مسلما ما زمانی که برای فرد و یا افرادی صحبت و سخنرانی می کنیم انتظار داریم افراد با اشتیاق کامل به آنها گوش دهند. اما، در بسیاری از مواقع ممکن است احساس کنیم که افراد به چیزی که می گوییم گوش نمی دهند. در این موارد در هر حالتی چه میان خانواده و یا محیط کار اگر به صحبت هایمان آنچنان که در نظر داریم گوش ندهند حس ناامیدی را خواهیم داشت. در این موارد باید به دنبال راه کارهایی برای بالا بردن نفوذ کلام بود تا بهتر و مختصرتر صحبت هایمان را به گوش آنها برسانیم و تاثیر بسزایی داشته باشد.
اهمیت نفوذ کلام در زندگی
فن بیان و سخنرانی چیزهایی نیستند که این روزها مد شده باشد! برخلاف تصور بعضی ها که فکر می کنند چند سالی بیشتر نیست که آدم ها برای به کرسی نشاندن حرفشان خوب صحبت کردن را آموخته اند، اهمیت نفود کلام از همان روزهای اول که بشر به توانایی حرف زدن دست یافت، احساس شد.
هرچند سخنرانی به همان سرعت به مفهومی که امروز می شناسیم تبدیل نشد. اولین کتابی که با جزئیات درمورد سخنرانی و آموزش آن پرداخته است به ۴۵۰۰ سال پیش برمی گردد. البته بیشتر تکنیک هایی که امروزه درمورد هنر نفوذ کلام و قانع کردن دیگران می دانیم به ارسطو، فیلسوف یونانی قرن سوم پیش از میلاد برمی گردد. نکته ی جالب در آموزش های ارسطو این است که تاریخ انقضای آنها نگذشته است و سخنرانان معروفی مانند جان اف کندی و مارتین لوتر کینگ هم از تکنیک های مشابهی برای افزایش نفوذ کلام خود استفاده می کرده اند و این نکات هنوز هم این روزها کاربرد دارند و قدیمی نشده اند.
اما اصلا چرا باید نفوذ کلام بیاموزیم؟ حداقل به این ۳ دلیل هرکسی باید تا حدی با فنون سخنرانی و نفوذ کلام آشنایی داشته باشد:
- تقریبا هر کسی در زندگی اش در شرایطی قرار می گیرد که باید برای جمعی صحبت کند، بخواهد از عقایدش دفاع کند یا لازم باشد کسی را متقاعد کند. پس بهتر است خودمان را برای آن روز آماده کنیم.
- کارمندان با هر سمتی که داشته باشند، بر اساس توانایی سخنرانی در جمع و مهارت های ارتباطی به عنوان یکی از مهمترین مهارت هایی که باید کسب کنند رتبه بندی می شوند و پیشرفت می کنند.
- نفوذ کلام و توانایی متقاعد کردن دیگران با هر موقعیت اجتماعی که داشته باشید می تواند در کار شما، در زندگی تان یا حتی در دنیا تغییرات بزرگی ایجاد کند.
چگونه با گفتار خود تاثیر گذار باشیم؟
شاید گاهی احساس کنید که دیگران به آنچه می گویید گوش نمی دهند. چه در مکالمه ای در محیط کار و چه در گفت وگویی با دوستان و خانواده، اگر حس کنید که نادیده انگاشته می شوید، ممکن است احساس ناامیدی کنید. سعی کنید به شکل مستقیم تری صحبت کنید و کوتاه و مختصر حرف خود را بزنید تا بیشترین تأثیر را داشته باشد. به کسی که با وی در حال صحبت هستید فکر کنید و در کنار صحبت کردن، گوش کنید. در ادامه راهکارهایی ارائه می شود که شما می توانید با کمک آنها نفوذ کلام خود را بالا ببرید.
1. زمان زیادی را صرف گوش دادن کنید
شما باید به صحبت های مردم گوش کنید, حتی اگر بدانید که قرار است چه چیزی بگویند. اگر برای آنها کاری نمیتوانید بکنید حداقل به صحبت هایشان گوش کنید. مردم نیاز دارند شنیده شوند, نیاز آنها به شنیده شدن بیشتر است از حل مسئالشان. شما باید از امروز به حرف دیگران گوش کنید. کاملا به حرف هایشان گوش کنید. آنها نمیخواهند شما نصیحتشان کنید پس زیاد بدنبال بالا بردن دانشتان در خصوص علایق مردم نباشید هنگام صحبت کردن.
2. سوالات زیادی بپرسید
نه صرفا به خاطر اینکه مردم میخواهند شنیده شوند.
پرسیدن سوال میتواند باعث شود تا دقیقا پی ببرید مردم چه میخواهند. اکثر اوقات چیزی که میخواهند با چیزی که میگویند فرق میکند پس این هنر شماست که بفهمید مردم چی میخواهند.
شما اگر بفهمید مردم چه چیزی واقعا میخواهند, آنگاه میتوانید دقیقا بفهمید چه پیشنهادی برای شما دارند.
اگر به افراد با نفوذ در هر کجا که باشند دقت کنید, آنها یا زیاد صحبت نمیکنند یا در حال پرسیدن سوال هستند.
3. یک ارتباط انسان-انسان بسازید
“مردم” هم مانند شما انسان اند. آنها هم یک سری مشکلات در زندگیشان دارند یک سری مشغولیت ها, تفریحات و … شما برای اینکه نشان دهید آنها را به دید ابزار و وسیله نگاه نمیکنید باید برای مشکلاتشان احساس همدردی کنید. اگر میخواهید هرچیزی به هرکسی گفتید بدون چون و چرا اجرا کند فقط کافیه یک بار بهشون زنگ بزنید و فقط حالشون رو بپرسید. آخرین مشکلی که داشتند را ازشون جویا شوید آیا حل کردند و نکته آخر اینکه یک مشکل کوچکی که میتوانید برای آنها حل کنید.
شما با این کاری محبتی در دلشان قرار میدید که تا آخر عمرشان احساس میکنند به شما مدیونند
4. هیچ فرصتی را برای تشکر از دست ندهید
همین الان فکر کنید آخرین بار چه کسی به شما کمکی کرده یا لطفی در حق شما انجام داده؟
فردا بروید جداگانه و در خلوت از او تشکر کنید.
این کار باعث میشود مردم احساس کنند کار بزرگی انجام داده اند. آنها احساس میکنند شما قدر آنها را میدانید پس همیشه به شما وفادار میمانند.
5. کاملا واضح صحبت کنید
صحبت کردن محکم و به نوعی جسورانه یعنی گفتن چیزی به روشی فعال و مستقیم است. این روش بسیار بهتر و موثر تر از صحبت به صورت مجهول است. اگر صحبت به صورت مجهول باشد کمتر باعث می شود کسی به شما گوش دهد. به عنوان مثال، اگر از کسی می خواهید کاری را برای شما انجام دهد، یک درخواست واضح و قاطع ممکن است نتایج بهتری را نسبت به درخواست منفعل داشته باشد.
- یک درخواست قاطع می تواند به سادگی باشد “امروز میتونی دنبال بچه ها بری؟”
- یک نسخه کمی مجهول این چنین است “بعد از اتمام کار میتونی دنبال بچه ها بری؟ البته اگه زیاد مشغول نیستی”
- از افزودن سوالات در پایان اظهارات مانند “اشکالی نداره؟” یا “آیا به این معنیه؟” خودداری کنید.
- برقراری ارتباط روشن و مستقیم می تواند به شما در انواع روابط و ارتباطات کمک کند.
6. اغراق نکنید
آیا زیادی اغراق می کنید؟ پس، اگر این چنین است زیاد تعجب آور نیست که مردم زیاد شما را جدی نگرفته و به خوبی گوش نمی دهند. استفاده مکرر و نامناسب از کلماتی مانند “هرگز” و “همیشه” نشان می دهد که شما تمایل به اغراق داشته باشید. اگر دوست شما گاهی اوقات برای دیدار با شما دیر می کند، نگویید “همیشه دیر می کنی ، این خیلی آزار دهنده است. ”
- سعی کنید به حقایق پایبند باشید. اگر دوست شما دو بار پشت سر هم دیر کرد ، بگویید که “مثلا دفعه قبل باز دیر کردی”
7. لحن و اندازه بلندی صدای خود را تنظیم کنید
مهم فقط چیزی که می گویید نیست و داشتن صدای عالی در سخنرانی و چگونه بیان کردن کلمات نیز مهم هستند. لحن و میزان بلندی صدای شما می تواند تاثیر زیادی در واکنش، پاسخگویی و گوش دادن افراد به شما داشته باشد. سعی کنید در یک مکالمه معمولی صحبت کنید، به صورتی که صدایتان را نه زیاد بلند و نه زیاد کم کنید. از لحنی مستحکم اما نه پرخاشگر استفاده کنید تا اعتماد به نفس و اطمینان بیشتری داشته باشید.
- به صورت زیر لب کلمات را به زبان نیاورید و عکس العمل مخاطب خود را دریابید تا بتوانید قضاوتی برای واکنش آن داشته باشید.
- اگر مخاطبان به جلو خود را کشانده اند، ممکن است به این دلیل باشد که شما خیلی آهسته صحبت می کنید و آنها در تلاش هستند تا صدایتان را بشنوند.
8. صدای خودتان را آماده کنید
شاید باورتان نشود اما یک قهرمان دویِ سرعت المپیک، قبل از اینکه سعی کند رکورد دنیا را جا به جا کند، حداقل ۳ ساعت را صرف گرم کردن تمام اعضای بدنش می کند. راستش را بخواهید من به جایی رسیده ام که قبل از پیاده روی حتما باید بدنم را گرم کنم، وگرنه عضلات پشت پایم به شدت درد می گیرند.
داشتن آمادگی یک ضرورت است. برای تقویت قدرت بیان تان هر روز صبح را با گرم کردن صدای تان شروع کنید. عضلات صورت تان را بکشید. برنامه های تان را به ترتیب اجرا کنید. یکی از تمرین هایی که برای گرم کردن تارهای صوتی می توانید انجام دهید ارتعاش لب ها با عبور هوا از بین آنهاست (برای آشنایی با این تمرین ویدئوهای Lip Roll را در اینترنت جستجو کنید.) ماهیچه های گردن تان را شُل کنید. تمرین های تنفسی تان را انجام دهید. حتی اگر زمانی برای گرم کردن صدای تان صرف نمی کنید، هر روز صبح ۵ دقیقه را به آماده کردن صدای تان اختصاص دهید. این تکنیک برای صدای تان به طور شگفت انگیزی خوب و برای سلامتی تان مفید است. اگر هنوز فکر می کنید این ترفند احمقانه است، توجه داشته باشید «سلین دیون» که سال ها در زمینه ی خوانندگی تجربه دارد و در کارش بسیار موفق است هنوز هم، هر روز صبح را با این تمرین های پایه ای آغاز می کند.
9. ارتباط چشمی را حفظ کنید
ارتباط چشمی بخش مهمی از مکالمات غیرشفاهی است. فقط با نگاه کردن به یک فرد، تا حدی نشان می دهید که به شنیدن حرف هایش علاقه دارید. تحقیقات نشان می دهد که وقتی کسی به ارتباط چشمی پاسخ می دهد و متقابلا به طرف مقابل نگاه می کند، معمولا نشان دهنده ی پذیرش یک دعوت است و قطع ارتباط چشمی اصولا به معنای رد کردن آن دعوت است. افرادی که با طرف مقابل خود ارتباط چشمی برقرار می کنند، معمولا باورپذیرتر و جدی تر تلقی می شوند.
- سعی کنید ارتباط چشمی تان را با فردی که صحبت می کنید، حفظ کنید. اما مراقب باشید به طرف زل نزنید!
- سعی کنید ارتباط چشمی را برای ۵۰ درصد از زمانی که صحبت می کنید و ۷۰ درصد از زمانی که به طرف مقابل گوش می دهید، حفظ کنید.
- وقتی ارتباط چشمی برقرار می کنید، آن را برای حدود ۵ ثانیه حفظ کنید.
- اگر می خواهید به سمت دیگری نگاه کنید، به آرامی این کار را انجام دهید نه ناگهانی!
- سعی کنید پیش از شروع صحبت با فرد، ارتباط چشمی برقرار کنید تا برخورد اولیه ی قوی به وجود آید.
10. به زبان بدن توجه کنید
زبان بدن صحیح می تواند واقعا به شما کمک کند تا در حین صحبت، اثری قوی ایجاد کنید. مهم است که به زبان بدن تان توجه کنید و به خوبی آن را با آنچه می گویید، هماهنگ کنید. برای مثال، وقتی با جدیت صحبت می کنید اما نگاه تان به زمین است، پیام هایی درهم و گیج کننده به مخاطب منتقل می کنید.
- سعی کنید ارتباط چشمی مناسب را حفظ کنید، استوار و صاف بایستید و در زمان صحبت، عضلات صورت تان را شل کنید.
- زبان بدن معمولا بیان صادقانه ای از احساس واقعی شما را به طرف مقابل منتقل می کند.
- سعی کنید در هر موقعیت به شکل مناسب آرام و راحت به نظر برسید، اما بیش از حد راحت نباشید. این کار می تواند به عنوان عدم علاقه ی شما به موضوع تلقی شود.
11. مخاطب تان را ارزیابی کنید
اگر می خواهید فردی خوش بیان و با نفوذ کلام باشید و مطمئن باشید که افراد به آنچه می گویید گوش می دهند، مهم است که بفهمید با چه کسانی صحبت می کنید. اگر می خواهید افراد را به موضوعی تشویق کنید که کاملا با آن بیگانه هستند، کار دشواری در پیش خواهید داشت. از خودتان سؤالات زیر را در مورد مخاطب تان بپرسید:
- آنها چه کسانی هستند و چه کار می کنند؟
- مخاطب چه سودی از گوش دادن به من به دست می آورد؟
- آنها چه دانشی در مورد موضوع دارند؟
- چه رابطه ای بین من و مخاطب وجود دارد؟
- مخاطبانم به چه چیز علاقه مند هستند؟
- آنچه می گویم چه اثری بر مخاطب خواهد داشت؟
پرسش های ساده از مخاطبان به شما کمک می کند تا به این سؤالات پاسخ دهید. برای مثال، اگر در مورد یک گزارش جدید صحبت می کنید، می توانید بپرسید: «کدوم یک از شما گزارش رو خوندین؟»
12. با مخاطب تان وجه اشتراک پیدا کنید
اگر می خواهید افراد به شما گوش بدهند و ایده هایتان را جدی بگیرند، بسیار مفید است که تلاش کنید وجه اشتراکی با مخاطبان تان پیدا کنید. اگر بتوانید صحبت خود را فراگیرتر کنید و مستقیم تر با دغدغه های مخاطب تان ارتباط برقرار کنید، آنها احتمالا نسبت به آنچه می گویید پذیراتر خواهند بود.
برای مثال، اگر مشکلی را که قبلا داشته اید، توضیح می دهید، می توانید آن را به اتفاقی که برای فرد مقابل افتاده است ربط دهید.
احتمال بیشتری وجود دارد که بتوانید با افرادی که ذهنیت مشابهی با شما دارند، دارای تجربیاتی مشترک با شما هستند یا چشم اندازشان مشابه شماست، روابطی معتمدانه بسازید.
13. فقط بر نکته ای که می خواهید بگویید، تمرکز کنید
صحبت های طولانی در مورد مسائل مختلف، می تواند باعث شود علاقه ی افراد به آنچه می گویید کمتر شود و مخاطب تان از بحث منحرف شود. بهترین کار، حفظ تمرکز مکالمه بر روی یک مسئله است، مخصوصا اگر در یک مکالمه ی کاری هستید یا در مورد موضوعی با یک دوست، همسر یا عضوی از خانواده تان بحث می کنید.
اگر موضوع را عوض کنید و تمرکزتان را از دست بدهید، طرف مقابل شاید این کار را نشانه ی عدم علاقه ی شما به موضوع مورد بحث تلقی کند.
حفظ تمرکز بر روی موضوع، نشان دهنده ی احترام برای افرادی است که در حال صحبت با ایشان هستید.
برای مثال، اگر در مورد مسئله ای در کار صحبت می کنید، ناگهان موضوع را به چیزی غیرمرتبط تغییر ندهید. مثلا اگر همکارتان می گوید: «ما این مشکل رو با عرضه کننده مون داریم و باید یه جوری این مسئله رو حل کنیم»، مستقیما جواب دهید و از گفتن جمله ای مثل «بله، درسته. راستی من می خوام برای تعطیلات سال نو برنامه ریزی کنم.» خودداری کنید.
14. مُصر باشید
گاهی مجبورید «اصرار کنید» تا طرف مقابل را وادار به گوش دادن بکنید و بتوانید حرف تان را بزنید! اگر با کسی صحبت می کنید که به سادگی حواسش پرت می شود یا شنونده ی خوبی نیست، اصرار می تواند واقعا مفید باشد. تکرار چندباره ی حرف هایتان می تواند عذاب آور باشد، اما وقتی تنها راهی باشد که طرف مقابل حرف تان را بشنود، ارزش دارد.
اگر در حال تنظیم قرار ملاقات با کسی هستید، زمان و مکان ملاقات را تا جایی تکرار کنید که مطمئن شوید فرد دقیقا متوجه شده است. مثلا «قرارمون امشب ساعت ۸ تو کافه، قبوله؟»
همچنین همیشه می توانید آنچه را که فرد گفته است، منعکس کنید و سپس نکته ی خود را تکرار کنید. مثلا شاید بگویید: «تو قبلا گفتی ساعت ۷ همدیگه رو ببینیم اما انگار برنامه عوض شده، خب باشه ساعت ۸ تو کافه می بینمت.»
آشنایی با راه های نفوذ در دل ها
