پدال های پیانو ابزارهایی هستند که بخش زیبایی از نوازندگی به وجود آنها بستگی دارد. در واقع پدال های پیانو سایر جنبه های موسیقی را کنترل می کنند. همچنین در آموزش پیانو استفاده از پدال ها دغدغه ی همه ی علاقه مندان به نواختن است چرا که یکی از موارد مهم در اجرای یک قطعه و استفاده به جا و صحیح از انواع پدال ها میباشد. هر زمان یک نوازنده پیانو را که در حال اجرا می باشد ببینید، علاوه بر دستانشان از پاهای خود برای فشردن پدال ها نیز بهره می گیرند.
کاربرد پدال در پیانو
پدال ها اهرم هایی هستند که نوازنده به کمک آنها میتواند کیفیت و حالت صدای ساز را کنترل کند که به طر معمول پیانو های امروزی دارای سه پدال هستند اما مدل های با تعداد بیشتر و کمتر نیز وجود دارد.
در مدل های سه پداله، پدال سمت راست را طنین (sustain pedal)، پدال میانه را تمرین (sustenuto pedal) و پدال سمت چپ را نرم (soft pedal) می گویند.
انواع پدال پیانو
پدال دمپر یا ساستین
پدال پیانو که در سمت راست آن قرار دارد و در پیانو دیواری است و هم گرند، پدال دمپر نام دارد. یکی از بخش های مهمی که در اکشن پیانو ها وجود دارد دمپر نام دارد. هنگامی که نوازنده کلاویه ای را می فشارد، چکش به سمت سیم حرکت کرده و پس از وارد کردن ضربه به سیم برای تولید صدا به عقب بر می گردد. در این حالت وقتی صدا در سیم ایجاد میشود، تا زمانی که لرزش سیم ادامه داشته باشد، صدا نیز ادامه پیدا می کند. حال اینکه در نواختن های سریع و پشت سر هم چند نت، اگر این طولانی شدن صدا برای همه نت ها اتفاق بیفتد، صدای تمام سیم ها با هم قاطی شده و نت ها غیر قابل تشخیص می شوند.
علامت پدال دمپر یا ساستین پیانو
بعضی از قطعات موسیقی محل دقیقی را که شما باید پدال نگهدارنده فشار داده و آزاد کنید را نشان می دهد. همچنین می توانید تصمیم بگیرید که چه زمانی و چگونه از آن استفاده کنید، بنابراین استفاده از آن در نوازندگی شما همیشه مشخص نخواهد شد. نشانه هایی وجود دارد که می توانید تشخیص دهید که چه موقع از پدال استفاده کنید و چه موقع آن ها را رها کنید. در زیر نمونه ای از یک نماد پدال که در تئوری موسیقی استفاده می شود نشان داده شده است.
یکی از راه های عمومی علامت گذاری پدال، این است که آن را در ابتدای موسیقی با نشانه “senza sordini” نشان دهید. این به معنای “بدون دمبر” است یعنی بدون پدال اول.
چگونه از پدال نگهدارنده پیانو استفاده کنید
هنگام پدال گرفتن ، مهم این است که به یاد داشته باشید که پا همانند یک اهرم عمل می کند. پاشنه پا روی زمین است وپدال را مانند یک توپ می فشارد. چیز دیگری که باید در نظر داشته باشید این است که همیشه باید پای خود را در تماس با پدال قرار دهید. به این ترتیب، به راحتی می توانید پدال اول (نگهدارنده) را در صورت لزوم فشار دهید. هنگامی که روی پدال استراحت می کنید، حتی می توانید آن را کمی نگه دارید تا قدرت پای شما کارآمدتر شود. متوجه خواهید شد که انجام این کار باعث ایجاد پدال نمی شود.
هنگام استفاده از پدال، ممکن است بخواهید آن را کمی قبل از اینکه یک نت را بنوازید، فشار دهید یا اینکه به عنوان یک نت باشد . شما همچنین معمولا می خواهید پدال را درست پس از یک نت تغییر دهید .یعنی ممکن است در جایی روی یک نت فشار دهید و سپس روی نت بعدی آن پدال را بردارید .
این سطح هماهنگی می تواند پیچیده باشد و نیاز به تمرین دارد. در صورتی که برای اولین بار از نواختن در نوازندگی پشیمان شده اید، به خودتان سخت نگیرید معمولا این اتفاق برای همه مبتدیان می افتد.
پدال سوستنوتو(Sostenuto)
پدال دمپر، صدای تمام نت ها را به صورت همزمان ، طولانی میکند. یعنی وقتی پدال دمپر را فشار می دهید، هر نتی که می نوازید، صدایی طولانی خواهد داشت. ولی با استفاده از پدال سوستناتو، نوازنده میتواند انتخاب کند که دمپر کدامیک از نت ها، بی اثر شود. و اصطلاحا صدای آن سیم های خاص طولانی و کش دار شود . این پدال فقط در پیانو های گرند و برخی پیانو های دیجیتال موجود است.
پدال میانی در پیانوهای قدیمی وجود ندارد. اما حتی اگر پیانوی شما سه پداله باشد، این پدال ممکن است sostenuto نباشد. در برخی از پیانوها، پدال sostenuto با پدال بیس جایگزین می شود. سایر پیانوها دارای یک پدال practice ( معروف به پدال celeste ) می باشند که نت ها را به اصطلاح نرم تر می کند.
چگونه از پدال Sostenuto استفاده کنید
در قطعات موسیقی شما، پدال ساستونوتو را درست مثل پدال معمولی نشان می دهد، ولی در بیشتر مواقع با علامت اختصاری Sost آن را مشاهده می کنید. برای استفاده از این پدال ابتدا باید نتی را که می خواهید اعمال کنید را بزنید سپس نت را نگه دارید و بعد از آن پدال سوستنوتو را فشار دهید.
پس از انجام این کار، می توانید کلیدهای فشرده خود را آزاد کنید، اما آنها همچنان پایدار خواهند بود. شما می توانید هر نت اضافی را که می خواهید بنوازید، اما آنها نمی توانند پایدار باشند، زیرا بعد از پدال sostenuto هستند. همچنین ممکن است به طور معمول هنگام استفاده از پدال sostenuto به طور همزمان از پدال نگهدارنده استفاده کنید.
سایر تغییرات پدال میانی پیانو
امروزه بیشتر پیانو های بزرگ با پدال sostenuto مجهز شده اند، در حالیکه برخی از پیانوهای دارای پدال، پدال sostenuto در وسط یا وجو ندارد و یا کار نمی کند و تنها پدال راست عمل می کند.
از ویژگی های این پدال این است که اگر شما می خواهید تمرین کنید، لازم است سطح صدا راپائین بیاورید تا دیگران را اذیت نکند و در اینجا این پدال به شما کمک خواهد کرد چون دقیقا صدای نت ها را کاهش می دهد.. یکی دیگر از ویژگی های مفید این پدال این است که شما معمولا می توانید آن را به سمت چپ قفل کنید تا مجبور نباشید در طول جلسه تمرین تمام آن را نگه دارید.یعنی هنگامی که برای چند خط متوالی می خواهید از این پدال استفاده کنید کافی است آن را به سمت چپ برده و قفل کنید .
پدال میانی معمولا خیلی کم مورد استفاده قرار می گیرد و از این رو اکثرا فکر می کنند که این پدال همیشه خاموش است و کاربردهای آن دیده نمی شود و یا مورد استفاده قرار نمی گیرد.
پدال نرم
پدال سوم ، پدال نرم است. فشار دادن این پدال پیانو، چکش ها را به سیم ها نزدیک تر از حالت عادی می کند. و چکش ها برای ضربه زدن به سیم ها، فاصله کمتری را طی می کند که این موضوع باعث میشه ضربه ها نرم تر و در نتیجه صدا نرم تر و خفه تر از حالت عادی اجرا بشود . که برای ایجاد حالت های صوتی و تونالیته های خاص استفاده میشود . این پدال هم در گرند است و هم در پیانو دیواری.
پدال میوت پیانو ( سکوت )
پدال چهارم پدال میوت یا بی صدا کننده است . به دلیل اینکه پدال سوستناتو در پیانو دیواری موجود نیست به جای آن ، پدال میوت کننده در پیانو های دیواری قرار داده شده است . با فشردن این پدال، یک پرده نمدی بین چکش ها و سیم ها قرار میگیرد و از وارد شدن ضربه توسط چکش ها به سیم ها جلوگیری می کند . و صدای پیانو را به حد قابل توجهی کاهش می دهد . که این در این حالت شما می توانید بدون اینکه صدا ، مزاحم همسایگان و یا اطرافیان شود ، به انجام تمرینات خود بپردازید.