نحوه تست کردن آلترناتور یا دینام خودرو

دینام در زبان انگلیسی Alternator گفته می شود که به معنی ژنراتور یا همان تولید کننده ی برق است. که وظیفه شارژ باتری خودرو را برعهده دارد. در واقع نقش باتری فقط تامین برق در زمان استارت زدن یا روشن نبودن خودرو است. در حالی که بعد از روشن شدن موتور برق رسانی به نقاط مختلف قطعات برقی ماشین، به وسیله دینام انجام می شود.به دلیل این که دینام (قطعه ای استوانه ای شکل با بدنه آلومینیومی و معمولا در کنار موتور زیر پمپ هیدرولیک ) به وسیله یک تسمه شیاری در مدار چرخش موتور قرار می گیرد،همواره باید این تسمه باید در دوره های منظم زمانی بازدید شود تا از پاره شدن آن به طور ناگهانی و در نتیجه خالی شدن شارژ باطری جلوگیری شود.

چرا آلترناتور جانشین دینام های جریان مستقیم شد؟

یکی از معایب دینام های جریان مستقیم این است که این دینام ها در دورهای پائین موتور قادر به شارژ باطری نمی باشند. امروزه مصرف کننده های برقی در خودرو زیاد شده است ترافیک شهرها باعث می شود که موتور یک اتومبیل مدتها در جا کار کند و در این حالت دور دینام پایین است با این شرایط دینام جریان مستقیم نمی تواند جوابگوی شارژ باطری باشد.بنابراین دینامهای جریان مستقیم از رده خارج شده و از دینام های آلترناتور استفاده می شود اساس کار دینامهای آلترناتور مانند دینامهای جریان مستقیم است. دینام خودرو های قدیمی شامل بالشتک، آرمیچر و یک سری آفتامات هایی بود که با دست تنظیم می شدند. اما امروزه دینام خودرو شکل دیگری به خود گرفته و دیگر به آن دینام خودرو گفته نمی شود. این وسیله نام جدید آلترناتور را خود اختصاص داده است. آلترناتور در واقع دستگاهی است که تولید برق می کند.

نشانه های یک دینام خراب ماشین چیست؟

1. چراغ های کم نور یا بیش از حد روشن.
2. باطری خراب. …
3. عملکرد بد لوازم جانبی
4. مشکل در شروع حرکت یا توقف مکرر…
5. صدای غرغر یا لنگی
6. بوی لاستیک یا سیم سوخته …
7. روشن شدن چراغ اخطار باتری روی داشبورد

عوامل موثر در خرابی یا سوختن دینام

• وسایل برقی که با حداکثر ظرفیت خود کار می کنند موجب می شود ذخیره برق باطری به مصرف برسد و این کمبود برق با دینام جبران خواهد شد .
• گرمی هوا موجب بالا رفتن درجه حرارت موتور و به مدار آمدن دور فن ثانویه با حداکثر دور می شود .
• همچنین استفاده از کولر خودرو و قرار دادن دور فن کولر در دور حداکثر و ترافیم سنگین شهر ها موجب کاهش سرعت خودرو و کاهش دور موتور می شود و در نتیجه باعث بیشتر شدن قدرت تولید برق دینام پایین خواهد آمد و به موتور آسیب بسیار جدی وارد می کند .

یک روش بسیار ساده برای آزمایش دینام

به طور كلى جريان برقى كه هر خودرويى نيازمندش مي باشد توسط دو منبع دینام و باطرى تامين مي شود . به اين صورت كه در هنگام استارت زدن ، برق اوليه مورد نياز براى روشن شدن ماشين توسط باطرى ايجاد مي شود . پس از شروع به كار ، دینام ماشین به عنوان منبع برق و برق رسانى به نقاط مختلف خودرو شروع به فعاليت مي كند .یک روش بسیار ساده برای آزمایش دینام ( آلترناتور ) به شرح زیر است.

1. موتور را روشن کنید و بگذارید با دور عادی کار کند .
2. مولتی متر را مستقیماً به پایانه های باتری بگیرید .
3. چراغ های جلو را روشن کنید و آنها را روی ( نور بالا ) قرار دهید .
4. ولتاژ باتری را بخوانید . ( این ولتاژ باید بین 13.8 و 14.2 ولت و گاهی تا 14.5 ولت باشد . )
5. حالا با گاز دادن ، دور موتور را به 1500 برسانید . در این حال آلترناتور باید ولتاژی بین 14.2 تا 14.6 ولت به باتری برساند . ( اگر ولتاژ خوانده شده کمتر از 14.2 ولت است ، احتمالاً یکی یا تعداد بیشتری از دیودهای آلترناتور خراب هستند . )
6. حال چراغ های خودرو را خاموش کنید ولی دور موتور را برای یک دقیقه ی تمام در 1500 دور نگه دارید و در طول این مدت ولتاژ باتری را زیر نظر قرار دهید . تحت هیچ شرایطی نباید ولتاژ باتری از 14.8 ولت افزون تر شود . ( اگر چنین شد ، رگولاتور ولتاژ آلترناتور به احتمال زیاد خراب است و باتری را زیاده از حد شارژ می کند . )

مراحل تست آلترناتور یا دینام خودرو به وسیله دستگاه

• اول باید دستگاه را به باتری وصل کنید و گیره قرمز را به قطب مثبت و گیره مشکی را به قطب منفی وصل کرده
• بعد ولتاژ dc یا ac بسته به نوع دستگاه را تنظیم کنید.
• در هنگام شروع عدد ولتاژی که برروی دستگاه نشان داده میشود باید عددی در حدود 12.6 ولت باشد، باید توجه داشته باشید که این عدد به معنی این نیست که باطری شما کاملا سالم است.
• استارت زده و گاز داده و دور موتور را در جا بالا ببرید، چراغ نور بالا جلو را روشن کنید و بخاری را فعال کنید، در این صورت دینام که در حال شارژ باطری است مقدار ولتاژ باید بالا برود.
• دستگاه را بعد از این مرحله تست دینام باید عددی بین 13.8 تا 14.8 را نمایش بدهد، در این صورت به احتمال زیاد باطری سالم است، چنانچه ولتاژ افزایش نیافت احتمالا که دینام برق تولید نمیکند و جواب تست باتری منفی است.
• اگر که عدد نمایش داده کمتر از 14.2 باشد یعنی اینکه یکی یا تعدادی از دیودهای دینام خراب شده یا آفتامات دینام مشکلی دارد و برای تشخیص آن باید ماشین را خاموش کنید ولی باید دور موتور را به مدت 1 دقیقه در 1500 دور نگه دارید و بعد از آن ولتاژ نباید از 14.8 ولت بالاتر برود، چنانچه ولتاژ بالای 14.8 رفت به احتمالا آفتامات دینام یا رگلاتور دینام خراب باشد که باتری را بیش از حد شارژ میکند.

چند پیشنهاد برای پیشگیری از خرابی دینام خودرو

• فشار دادن پدال گاز و بالا بردن دور موتور تا حدودی 2000 دور در دقیقه در مدت زمان توقف طولانی .
• خودداری از روشن کردن چراغ ها در زمان های غیر ضرور
• بازدید مرتب وضعیت شل یا سفت بودن تسمه دینام
• قرار دادن دور فن کولر در پایین ترین درجه
• استفاده از باطری هایی که دارای ظرفیت بیشتر هستند .
  آلترناتورها و دینام های ژنراتوری چه فرقی با هم دارند؟