رایج ترین بیماری های خرگوش خانگی

قبل از شناخت شایع ترین بیماری های خرگوش باید بدانید که، خرگوش ها، حیوانات خانگی مورد علاقه بسیاری از خانواده ها هستند و مراقبت از آنها لذت بخش است. اما متأسفانه مانند سایر حیوانات خانگی، خرگوش ها مستعد ابتلا به انواع مشکلات و بیماری ها هستند.برخی از بیماری ها در خرگوش ها بیشتر از سایر حیوانات شایع است و با آموزش می توانید از آنها پیش گیری کنید و یا حداقل می توانید علائم و نشانه ها را سریعتر تشخیص دهید تا از دامپزشک کمک بگیرید.

علائم بیماری خرگوش

• کاهش انرژی و اشتها: این علامت یکی از مهم ترین علامت های وجود بیماری است و البته کاملا واضح نیست و می تواند به علت بیماری های مختلف باشد ولی شما باید همواره مقدار مصرفی غذای پت خود را زیر نظر داشته باشد تا به محض اطلاع از این وضعیت زود تر متوجه شوید
• کم شدن یا مدفوع بیش از حد: زمانی که متوجه شدید که دستگاه گوارشی خرگوشتان به خوبی کار نمی کند باید خطر را جدی بگیرید. زمانی که متوجه شدید که پتتان زیادی و یا کم غذا می خورد و دفع مدفوعش با این فواصل زمانی هم خوانی ندارد باید ان را پیش دامپزشک ببرید تا با انجام ازمایشات گوناگون از به وجود امدن بیماری های سخت تر جلوگیری شود. زمانی که خرگوش مدفوع نکند یعنی مشکلی در هضم و یا دریافت فیبر داشته ویا دندان هایش مشکل دارد.
• تمیز نکردن خود: همان طور که احتمالا تا الان این موضوع را دیده اید، خرگوش ها کاملا به شکل غیر ارادی و غریزی خود را تمیز می کنند. این نشانه بسیار خوبی برای سلامتی این حیوان است و اگر روزی دیدید که این حیوان خود را تمیز نمی کند بدانید که یک جای کار می لنگد و حتما باید دیگر موارد را نیز زیر نظر بگیرید تا در صورت وقوع یکی دیگر از علائم به سرعت ان را درمان کنید.
• کج بودن سر: اگر زمانی دیدید که سر خرگوشتان کج شده است و به یک سمت تمایل دارد حتما به نزدیک ترین دامپزشک مراجعه کنید چرا که به احتمال 90 درصد ممکن است بیماری عصبی در ان رخ داده باشد. شما باید خرگوش را در این شرایط گرم نگه دارید کمی آب و یا غذا های نرم و پوره شده می تواند به او کمک کند و دارو هایی که دامپزشک برایش تجویز می کند شرایط او را به حالت قبل بر می گرداند خرگوش ها تا چهار سالگی باید حداقل سالی یک بار توسط دامپزشک معاینه شوند
  

بیمارهای های خطرناک در خرگوش ها

خرگوش ها حیوانات خانگی اهلی شونده فوق العاده ای هستند اما بایستی به خاطر داشته باشید که آنها ارتباط نزدیکی با خرگوش های وحشی دارند و به همین دلیل علائم بیماری خود را تا زمان تشدید آن مخفی می نمایند و این امر آنها را به طعمه های آسانی در طبیعت تبدیل می سازد. ما به شما می گوییم که به شدت مراقب خرگوش خود بوده، رژیم غذایی مناسبی برای وی در نظر گرفته، واکسیناسیون منظم و معاینات سلامت وی را به طور منظم انجام دهید تا متوجه علائم اولیه بروز مشکلات شده و مانع پیشرفت بیماری در آنها شوید. برای آگاهی از رایج ترین بیماری های خرگوش ها+ علائم و راه درمان آنها با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

1 - استورلوز (Pasteurellosis)

مهمترین عامل باکتریایی بیماریزا در خرگوشها پاستورلامولتوسیدا می باشد. عفونت ناشی از این باکتری ممکن است بصورت التهاب مخاط بینی، پنومونی، التهام گوش میانی، التهاب مخاط چشم، آبسه و عفونتهای دستگاه تناسلی، دیده شود .متعاقب ابتلا به این بیماری ظاهرآ ایمنی ضعیفی ایجاد می گردد که باعث می شود خیلی از خرگوشها بصورت حامل (Carrier) باقی مانده و باعث بقای بیماری در محیط و ابتلای سایر خرگوشها گردند .توصیه می شود به محض مشاهده علائم فوق جهت تشخیص و درمان بیماری خرگوش خود، به دامپزشک مراجع کنید.دامپزشک توضیح خواهد داد که آنتی بیوتیکها معمولا بیماری را به ظاهر رفع و یا شدت آنرا کاهش می دهند، ولی بیماری ممکن است متعاقب یک فشار محیطی یا استرس، دوباره عود کند .

2 - پنومونی یا ذات الریه (Pneumonia)

در هر سنی ممکن است حیوان را درگیر کند . حیوان مبتلا علایمی چون تب کاهش اشتها، التهاب مخاط بینی (ابتدا با تشرح سروزی چشمها و بینی شروع شده و سپس این ترشحات بصورت چرکی و خشک شده بر روی بینی مشاهده می شوند) تنگی نفس، عطسه و سفه از خود نشان می دهد .توصیه می کنیم به محض مشاهده علائم فوق به دامپزشک مراجعه کنید.در صورتیکه یکی از خرگوشهایتان مرده باشد، لاشه خرگوش مرده را هر چه سریعتر به دامپزشکتان برسانید چرا که مشاهده کالبدگشایی کمک زیادی به وی در تشخیص صحیح بیماری کرده و سیاست درمانی مناسبی برای سایر خرگوشهای مبتلا، پایه گذاری خواهد کرد .

3 - آنتروتوکسمی

عامل بیماری Clostridium spiroform می باشد. بیماری بصورت اسهال آبکی ناگهانی دیده می شود که عمدتا بچه خرگوشهای 2 ـ 1 ماهه را درگیر می کند.در اکثر مواقع، خرگوش در شب سالم به نظر می رسد و آنگاه در روز بعد مرده یافت می شود. به منظور پیشگیری از بیماری رعایت نکات زیر حائز اهمیت است.غذا می بایست کیفیت خوب و فیبر بالا داشته باشد، تغییر ناگهانی در جیره صورت نگیرد و هرگونه تغییر بتدریج و در طی یک هفته انجام پذیرد. بچه خرگوشها زود از شیر گرفته نشوند و غذا از 3 ـ 2 هفتگی در اختیار آنها گذاشته شود.در این مورد نیز لاشه خرگوش مرده به تشخیص توسط دامپزشک کمک خواهد نمود. بعلت سیر سریع بیماری، درمان با آنتی بیوتیکها چندان رضایت بخش نیست .

4 - بیماری Tyzzer

این بیماری توسط Bacillus piliformis در بسیاری از گونه های حیوان نظیر خرگوش، همستر، موش و گربه ایجاد می گردد. بیماری با اسهال آبکی و مرگ سریع طی یک تا دو روز مشخص می گردد.گاهی اوقات تمام بچه خرگوشهای یک مادر را درگیر می کند. بیماری معمولا در سنین 3 ـ 5/1 ماهگی دیده می شود و مرگ و میر ممکن است تا %50 برسد. این باسیل گرم منفی بعنوان یک جرم داخل سلولی در سلولهای کبد و اپیتلیوم سکوم مطرح می باشد.

با توجه به اینکه حالت فعال (Vegetativr) باکتری در محیط ناپایدار می باشد، احتمال می رود بیماری با خوردن اسپورهای باکتری منتقل شود.ا نتقال از طریق جفت نیز ممکن است انجام پذیرد.علایم کالبدگشایی نظیر ضخیم شدن دیواره سکوم، خونریزیهای نقطه ای بر روی آن و نقاط نکروزه سفید رنگ به قطر 2 میلی متر بر روی کبد به تشخیص بیماری توسط دامپزشک کمک خواهد نمود.وی به شما خواهد گفت که درمان بیماری چندان موفقیت آمیز نیست، بدلیل اینکه جرم داخل سلولی است و مقابله با آن مشکل است .

5 - میکسوماتوز (Myxomatasis)

عامل بیماری ویروس Myxoma از خانواده Poxviridae می باشد. عمده ترین راههای انتقال آن توسط بندپایان، کک ها و هوا می باشد.جنس Sylvilagus منبع طبیعی ویروس می باشد. از این رو این حیوانات به این ویروس نسبتآ مقاومند، اما خرگوشهای آزمایشگاهی (Oryctolaus cuniculus) ، شدیدآ به بیماری مبتلا شده و مرگ و میر بالایی در جمعیت آنها رخ می دهد .خرگوش در حالت فوق حاد بیماری در ظرف یک هفته تلف می شود و قبل از مرگ حیوان بیحال و پلکهای آن متورم می گردد. در حالت حاد، پس از گذشت یک هفته چشم ها بی رمق شده و تورم و در اطراف دهان، سوراخهای بینی، مجاری تناسلی و مقعد دیده می شود.

در خرگوشهایی که زنده می مانند، پس از گذشت 10 روز از آغاز بیماری، تورم چرکی پلک و ملتحمه و التهاب در قاعده گوش مشاهده می گردد . ممکن است ندولهایی در روی سر، پاها و گوشها دیده شود.در حالت حاد معمولا پس از گذشت 11 روز از آلودگی به ویروس، حیو ان تلف می شود. بهتر است به دامپزشک مراجعه کنید تا بیماری را با مشاهده علایم کلینیکی و آسیب شناسی تشخیص دهد .در نواحی که بیماری بومی است، کنترل ناقلین باعث کنترل بیماری می گردد. خرگوشهای تازه وارد می بایست در محلی به دور از حشرات به مدت 2 هفته قرنطینه گردند. برای ایجاد ایمنی از یک واکسن زنده تخفیف حدت یافته استفاده می شود که حدود 9 ماه ایمنی می دهد .

6 - بیماری هموراژیک ویروسی(Viral hemorrhagic disease VHd )

بیماری حاد و بسیار مسری می باشد. اعتقاد بر این است که عامل بیماری عضو خانواده ویروسهای پاروا می باشد. انتقال ویروس بوسیله ذرات معلق (aerosol) و سایر ترشحات حیوان صورت می گیرد.انتقال مکانیکی آن توسط وسایل، انسان، جوندگان و محصولات جنسی خرگوش نیز حائز اهمیت است. بچه خرگوشهای زیر 2 ماه مقاوم بوده و بیماری معمولا در خرگوشهای شیروار و آبستن دیده می شود .دوره کمون بیماری 72 ـ 24 ساعت بوده، خرگوش ناگهان مرده یافت می شود و علائمی قبل از آن مشاهده نمی گردد. در مواردی که دوره بیماری طولاین می گردد، تنگی نفس و پرخونی از جمله علایمی است که قابل رؤیت است.

واگیری بیماری ممکن است تا %80 هم برسد و میزان مرگ و میر هم حدود %90 ـ 80 می باشد. با دیدن علائمی چون ناراحتی تنفسی، مرگ و میر بالا و گسترش سریع بیماری می توان به آن مظنون شد.علائمی که در کالبدگشایی مشاهده می شوند (پرخونی ریه ها و کبد، نای مملو از کف خون آلود و یا غیر خون آلود، خونریزی در تیموس، پرخونی ضعیف تا مشخص و التهاب کلیه ها، طحال و کبد) به تشخیص صحیح بیماری بوسیله دامپزشک کمک خواهد نمود .

7 - گلوله توپی بر اثر خوردن موی بدن

تا قبل از این تصور می شد که بیماری گلوله های مو داخل معده خرگوش ، خود یک بیماری اولیه است، اما بعدها مشخص گردید که این بیماری یک چهره از بیماری دیگر، بوده و در و اقع ثانویه می باشد.بطور طبیعی خرگوشها به وفور خود را لیسیده و تمیز می کنند که در نتیجه این امر مقدار زیادی مو وارد دستگاه گوارش می گردد. حال اگر به هر علتی، حرکات دستگاه گوارش کاهش یابد گلوله های مو در داخل معده تجمع خواهند کرد.از عوامل مستعدکننده این بیماری می توان به استرس (مثل استرس جایگاه کوچک، استرس نزدیک زایمان) درد (مثل بدفرمی دندانها و طویل شدن ریشه دندانها که ایجاد درد می نمایند) و ترس اشاره نمود.علایم قابل توجهی در این بیماری مانند بی اشتهایی، کاهش مصرف آب، کاهش مزمن وزن، افسردگی ناشی از کاهش سطح انرژی بدلیل عدم اخذ و عدم مشاهده پلتهای مدفوع به مدت 2 ـ 1 دیده می شود.توصیه می کنیم به محض مشاهده علائم فوق به دامپزشک مراجعه کنید. وی در وهله اول با مشاهده علایم بالینی و تاریخچه حیوان به بیماری مشکوک و سپس به منظور تأیید تشخیص، از رادیوگرافی استفاده خواهد کرد.

8 - عفونت چشم

خرگوش های خانگی به شدت در معرض عفونت های چشمی هستند و هرگونه تماس با گرد و غبار و هرچیزی که مجاری اشک را تحریک میکند میتواند خطر ساز شود. در صورت ابتلا، شستشوی چشم خرگوش توسط دامپزشک توصیه خواهد شد ولی از آنجا که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، سعی کنید که خرگوشتان در محیط پاکیزه ای زندگی کند.

9 - تخم گذاری مگس ها

در تابستان، این مشکل در خرگوش هایی که نژاد موبلند هستند به وفور دیده می شود. مگس ها در پوست کثیف زیر دم خرگوش تخم گذاری می کنند و از ۱۲ تا ۲۴ ساعت بعد کرم حشره ها از تخم بیرون می آیند و در بدن خرگوش نفوذ می کنند. این واقعه میتواند منجر به مرگ خرگوش شود بنابراین در تابستان، قفس خرگوش و خود خرگوش را در نهایت پاکیزگی نگه دارید.در صورتی که با این مشکل روبرو شدید، در هر زمان ممکن با دکتر تماس بگیرید زیرا اگر این کرم ها به سرعت دفع نشوند، مطمئن باشید که خرگوشتان جان خود را از دست خواهد داد. تا قبل از رسیدن دامپزشک و برای تسکین موقت خرگوش، حمام آب سردی را برایش تدارک ببینید و این کرم ها را تا حد ممکن از بدن او پاک کنید.

10 - بیماری Snuffle یا مشکل تنفسی در خرگوش ها

این بیماری تنفسی خرگوش که چیزی شبیه سرماخوردگی انسان هاست، در تمام نقاط دنیا به Snuffle معروف است. این بیماری به شدت عفونی ممکن است که به ذات الریه بینجامد.خرگوشهای دچار این بیماری دو علامت به خصوص دارند:

1. عطسه
2. ترشحات بینی

با پیشرفت بیماری، ترشحات بینی خرگوش زردتر و غلیظ تر میشوند. طبق گزارش ها در صورت گرم و خشک نگه داشتن خرگوش، او خود به خود درمان میشود اما در موارد شدید تر، استفاده از suifa یا پنی سیلین و یا یکی از mycin ها موثر واقع می شود.

11 - یبوست و اسهال

یبوست ممکن است که در اثر یک تغییر ساده در رژیم غذایی به وجود آید و با افزایش میزان سبزیجات سبز رنگ در رژیم غذایی خرگوش بهبود می یابد، اما برای مداوای اسهال خرگوش، باید به مدت ۲۴ ساعت از دادن سبزیجات سبز رنگ به خرگوش خودداری و فقط با آب و یونجه تغذیه اش کنید.اگر بهبودی حاصل نشد و یا علائم دیگری نیز پدیدار شدند، احتمال دارد که بیماری جدی تری در میان باشد؛ پس به سرعت به دامپزشک مراجعه کنید.

12 - کوکسیدیوز

یک انگل داخلی و میکروسکوپی باعث ایجاد این بیماری شایع ولی جدی کبدی خرگوش است. این انگل در مدفوع خرگوش ها هم وجود دارد و به آسانی از یک خرگوش به خرگوش دیگر منتقل می شود.نشانه های کوکسیدیوز عبارت است از ضعف شدید، زردی و اسهال مداوم است.اگر درمان نشود، خرگوش وزن کم میکند اما این کاهش وزن به دلیل بزرگ شدن کبد خرگوش و در نتیجه بزرگ شدن شکم خرگوش به چشم نمی آید.خرگوش در نهایت به دلیل خستگی زیاد و ضعف شدید می میرد. در صورت ابتلا، اولین کاری که باید انجام دهید این است که خرگوش بیمار را دور از خرگوش های دیگر قرنطینه کنید و سریعا به پزشک مراجعه کنید.

نحوه پیشگیری از بیماری خرگوش خانگی

انواع بیماری های خرگوش معمولا به دلیل مراقبت نادرست و یا عدم رسیدگی به موقع در برخی از موارد ایجاد می گردند . به طور مثال عدم رعایت رژیم غذایی صحیح و مناسب برای خرگوش ها آن ها را دچار آسیب و یا ابتلا به بسیاری از بیماری ها می کند .بنابرین اگر شما از انواع بیماری های شایع در حیوانات خانگی خود آگاه باشید ، می توانید از بسیاری از مشکلات و یا بیماری هایی که در آینده انتظار حیوان را می کشند پیشگیری کنید .حتی ممکن است با آگاهی از یک سری مسائل مهم در رابطه با حیوان خود از پیشرفت یک بیماری جلوگیری کرده و به موقع اقدام نمایید.

علل و علائم گرمازدگی در خرگوش ها و روش های درمان