تنوع طلبی در واقع رفتاری آزادانه است که برخی از افراد نسبت به وظایف خود و تعهداتشان پیرامون همسر و زندگی مشترکشان از خود بروز می دهند.
ماندن در رابطه ای که یکی از طرفین آن تنوع طلب باشد بسیار سخت و آزار دهنده است. تنوع طلبی انواع مختلفی دارد که تنوع طلبی جنسی و تنوع طلبی عاطفی از بارزترین این گونه ها به حساب می آیند.
درمان تنوع طلبی پس از این که ثابت شود یک فرد واقعا تنوع طلب است و هم خود و هم شریک زندگی اش از آن رنج می برند بسیار مهم و حیاتی است.
تنوع طلبی مردان و تنوع طلبی زنان همواره تهدیدی جدی برای روابط زناشویی و بنیان های اصلی خانوادگی است.
تنوع طلبی زمانی فاجعه بار میشود که پای تعهد و خانواده در میان باشد به همین خاطر داشتن حس تنوع طلبی در این مورد باعث بروز مشکلات فراوانی میشود. به طور مثال تنوع طلبی جنسی ممکن است منجر به خیانت فرد مبتلا شود. در این صورت یکی از عواملی است که باعث ایجاد اختلال در روابط زناشویی میشود. حتی ممکن است باعث طلاق و از هم پاشیدن خانواده شود. فرض کنید فرزندانی داشته باشند. بدون شک آینده ی آنها هم تحت تأثیر قرار می گیرد.
بنابراین نباید آسیب های تنوع طلبی را دست کم گرفت. به طور کلی، معمولاً فرد تنوع طلب، در جدال همیشگی ذهن بین هیجان یا لذت و وفاداری یا تعهد، به سمت لذت سوق می یابد. او وفاداری به همسرش را زیر پا می گذارد زیرا به هیجان و حال خوب خودش بیشتر اهمیت می دهد. در نتیجه به جای پایبندی به تعهد ازدواج، به سمت خیانت کشیده می شود.
نهایتاً با توجه به تصمیمی که همسرش برای برخورد با خیانت او می گیرد، آسیب هاب مختلفی را ایجاد می کند. مثل اینکه برای همسرش اعتماد کردن به دیگران دشوار می شود یا اعتماد به نفس خود را از دست دهد. زیرا فکر می کند که دیگران بهتر از او بوده اند که همسر او سراغ آنها رفته!
دلایل پیدایش تنوع طلبی
۱- مشکلات دوران کودکی
به عقیده کارشناسان یکی از اصلی ترین دلیل برای ایجاد تنوع طلبی در کودکی فرد سرچشمه می گیرد. کارشناسان معتقدند در هنگام کودکی اگر محیطی امن و سازگار برای کودکان ایجاد شود آنها نیز یاد می گیرند که برای حل مشکلات خودشان دست به کار شوند و در زمان چالش با مهارت های لازم اقدام کنند اما اگر به نیاز های آنها توجهی نشود ذهن و روان آنها دچار آسیب می شود و به شخصی تبدیل می شوند که مورد تایید جامعه نیست و باعث زیاده روی یا تنوع طلبی در آنان می شود.
۲- مشکلات جنسی بین زوجین
وسعت اینترنت و شبکه های ارتباطی در طول چند دهه اخیر و ایجاد شبکه ها و کانال های متنوع به نوبه خود باعث شکل گرفتن الگو های ناسالم و بالا رفتن آمار روابط پنهانی در بین زوجین و در نهایت تنوع طلبی شده است. این نوع از تنوع طلبی که به تنوع طلبی جنسی معروف است نتیجه درخواست های نامتعارف و بالا رفتن انتظارات است و در نهایت نیز باعث ناتوانی جنسی،کم کاری و غیر در این افراد می شود.
۳- بی توجهی والدین
کارشناسان یکی از عواملی را که باعث پیدایش تنوع طلبی می شود و زمینه ساز بروز آن است بی توجهی والدین به فرزندان می دانند؛ بخصوص در سنین نوجوانی که سن حساسی است و مراقبت بیشتر می خواهد. در دوران نوجوانی آسیب های زیادی آنها را تهدید می کند و از طرفی عدم توجه به نیاز های کودک، رفتار های سلطه جویانه در محیط خانواده و ایجاد فاصله بین والدین و کودکان باعث بوجود آمدن احساسات منفی و اضطراب می شود و همچنین این بی توجهی باعث افزایش رشد اختلالات در فرد و در نهایت بروز عواملی مانند تنوع طلبی در آنان می شود.
۴- نرسیدن به رویاهای خود
برخی انسان ها با وجود حرکت کردن و درگیری با مشکلات زیاد در طول راه به دلایل مختلفی از جمله عدم توانایی و تمرکز بر رویا، موهوم بودن رویا، ناتوانی در حس مسئولیت پذیری و سایر عوامل به رویای واقعی خود نمی رسند و در این میان سرخورده می شوند و چون مطابق میلشان در زمان خاصی به هدف خود دسترسی پیدا نکرده اند این مسئله از نظر روانی آنها را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث اختلال تنوع طلبی در آنان می شود.
۵- الگوگیری نامناسب از دوستان
این فرآیند یعنی الگوپذیری که یکی از عامل پیدایش تنوع طلبی بخصوص بین جوانان و نوجوانان است یعنی اینکه فردی رفتار گروه یا فردی دیگر را برای خود ملاک قرار می دهد و افکار، نگرش ها و رفتار های خود را بر اساس آن تغییر می دهد. کارشناسان معتقدند این حرکت به دلیل ویژگی کمال گرایی ایجاد می شود و همین امر باعث می شود تا فرد افرادی را که از نظر او نمونه کمالات و صفات خوب هستند را به خود جذب کند.
از طرفی افراد چون از یک اصل ثابت انسانی یعنی فرآیند تغییر پیروی می کنند بنابراین برای اینکه رفتار ها و منش آنها مورد قبول واقع شود از محرک الگو برداری استفاده می کنند و اگر این الگو نامناسب باشد و آنها را در جهت منفی سوق دهد در نهایت عواملی مانند تنوع طلبی را به دنبال خواهد داشت.
درمان تنوع طلبی
- فعالیت هایی که برای شما عادی و روزمره هستند یا از انجام دادن آنها خسته می شوید را بافعالیت ها و کارهای جدید جایگزین کنید مثلا هر از چند گاهی مدل لباس، ظاهر یا مدل خوراکی همیشگی و …را برای خود تغییر دهید.
- از به کار بردن جمله ها و موقعیت های تکراری در برخورد با همسرتان پرهیز کنید و هر از گاهی آن ها را تغییر دهید.
- اگر در ارتباط با همسر یا اطرافیانتان مشکلی دارید بهتر است با صحبت کردن و بحث آن را حل کنید.
- سعی کنید در خیال پردازی های خود حد وسط را رعایت کنید و با حد مناسبی به رویا های خود فکر کنید چون خیال پردازی های بیش از حد فقط شما را از حقیقت ها و واقعیات دور می کند و دسترسی به آنها را برای شما سخت می کند.
- زمانی که بیکار هستید سعی کنید با کار هایی که می توانیدآن را انجام دهید و از آن لذت ببرید خود را مشغول کنید و در کل اوقات فراغت و بیکاری خود را پر کنید و اگر می توانید برای تقویت روحیه خود به دیگران نیز کمک کنید.
- به دنبال ایده های جدید باشید و خود را در موقعیت ها و شرایطی قرار هید که برای شما استرس و هیجان ملایم ایجاد کند مانند بازی و ورزش های مختلف
- به دنبال اضافه کردن علم و تجربیات به خود باشید و سعی کنید در مورد مسائل پیرامونتان بجز مسائل شخصی دیگران کنجکاو تر رفتار کنید و در مورد اطرافتان خیلی بی تفاوت نباشید.
- ظاهری خوب داشته باشید و سعی کنید دیگران را غافلگیر کنید و ارتباط خود را با اطرافیانتان تقویت کنید مطمئن باشید این کار تنوع طلبی را از شما دور می کند.
-
از یکی از دوستان تان بخواهید که در این مسیر با شما همراه باشد، به شما انگیزه بدهد و مشوق تان باشد. اگر دوست تان هم همان مشکل شما را داشته باشد، بهتر است چون می توانید در این مسیر با هم پیش بروید و مشوق یکدیگر باشید.
-
علایق تان را بیابید تا بتوانید اکثر اوقات روز خودتان را مشغول کنید تا خودتان را درگیر روابط متعدد نکنید، بلکه مشغول کارهای مفید، لذت بخش و سالم شوید.
- ورزش کردن باعث ترشح اندروفین ها می شود که این هورمون ها، خلق و خوتان را بهبود می بخشند و باعث می شوند بهتر با تنوع طلبی کنار بیایید و انگیزه داشته باشید که رفتارهایتان را کنترل و درمان کنید.
-
فکر کنید که تنوع طلبی و برقراری روابط متعدد با دیگران، چه پیامدهای منفی دارد و چه آسیب هایی به شما و دیگران می زند. فکر کردن به پیامدها باعث می شود کمتر به رفتارهای ناسالم بپردازید و برای اینکه آسیب نبینید آنها را کاهش دهید و هیجانات تان را کنترل کنید.
-
در کنار این راه حل های عمومی، لازم است حتما از روانشناس نیز برای درمان تنوع طلبی کمک بگیرید. این راه حل ها به تنهایی نمی توانند این مشکل را حل کنند، اما در کنار مشاوره و روان درمانی، موثر هستند.