دلمه سیرابی غذای محلی مردم خرم آباد یا همان لرستان و بخشی از مردم خوزستان از جمله شهر دزفول است که در گویش محلی به آن «سغدو» می گویند. البته این دلمه در شهرهای مختلف ایران هم طبخ می شود. این غذا به دو شکل درست می شود، نوع اول که قرمز رنگ است و مواد دلمه را داخل سیرابی می ریزند و می دوزند. در شکل دیگر، سیرابی با برنج، آلو، شوید و روغن حیوانی پخته می شود و رنگ آن به واسطه زردچوبه و حذف رب گوجه فرنگی، زرد است. البته ناگفته نماند که کله پاچه هم در برخی شهرهای ایران با رب گوجه فرنگی پخته می شود. پس اگر جایی رفتید و رنگ کله پاچه ای که جلویتان گذاشتند، قرمز بود، تعجب نکنید.
مواد لازم برای دلمه سیراب شیردان
- سیرابی :به تعداد نفرات یک برش
- گوشت چرخ کرده :200 گرم
- پیاز سرخ شده:3 قاشق غذاخوری
- لپه:4 قاشق
- برنج:1لیوان
- رب گوجه:1 قاشق غذاخوری
- سبزی معطر مخصوص دلمه:(ترخون، مرزه، نعناع، جعفری وپیازچه)
- سبزی معطر مخصوص دلمه خرد شده :1 لیوان
- پودر زیره :1 قاشق چایخوری سرخالی
- فلفل و زردچوبه:به مقدار لازم
- روغن :به میزان کافی
طرز تهیه دلمه سیراب شیردان
تابه ای را روی حرارت قرار دهید و مقداری روغن داخلش بریزید و 2 قاشق از پیاز خرد شده را به همراه گوشت در تابه بریزید و در روغن تفت دهید.در حین تفت گوشت ادویه ها را به همراه سبزی خرد شده به گوشت اضافه کنید و کاملا تفت دهید. برنج را هم بشویید و به صورت خام به مواد داخل گوشت اضافه کنید و با مقداری نمک مواد را هم بزنید.مواد آماده شده دلمه را کنار بگذارید و به سراغ سیرابی ها بروید. سیرابی ها را در اندازه های 15 در 15 سانتی متر برش بزنید و مقداری از مواد دلمه را داخل آن بریزید و چهار طرفش ا محکم ببندید و یا بدوزید که مواد هنگام پختن بیرون نریزد.یک قاشق پیاز مانده را در یک قابلمه بریزید و به آن رب گوجه فرنگی اضافه کنید و با کمی ادویه تفت دهید . 1 لیتر آب داخل قابلمه بریزد و دلمه های سیرابی را داخل قابلمه قرار دهید.در ظرف را ببندید و بعد از اینکه آب به جوش آمد حرارت زیر قابلمه را کم کنید و اجازه دهید 3 تا 4 ساعت با حرارت کم سیرابی ها بپزند.(در حین پخت دلمه ها میتوانید چند پاچه گوسفند هم داخل قابلمه بگذارید تا طعم متفاوت تری را تجربه کنید) بعد از 3 ، 4 ساعت که سیرابی ها پخت و سس داخل قابلمه غلیظ شد ، دلمه های سیرابی را در آورده و در ظرف مورد نظرتان بکشید.سس آن را هم روی دلمه ها بریزید و با چند پر لیمو و جعفری آن را تزیین کنید.
مواد لازم برای تهیه دلمه سیرابی روش دوم
- سیرابی تمیز شده یک دست
- ماست دو پیمانه
- سیر چهار حبه
- رب گوجه فرنگی یک قاشق سوپخوری
- رب فلفل یک قاشق سوپخوری
- کره یک قاشق سوپخوری
- روغن زیتون 4/1 پیمانه
- پیاز متوسط دو عدد
مواد لازم برای داخل دلمه سیرابی روش دوم
- گوشت چرخ کرده 250 گرم
- پیاز متوسط چهار الی پنج عدد
- برنج نیم دانه یک پیمانه
- جعفری یک دسته کوچک
- سیر دو حبه
- رب فلفل یک قاشق مرباخوری
- رب گوجه فرنگی یک قاشق مرباخوری
- نمک و فلفل قرمز به میزان لازم
طرز تهیه دلمه سیرابی روش دوم
- سیرابی را به صورت مربع های 7×7 برش می زنیم و به مدت یک روز در مخلوط ماست و سیر می خوابانیم.
- گوشت چرخ کرده، پیازهای نگینی ریز خرد شده، برنج خیس کرده، جعفری ساطوری شده، سیر ریز خرد شده، رب فلفل و رب گوجه فرنگی را به همراه نمک و فلفل با هم مخلوط کرده و خوب ورز می دهیم.
- سیرابی های مزه دار شده را آب می کشیم و از مواد گوشتی داخل آنها گذاشته و دور آن را با نخ و سوزن می دوزیم.
- درون زودپز مخلوط کره و روغن زیتون را ریخته و رب گوجه فرنگی، رب فلفل و پیاز خرد شده را اضافه می کنیم و تفت می دهیم.
- سپس دلمه های پیچیده شده را داخل آن چیده و آبجوش را اضافه می کنیم، نمک و فلفل می زنیم و در زودپز را می بندیم تا دلمه ها بپزند