نکات مهم هنگام سمپاشی گیاهان و درختان

همه ی ما حداقل یک بار در طولِ زندگی مان ابزار سم پاش را دیده، یا حداقل نامش را شنیده ایم. در کشاورزی و باغداری مهم ترین روش مبارزه با آفات، علف های هرز، حشرات و بیماری های گیاهی استفاده از سم پاش هاست.در این روش سمومی که عمدتاً منبع شیمیایی دارند و با عملکرد خود باعث تغییر در رشد و فعل و انفعالات درونی گیاه می شوند، به وسیله ی سمپاش روی گیاه اسپری می شوند و با آفت های احتمالی مبارزه می کنند.بر روی سمپاش ها یک سری نازل وجود دارد که باعثِ یکنواختی پخشِ سموم روی گیاهان می شود. در نتیجه از تجمع سموم در یک قسمت و تهی بودن قسمت دیگر از این مواد، جلوگیری می کند.استفاده از سموم، از حدود ۵۰ تا ۶۰ سال پیش در کشاورزی ایران رایج شد. اما به دلیل ناآگاه بودن کشاورزان در مورد استفاده ی صحیح از سمپاش ها ، حدود ۴۰ درصد این سموم هدر می رود. با توجه به نبود آموزش برای کشاورزان و دانستن این موضوع که عموم کشاورزان قشر بومی جامعه را تشکیل می دهند، نحوه ی استفاده صحیح از سمپاش ها موضوعی پر اهمیت است.

عموما به آن دسته موادی که برای از بین بردن آفات گیاهان استفاده می شود، آفت کش یا سم می گویند که ممکن است در حالت های جامد، مایع یا گاز باشد. اما این آفت کش های مایع را باید با وسیله ای به نقاط دوردست رساند. این وسیله سمپاش بوده که انواع مختلفی دارد .

انواع سم پاش باغبانی

به طور کلی هر دستگاه و تجهیزی که وظیفه تزریق یا پاشش سم ( اعم از پودری یا مایع ) را برای محصولات باغبانی و کشاورزی بر عهده داشته باشد، سمپاش نام دارد. این سمپاش ها به گونه های مختلفی دسته بندی می شوندبه طور کلی سه نوع سمپاش وجود دارد.

سمپاش پایان شلنگ

سمپاش های پایان شلنگ ساده ترین و کم هزینه ترین هستند. آن ها به یک شلنگ معمولی در باغ وصل می شوند. سپس شیشه یا مخزن سمپاش را تا حدی که بتوان سمپاش را حمل کرد از مواد پر کرده، در این شرایط نیروی آب از طریق شلنگ مواد را در مخزن مخلوط و رقیق می کند. مواد شیمیایی سیفون شده و سمپاش شروع به کار می کند.

سمپاش فشرده سازی / مخزنی

رایج ترین نوع سمپاش می باشند و نحوه کار با آن ها بدین صورت است که مواد شیمیایی غلیظی را به مخزن اضافه می کنند و سپس تا خط نشان از آب پر می کنند. توسط یک اهرم که در کنار سمپاش تعبیه شده پمپاژ می کنیم تا پر از فشارهوا شود. پس از تکمیل این فشار مواد شیمیایی فشرده شده و سمپاشی شروع می شود. سمپاش های مخزنی می توانند یک سمپاش دقیق برای آفت ها و چمن محسوب شوند. ظرفیت مدل های دستی سمپاش مخزنی بطور متوسط از یک لیتر تا 60 لیتر می باشد. مخازن سمپاش از پلاستیک پلی اتیلن ، فولاد گالوانیزه یا فولاد ضد زنگ ساخته می شوند.

سمپاش کوله پشتی مانند

سمپاش های دستی مخزنی عمل می کنند و ظرفیت 80 لیتر دارند. حمل آن بر روی شانه ها کار را آسان کرده است. برخی از مدل های سمپاش کوله ای اهرمی سبک دارند که برای تحمیل فشار لازم نیست آن را از شانه های خود پایین آورید.

اهمیت داشتن سمپاش باغبانی

سمپاش ها ادوات ارزشمندی در باغبانی هستند که کار سمپاشی در محیط های کوچک و حتی بزرگ را آسان کرده اند. به سمپاش احتیاج داریم زیرا سمپاش ها به فرد اجازه می دهند تا:

• مقدار دقیق سم مورد نیاز را برای باغبانی در نظر بگیرد.
• فشار پاشش سم یکسان بوده و بدین صورت می تواند سم را بصورت یکنواخت و با برد بالا تنظیم کند.
• هرزمان که تمایل داشته باشد می تواند سمپاشی را شروع و متوقف کند.
• در زیاده روی مصرف سم جلوگیری کند.
• به کمک سمپاش می تواند تمام قسمت های گیاه و درخت حتی زیر برگ ها را سمپاشی کند (جایی که بیشتر حشرات و بیماری های گیاهی در آن قسمت است ).

قبل از انتخاب سمپاش باید مشکل باغ شناسایی شود زیرا بعضی مناطق و مشکلات با مقادیر کمی از سم قابل درمان هستند و برخی دیگر مانند چمن زارها و باغ های بزرگ به مقدار بیشتری از سم احتیاج دارند. از طرفی نوع سم ها برای هر مشکل متفاوت می باشد. اندازه سمپاش ها از یک لیتر تا 80 لیتر متفاوت است بنابراین پیدا کردن مدلی متناسب با نیاز های مختلف باغبانی کار سختی نخواهد بود.باغبانان باید حداقل دو سمپاش داشته باشند یکی برای علف کشی و دیگری برای حشره کشی.حذف کامل بسیاری از علف کش ها از داخل مخزن سمپاش دشوار می باشد و از طرفی باقیمانده آن می تواند به گیاهان آسیب برساند علاوه بر این ترکیب آفت کش ها با یکدیگر ایده خوبی نیست. پس برای هر سمپاش برچسب گذاری جدا انجام دهید.

چگونه بهترین سمپاش را انتخاب نماییم؟

شما باید با توجه به ویژگی های فنی که سمپاشها دارند بهترین تصمیم را برای خرید سمپاش بگیرید.

مخزن

همه دستگاه های سمپاشی نوع دستی یا نوع موتوری دارای مخزن یا گنجایش هستند. اما حجم و اندازه مخزن در انواع سمپاش متفاوت است و مخزن برخی از آنها کوچک و قابل حمل توسط انسان مخزن برخی دیگر بزرگ است و نمی توان به راحتی آن را حمل نمود.

پمپ

پاشش سموم به صورت یکنواخت وظیفه پمپ در سمپاش است. همه سم پاشها دارای پمپ می باشند اما نوع پمپ در آنها متفاوت است. برخی پمپ های دستی و برخی پمپ های موتوری دارند که نیروی محرک پمپ های دستی انسان و نیروی محرک پمپ های موتوری ، موتورهای برقی و بنزینی هستند.

نازل

نازل ها کوچکترین جز سمپاشها هستند. که نحوه عملکرد، شکل و نوع مواد ساخته شده در آنها متفاوت است. نازل ها دارای یک یا چند روزنه هستند که محلول پس از عبور از آن، به قطرات کوچکتر تبدیل می شوند. نازل ها بر اساس انرژی که به آنها وارد می شود، دسته بندی می شوند. انتخاب بهترین نوع نازل تاثیر زیادی در کارایی دستگاه دارد.

برنامه سمپاشی گیاهان

برنامه منظم سمپاشی به جلوگیری از بروز بسیاری از آفت ها و مشکلات باغ کمک می کند.

سمپاشی در اوایل بهار

سمپاشی اوایل بهار که به سم پاشی خفته نیز معروف است زمانی انجام می شود که گیاهان و درختان در خواب زمستانی هستند و این سمپاشی زودهنگام رشد حشرات و پیشرفت بیماری ها را کاهش می دهد.

سمپاشی در طول فصل بهار

با علف کشی در بهار از رشد و پیشرفت علف های هرز جلوگیری می شود. بسته به نوع علف هرز برچسب و دستورالعمل استفاده از آفت کش را بخوانید.

سمپاشی در اوایل تابستان

گیاهان و گل های باغ را بطور مرتب چک کنید تا اگر آفتی مشاهده شد سمپاشی کنید.

بیماریهای گیاهان

تمامی علف های هرز و گیاهان مرده را حذف کنید و یک برنامه منظم برای سمپاشی داشته باشید. قبل از مشاهده آثار آفت بر روی گیاهان، ابتدا گیاهانی را که مستعد بیماری هستند را سم پاشی کنید و هر 7-10 روز این عمل را تکرار کنید.

گل سرخ

گل سرخ را با دقت بررسی کرده و درصورت وجود لکه های سیاه بر روی برگ هایش آن ها را حذف کنید از طرفی تا اوایل سرما برنامه سمپاشی منظمی داشته باشید.

سمپاشی در طول فصل تابستان

مکان های پرورش پشه ( آب های راکد و علف های هرز) و محل های استراحتی گیاهان مانند ( گل ها، بوته ها، شاخ و برگ متراکم ، دیوار های خارجی و برگ های زیرین ) را سم پاشی و از بین ببرید.

سمپاشی در آخر تابستان

گیاهان و گل های باغ را در اواخر تابستان بطور مرتب چک کنید تا اگر آفتی مشاهده شد سمپاشی کنید.

حشرات

وجود دو نوع حشره آزار دهنده است ، آنهایی که در خاک زندگی می کنند و به ریشه گیاه آسیب می رسانند و آن هایی که از بالای سطح زمین حمله می کنند. با یک برنامه منظم برای سمپاشی میتوان مشکلات وجود این حشرات را اصلاح کنید.

علفهای هرز

این موقع از سال شاهد وجود علف های هرز خواهید بود اما با یک برنامه منظم می توان آن ها را از بین برد.

بیماریهای چمن

چمن زاری که تیره و یا زرد رنگ باشد ، شب ها آبیاری شود ، اگر بیش از حد آبرسانی شود و یا برای طولانی مدت آبیاری نشود بنظر می رسد که مشکلات و بیماری هایی دارد. یک برنامه سمپاشی می تواند انتشار این بیماری را متوقف کند.

پاییز

اطراف منزل را سمپاشی کنید زیرا وجود حشرات خزنده مضر می باشد. خاک های بیمار اطراف منزل را جمع آوری کنید و سمپاشی را شروع کنید، سپس به محل خاک تازه اضافه کنید.

***در طی سال اگر گیاهان خانگی دارید و حمله آفت ها و حشرات را مشاهده کردید از مواد مناسب خریداری کرده و سمپاشی را شروع کنید.

چه زمانی باید اقدام به سمپاشی گلدان های خانگی کنیم؟

هر کدام از ما اهداف مختلفی برای نگهداری و پرورش گل ها و گیاهان آپارتمانی داریم. برخی به تصفیه هوای خانه خود فکر می کنند. برخی دوست دارند از زیبایی آن ها لذت ببرند و برخی رسیدگی به یک موجود زنده را راهی برای خلاصی از افکار و احساسات منفی می دانند. نگهداری از گیاهان به هر قصدی که باشد مسئولیت بزرگی را گردن ما می اندازد. چرا که علاوه بر فراهم کردن آنچه گیاه برای حیات خود به آن احتیاج دارد، باید مراقب ابتلای گیاه به بیماری های مختلف مانند قارچ و حمله آفات گیاهی به آن ها نیز باشیم. پس لازم است هر روز وضعیت گیاهمان را بررسی کرده و علت تغییرات احتمالی آن را جستجو کنیم. در این میان اگر علائم زیر را دیدیم باید سریعا اقدام به سمپاشی گیاهان آپارتمانی خود کنیم:

• ضعف بیش از حد و زرد شدن و ریزش برگ های گیاه با وجود داشتن خاک مناسب و مواد مغذی کافی.
• وجود حشرات ریز روی ساقه، برگ و خاک گل ها و گیاهان.
• وجود علائم مخصوص به آفات مختلف مانند تارهای عنکبوت، خوردگی برگ، لکه های سیاه یا سفید.
• لکه های آبکی قهوه ای روی برگ ها و ساقه ها و پژمردگی گیاه در اثر وجود قارچ.

نحوه کار و نکات ایمنی سمپاش

هر سمپاشی نیازمند دستورالعمل ها و مسائلی است که باید قبل، حین و بعد از آن مورد توجه قرار گیرند. بخشی از این موارد عبارتند از:

• از سالم بودن سم اطمینان حاصل کنید و دستورالعمل آن را مطالعه کنید
• از وسایل مورد نیاز سمپاشی مانند لباس مخصوص، دستکش لاستیکی، عینک ویژه و ماسک باید استفاده شود
• در هنگام سمپاشی، آن را بو نکنید و سموم مختلف را با هم ترکیب نکنید
• در هنگام سمپاشی از خوردن و آشامیدن و همچنین استعمال دخانیات بپرهیزید
• در صورت وزش باد، سمپاشی را متوقف کنید
• مراقب باشید محلول سمی به بدنتان برخورد نکند و روی محصولات دیگر از جمله علوفه دامی نریزد.
• از پاشش محلول سم در آب های جاری و محل آبخوری حیوانات و استخرهای منابع آب بپرهیزید.
• فرد سمپاش باید پس از اتمام کار حمام کند و لباس خود را کنار گذاشته و با احتیاط بشوید.
• در زمان بارندگی سمپاشی نکنید
• ظروف خالی سم را کاملا معدوم و یا مدفون نمایید.
• ورود اطفال و حیوانات را به منطقه سمپاشی ممنوع کنید.

بعد از اتمام کار سمپاشی چه کارهایی انجام دهید؟

• به هیچ عنوان با لباس هایی که سمپاشی را انجام داده اید، به منزل نروید. با این کار مواد سمی را به محیط زندگی خود راه داده اید.
• بعد از انجام سمپاشی حمام کنید چون لباس ها کاملا نفوذناپذیر نیستند و امکان دارد سموم روی بدن باقی بماند.
• ظرف هایی که حاوی سم میباشد و سم پاشی با آن ها انجام شده است را تمیز بشویید.
• برای اینکه بتوانید از آسیب محیط زیست جلوگیری کنید بقایای سم را در محیط اطراف نریزید.
• برای نگه داری سم محلی که گرما وجود ندارد و در معرض نور خورشید نیست را انتخاب کنید.
  دستور تهیه آفت کش های ارگانیک برای دفع آفات خانگی و باغچه