیص صدای زوزه دیفرانسیل از صدای گیربکس
تشخیص زوزه توسط کارشناسان و تکنسین های مجرب بسیار آسان است اما برای شما عزیزان یک روش تست را پیشنهاد می کنیم.ابتدا یک جاده صاف و تقریبا طولانی مانند اتوبان ،انتخاب کنید و مطمئن باشید در حال حرکت تمامی شیشه ها بالا باشد. کولر یا بخاری را خاموش کنید و بادتان باشد جاده حتما خشک باشد.با توجه به این نکات تعویض دنده کرده تا صدای یا همان زوزه شنیده شود لازم بذکر است عموما صدای دیفرانسیل از سرعت بالای ۸۰ km/h به گوش می رسد بهرحال دنده را سبک نمایید تا زوزه به گوش شما برسد.
حال اگر کلاچ را بگیرید و صدا هنوز وجود داشت، زوزه برای دیفرانسیل است. البته این تست را درسراشیبی هم میتوانید انجام دهید وقتی به سرعت مورد نظر رسیدید که زوزه شنیده شد سریعا دنده را خلاص کنید اگر زوزه به قوت خود باقی بود و با همان سرعت شنیده می شد قطعا دیفرانسیل دارای زوزه است.حال اگر در حالت خلاص یا فشردن پدال کلاچ صدا یا زوزه نیز قطع شد می تواند صدای گیربکس باشد حال نوع صدا و دنده ای که زوزه در آن شنیده می شود باید مورد بررسی قرار گیرد.
دلایل صدای غیر عادی گیربکس
چرا از گیربکس صدای غیر عادی شنیده می شود ؟چنانچه هرگاه که با خودرو به سمت عقب و یا جلو حرکت میکنید ، صدای جیغی از خودرو شنیده شود ، با رانندگی بیشتر، این صدا بیشتر شده اما در چه حالتی ٰاز گیربکس صدای غیر عادی شنیده می شود
در حالت خلاص این صدا به گوش نمیرسد ممکن است به دلایل زیر رخ میدهد :
- ممکن است روغن گیربکس کم شده باشد .
- ممکن است روغن گیربکس کثیف شده باشد .
- ممکن است در درون گیربکس خرابی ایجاد شده باشد .
- ممکن است مبدل گشتاور خراب شده باشد .
- ممکن است فیلتر روغن کثیف شده باشد .
- ممکن است فلایویل شل شده است و یا خراب شده باشد