پر ریزی حالتى فيزيولوژيک است که در طی آن پرهای قدیمی به صورت طبیعی ریخته و به جای آن پرهای جدید میرویند و در زبان عامیانه به پرریزی «لک» و دوره پرریزی را « تولک رفتن» میگویند. اولین پر ریزی سهره در سال اول زندگی اتفاق میافتد و سهره ها معمولا با توجه به شرایط آب و هوای محیط اطراف سالی یک تا دوبار پر ریزی می کنند. باید توجه داشت که پرریزی با جیره غذایی پرنده ارتباط مستقیم دارد و در صورت کمبود مواد غذایی در جیره روزانه پرنده، شاهد عدم بروز پرریزی در پرنده خواهیم بود. در این صورت باید به پرنده جیره ای مناسب و غنی از املاح، کربوهیدرات ها، ویتامینها، پروتئین ها و انرژی داده شود. پر ریزی معمولاً هر ساله در فصل تابستان و یا پاییز مشاهده میشود و ابتدا پرهای سر و گردن و سینه پرنده به تدریج ریخته و در مرحله پایانی پرهای شکم و پشت نیزمیریزند. گاهی اوقات پر ریزی آن قدر سریع صورت میگیرد که صاحب پرنده نیز متوجه پر ریزی نمی شود و تنها شاهد پرهای ریخته زیادی بر روی کف قفس خواهد شد. البته گاهی اوقات نیز برخی از بیماریها نظیر: جرب و بیماریهای قارچی نیز ممکن است باعث بروز پر ریزی شود که برای تفریق این عارضه با پر ریزی باید اظهار داشت که معمولا در صورت بروز بیماری ، پر ریزی به صورت موضعی ظاهر می شود و همراه با علایم دیگری نظیر :خارش، بی تابی ، کم غذایی و کاهش وزن خواهد بود، در حالی که در هنگام پرریزی طبیعی ، هیچکدام از عوارض فوق الذکر در پرنده مشاهده نمی شود و پر ریزی در همه جای بدن دیده میشود.
تو لک رفتن سهره
سهره ها معمولا در فصل تابستان تولک رفته و در همین موقع پرهای جدید از محل قاعده پرهای قدیم رشد کرده و پرهای قدیم را به طرف بیرون رانده و جایگزین آنها می شوند.در مواقع پرریزی نباید قفس سهره را از محلی که قرار دارد به محل دیگری ببرید حتی برای پاکث کردن قفسی یعنی در همان محل قفس را تمیز نمودو هر چه زودتر پرنده را به جای خودش بگذارید دقت کنید که اگر هوای محل دیگر به نظر شما خوب است یا مثلا در حیاط آفتاب می باشدنباید سهره را به آنجا ببرید زیرا سهره در این مواقع هوای یک میزان داشته باشد و از تحرک و هیجان دور باشد و تا آنجا که می شود کاری بکنید که سهره استراحت بکندتا موقعی که کاملا پرهایشان کامل بشود و دوباره به بازی و شیطنت بپردازد.اگر در موقع تولکی محل سهره را تغییر بدهید ممکن است دوباره پرهای نو که تازه در آمده همراه با پرهای کهنه بریزد که در این موقع می گویند سهره تولک تولک شده که از تولک در آمدنش سخت می شود.
از کجا بفهمیم سهره تولک رفته یا بیمار است؟
معمولا پرریزی سهره در سال یک بار اتفاق می افتد. اما بستگی به آب و هوا ممکن است تا دو بار هم پرریزی داشته باشند. پرریزی سهره در تابستان و یا پاییز اتفاق می افتد.اما نکته ای که وجود دارد این است که گاهی اوقات پرریزی پرندگان بر اثر بیماری است.و پرورش دهندگان این نوع پرریزی را با پرریزی طبیعی اشتباه می گیرند.برای اینکه فرق پرریزی طبیعی با پرریزی بر اثر بیماری را تشخیص دهید نکاتی را خدمتتان عرض میکنم.
نکته مهم و کلیدی: اول اینکه پرریزی طبیعی ابتدا از سر و گردن شروع می شود و کم کم به سمت سینه ی پرنده و در نهایت پرهای شکم و پشت پرنده هم شروع به ریزش می کند. یعنی اینکه پرریزی طبیعی تمام قسمت های بدن سهره را درگیر خود می کند.و یا گاهی اوقات پرریزی بسیار سریع اتفاق می افتد که ممکن است شما اصلا متوجه ریزش پرهای پرنده نشوید. فقط ببینید که پرهای زیادی روی کف قفس ریخته شده است.
نکته خطرناک که باید به آن توجه کرد:این در حالی است که پرریزی هایی که براثر بیماری اتفاق می افتد کاملا موضعی است.یعنی قسمتی از بدن پرنده شروع به ریزش می کند.این نوع ریزش با خارش زیادی همراه است.
طوری که پرنده شما بی تابی زیادی از خود بروز می دهد. اگر متوجه می شوید پرنده دیگر اشتهایی به غذا ندارد. و شروع به وزن کم کردن می کند.
نکته: معمولا ریزش موضعی بر اثر بیماری های قارچی و جرب اتفاق می افتد. به همین خاطر است که بار ها روی بهداشت و ضدعفونی قفس پرندگان تاکید کرده ام.
مواردی که در دوران پرریزی سهره باید رعایت کرد
- رژیم غذایی مناسب (بهتر است در این دوران شاهدانه داده شود).
- استفاده از مولتی ویتامین، میوه و سبزیجاتی مانند کاهو، اسفناج، برگ تراب و هویج،هویج به علت داشتن کاروتن که یک ماده ی مفید در رنگ دهی پرهای پرنده است وجود آن در جیره ی غذایی این پرنده در زمان پرریزی ضروری می باشد. استفاده از هویج به ویژه در دوران پرریزی موجب بهبود ظاهر و رنگ پرها در پرنده می شود.
- دادن غذای تخم مرغی، غذای تخم مرغی تهیه شده از تخم مرغ پخته به همراه هویج و بیسکویت خرد شده به صورت هفته ای یکبار در اختیار پرنده قرار گیرد.
- قرار دادن سهره در قفس بزرگ و جادار.
- سهره در این دوران با نور طبیعی نگهداری شود.
- قرار دادن ظرف آب در قفس جهت آبتنی کردن سهره و تعویض روزانه ی آن.
- قرار دادن قفسی در محل مناسب از لحاظ دما، نور و شرایط جوی.
- جابجا نکردن قفس.
- قرار دادن کف دریا و سنگریزه را در دسترس پرنده. دوره ی پرریزی سهره حدود دو ماه طول می کشد
وعده غذایی سهره و جوجه سهره در دوران تولک سهره
- شاهدانه ۲/۳
- کافشه و کتان و نیجر بصورت مخلوط ۱/۳
- اگر محل نگهداری آن گرم باشد یک قاشق مربا خوری تخم کاهو به آن اضافه کنید
عواملی باعث افزایش دوران پرریزی (تولک سهره) می شود
- تغییر دادن جای سهره که باعث کند شدن روند پرریزی سهره می شود.
- ترسیدن سهره مانند حمله گربه به قفس یا ترساندن آن توسط کودکان.
- تغذیه ی نامناسب.
- بیماری ها.