خرید ساز به خصوص برای هنرجویان مبتدی همیشه با چالش همراه بوده است. خرید یک ساز مناسب یکی از رکن های مهم یادگیری است. البته لزوما شما نمی توانید از همان ابتدای شروع یادگیری موسیقی، ساز دلخواه خود را خریداری نمایید. گاهی نیز لزومی به انجام این کار نیست. اما بسیار مهم است که ساز خریداری شده از استانداردهای لازم برخوردار بوده و مورد تایید استاد موسیقی شما قرار بگیرد. یک ساز خوب به شما در یادگیری هرچه بهتر آن، انگیزه و انرژی می دهد. یک ساز خوب، توانایی ها و نقاط ضعف شما را بهتر به نمایش می گذارد؛ و از این طریق موجب بهبود مسیر یادگیری شما خواهد شد.
آشنایی کوتاه با ابزار موسیقی ایرانی
موسیقی غذای روح است و اکثر افراد با شنیدن موسیقی احساس رضایت و خوشنودی می کنند و خستگی و کرختی آن ها کاملا از بین می رود. موسیقی در ایران سابقه دیرینه دارد و ساز های مختلفی به وجود آمده اند که هر کدام از نظر ساختار و صدا متفاوت هستند.
- تار یکی از اصیل ترین آلات موسیقی ایرانی است که از چوب، فلز، پوست، استخوان و زه ساخته می شود و در انواع نت های موسیقی معمولا به کار برده می شود و جزء محبوب ترین سازها در میان جوانان است.
- سنتور به شکل ذوزنقه است و دارای سیم های متعددی است که صدای منحصر به فردی از خود ساطع می کند. از آنجا که شروع آموزش آن نسبتا سریع تر پیش می رود بسیاری افراد تمایل به یادگیری آن دارند.
- ویلن سازی بسیار توانا در بیان زیبایی های موسیقی و احساسات مختلف که قابلیت های زیادی دارد. ویلن و به طور کلی سازهای زهی آرشه ای به دلیل وجود آرشه و عدم وجود پرده بندی یادگیری این ساز را با چالش های متفاوتی روبرو می کند.
- پیانو که بعضا به عنوان مادر ساز ها شناخته می شود. این آلت موسیقی با داشتن صفحه کلید و کلاویه آن را در زمره سازهای زهی کوبشی قرار می دهد که نوازندگی آن تجربه ی متفاوتی را برای هنرجویان رقم می زند. همانند دیگر سازها برای یادگیری پیانو نیز پشتکار، تمرکز و مداومت مورد نیاز است.
- گیتار یکی از پرطرفدارترین و قدرتمندترین ساز هایی است که با آناتومی های مختلف به شدت سازگار است و افراد مختلف می توانند از نوازندگی آن لذت وافر ببرند. گیتار همانند پیانو هم در قطعات سولو و هم در همراهی دیگر سازها مورد استفاده قرار می گیرد.
نکاتی برای خرید ساز
مهم نیست که شما چه سازی میخرید – پیانو ، شیپور ، گیتار یا پیکولو – باید قبل از خرید آن را کنترل کرده و امتحان کنید. برای خرید ساز موراد بسیاری مورد توجه است که همگی آن ها را شاید خوتان نتوانید تشخیص دهید ولی مواردی هم هست که با دقت ، می توانید به راحتی چک نمایید.
مشاوره افراد خبره
بسیاری از نکات را می توانید بدون کمک گرفتن از افراد خبره نیز در نظر داشته باشید؛ اما وجود یک فرد متخصص در ساز انتخابی شما، می تواند کار خرید ساز را بسیار ساده تر کند. معمولا افراد خبره و اساتید موسیقی، با دیدن ساز و کمی نواختن با آن، به خوبی می توانند کیفیت آن را بسنجند. به همین دلیل است که بسیاری از اساتید موسیقی تریجح می دهند در ابتدای کار در این زمینه به هنرجویان خود کمک کنند. چراکه خرید یک ساز مناسب کار استاد را هم برای آموزش ساده تر می کند.
سلامت فیزیکی
فرقی نمی کند ساز انتخابی شما تار باشد یا ساکسیفون. به هر حال در تمامی ساز ها سلامت فیزیکی دستگاه بسیار مهم است. بنابراین هنگام خرید ساز، به دقت و با حوصله بخش های مختلف آن را بررسی کنید و از سلامت فیزیکی و ظاهری آن مطمئن شوید. بسیاری از موارد مشکل دار را حتی افراد ناآشنا با ساز نیز می توانند تشخیص دهند. هرگونه ترک خوردگی، شکستگی، آثار ترمیم و بازسازی، تعمیر و… از این جمله هستند.
با دقت در این موضوع حداقل می توانید مطمئن باشید ساز خریداری شده از نظر ظاهری و فیزیکی سالم است.
برند و مارک ساز
سازهای مختلف دارای نام سازنده و برند مشخص خود هستند. فرقی نمی کند که سازهای سنتی ایرانی یا سازهای جهانی مدنظر شما باشد. به هر طریق در هر سازی نام بعضی سازندگان در صدر فهرست باکیفیت ترین ها قرار می گیرد. همچنین معمولا هر سازنده ای، مدل های گوناگونی از یک ساز را تولید می کند. البته معمولا هنرجویان مبتدی نیازمند بهترین برندها و مدل های موجود در بازار نیستند. با این وجود شناخت برندها و کیفیت آنها، کمک می کند تا هنگام انتخاب ساز، از اصالت و کیفیت آنها اطلاع کافی داشته باشند.
بعضی مدل ها برای یادگیری مناسب تر هستند. همچنین بعضی مدل ها برای نواختن به سبکی خاص طراحی شده اند. در این زمینه نیز می توانید از استاد یا آموزشگاه موسیقی خود کمک بگیرید.
صدای ساز
کارایی یک ساز به تولید صدای گوش نواز است. بنابراین با هر قیمت و مارک و مدلی، اگر از پس این وظیفه به خوبی بر نیاید، طبیعتا مناسب شما نخواهد بود. معمولا خریداری ساز به شرط داشتن صدای استاندارد انجام می شود. در این زمینه هنرجویان مبتدی بهتر است از استاد خود بخواهند ساز آنها را بررسی کرده و در این زمینه از او تایید لازم را دریافت کنند.
فراموش نکنید که این نکته را برای تمامی سازها، چه مدل های گران قیمت و چه مدل های ارزان قیمت، باید در نظر داشته باشید. گاهی سازهای برند و معتبر نیز به دلیل اشکالات فیزیک و نامشخص، در زمینه تولید صدای استاندارد دچار مشکل هستند. بنابراین سنجش صدای ساز در همه حال باید انجام شود.
قیمت ساز
ساز های مختلف در قیمت های مختلفی عرضه می گردد. دقت داشته باشید که خیلی وقت ها قیمت بالای ساز نشان دهنده کیفیت صدای ساز نیست. خیلی اوقات قیمت های بالا به خاطر مواردی در ظاهر ساز است و شاید ربطی به کیفیت صدا نداشته باشد. البته در کل ، سازهایی که با متریال خوب ساخته می شوند حتما قیمت بالاتری هم خواهند داشت اما این بدان معنی نیست که هر سازی که گران است پس باید بهتر باشد. دقت داشته باشید که سازهای بسیار با کیفیت و با صدای استاندارد و قیمت مناسب تولید می شود و در انتخاب ساز هم مهم همین کیفیت صداست.