مصرف پنیر و در کل لبنیات در دوره ی بارداری بسیار حیاتی و مهم است. لبنیات و به خصوص پنیر نقش بسیار مهمی در تامین مواد مورد نیاز بدن مادر و جنین دارند.توجه به رژیم غذایی و برنامه های مرتبط با ورزش در دوره ی بارداری اهمیت بسیار بالایی دارد. مادر باید در طول دوران بارداری با نظر و مشورت پزشک روی رژیم غذایی خود نظارت ویژه ای داشته باشد. مقدار و نوع خوراکی که مادر مصرف می کند روی او و جنین تاثیر جدی و دائمی دارد بنابراین باید به آن بسیار توجه کرد.
پنیر یکی از مهم ترین منابع تامین بسیاری مواد مورد نیاز بدن برای مادران باردار است. این نکته ممکن است باعث زیاده روی در مصرف این خوراکی شود. متخصصان تغذیه بایدها و نباید هایی برای صرف پنیر در دوره ی بارداری مطرح می کنند. همه ی پنیرها برای مادران باردار مفید نیستند. حتی ممکن است برخی از انواع پنیر برای مادران در دوره های خاص بارداری یا در شرایط به خصوص مضر هم باشند. همچنین مقدار مصرف پنیر باید کنترل شده باشد.
آیا می توان در بارداری پنیر خورد؟
اگر میخواهید جواب این سوال را بدانید باید گفت کاملا بستگی به نوع پنیر دارد. با اینکه پنیر منبع مهمی از پروتئین و کلسیم برای زنان باردار است برخی از انواع پنیر اصلا سالم نیست. معمولا توصیه می شود پنیرهای قالبی نرم و پنیرهایی که در آنها سبزی استفاده شده است به هیچ عنوان مصرف نشود چرا که این پنیرها اجازه رشد باکتری های مانند لیستریا را فراهم می کند. اگر بدن شما به لیستریا آلوده شود ممکن است به بیماری لیستریوس دچار شوید که با وجود آنکه بیماری شایعی نیست میتواند مشکلات بهداشتی جدی برای کودک شما ایجاد کند.
چرا بیشتر مادران باردار به مصرف پنیر علاقه دارند؟
متخصصان تغذیه ی هنوز دلیلی برای این مسئله پیدا نکرده اند. می دانیم که ولع مصرف لبنیات و به خصوص پنیر در مادران در سراسر دنیا یک امر شایع است. ممکن است بعضی از مادران به شوری پنیر علاقه داشته باشند و برخی نه اما ولع خوردن پنیر یک مسئله ی طبیعی به شمار می رود.تا امروز نشانه ای برای مضر بودن این ولع دیده نشده است. البته که مصرف هم خوراکی بیش از اندازه در دوره ی بارداری ممکن است خطرناک باشد اما نظارت پزشک متخصص می تواند خیال مادر را بابت مصرف پنیر راحت کند.
به نظر می رسد نیاز بدن مادر به مقدار بیشتر از کلسیوم و پروتئین نسبت به شرایط عادی دلیل اصلی تمایل به خوردن پنیر باشد. این مسئله نشان از فعالیت سالم و مناسب رحم مادر و وضعیت خوب جنین است. به یاد داشته باشید که هرگز نباید نیازهای بدن مادر را سرکوب کنید یا نادیده بگیرید. در صورتی که مادر نسبت به مصرف پنیر احساس نیاز می کند، باید این نیاز برطرف شود. البته که همواره خوراک مادر را تحت کنترل داشته باشید و با پزشک متخصص مشورت کنید.
انواع پنیرهای مناسب برای مصرف در بارداری
معمولا، مصرف بسیاری از پنیرها در دوران بارداری بی خطر هستند. بنابراین، يادتان باشد كه اگر شما در دوران بارداری خود هوس خوردن پنیر را داشته باشيد، انواع پنیرهایی که از شیر خشک بدون چربی و یا شیر پاستوریزه تهیه شده است، برای شما مناسب خواهد بود. با این حال، مصرف بیش از حد انواع پنیرها برای از بین بردن هوس دوران باردای، کار درستی نیست و می تواند برای زنان باردار و فرزند داخل رحم آن ها مشکلات زیادی را ایجاد کن.د به همین دلیل، در مصرف این ماده غذایی هم افراط و تفریط جایز نیست.
1- انواع پنیرهای سخت مناسب برای مصرف در بارداری
همانطور که گفته شد شما به عنوان يك زن حامله می توانید برای از بین بردن هوس دوران بارداری خود بسیاری از پنیرها را مصرف کنید. اما، یادتان باشد پنیری که مصرف می کنید باید یک دوره طولانی را برای رسیدن و از بین رفتن انواع آلودگی ها بگذرانند و شرکت تولیدکننده آن هم معتبر بوده و دارای پروانه ساخت باشد. پنیری که از شیر پاستوریزه تهیه می شود، معمولا در درجه حرارت بسیار بالايي پخته خواهد شد. از این رو، زنان حامله در طی دوران بارداری خود می توانند برخی از پنیرها را بدون داشتن هیچ گونه نگرانی در مورد ابتلا به انواع عفونت های باکتریایی مصرف کنند. برخي از این پنیرها عبارتند از:
- پنیر چدار:پنیر چدار پنیری سخت و طبیعی بوده و از شیر گاو تهیه می شود یادتان باشد كه بافت این نوع پنیر در صورتی که تازه باشد، کاملا صاف و یکنواخت خواهد بود. همچنین، پنیر چدار مرغوب پنیری است که دارای بافت تردي بوده و مدت طولانی را برای رسیدن در سردخانه مانده باشد.
- پنیر اعدام:نام پنیر اعدام از نام شهری در كشور هلند شمالی گرفته شده است. اين ماده غذايي پنیری نیمه سخت بوده و نسبت به پنیرهای دیگر، چربی کمتری دارد. همچنين، این پنیر زمانی که تازه تهیه شده باشد، دارای طعم شوری بوده و کاملا هم بی بو است. اما هنگامی که مدتی را برای رسیدن پشت سر بگذارد، عطر و طعم خاصی پیدا کرده و بسیار خوش طعم خواهد بود.
- Emmental:اين نوع پنير، پنیری غیرپاستوریزه است که در دره ای از كشور سوئیس به همین نام تهیه مي شود و محصول خاص این کشور محسوب می شود. همچنين، يادتان باشد كه این نوع پنیر از شیر گاو درست شده و دارای سوراخ های به اندازه گردو است.
- Halloumi:این نوع پنیر نیمه سخت بوده و از شیر بز و گوسفند تهیه می شود. این محصول مخصوص کشور قبرس بوده و معمولا در طول ماه های گرم سال، خوردن آن طراوت و شادابی خاصی به انسان می دهد.
- Havarti:این محصول لبنی مخصوص کشور دانمارک بوده و پنیری است که از شیر گاو پاستوریزه شده تهیه می شود. فراموش نکنید كه این نوع پنیر باید مدتي در حدود سه ماه را پشت سر بگذارد، تا برای خوردن آماده شود..
- ایالشبرگ:این نوع پنیر نام خود را از یک محل در نروژ گرفته است. پنیر ایالشبرگ از شیر گاو تهيه شده و دارای عطر و طعم خاصی است.
- Manchego:این نوع پنیر از شیر غیرپاستوریزه گوسفنداني به نام manchega درست می شود، که بیشتر در منطقه لامانچا كشور اسپانیا پرورش می یابند. در واقع، دامداران اين منطقه در هر سال و به مدت سه ماه می توانند این شیر را تهیه کرده و از آن پنیر درست کنند. این پنیر به دلیل تغذیه گوسفندان از انواع میوه ها و گیاهان خاص كشور اسپانیا دارای عطر و طعم تند و دلچسبی است.
- پنیر کشک:این نوع پنير معمولا در جنوب قاره آسیا یافت می شود. پنیر کشک و یا پنیر curdling از شیر گاو تهیه شده و بسیار ترد و نرم است.
- پنیر اورکنی:این نوع پنیر مانند پنیر چدار تهیه شده و بیشتر در جزیره اورکنی واقع در كشور اسکاتلند تولید می شود.
- پنیر پارمسان:این نوع پنیر از شیر گاوی که از علف و یونجه تازه مراتع استفاده می کند، تهیه شده و دارای عطر و طعم خاصی است.
- Pecorino ( یا پنیر سخت):این نوع پنیر 100٪ از شیر گوسفندان کشور ایتالیا و شیر گاو ایالات متحده تهیه شده و بعد از گذراندن حدود 12 ماه، با طعم و مزه قوی برای خوردن آماده می شود.
- پنیر پرولون:اين محصول لبنی، پنیری است که از شیر گاو پرچرب تولید شده و منشا آن کشور ایتالیا می باشد.
- Stilton:نوعی پنیر انگلیسی است، كه دارای بوی بسیار قوی و طعم خاصی است.
2- انواع پنیرهای نرم مناسب برای مصرف در بارداری
به خاطر داشته باشيد كه اگر زنی در دوران بارداری خود پنیر نرم مصرف می کند، باید به نوع پردازش و تهیه آن خوب دقت کند. معمولا، بیشتر پنیرهای نرم، بافت انعطاف پذیري داشته و گاهی اوقات هم بسیار آبکی هستند، طوری که در هنگام مصرف اين نوع پنيرهل آب موجود در آن بیرون زده و حالت چسبناکی پيدا مي كنند. پنیرهای نرم انواع مختلفی دارند که شما می توانید آن ها را انتخاب کرده و از فروشگاه های معتبر مواد غذایی نرم خریداري نماييد. همه زنان حامله که ولع خوردن پنیر را در دوران بارداری خود تجربه می کنند، می توانند پنیرهاي نرمي را که با استفاده از شیر پاستوریزه تهیه شده است، مصرف کنند. ولی، این افراد قبل از خرید پنیر برای ارضای هوس خود در دوران بارداری باید به نکات نوشته شده بر روی برچسب آن ها دقت کنند. برخی از پنیرهای نرمي که مصرف آن ها برای دوران بارداری زنان "امن" است و زنان باردار می توانند بدون داشتن هیچ گونه نگرانی در مورد سلامتي خود و فرزند داخل رحمشان، آن ها را مصرف کنند، عبارتند از:
- پنیر تهیه شده از سیر و یا شاخ و برگ گیاهان دیگر
- نوعی پنیر دلمه شده که از شیر پاستوریزه تهیه شده است
- پنیر خامه ای
- پنیر بز
- پنیر ماسکارپونه
- پنیر موزارلا
- پنیر ریکوتا
- پنیر کوارک
3- برخی از انواع مناسب پنیر برای بارداری
به یاد داشته باشید كه معمولا پنیرهای فرآوری شده از پنیرهاي طبیعی اصلاح شده تهیه مي شوند. به همین دلیل، پنیر فراوری شده بر خلاف انواع پنیرهاي طبیعی، شامل امولسیون هایی مانند نمک، ماده تثبیت کننده و افزودنی های غذایی دیگري خواهد بود. افزودن این ترکیبات به پنیر، به نوبه خود می تواند باعث ایجاد انعطاف پذیری همگن در این نوع پنیرها شود. همچنین، به دلیل این که پنیر فرآوری شده تحت حرارت بالا تهیه می شود، از این رو، مصرف آن برای زنان باردار بی خطر است. با این حال، فراموش نکنید كه انتخاب آن ها برای مصرف در دوران بارداری، گزينه اي کاملا درست سالم نیست، چون سدیم موجود در پنیرهای فراوری شده بیشتر از انواع پنیرهاي طبیعی بوده و می تواند مسائل و مشکلاتی را در مورد سلامتی مادر باردار و جنین داخل رحم او ایجاد کند. نمونه هایی از پنیر فرآوری شده که زنان باردار می توانند در كل دوران حاملگی خود مصرف کنند، عبارتند از:
- پنیر آمریکایی
- Velveeta
- انواع پنیرهای تند
انواع پنیرهای غیربهداشتی که نباید در بارداری مصرف کرد
- قالب های رسیده انواع پنیرهاي نرم:پنیر نرمی که مدتی را برای رسیدن، پشت سر گذاشته باشد، به احتمال زیاد حاوی میکروب لیستریا بیشتری خواهد بود. بنابراین، بهتر است زنان باردار برای جلوگیری از مبتلا شدن به انواع بیماری ها، از مصرف پنیرهای بری، بری آبی، cambozola، پنیر کاممبر و chevre در كل دوران حاملگی خود اجتناب کنند.
- پنیر آبی رگه دار:مصرف پنیر آبی رگه دار برای زنان باردار بسیار ناامن است، چون این نوع محصول لبنی زیاد نرم بوده و مرطوب می باشد، به همین دلیل هم یکي از محیط هاي ایده آل برای تکثیر انواع باکتری ها به شمار مي رود. بنابراین، همه زنان حامله باید دور مصرف پنیر آبی رگه دار را در كل دوران بارداری خط بکشند و آن را از برنامه غذایی روزانه خود به طور كامل حذف کنند. برخي از رايج ترين انواع این پنیرها عبارتند از:Bergader،Wensleydale،شراپشایر آبی،دانمارکی آبی،Dolcelatte،نوعی پنیر چرب،Roncal،پنیر رقفرت.
- پنیرهای نرم غیر پاستوریزه:البته، نیازی به گفتن نیست كه پنیری غیر پاستوریزه برای مصرف زنان باردار اصلا مناسب نخواهد بود. بنابراین، این افراد در کل دوران بارداری خود بايد از مصرف پنیرهای chabichou، pyramide و torta حتی اگر ولع شدیدی به مصرف آن ها را هم در بدن خود احساس کنند، خودداری نمايند.