یکی از نان های سنتی اروپا، پرتزل نام دارد که بسیار آسان پخته می شود. خاستگاه نان پرتزل دقیقا مشخص نیست. برخی مبدا تاریخی پرتزل را سال ۶۱۰ میلادی می دانند و معتقدند یک راهب ایتالیایی این نان را به عنوان پاداشی برای کودکانی که دعاهای خود را یاد می گرفتند، تهیه کرده است.
این راهل نوارهای خمیر پخته شده را که شبیه بازوهایی است که روی سینه قرار گرفته اند، «پرتیولا» (پاداش های کوچک) نامید. برخی دیگر این اختراع را به صومعه ای در جنوب فرانسه نسبت می دهند.
در آلمان، داستان هایی وجود دارد که نان پرتزل اختراع نانوایان ناامیدی است که توسط مقامات محلی گروگان گرفته شده بودند. نام آلمانی “Brezel” همچنین ممکن است از لاتین bracellus اصطلاح قرون وسطایی برای «دستبند» یا bracchiola «بازوهای کوچک» گرفته شده باشد.
یک تاریخ نگار و محقق حوزه غذا به نام ویلیام وویس ویور منشا نان پرتزل را گره های برداشت سلتی و پرستش الهه سلتی Sirona می داند. نان پرتزل حداقل از قرن دوازدهم به عنوان نماد نانوایان و اصناف آن ها در مناطق جنوبی آلمان مورد استفاده قرار می گرفته است.
یک تصویر قرن دوازدهمی در Hortus deliciarum از منطقه آلزاس (فرانسه امروزی) حاوی تصاویری از نان پرتزل است. در کلیسای مسیحی، نان پرتزل هم از جهت مواد تشکیل دهنده و هم از نظر شکل دارای اهمیت مذهبی بوده است.
پرتزل با دستور تهیه آسانی که تنها از آرد و آب به طور عمده تشکیل شده است، در گذشته در طول دوره روزه داری مسیحیان مورد استفاده قرار می گرفته است. در این دوره مسیحیان روزه دار خود را از خوردن تخم مرغ، گوشت خوک یا محصولات لبنی مانند: شیر و کره منع می کردند. با گذشت زمان، نان پرتزل با روزه و عید پاک مرتبط شد. پرتزل در صبح عید پاک و به ویژه با روزه و دعاهای قبل از عید پاک مرتبط است.
درست مانند سوراخ های نان تخت فنلاندی، (ruisreikäleipä) که به آن ها اجازه می دهد روی میله های معلق درست زیر سقف آشپزخانه آویزان شوند، حلقه های پرتزل هم ممکن است برای این باشند که نانواها بتوانند آن ها را از جایی آویزان کنند یا بتوانند همان طور که در نقاشی ایوب برکهید (۱۶۳۰-۱۶۹۳) در حدود سال ۱۶۸۱ نشان داده شده است، از یک ستون مرکزی به سمت بالا آویزان کنند.
مواد لازم برای تهیه نان پرتزل خانگی
- آب ۱ پیمانه
- آرد ۴ پیمانه
- شکر ۲ ق غذا خوری
- روغن مایع ۲ ق غذا خوری
- خمیرمایه فوری ۱ ق غذا خوری
- نمک ۱ پینچ
- شکر قهوه ای ۱ پیمانه
- کره به مقدار لازم
طرز تهیه نان پرتزل خوشمزه
داخل یک ظرف آب ولرم را به همراه ۱ ق غذا خوری شکر و خمیرمایه را بریزید و برای ۵ دقیقه زمان دهید تا خمیرمایه عمل بیاید و روی آن کف کند. می توانید از شکر سفید استفاده کنید و دقت کنید که آب باید دمای حدود ۴۵ درجه داشته باشد تا خمیرمایه عمل بیاید.
در ظرفآرد و نمک را مخلوط کنید و سط آرد را باز کنید و خمیرمایه عمل آمده را اضافه کنید و هم بزنید و در آخر روغن مایع را اضافه کنید و مواد را خوب ورز دهید و اگر خیلی خمیر شل بود کمی آرد بیشتر اضافه کنید و اگر سفت بود کمی آب ولرم اضافه کنید و روی یک سطح آرد پاشی شده به مدت ۱۰ دقیقه ورز دهید و خمیر را داخل ظرف قرار دهید و برای ۱ ساعت بگذارید تا حجم خمیر دو برابر شود.
در ادامه حجم خمیر را با دست بگیرید و از خمیر چانه های ۵۰ گرم وزن کنید و با دست روی میز کار شکل نواری ضخیم در بیایورید و وسط کمی ضخیم تر بگیرید و دو سر طناب روی هم آورده می توانید برای درک بهتر از عکس های زیر ایده بگیرید و به خمیر شکل دهید.
بعد از شکل دادن به خمیر روی آن نایلون کشیده تا ۱۵ دقیقه استراحت کند و کمی حجم بگیرد. داخل یک ظرف بزرگ آب ریخته بگذارید تا جوش بیاید حالا یکی از کارهای آماده شده را آهسته برداشته داخل آب جوش انداخته کمی زیر و رو کنید و هر کدوم یک دقیقه داخل آب باشد وخارج کنید و در ظرف که روغنی انداخته قرار دهید و روی هر کدام رومال تخم مرغ با برس کشیده و کمی شکر درشت نسوز روش ریخته و آب اسپری کرده ودر فر ۱۸۰ درجه مدت ۲۵ دقیقه پخته بعد از فر بلافاصله تا داغ است باید کره آب شده روی آن بزنید و به دلخواه داخل شکر بغطانید. نوش جان
نکات کلیدی در تهیه نان پرتزل به روش آلمانی
- بهتر است از آرد سفید استفاده کنید.
- برای پخت در فر برقی و توستر باید دما را روی ۱۶۵ تنظیم کنید.
- مرحله آخر و در شکر غلطانندن به دلخواه است و می توانید حذف کنید.