در گذشته، برخی از غذاهای سنتی و محلی به دلیل استفاده از مواد اولیه ای کم هزینه و ارزان، بیشتر توسط خانواده های کم درآمد مورد استفاده قرار می گرفت. غذاهایی که علی رغم هزینه ی کم، از ارزش غذایی مطلوبی برخوردار است. شاید همین امر (تلقی شدن غذا، به عنوان خوراک خانواده های کم درآمد)، سبب شده است که امروزه بسیاری از این خوراک های لذیذ و مقوی، اصلا طبخ نشده یا در سطح بسیار کمی، توسط خانواده های ایرانی تهیه و میل شود. باوری که قطعا غلط بوده و متاسفانه در ذهن بسیاری از مردم کشور، بسیار پررنگ و قوی رشد کرده است. شوربای تره که در گویش زیبای مردم آذربایجان به سوزی شورباسی شهرت دارد، یکی از این غذاهای سنتی و بومی استان آذربایجان است که متاسفانه از گزند این اعتقادات در امان نمانده و تقریبا طبخ آن رو به فراموشی است. غذایی کاملا مغذی، سالم و بسیار لذیذ که به دلیل حضور سبزی تره و تخم مرغ، منبع ارزشمندی از کلسیم و پروتئین مورد نیاز بدن انسان به شمار می آید. بانوان کدبانوی این استان پهناور و زیبای کشور، با ترکیب موادی مانند تخم مرغ، زیره، سبزی تره، سیب زمینی، برنج مرغوب ایرانی، گوجه فرنگی، رب گوجه فرنگی، نمک، فلفل و زردچوبه، سوزی شورباسی را تهیه و طبخ می کنند.
شوربا چیست؟
شوربا به آش ساده و نمک داری می گویند که با برنج و سبزی پخته می شود. طبق لغت نامه دهخدا واژه “با” معنی خورش را در فارسی می دهد و طبق همین تعریف کلمات دیگری مانند کدو با و ماست با و چندین لغت دیگر که به معنای غذاهای مختلفی بوده ایجاد شده است.
انواع شوربا
همانطور که در ابتدا گفتیم تبریز از جمله شهرهایی است که انواع مختلفی از غذاها، آش ها و غیره را دارد. در شوربا نیز تبریزی ها تنها به یک نوع شوربا اکتفا نکرده و چندین مدل شوربا دارند. قورماشورباسی(شوربای قورمه)، سوت شورباسی(شوربای شیر)، سوغان شورباسی( شوربای پیاز)،کالیش شورباسی(شوربای کالش)، اریح شورباسی( شوربای زردآلو) و سوزی شورباسی( شوربای تره).کالش گیاهی شبیه به پیازچه مختص مناطق آذربایجان است و معمولاً در زمستان یافت می شود.
مواد لازم شوربای تره
- سبزی تره: ۲۵۰ گرم
- برنج (حتماً برنج ایرانی ترجیحاً معطر): برای هر نفر یک مشت برنج (مشت را پر در نظر نگیرید)
- سیب زمینی: دو عدد متوسط
- گوجه فرنگی: ۲ الی ۳ عدد
- تخم مرغ: به ازای هر نفر یک عدد یا به ازای هر دو نفر یک عدد
- روغن (بسته به علاقه روغن جان یا روغن دنبه با ساری یاغ، کره یا روغن نباتی): ۳ قاشق غذاخوری سر پر
- رب گوجه فرنگی: یک قاشق غذاخوری
- نمک، فلفل، ادویه آبگوشت و زردچوبه: به میزان لازم
طرز تهیه شوربای تره
تره را پاک کرده به صورت نسبتاً درشت خرد کرده و می شوئیم و می گذاریم آبش برود.سپس تره را با مقداری روغن کمی تفت می دهیم. سپس گوجه فرنگی های درشت خرد شده را می افزائیم و یکی دو دقیقه دیگر با هم تفت می دهیم. (برای اینکه در تصویر بهتر مشخص شود ما درشت تر از حد نرمال خرد کردیم).
سپس کمی زردچوبه و رب را نیز می افزائیم.سیب زمینی های خرد شده (چهارقاچ شده یا شش قاچ شده و یا حتی کوچکتر ) و فلفل و ادویه آبگوشت را می افزائیم و هم می زنیم. سپس مقداری آب به آن می افزائیم (کاسه ای را در نظر بگیرید که می خواهید به آن اندازه ترید داشته باشید) میزان آبی که می افزائید بیشتر از آن باشید، زیرا حین پخت تبخیر خواهد شد. می گذاریم سیب زمینی ها بپزد. پس از پخت سیب زمینی ها، برنج را اضافه می کنیم. بعد از دو دقیقه تخم مرغها را به آرامی درون آب شوربا می شکنیم ولی هم نمی زنیم. تا تخم مرغها ببندد. اگر هم بزنیم تخم مرغها وا خواهد رفت.همه مواد بایستی پخته شود ولی دقت کنیم که برنج خیلی هم نپزد که بخواهد خمیر شود. چون بعداً بدون دمکش روی حرارت ملایم قرار خواهیم داد.آبش را جدا می کنیم و بعد که کمی خنک شد، داخلش نان ترید می کنیم.
قابلمه حاوی مواد را روی حرارت خیلی ملایم بدون دم کنی قرار می دهیم. با این کار برنج ها بدون اینکه له شود، کاملاً می پزد.مابقی را با نان یا به صورت خالی میل می کنیم.شوربا با انواع ترشیجات و سبزی خوردن بسیار لذیذ می باشد.
دستور تهیه یتیمچه ارومیه ی لذیذ
