گل بابا آدم
گیاه بابا آدم از جمله گیاهان زینتی است که علاوه بر آن از ریشه آن در طب سنتی برای درمان امراض و بیماری ها استفاده میشود. این گیاه با نامهای زردان، باردان، فیلوش، آراقیطون و لوف الحیه نیز شناخته میشود و به حالت وحشی در دشتها، نواحی معتدل و مرطوب مانند کنار آبها، یونجه زارها و مراتع می روید.
گیاه زیبا و مفید بابا آدم در ایران در اطراف تهران، البرز، رودبار، خراسان و کرمان امکان رویش بهتری دارد. به این منظور لازم است آبیاری و اصلاح زمین زراعی و همچنین مبارزه با علفهای هرز پیوسته در دوران رشد گیاه انجام گیرد تا رشد کامل پایه های جوان انجام شود. همچنین گل بابا آدم از گیاهان آپارتمانی پرطرفدار بوده، علاقه مندان زیادی دارد.
گیاه شناسی بابا آدم
بابا آدم گیاهی علفی، دو ساله از تیره گل ستاره ای ها است که ارتفاع آن به 2 متر میرسد. ساقه آن شبیه به پوست مار و پوشیده از کرکهای خشن و زبر است.
برگهای گیاه بابا آدم بسیار بزرگ و پهن به حالت افتاده بر روی ساقه قرار دارد. رنگ برگها در قسمت چسبیده به ساقه سبز کم رنگ و هرچه به طرف انتهای برگ نزدیکتر میشویم، تیره تر میگردد.
گلهای بابا آدم به شکل توپ و به اندازه فندق یا بزرگتر است. میوه آن پس از رسیدن به صورت فندقه ای با 3 یا 4 سطح و به رنگ زرد حنایی ظاهر میشود.
ریشه گیاه بابا آدم دراز و دوکی شکل بوده و در حقیقت خاصیت درمانی دارد. پوست ریشه قهوه ای رنگ، مغز آن سفید و دارای طعمی شیرین است و در برخی مناطق جهان این ریزوم ها را پخته و به عنوان غذا مصرف میکنند.
به منظور نگهداری از گل بابا آدم در منزل بهتر است، در محل نیمه روشن و دارای نور متوسط با دمای بالا از گیاه نگهداری شود. سایر شرایط محیطی لازم برای نگهداری گل بابا آدم در آپارتمان عبارت است از:
خاک: خاک مورد نیاز گیاه باید حاوی مقادیر بالایی از کودهای آلی گیاهی یا حیوانی باشد. بهترین خاک برای رشد و پرورش این گیاه، مخلوطی از خاک برگ پوسیده، خاک لومی، کود دامی و ماسه به نسبت مساوی می باشد.
نور: گیاه به نور متوسط احتیاج دارد. از قرار دادن گل بابا آدم در نور مستقیم بپرهیزید. به عنوان مثال میتوانید گیاه را در فاصله 5/1 متری پنجره قرار دهید که هم نور خوبی دارد و هم از نور مستقیم در امان است.
آب: نیاز آبی گیاه بالا بوده، همچنین مه پاشی به موقع و روزانه گیاه، در درشت تر شدن برگها موثر بوده، باعث زیباتر شدن گیاه میشود. (گلخانه های مرطوب و گرم بهترین گلخانه ها برای گیاه بابا آدم است.)
آفات و بیماری ها: مهترین آفت این گیاه، کنه تار عنکبوتی است. همچنین پوسیدگی ریشه در اثر قارچ، که در اثر آبیاری بیش از حد و زهکش نامناسب گلدان به وجود می آید، از دیگر بیماری های گیاه شته، شپشک آرد آلود، سپرداران و کپک خاکستری است.
دما: بهترین دما برای نگهداری گل بابا آدم دمای 18 تا 24 درجه سانتی گراد است. لازم به ذکر است گیاه به سرما حساس بوده و باعث پژمرده شدن برگها میشود.
کوددهی: استفاده از مقادیر کم کود نیتروژن هر دو هفته یکبار از فصل بهار تا پاییز مفید میباشد. در بقیه فصول سال نیاز به کوددهی ندارد.
نحوه تکثیر گیاه بابا آدم
تکثیر گیاه غالبا از طریق ریزوم انجام گرفته، بهترین زمان برای ازدیاد گیاه در فصل بهار است. همچنین اگر پاجوش، ریشه داشت به همراه خاک اطراف ریشه در گلدان جدید بکارید ولی اگر فاقد ریشه بود، پاجوش هایی را که از محل طوقه گیاه در می آید را باید با یک چاقوی تیز از گیاه مادری جدا کرده و در فصل بهار به عنوان یک گیاه جدید در گلدانی جدید بکارید.
استفاده از هورمون ریشه زایی برای تکثیر راحتتر و سریعتر گیاه مفید است. تا زمان ریشه دار شدن بستر همیشه باید مرطوب باشد و پس از ریشه دار شدن باید از دفعات آبیاری بتدریج کاسته شود.