از این نرم افزار می توان در تمامی مراحل یک پروژه از جمله طراحی، هماهنگی، تجزیه و تحلیل عملکرد پروژه، بررسی گزینه ها و … در اغلب پروژه های مفید عمران و شهرسازی مانند طرح ریزی و پیاده سازی سیستم های حمل و نقل جاده ای، خشکی به صورت بسیار پیشرفته و توسعه یافته، مهندسی منابع آب (همچمون ذخیره سازی، کانال کشی و انتقال آب، جمع آوری پسماند فاضلاب، هدایت آب های سطحی حاصل ازبارش و فاضلاب) و … استفاده نمود.
نرم افزار اتوکد عمران و شهرسازی لایه ها و رتبه های مختلفی در استفاده و کاربری ازآن در استفاده ساده تا طراحی های پیشرفته کاملاً شناخته نشده دارد. ابزارهای ایجاد شده و کاربردی در آن استفاده از این نرم افزار با محیط آشنای اتوکد را بسیار سریع تر و آسان تر می نماید. اشتراک کاری بین طراحی و طرح ریزی، فاصله مابین تصورات و ایده های مهندسین عمران، معماری و شهرسازی را تا مجسم نمودن و طراحی آن بسیار کم و یکی نموده است. همچنین این نرم افزار یک مسیر و روش استاندارد و مشخص مفید در سازماندهی طرح و مهندسی شهر سازی و عمران را ارائه می کند که باعث از میان رفتن خطاها و قابل درک و فهم بودن بین افراد مختلف خواهد شد. اطلاعات و داده های موجود در این نرم افزار مانند کتابخانه مواد و اشیاء و… کمک موثری در طراحی هوشمند و صحیح توسط کاربران این نرم افزار نموده و این نرم افزار را هوشمند نموده است. شما با استفاده از استاندارد ها و کتابخانه های موجود در محدوده خاص تعیین شده استاندارد و صحیح طراحی نموده و با تغییرات اشیاء در صورت خطا به شما اخطار داده یا توصیه های لازم را می نماید. لازم به ذکر است این نرم افزار بر اساس وکتور کار میکند. همان طور که می دانید نرم افزار های طراحی سه بعدی مختلفی در حوزه مهندسی عمران و شهرسازی وجود دارند؛ اما این که تفاوت سایر نرم افزار ها با نرم افزار Civil 3D چیست را می توان این گونه عنوان کرد که علاوه بر طراحی سه بعدی، امکان انجام تحلیل های موردنیاز هم در نرم افزار Civil 3D وجود دارد.
در پاسخ به سوال نرم افزار Civil 3D چیست، باید گفت که این نرم افزار یکی از پرکاربردترین نرم افزار های شرکت اتودسک (Autodesk) است که مهندسین عمران، راه سازی و شهرسازی از آن استفاده می کنند. این نرم افزار امکان مدل سازی در محیط های دو بعدی و سه بعدی را به کاربران خود می دهد. از کاربردهای مهم آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان طراحی سیستم های حمل و نقل شهری
- امکان طراحی سیستم های حمل و نقل بین شهری
- هدایت و انتقال آب های حاصل از بارش باران و فاضلاب
- کانال کشی و انتقال آب
- نقشه برداری
- امکان پیاده سازی سیستم های ترابری جاده ای
قابلیت های کلیدی نرم افزار Autodesk AutoCAD Civil 3D
– ایجاد راه، دالان، تونل و دهلیز و… به صورت اتوماتیک و استاندارد
– توانایی ترازبندی و لایه بندی سطح ها و زمین ها
– سفارشی سازی محیط کاربری نرم افزار
– مدیریت اطلاعات و اسناد و کاربران
– امکان طراحی و انجام پروژه به صورت پویا، اقتصادی با استفاده از محاسبات اقتصادی بودجه و…
– امکان مدیریت و طراحی لوله کشی ها به شکلی مطلوب
– تجزیه و تحلیل طرح ها
– نوشتن توضح و حاشیه
– راهرو ها، کانال ها، دالان ها، دهلیزها، تونل های آماده و مطابق با استاندارد ها، به صورت از پیش طراحی شده
– ابزارهای قرینه سازی و آینه، ساخت و تکثیر نمودن مدل و یا قسمتی از طرح برای سرعت بیشتر
– تجزیه و تحلیل های جغرافیایی و زمین شناسی
– ابزارهای شبیه سازی و نمایش تحلیل های بررسی شده (می توان محاسبات خود را در آن نمایش داد)
– تحلیل توفان و سیل، آب گرفتگی سطحی و…
– امکانات موجود هماهنگ و مشابه با نقشه کشی جغرافیایی AutoCAD Map 3D در اتوکد عمران AutoCAD Civil 3D
– امکان استفاده و کاربرد ابزار مکان یابی جهانی GPS, و بانک اطلاعاتی FDO
– استفاده و ارائه اطلاعات راهبردی نقشه کشی و نقشه برداری جغرافیایی
– شبیه سازی و نمایش طرح و پروژه عمرانی نمایش طرح
– امکان تهیه و نمایش، ارتباط با نرم افزار طراحی Ds Max Design: Civil View3
– برنامه و ابزار طراحی لوله های انتقال نفت و گاز و…
– ابزارهای همکاری با اتوکد نقشه جفرافیایی نقشه کشی نقشه برداری و توپوگرافی و…
– توانایی مدیریت بانک اطلاعاتی جغرافیایی و…
– و…
محیط کار نرم افزار Civil 3D
محیط کار نرم افزار Civil 3D تشابه زیادی با AutoCAD دارد. حال سوال پیش می آید که تفاوت نرم افزار AutoCAD با نرم افزار Civil 3D چیست؟ نرم افزار AutoCAD یک نرم افزار عمومی است؛ ولی از نرم افزار Civil 3D بیشتر مهندسین عمران، شهرسازی و راه سازی استفاده می کنند. در ادامه با محیط نرم افزار سیویل تری دی بیشتر آشنا خواهیم شد:
- ناحیه شماره 1:شامل Ribbon (ریبون)، Menu Bar (منوبار) و Quick Access Bar (نوار دسترسی سریع) است. در قسمت منوبار ابزارهایی برای ترسیم، تعریف و اعمال تغییرات در پروژه وجود دارند. در قسمت ریبون به هر یک از زیرمجموعه ابزارهای اشاره شده در بالا، دسترسی خواهیم داشت و از نوار دسترسی سریع برای ذخیره، پرینت، بازگشت به حالت های قبلی و بعدی و… استفاده می شود.
- ناحیه شماره 2:صفحه کار Civil 3D را نشان می دهد که در آن کلیه نقشه ها برای هر پروژه وجود دارند. در این ناحیه می توان پروژه را از نماهای مختلف مثل پلان و نما مشاهده کرد.
- ناحیه شماره 3:Toolspace نام دارد. در این ناحیه کلیه تنظیمات ظاهری و تنظیمات داده ها که به ترتیب در بخش Styles و Data وجود دارند، قرار گرفته اند. همچنین منوهای مختلفی وجود دارند که از آن جمله می توان به دو تب Prospector و Settings اشاره کرد. در تب Prospector نقاط تعریف می شوند و در تب Settings، استایل ها و مشخصات ظاهری پروژه وجود دارند.
دستورات نرم افزار Civil 3D
منظور از دستورات موجود در نرم افزار Civil 3D چیست؟ دستورات این نرم افزار تقریبا شبیه نرم افزار AutoCAD است که در ادامه با بخشی از آن ها آشنا خواهیم شد.
- Line (L): ترسیم خط
- Ortho (F8): ترسیم خطوط کاملا افقی یا کاملا عمودی
- PolyLine (PL): ترسیم خطوط پیوسته
- Offset (O): (شده را کاربر مشخص می کند Offset فاصله آبجکت اصلی و آبجکت) دقیقا مشابه، در داخل یا خارج از آبجکت انتخابی (object) ترسیم یک آبجکت
- Mirror (Mi): ترسیمات متقارن نسبت به یک خط
- Scale (SC): کوچک و بزرگ کردن آبجکت انتخابی
- Trim (Tr): حذف خطوط اضافه نسبت به خطوط اصلی
- Snap: انتخاب نقاط ترسیمی (شروع و پایان خط، وسط خط، مماس خط، راستای عمودی و…)
اصطلاحات مهم در نرم افزار Civil 3D
در ادامه قصد داریم به شما بگوییم که اصطلاحات مهم نرم افزار Civil 3D چیست. در نرم افزار Civil 3D برای ترسیمات هر پروژه با اصطلاحاتی مانند موارد زیر درگیر هستیم که آشنایی با مفهوم آن ها نیاز هر مهندس است:
-
Point
مفهوم point در نرم افزار Civil 3D چیست؟ به برداشت هایی می گویند که نقشه بردار ها برحسب مختصات برداشت شده در روند توپوگرافی محیط انجام می دهند و پلان هندسی پروژه را تکمیل می کنند. با استفاده از Elevation و East می توان هر نقطه را با تناسب آن نسبت به ارتفاع تا زمین، مختصات غربی-شرقی و نیز با توجه به یک نقطه مبدا تعریف نمود.
-
Topographic lines
لازم است بدانید که خطوط توپوگرافی در نرم افزار Civil 3D چیست. خطوط توپوگرافی (Topographic lines) خطوط همترازی هستند که موقعیت هر point آن با توجه به مختصات XYZ مشخص می شود. نقاط برداشت شده در نرم افزار AutoCAD تعریف می شوند. سپس با استفاده از نرم افزار Civil 3D نقاط هم ارتفاع به یکدیگر وصل شده و خطوط شکل می گیرند که به آن ها خطوط توپوگرافی می گویند.
-
Surface
Surface در نرم افزار Civil 3D Surface یا سطح، با استفاده از خطوط و نقطه هایی که در دو بخش قبل به آن ها اشاره شد، به دست می آید. در پاسخ به این پرسش که کاربرد Surface در نرم افزار Civil 3D چیست، باید بگوییم که از Surface در نرم افزار Civil 3D برای ترسیم پروفیل و مقاطع عرضی استفاده می شود. برای ساخت Surface در Civil 3D می توان از قسمت ribbon و تب Home، بخش Surface را انتخاب کرد، سپس با کلیک کردن بر روی Create Surface، مطابق با پروژه سطوح را ایجاد نمود.
-
Road variant
با توجه به توپوگرافی های ترسیم شده، برای حرکت از نقطه A تا B در پروژه های راه سازی می توان چندین مسیر ترسیم نمود. به هر یک از مسیرهای ترسیم شده واریانت راه (Road Variant) می گویند. برای به دست آوردن بهترین واریانت یا واریانت بهینه در نرم افزار Civil 3D، باید پارامترهای زیر را مورد توجه قرار داد:
- تعداد قوس کمتر
- میزان شعاع قوس ها بیشتر
- میانگین شیب طولی کمتر
- اختلاف ارتفاعات پیموده شده در مسیر کمتر
- سرعت مسیر بیشتر
- طول مسیر کوتاه تر
نکته: در به دست آوردن بهترین واریانت باید به حجم عملیات و هزینه های آن توجه شود.
-
Alignments
واریانت راه در Civil 3D مسیر راه در Civil 3D Alignments یا مسیر راه را می توان با واریانت به دست آورد. منظور از مسیر در نرم افزار Civil 3D چیست؟ مسیر در Civil 3D می تواند جاده، کانال و… باشد. تفاوت مسیر و واریانت را می توان این گونه بیان کرد: به خطوط شکسته ترسیم شده ابتدایی که کلیت مسیر را نشان می دهند، واریانت گفته می شود؛ اما در واقعیت راه ها به صورت خطوط شکسته نیستند. در واقع مسیر راه بر اساس خطوط شکسته واریانت تعریف می شود.
-
Profile
Profile در نرم افزار Civil 3D برای این که بدانید معنی Profile در نرم افزار Civil 3D چیست، باید بگوییم که اگر خط زمین (بر اساس ارتفاعات برداشت شده زمین) و خط پروژه (بر اساس طرح اولیه راه) را از جهتی مشاهده کنیم که در اصل نمای کناری باشد، به آن پروفیل می گویند که تغییرات ارتفاعی را نشان می دهد. Profile های راهسازی به دو بخش زیر تقسیم بندی می شوند:
- پروفیل طولی: نمای خط وسط جاده
- پروفیل عرضی: نمای رو به روی جاده در جهت نشان دادن حجم خاک برداری و خاکریزی براساس خط زمین و خط پروژه
و در پایان امیدواریم این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد.