تبلچر چیست ؟
نت خوانی یکی از راه های یادگیری قطعات موسیقی است. گاهی نت های گیتار با تبلچر همراه هستند، که نواختن قطعه را ساده تر می کند. تبلچر،روشی برای نت خوانی و نوازندگی آسان گیتار است که در واقع برای راحتی و آسانی نوازندگی ابداع گردیده است.
به بیانی دیگر؛ تبلچر یک استاندارد نت خوانی، برای سازهای سیمی فرت دار، مانند گیتار و عود است. با استفاده از تبلچر می توانیم مکان دقیق نت ها روی سیمها را پیدا کنیم. این ابزار کمک بسیار خوبی برای کسانی است که گاهی در پیدا کردن مکان دقیق نت ها روی دسته گیتار دچار مشکل می شوند.
در این روش که معمولا روی ساز های فرت دار جواب می دهد به نوعی ساده سازی و الگو برداری از روی ظاهر فرت ها است. برای آنکه بتوانیم جای نت ها را بیابیم در واقع شش سیم گیتار به شکل شش خط روی ورق کشیده می شود و فرت ها نیز به ترتیب روی آن مشخص می شوند.
جای نت ها روی سیم و روی فرت مشخص می شود ت هنرجو به محض دیدن علامت ها جای ان ها را روی فرت های گیتار شبیه سازی کرده و به راحتی قطعه مورد نظر را بنوازد.
مزیت تبلچر
مزیت تبلچر این است که نوازنده می تواند به راحتی و به سرعت نت مرود نظر را یافته و بنوازد و این در حالی است که حتی اگر از موسیقی و تئوری موسیقی چیزی نداند باز هم می تواند نت خوانی کرده و به راحتی بنوازد.
تبلچر راهی بسیار ساده برای هنرجویانی است که می خواهند زود به نتیجه برسند اما باید بدانیم که استفاده از تبلچر معایبی هم دارد که بایستی مورد توجه قرار گیرد.
معایب تبلچر
همانطور که گفتیم تبلچر راه بسیار آسانی برای نتیجه گیرری سریع است اما معایب بزرگی دارد که مهم ترین آن این است که کشش زمانی نت را نیم توان در این روش به درستی و دقت نشان داد و نوازنده بایستی به طور حدودی و شنیداری ان را رعایت کند که این خود عیب بزرگی در نوازند گی محسوب می شود از سویی وقتی زمان نت ها معلوم نباشد نمی توان قطعات جدید را به درستی نواخت و فقط قطعات آشنا و یا شنیده شده را می توان نواخت.
راه حل
برای برطرف کردن این عیب، بهتر است نت و تبلچر را با هم استفاده کنیم تا بتوانیم حتی اگر قطعه ای را قبلا نشنیده بودیم.
تبلچر برای چه سازی است؟
نکته ی مهم این است که تب برای گیتار است و از این به بعد به آن به صورت مخفف تب گیتار می گوییم.
تفاوت تب با نمودار آکورد ها:
نمودار آکورد فرت ها و سیم های گیتار را به صورت ثابت نشان می دهد. تب علاوه بر این موضوع که سیم ها و فرت ها را نشان می دهد ، به ما می گوید چگونه قطعات موسیقیایی را اجرا کنیم.
خطوط حامل به همراه تبلچر:
در تمام قطعات مربوط به گیتار علاوه بر نت نویسی استاندارد روی خطوط حامل در زیر آنها معمولا تبلچر قرار می گیرد. و به نوعی آن قطعه را به زبان گیتار نشان می دهد.
در تب گیتار چه چیزهایی نشان داده می شود؟
در تب گیتار اینکه چه نت هایی را باید اجرا کنید نشان داده نمی شود مثلا مثلا فا یا سل و... است بلکه به شما می گوید روی کدام سیم و در کدام فرت باید انگشت گذاری کنید تا نت مشخص اجرا شود. درواقع شما را از خواندن نت ها راحت می کند و به نوعی به شما فقط محل دقیق انگشت گذاری را نشان می دهد! همان طور که گفته شد تبلچر در واقع به صورت نموداری سیم ها و فرت ها را نشان می دهد.
ساختار تب گیتار به چه شکل است؟
همان طور که در شکل زیر می بینید تب گیتار تشکیل شده است یکسری خطوط افقی به مانند خطوط حامل تعداد این خطوط برابر با تعداد سیم های گیتار است. به طوری که خط بالایی نشان دهنده ی سیم اول گیتار می باشد یعنی سیم می زیر و خط پایینی سیم ششم گیتار یعنی می بم می باشد ما بقی نیز به ترتیب سیم ها می باشد. کافی است گیتار را طوری که بدنه ی گیتار سمت راست قرار می گیرد سیم هایش را از روبرو ببینید که سیم می زیر در بالا و سیم می بم در پایین قرار می گیرد.مطابق شکل زیر:
شماره های روی تب گیتار بیانگر چیست؟
شماره های روی تبلچر بیانگر شماره فرتی است که باید آن سیم را در آنجا فشار دهید یا اصطلاحا بگیرید! درواقع این شماره ها روی این خطوط افقی مطابق شکل قرار می گیرند و به شما می گویند که کدام سیم را در کدام فرت باید بگیرید. مطابق شکل بالا.
شماره ها:
اگر مثلا در روی خط دوم از بالا شماره ی ۱ را دیدید به این معنی است که سیم دوم از پایین را در اولین فرت بعد از شیطانک باید فشار دهید.(در شکل بالا نشان داده شده است)
عدد صفر به این معنی است که آن سیم را باید به صورت دست باز یا آزاد به صدا در بیاورید.
برای خواند تبلچر می بایست به خوبی تمرین کنید و با انحام دادن تمرینات مهارتتان را در خوانش تقویت کنید.
تب های گیتار دقیقاً چه کاری انجام می دهند؟
تب ها یا تبلچر گیتار به سبک بسیار ساده خواندن و نوشتن موسیقی، به طور برجسته برای گیتار اطلاق می شوند. اگر نت نویسی با خطوط حامل برای نوشتن موسیقی را بسیار مهم در نظر بگیریم تب های گیتار در حکم نکات برجسته ( کلیف نوت ها) به حساب می آیند که همه اطلاعات مورد نیاز خود به ویژه برای گیتار را دریافت می کنید.
کار با تبلچر گیتار بسیار ساده است، اما به صورت سیستم نت نویسی مورد استفاده قرار می گیرد. ممکن است از تبلچر برای نشان دادن ریتم، تکنیک و چند ویژگی مختلف نواختن صدا های گیتار استفاده شود.
برای خواندن نت ها دانستن چه نکاتی ضروریست؟
سه سیستم اصلی شماره گذاری
قبل از ورود به مبحث تب ها بیایید مطمئن شویم که با 3سیستم اصلی شماره گذاری که نوازندگان گیتار باید به آنها توجه داشته باشند، آشنایی دارید.
فرت ها: فرت ها به نوارهای فلزی روی دسته گیتار گقته می شوند. اگر راست دست هستید، فرت اول در دورترین نقطه از سمت چپ شما قرار گرفته است. فرت پایینی نسبت به اولین فرت، دوم و بدین ترتیب تا آخر ادامه دارد. یادگیری محل قرار گیری فرت ها نسبتا ساده است، اما هنگام یادگیری گام ها و آکوردها آموختن آنها ضروری و مهم است.
انگشتان: سیستم شماره گذاری برای دستی که با آن تکنیک فرتینگ را انجام می دهید نه تنها بطور فوق العاده آسان است بلکه اهمیت زیادی نیز دارد. شماره گذاری از انگشت اشاره به عنوان انگشت اول شروع و سپس انگشت وسط، شماره دو؛ انگشت انگشتر/حلقه ، شماره سه و به همین ترتیب تا انگشت چهارم ادامه دارد. مجدداً، شماره گذاری بسیار ساده اما ضروری است اگر یادگیری محل قرار دادن دست های خود را برای نواختن آکورد شروع کرده اید.
سیم ها: آخرین فرآیند شماره گذاری در واقع مربوط به سیم های آزاد گیتار است. اولین سیم نازکترین و ششمین سیم ضخیم ترین این مجموعه است. به خاطر سپردن آن تقریباً ساده است.
یادگیری خط های حامل تب گیتار
گروه خط های حامل تب گیتار به نظر شبیه خط های حامل بکار رفته در نت نویسی معمول هستند. مهم ترین تفاوت آنها این است که نشانه های خط های حامل تب گیتار به سیم ها اشاره دارند نه به نت های واقعی.
بالاترین خط سیم نت بالای E و پایین ترین خط سیم نت پایین E را نشان می دهد. تبلچر نواختن گیتار را برای تازه کارها آسان می کند و با داشتن علامت TAB با نت نویسی معمول اشتباه گرفته نمی شوند.
یادگیری فرت های گیتار
فرت های گیتار به نوار های فلزی اطلاق می شوند که در امتداد فرت برد از بالا به پایین کار می کنند.
احتمالاً اکثر گیتارها 19 الی 24 فرت دارند. هر فرت با یک نت یا حتی یک نیم پرده از دیگری متفاوت است (که نیم گام هم گفته می شود). 12 نت( یا فرت) در اُکتاو وجود دارد و بسیاری از گیتارها روی سطح دسته و اطراف فرت برد نشانه گذاری هایی دارند. این نشانه ها معمولاً در سومین، پنجمین، هفتمین، نهمین و دوازدهمین فرت هستند که به نوازنده کمک می کند تا به سرعت محل فرت ها را بعد از نواختن بشناسد.
یادگیری آکوردهای تب گیتار
آکوردها هیچ علامت خاصی ندارند، اما به واسطه موقعیتشان خیلی سریع شناخته می شوند. هنگامی که چند ردیف نت تنظیم شده با هم نواخته می شوند، آکورد تولید می شود. هنگامی که نت های آکوردی به سرعت و پشت سر هم (آرپژو) نواخته شود به نظر یک نت واحد می آید حتی اگر آکورد را با تکنیک فرت نواخته باشید.
یادگیری ریف های تب گیتار
بسیاری از ترانه های راک از ریف تشکیل شده اند. ریف ها معمولاً ترکیبی از نت ها و بخشی از آکورد هستند( به عنوان مثال، پاورکوردها). قوانین کلی استفاده از گیتار برای اجرا به صورت زیر است: اگر چند نت در یک ردیف قرارگرفتند دقیقاً در همان لحظه آنها را اجرا کنید.
یادگیری تفاوت تب های گیتار با نمودارهای آکوردها
تب گیتار از چند جهت با نمودار معمول آکورد متفاوت است. نمودار آکورد محل اجرای فرت را روی هر یک از سیم ها برای آکورد زدن نشان می دهد و به شما می گوید که از کدام انگشت استفاده کنید.
نمودار آکورد ممکن است در تبلچر گیتار گنجانده شود و بطور معمول در متن ترانه قرار می گیرد تا زمان تغییر شکل آکورد ها را نشان دهد.
نمودار آکورد تنها 3 تا 4 نت مشخص را نشان می دهد که دارای آکورد خاصی هستند. البته نسخه صحیح آهنگ ممکن است به نت های واحد نیاز داشته باشد نه در آکورد اصلی یا آرپژو ( رویه ای که برای اجرای نت های واحد در آکورد بکار می رود)که توصیه نمی شود.
از اینرو نمودارهای آکورد معمولاً با گیتار ارائه می شود تا هنرجو ی مبتدی یاد بگیرد که چگونه از آکوردهای اصلی عبور کند و هماهنگ اجرا کند.
یادگیری تبلچر
هر تبلچر گیتار از3 (گاهی 4) بخش تشکیل شده است.
- خط ها
- شماره ها
- نمادها
- نشانگرهای ریتم
خطوط و شماره های تبلچر
هنگامی که به تب گیتارتان نگاه می کنید، خطوط و شماره ها روی آن اولین چیزهایی هستند که نظر شما را جلب می کنند.
خطوط نشان دهنده هر یک از سیم های گیتار هستند. اما باید یک نکته را به خاطر بسپارید:
بالاترین خط، سیم پایینی و پایین ترین خط، سیم بالایی را نشان می دهد!
اشتباه بر انگیز است اما روش آن به این صورت است.
شماره های روی تب چه مفهومی دارند
باید توجه داشت که وقتی در مورد شماره های روی همه خطوط گفتگو می شود یعنی نشان می دهند که قرار است کدام فرت را در پایین نگه دارید.
پس در صورتی که شماره 3 را روی پایین ترین خط تب گیتار مشاهده می کنید به این معنا است که اولین سیم (E پایین) را بنوازید( پیک زنی با انگشت یا با مضراب) و انگشت خود را روی فرت 3 نگه دارید.
نکته مهم: نزدیکترین فرت به میخ های مخصوص کوک کردن ( در بالاترین قسمت فرت برد) فرت1 نام داردو فرت 2 درست بعد از آن قرار دارد و الی آخر.
شماره ها به دو روش متفاوت روی تب نشان داده شده اند و هر یک را می توانید متفاوت اجرا کنید.
- اگر شماره ها را در چپ و راست هم بیایند، هر نت را بعد از دیگری انتخاب کنید.
- اگر شماره ها روی هم دیگر قرار بگیرند، نت ها را باهم برای تولید آکورد اجرا کنید.
اگر تب های گیتار را از چپ به راست می خوانید پس نحوه نواختن نت ها در تصویر فوق به این شکل است:
- نخست، سیم ششم را بنوازید ( ضخیم ترین/ بالاترین) حین اینکه فرت 3 را نگه داشته اید
- دوم، سیم 4 را بدون اجرای تکنیک فرت( شماره صفر یعنی به عنوان سیم آزاد نواخته می شود) بنوازید
- سپس، سیم پنجم را بنوازید حین اینکه فرت 2 را با انگشت نگه داشته اید
- در پایان، سیم های اول، دوم و سوم را با نگه داشتن سیم های 3 و 1 روی فرت 2 و نگه داشتن سیم 2 روی فرت 3 همزمان بنوازید
با سیم بدون شماره کاری نداشته باشید.