عبارت سنگهای پولیش شده Tumbled Gemstones به قطعه های کوچکی از سنگها یا کانی ها گفته می شود که مراحل گرد و صیقل را در دستگاه پولیش سنگ طی کرده اند. اغراق نیست که این قطعه ها را در گروه گوهرها و جواهرات قرار داد. اغلب سنگهایی که اطراف ما یافت می شوند، قابلیت پولیش را ندارند و کانی هایی به گوهرهای پولیش شده تبدیل می شوند که معمولا از نظر رنگ، شفافیت و جلاپذیری مطلوب باشند.
از موارد استفاده این سنگها، می توان به تهیه زینت آلات و لوازم تزئینی اشاره کرد؛ هر چند خود نیز به تنهایی می توانند هدیه گرانبهایی به شمار روند. از جمله سنگهایی که دارای قابلیت استفاده در قرآیند تامبل کردن هستند می توان به فیروزه، جاسپر، عقیق، آمیتیست، رز کوارتز، مالاکیت، هماتیت، ابسیدین و … اشاره کرد. در کنار ابزارها و مواد اولیه اصلی، لوازم فرعی دیگری نیز مورد نیاز بوده که دسترسی به آنها برای هر کسی به آسانی میسر است.
چه کسانی قادر به پولیش کردن سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی هستند؟
برای انجام پولیش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی به دانش و تخصص خاصی نیاز نیست و همه افراد در هر سنی که باشند، قادر به انجام آن خواهد بود. پولیش سنگها می تواند سرگرمی مناسبی برای کودکان باشد. در بازدید از موزه ها و نمایشگاههای علوم طبیعی، همواره با گروهی از کودکان مواجه خواهید شد که هیجان زده در حال جست و جو و کنکاش، مقایسه نمونه ها و اجسام مختلف هستند.
بسیاری از زمین شناسان هم اولین بار در کودکی، با دیدن سنگ های پولیش شده مجذوب این علم شده اند. یک دستگاه پولیش سنگ می تواند هدیه مناسبی برای یک کودک کنجکاو باشد. در کشورهای دیگر مدل های متنوعی از این نوع دستگاهها که تماما پلاستیکی هستند، برای استفاده کودکان بالای ۱۰ سال طراحی شده اند. شاید به همین دلیل باشد که آنها در تجارت چند میلیارد دلاری سنگهای قیمتی گوی سبقت را از کشور ما ربوده اند!
والدین و مربیان آموزشی می توانند با فراهم کردن زمینه فعالیت کودکان در این کار، علاوه بر افزایش مهارت های تجربی، مهارت های رفتاری آنان را نیز پرورش دهند با نگاهی اجمالی به ابزارها و مواد مورد نیاز متوجه می شویم که فراهم کردن آنها با توجه به پتانسیل های معدنی و صنعتی کشور به سادگی امکان پذیر بوده و علاوه بر اشتغال زایی و ایجاد ارزش افزوده در زمینه سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی، می تواند در امر آموزش و جذب گردشگر نیز موثر باشد.
چگونه یک سنگ را پولیش کنیم
جمع آوری سنگ ها می تواند یک سرگرمی بسیار لذت بخش برای بزرگسالان و کودکان باشد. انجام این کار بسیار ارزان و راه بسیار خوبی برای خارج شدن از خانه و لذت بردن از طبیعت است. اگر شما جوان هستید، این همچنین راه بسیار مناسبی برای یادگیری علم سنگ شناسی است. اگر شما مقدار زیادی از سنگ های نرم را جمع آوری کرده اید، ممکن است که بخواهید آنها را پولیش بدهید. شما برای این کار به هر گونه ابزار خاص و یا یک تامبلر احتیاج ندارید شما می توانید سنگ را به زیبایی با دستانتان پولیش بدهید. این دستور العمل به شما چگونگی انجام این کار را نشان می دهد.
مرحله ی اول :
تمام کثیفی ها و بقایای اضافی سنگ را پاک کنید. شما می توانید به سادگی سنگ ها را در یک سطل آب گرم و صابون قرار داده و اجازه بدهید که سنگ ها خیس بخورند سپس آنها را آبکشی کنید.
مرحله ی دوم:
سنگی را که می خواهید برای اولین بار پولیش بدهید، انتخاب کنید. توصیه می شود که برای اولین بار صاف ترین و کوچک ترین سنگ را انتخاب کنید. اگر سنگ کوچکتر را انتخاب نمایید، نتیجه را زودتر مشاهده خواهید کرد و همین امر سبب می شود تا این روش را به عنوان سرگرمی انجام دهید.
مرحله ی سوم:
کاغذ سنباده ی 60 را به اطراف سنگ بمالید و به آن شکل بدهید. اگر می خواهید یک شروع خوب برای دور و گوشه ی سنگ خود داشته باشید آنها را به پایین و بصورت مساوی مالش دهید. برای حفظ رطوبت سنگ، آن را به صورت دوره ای داخل سطل آب فرو ببرید. هنگامی که سنگ خود را به شکلی که می خواهید درآوردید، دوباره ادامه دهید گام های بعدی شامل از بین بردن تمام خش ها و صاف کردن سنگ می شود .
مرحله ی چهارم:
مجددا سنگ را به داخل آب فرو ببرید. در حال حاضر از کاغذ سنباده ی 160 استفاده کنید. شما متوجه خواهید شد که هنوز هم سنگ ریزه ها و خراش های بزرگی بر روی سطح صاف و صیقلی خود دارد. به یاد داشته باشید برای حفظ رطوبت سنگ آن را بصورت دوره ای داخل سطل آب قرار دهید. وقتی که خش های بزرگتر برداشته شد به مرحله بعد کار بروید .
مرحله ی پنجم:
اکنون از سنباده ی 360 استفاده کنید.شما می خواهید که سنگتان همانند مرحله ی قبل صاف و صیقلی باشد اما این فرایند هنوز هم خش های کوچکی را بر روی سنگتان بر جای خواهد گذاشت با این وجود سطح سنگ به تدریج صاف و صیقلی تر می شود. در آبکشی کردن نهایی همه ی خش ها از روی سنگ پاک و سنگ به صورت کامل هموار می گردد، اکنون به مرحله ی آخر بروید.
مرحله ی ششم:
پودر پولیش را بردارید و آن را بر روی یک پارچه جین مرطوب بریزید. لازم نیست که تمام پودر را روی پارچه بریزید . پولیش کردن سنگ با پارچه ی جین را تا زمانی که شما به نتیجه ی مورد نظر خود برسید، ادامه بدهید.این فن برای پولیش دادن سنگ های بسیار نرم و نیمه قیمتی کاربرد دارد. اگر تصمیم دارید سنگی قیمتی مانند الماس، یاقوت، زمرد و … را بتراشید حتما نیاز به دستگاه ها و تجهیزات مناسب با این سنگ ها را خواهید داشت. این تجهیزات را می توانید از شرکت آریان گوهر رخشان تهیه نمایید. همچنین به منظور آشنایی بیشتر با روش های پولیش و تراش کردن سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی می توانید با ثبت نام در کلاس های گوهرتراشی آریان گوهر رخشان (آرگو) با این حرفه بیشتر آشنا شوید.
روش های تراش گوهر
در گوهرتراشی، تراش به دو صورت ساده و زاویه ای انجام می شود .در روش ساده، هیچ تراش چالش برانگیزی بر روی گوهر صورت نمی گیرد و در انواع منحنی، گرد، خط برجسته، فانتزی و … تولید می شود؛اما در تراش زاویه ای گوهر که بیشتر بر روی گوهرهای گرانبها صورت می گیرد،سنگ مورد نظر با دستگاهی مخصوص، برش می خورد و شکل می پذیرد. تراش زاویه ای، به قیمت گوهر مورد نظر می افزاید؛ چراکه به آن جذابیتی چندین برابر می بخشد و روح هنر را به ذراتش می پاشد.