پل غازیان و موج شکن بندر انزلی: سازه‌های تاریخی شهر انزلی که حتما باید ببینید

تاریخ ساخت این پل، موقعیت جغرافیایی آن، مشخصات پل انزلی، موج شکن انزلی و غیره از جمله مباحثی هستند که در این نوشتار مورد بررسی قرار می گیرند.

معرفی پل غازیان در بندر انزلی

این روزها پل غازیان به دلیل معماری جالبی که دارد، مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار گرفته است. تا قبل از احداث این پل مردم با قایق از غازیان به محلات دیگر انزلی رفت و آمد داشته اند. تا اینکه در زمان وزارت رجبعلی منصور، قراردادی بین دو شرکت روسی و آلمانی بسته شد که طی آن شرکت های خارجی متعهد می شدند تا بین محلات غازیان، میان پشته انزلی و گوده پل ارتباطی احداث نمایند.

پل غازیان و موقعیت جغرافیایی آن

حد فاصل میدان گمرک تا بلوار تکاوران پلی وجود دارد که این روزها یکی از جاذبه های تاریخی شهر انزلی می باشد. این پل، همان پل غازیان است که برای رفتن به آنجا باید وارد جاده رشت به انزلی شوید. پس از اینکه خیابان ساحل قو را پشت سر گذاشتید، به بلوار اطبا خواهید رسید. از بلوار اطبا باید به خیابان کاپیتان بایندر رفته و پس از مدتی کوتاه نمای زیبای پل را در برابرتان خواهید یافت. چنانچه از سمت غربی به بندر انزلی وارد شوید، باید به سمت دادگستری برانید و وارد بلوار تکاوران شوید. با انتخاب این مسیر شما پل زیبای غازیان را پیش رو خواهید داشت.

تاریخچه ساخت پل غازیان

ایده ساخت پل غازیان به سال 1231 هجری شمسی بر می گردد. در آن زمان شهر انزلی توسط مسیو بهلر -سرتیپ فرانسوی- مورد بازدید قرار گرفت و ایده ساخت پلی بین غازیان و میان پشته را به ناصرالدین شاه پیشنهاد داد. این ایده به دلایلی تا سال 1314 مسکوت ماند. در زمان حکومت رضاشاه پهلوی دوباره اهمیت ساخت پل در شهر انزلی مطرح شد. در آن زمان، دو شرکت اروپایی پیمانکاری ساخت پل انزلی را به عهده گرفتند.

این پل پس از هجده ماه کار و تلاش مداوم در تیرماه سال 1316 ساخته شد. بهره برداری پل متحرک غازیان تا یک سال به عقب افتاد. دلیل این امر بررسی تمام جوانب و اقدامات امنیتی این پل مدرن و متحرک بود. سرانجام پل انزلی به صورت رسمی در پاییز سال هزار و سیصد و هجده شمسی مورد بهره برداری مردم انزلی قرار گرفت.

ویژگی های پل متحرک غازیان

پل غازیان دارای طولی به اندازه دویست و ده متر و چهل سانتیمتر می باشد. پهنای این پل نیز حدود ده متر ارزیابی می شود. ارتفاع این پل از سطح آب بالغ بر شش و نیم متر تخمین زده شده است. پل زیبای غازیان دارای پنج دهانه ثابت می باشد که بر شکوه و عظمت آن می افزاید. یکی از دهانه ها به شکل متحرک طراحی شده است. بخش متحرک پل بندر انزلی دارای بیست و پنج متر طول می باشد.

در گذشته، بخش متحرک قابلیت باز و بسته شدن داشت. بدین وسیله کشتی‌‌ها و بارکاس‌های سازمان شیلات می‌توانستند از قسمت باز شده پل عبور کنند. این پل توسط موتور برقی که از چند چرخ دنده بزرگ ساخته شده بود امکان باز و بسته شدن داشت. الکتروموتوری با نیرویی برابر با چهل اسب بخار به تمامی محورها متصل بود و می توانست دو برابر ظرفیت نیروی خود را تاب بیاورد.

جالب است بدانید، در صورت قطعی برق، اپراتور قادر بود با کمک دست این موتور را به حرکت وا دارد. این پل زیبا نزدیک به چهل سال است که دیگر امکان باز و بسته شدن ندارد و تنها به عنوان یک پل ثابت ایفای نقش می کند.

موج شکن انزلی

گذشته از پل غازیان، موج شکن انزلی نیز از دیگر جاذبه های این شهر زیبای بندری به شمار می رود. این موج شکن در قسمت غربی شهر واقع شده و با کانال کشتیرانی مجاورت دارد. موج شکن زیبای شهر انزلی در خیابان سی متری و ابتدای خیابان مادر واقع شده است. در کنار این سازه قدیمی شما می توانید شاهد مناره قدیمی و اماکن تاریخی شهر نیز باشید. این شاهکار قدیمی میراث معماران و مهندسانی هستند که در قرن نوزدهم آن را طراحی و اجرا کرده ‌اند.

تماشای زیبایی این بنای کاربردی و با شکوه هر بیننده ای را تحت تاثیر قرار می دهد. پرواز کاکایی ها به همراه صدای دلنشین امواج در پس زمینه ای از آبی نیلگون خزر تکمیل کننده زیبایی این موج شکن تاریخی و قدیمی است.

موج شکن انزلی نشان از فهم دقیق و اجرای بی نقص سازندگان خود دارد. این ساختار هنری تاثیری شگفت در اقلیم مرداب انزلی و دریا به عهده داشته و همچنان به عنوان یک اهرم موثر در حفظ محیط زیست این شهر بندری به شمار می رود. تا چند دهه قبل موج شکن شهر انزلی از ساحل قابل رویت بود اما به دلیل ساخت و سازهای غیر اصولی و غیر هماهنگ با جزئیات بوم شناسی، امکان تماشای این موج شکن زیبا و قدیمی از ساحل از بین رفته است.

دلایل ساخت موج شکن و تاریخچه احداث آن

برای جلوگیری از کوبش خرد کننده امواج به درون بندرگاه موج شکن انزلی ساخته شده است. چنانچه موج شکن ساخته نشود بیم اینکه امواج و طوفان های دریایی کشتی ها و کرجی ها را خرد و ویران کند بسیار است. از همین رو، پروژه ساخت موج شکن انزلی برای حفاظت از قایق های محلی و کشتی های تجاری و غیره در سال 1905 توسط دو مهندس روسی کلید خورد.

این پروژه در سال 1914 میلادی با موفقیت به اتمام رسید. ناگفته نماند، این موج شکن تنها موج شکن بندرگاه انزلی نیست. این موج شکن گذشته از حفظ بندر از تلاطم های قدرتمند دریا، مکانی زیبا برای پیاده روی بر روی آن نیز است. گردشگران و طبیعت دوستان می توانند طول این موج شکن را پیاده طی کنند و از زیبایی های منحصر به فرد بندر انزلی لذت ببرند.

منبع: khaneanzali