گمنه غذایی برخاسته از قلب گرم و مهربان جنوبی ها است که از بلغور ریز گندم (جنوبی ها آن را لَلَک می گویند) تهیه می شود. جنوبی ها از این غذا به عنوان پلو استفاده می کنند و آن را همراه با خورش ها به ویژه با قلیه ماهی میل می کنند. گمنه از مواد بسیار ساده ای تشکیل شده اما همین مواد ساده و کم، قدرت و انرژی فراوانی را به همراه دارد که باعث شده گمنه در عین سادگی، غذایی مقوی باشد. در ادامه طرز تهیه گمنه بوشهری غذای ساده و مقوی شهر بوشهر را آموزش خواهیم داد.
انواع طرز تهیه گمنه بوشهری
برای تهیه گِمنه به مواد چندان زیاد و عجیب غریبی نیاز نیست و با کمی پیاز، للک و آب این غذای مقوی و پر انرژی را می توان تهیه کرد.برای تهیه گمنه تنها به دو پیمانه لَلَک ( بلغور گندم)، دو پیمانه آب یا آب مرغ، دو عدد پیاز بزرگ و کمی نمک و روغن نیاز خواهید داشت. بهتر است بغلور گندمتان ریز باشد.
مواد لازم برای تهیه گمنه بوشهری
- گمنه یا للک: ۲ لیوان دسته دار فرانسوی
- آب یا استاک مرغ: ۲ لیوان دسته دار فرانسوی
- پیاز: ۲ عدد متوسط
- نمک و زردچوبه: به میزان لازم
- روغن: به میزان لازم
طرز تهیه گمنه بوشهری (روش اول)
با ساده ترین طرز تهیه گمنه بوشهری شروع می کنیم. گمنه را پاک کنید. آن را در یک تابه بریزید و روی حرارت قرار داده و تفت دهید. وقتی گمنه تغییر رنگ داد و به رنگ طلایی یا قهوه ای روشن درآمد، حرارت را متوقف کنید. گمنه را از تابه بیرون بیاورید.پیاز ها را به صورت نگینی یا خلالی خرد کنید. آن ها را در تابه با مقداری روغن سرخ کنید تا سبک و طلایی شوند. به پیاز ها زردچوبه اضافه کنید و تفت دهید تا خامی آن گرفته شود. آب را اضافه کنید. (می توانید به جای آب، از استاک یا آب مرغ یا آب قلم هم استفاده کنید. در این صورت طعم للک یا بلغور گندم متفاوت و بسیار خوشمزه تر خواهد شد.)بگذارید آب جوش بیاید و نمک را اضافه کنید. گمنه بو داده را اضافه کنید. وقتی آب بخار شد و به یک سوم اندازه اولیه رسید، در ظرف را با دم کنی روی آن قرار دهید. دو دقیقه بعد، حرارت را پایین بیاورید یا از شعله پخش کن استفاده کنید. بعد از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، گمنه شما آماده سرو است.
طرز تهیه درشته شوشتری (روش دوم)
اهوازی ها به بلغور گندم یا للک یا گمنه، «دُرُشته» می گویند و طرز تهیه درشته شوشتری یا دزفولی هم کمی متفاوت از گمنه بوشهری است. همه مواد لازم برای طرز تهیه گمنه بوشهری را به اضافه ۱/۲ لیوان دسته دار فرانسوی کشمش آماده کنید. بعد از اینکه پیاز ها را سرخ کردید، کشمش ها را بشویید و خشک کنید.
آن ها را به همراه زردچوبه و نمک به پیاز اضافه کنید و تفت دهید. آب و سپس روغن را اضافه کنید. حرارت را روی متوسط قرار دهید تا بخار شود. بعد از اینکه آب آن کشیده شد، دم کنی را روی قابلمه بگذارید و دو دقیقه بعد، حرارت را کم کنید. ۱۵ دقیقه بعد می توانید دُرُشته را سرو کنید.
مواد لازم برای دمپخت گمنه با گوجه (روش سوم)
- گمنه: ۱ کیلوگرم
- گوجه فرنگی: ۱/۵ کیلوگرم
- سیب زمینی: ۲ عدد متوسط یا ۱ عدد بزرگ
- پیاز: ۲ عدد متوسط
- روغن: به میزان لازم
- آب: به میزان لازم
- نمک، فلفل و زردچوبه: به میزان لازم
طرز تهیه دمپخت گمنه با گوجه (روش سوم)
در طرز تهیه دمپخت گمنه با گوجه فرنگی، فقط جای برنج با گمنه عوض می شود. بعد از اینکه گوجه ها را شستید، آن ها را به صورت نگینی خرد یا رنده کنید. پوست سیب زمینی ها را بگیرید و نگینی خرد کنید. پیازها را هم به صورت نگینی یا خلالی خرد کنید. در یک قابلمه به میزان کافی روغن بریزید و پیاز را در آن سرخ کنید. بعد از اینکه سبک و طلایی شدند، سیب زمینی ها را اضافه کنید و بگذارید کمی تفت بخورند و طلایی شوند. نمک و زردچوبه و فلفل را اضافه کنید.
سپس گوجه ها را اضافه کنید و بگذارید آب آن بخار شود و کمی غلیظ شود. گمنه را بشویید و بعد از آبکش کردن، به گوجه فرنگی اضافه کنید. به نسبت آب گوجه ای که بخار شده است، مقداری آب به گمنه اضافه کنید در حدی که به اندازه ۱ بند انگشت روی مواد قرار بگیرد. حرارت را زیاد کنید تا آب بخار شود. در ظرف را بگذارید و حرارت را کم کنید. ۱۵ تا ۲۰ دقیقه صبر کنید و بعد از آن، می توانید گمنه را سرو کنید.
فوت و فن های طرز تهیه گمنه بوشهری
- هر چه بلغور کندم یا گمنه شما ریزتر باشد، خوشمزه تر خواهد شد.
- زمان دم کشیدن للک هم مثل برنج ممکن است متفات باشد. بعضی اوقات گمنه بعد از ۱۰ دقیقه آماده سرو است. پس مراقب باشید ته نگیرد و مواردی را که برای تهیه برنج رعایت می کنید برای طرز تهیه گمنه بوشهری هم رعایت کنید.
- میزان آب یا استاک با میزان گمنه باید به صورت مساوی باشد.
- در طرز تهیه دمپخت گمنه با گوجه فرنگی می توانید در کنار گوجه فرنگی از مقداری رب گوجه هم استفاده کنید. در این صورت، رب گوجه را از قبل، کمی در روغن سرخ کنید تا طعم خام آن گرفته شود.