نقد فیلم کوچه کابوس (Nightmare Alley)

یکشنبه، 14 فروردین 1401 زمان مطالعه 7 دقیقه

افتتاحیه و پایان‌بندی اثر جدید گیرمو دل تورو به یاد مخاطب‌ها می‌آورند که او همچنان گرایش فراوانی به فانتزی دارد. با نقد فیلم کوچه کابوس همراه ساعد نیوز باشید.

استاد قصه گوی آثار فانتزی و افسانه های ترسناک فیلم دیگری از لحاظ بصری خیره کننده و در عین حال آزاردهنده را با چندین اجرا عالی و پیچش ها و چرخش های غیرمنتظره ارائه داده است؛ «کوچه کابوس» ساخته گیرمو دل تورو یک فیلم هیجان انگیز در سبک و فرم نئو نوآر است که با اجرای قدرتمند بردلی کوپر رنگ و بوی بهتری به خود گرفته است. در ادامه با نقد فیلم Nightmare Alley همراه ما باشید.

داستان فیلم کوچه کابوس (Nightmare Alley)

فیلم «کوچه کابوس» بر اساس رمانی به همین نام اثر ویلیام لیندسی گرشام ساخته شده است، این رمان که در سال 1946 توسط گرشام به نگارش در آمده بود، یک سال بعد از انتشار در فیلمی با بازی تایرون پاور و کارگردانی ادموند گولدینگ اقتباس شد، بنابراین دل تورو دومین نفری است که از این رمان به عنوان منبع اقتباس یک اثر سینمایی استفاده برده است. ماجرای خود رمان به افراد ناامیدی می پردازد که کارهای ناامیدکننده ای انجام می دهند و با احتراق عاطفی معاشقه می کنند که تهدیدی برای ریشه کن کردن روح آنهاست. در نتیجه فیلم کوچه کابوس نیز یک مطالعه جذاب در طبیعت انسان است. تمرکز داستان بر روی استن کارلایل، یک انسان جاه طلب است که روانپزشکی به نام دکتر لیلیت ریتر را ملاقات می کند و ریتر ثابت می کند که به اندازه او خطرناک است…

رده سنی : R | تماشای این فیلم برای افراد زیر 17 سال توصیه نمیشود.
تهیه کنندگان : J Miles Dale ، Guillermo del Toro
نویسندگان : Kim Morgan ، Guillermo del Toro
موسیقی : Alexandre Desplat
مدت زمان : 136 دقیقه

نقد فیلم کوچه کابوس (Nightmare Alley)

دل تورو از همان ابتدای فیلم شروع به این پرسش می کند که چه چیزی ما را به عنوان یک انسان جذب می کند، چه چیزی ما را می ترساند، چه چیزی ما را سوق می دهد و چگونه دیگران را برای رسیدن به آنچه می خواهیم دستکاری می کنیم؟! فیلم کوچه کابوس از همان نمای ابتدایی خود زمانی را تلف نمی کند تا به شما بگوید این اثر چه نوع فیلمی است. چون فیلم با نمائی آرام و صبور از مردی شروع می شود که جسدی را روی کف خانه ای خالی و فرسوده می کشد تا بدون تشریفات آن را در یک سوراخ در وسط خانه رها کند. لحظاتی بعد، این مرد که استانتون کارلایل (بردلی کوپر) نام دارد، خانه و جسد مدفون در آن را به آتش می کشد.

پیام این شروع واضح است: کوچه کابوس مانند «The Shape of Water» یا «Pan’s Labyrinth» یک افسانه نیست. این فقط یک فیلم در مورد افراد زشت و بد روزگار است، افرادی که با جسم بی جان مردگان با همان ملاحظه رفتار می کنند که ممکن است با یک کیسه سیب زمینی فاسد برخورد کنند. بقیه فیلم دل تورو وعده صحنه آغازین بی کلام خود را برآورده می کند و یک نوآر ترسناک و تیره را ارائه می دهد که به دنبال افشای تاریک ترین قسمت های روح یک مرد است. بدون شک این واقع گرایانه ترین فیلم کارنامه دل تورو است که کاملاً عاری از ارواح، موجودات خارق العاده و جادویی است که بسیاری از آثار او آن ها را در خود جای داده اند.

فیلمساز مکزیکی در این اثر خود خیلی محکم به قاب های ژانر سینمای نوآر چسبیده است، در نتیجه همه چیز شیک و کلاسیک به نظر می رسد. جدا از خوب بودن یا بد بودن کلیت فیلم، باید ذکر کرد فیلمنامه ای که کارگردان و همسرش کیم مورگان نوشته اند، مملو از مضامین و شخصیت های معمولی و البته کلیشه ای یک داستان پلیسی سیاه و سفید است. برای مثال همانند سینمای کلاسیک، ما در کوچه کابوس وسوسه به دست آوردن پول، جاه طلبی بیمارگونه که ایده های شیطانی را زمزمه می کند، زنی فریبنده با گذشته ای مجهول و مرد بد اخلاقی با سابقه تیره و تار داریم که از دل آثار نوآر جنایی بیرون آمده اند.

دل تورو، مانند کریستوفر نولان در «پرستیژ»، بینندگان را به آن سوی آینه، در پشت صحنه یک منظره جادویی می برد. مکانیسم های توهم را آشکار می کند و در عین حال نشان می دهد که چگونه یک باور توهم آمیز، مردم را به هدف آسانی برای شیادان کاریزماتیکی مانند استن کارلایل تبدیل می کند. در کنار این موارد، نمی توان انکار کرد که کوچه کابوس بدون تردید یکی از زیباترین و شاید کامل ترین آثار سال از منظر بصری است. از پالت رنگی چشمگیر تا قاب های زیبا و دوربین قدرتمند گرفته تا صداگذاری های درست و طراحی تولید خیره کننده، هر فریم دقیقاً در هر دو طرف این جهان جزئیات فراوانی دارد. نیمه اول فیلم محیط های رنگارنگ یک کارناوال کثیف را به تصویر می کشد که جذاب است، و این در حالی است که در نیمه دوم ما یک محیط شهری دیدنی را تجربه می کنیم.

به طور کلی، به ندرت لحظه ای وجود دارد که کسی شیفته زیبایی شناسی که به خوبی خلق شده است نباشد. با این حال، زمانی که سرعت فیلم در طولانی مدت به طور قطعی بی حال می شود و در نهایت یک هسته توخالی عاطفی را آشکار می کند، که هیچ گونه فراز و فرودی ندارد فیلم به سراشیبی سقوط می رود. این مشکل ناشی از متن اثر است. بنابراین فیلمنامه دل تورو و کیم مورگان یکی از زمینه های شاخصی است که فیلم در آن لنگ می زند و مسلماً بدترین عنصر این اثر سینمایی است. این مسائل به ویژه در ساعت اول فیلم بیشتر به چشم می آید، جایی که داستان بین مجموعه ای از شخصیت های یک گروه کارناوال پرپیچ و خم می شود، اما انگیزه های موجود در اکثریت شخصیت ها به حداقل پیشرفت خود می رسد، یا اساساً پیشرفتی حاصل نمی شود.

بنابراین، پایه های فیلم در نوشتار معیوب است و تلاش می کند تا پرتره ای بسازد که مخاطب را به بدبختی های موجود علاقه مند کند. در واقع روایت تلاش می کند تا داستان را جذاب کند، اما این تلاش نسنجیده در فیلمنامه اغلب باعث می شود که فیلم از نظر عاطفی سطحی و بی حال شود. از سوی دیگر این ضعف فیلمنامه باعث شده اکثر بازیگران بزرگ کار در نقش های توسعه نیافته خود تلف شوند. البته کیت بلانشت که با بازی های بسیار قوی خود در هر دو فیلم «The French Dispatch» و «Don’t Look Up» سال خوبی را پشت سر می گذارد، در این فیلم نیز اجرای دیگری را ارائه می کند که می تواند نامزدی اسکار را برای او به ارمغان آورد. به طور کلی نقش بلانشت به عنوان دکتر لیلیث ریتر، مظهر ایده یک «زن اغواگر» شهرآشوب است که در انتقال انگیزه های شخصیت خود به ظریف ترین روش ها عالی است.

اما با همه این تفاسیر، این اجرای مغناطیسی و قدرتمند بردلی کوپر است که واقعاً به «کوچه کابوس» ارزش دیدن داده است. کوپر در این فیلم برای هنرمندان جوان یک کلاس بازیگری استاندارد می گذارد و مطلقاً خود را در نقش حل می کند. عملکرد کوپر چند لایه است، زیرا بازی در نقش استن به او نیاز دارد که واقعاً سه نوع شخصیت مختلف را همزمان به تصویر بکشد، از جمله یک مرد جوان مرموز اما جاه طلب، یک فرد اجتماعی موفق و یک مست. این بازیگر در به تصویر کشیدن هر سه جنبه شخصیت برتری دارد و عملکردی باورپذیر و کامل ارائه می دهد.

در پایان باید گفت: «کوچه کابوس» ممکن است فیلم کاملی نباشد که قطعا نیست، اما کاملاً واضح و روشن است که از ذهن تاریک گیرمو دل تورو سرچشمه گرفته است. این متریال موجود در فیلمنامه مشکل دار فیلم، مترادف با حساسیت های این فیلمساز مکزیکی است. بنابراین کوچه کابوس قطعه ای دلهره آور از سینمای نئو نوآر است که با اجرای فوق العاده بردلی کوپر پایه گذاری شده است. در واقع زیبایی فیلم نوآر همین است. کوچه کابوس فیلمی نیست که شما را با پایانی پیچیده و غیرقابل پیش بینی شوکه کند، بلکه این فیلم در مورد رفتن به یک سفر و بررسی ماهیت بشریت است. ما به کجای دنیا تعلق داریم؟ چرا کارهایی را انجام می دهیم که می دانیم برای ما مضر است؟ انتخاب چیست و چه چیزی اجتناب ناپذیر است؟

از سوی دیگر کوچه کابوس علیرغم نام شومش، از جهان معمول دل تورو فاصله گرفته است. این اثر یک فانتزی تاریک یا عاشقانه گوتیک نیست. بنابراین شما به یک قلمرو جادویی یا آینده آخرالزمانی منتقل نخواهید شد. با این حال، Nightmare Alley به طرز قابل ملاحظه ای دل تورو شکل باقی می ماند. همان قدر که دل تورو همیشه انسانیت درون هیولاها را درک کرده است، کوچه کابوس روشن تر از همیشه نشان می دهد که او هیولای درون انسان ها را نیز درک می کند.