روش تمیزکردن، محافظت و پولیش گیتار را یاد بگیرید

باگذشت زمان و گیتار زدن ، جرم ، عرق ، کثیفی و خاک جذب گیتار می شود که باید با برنامه منظم آن را تمیز کنید . تمیز کردن گیتار کار ساده است به سادگی می توانید این کار را انجام دهید . سیم های گیتار بخش جدایی ناپذیر از ساز شماست که بدون آن نمی توانید ساز بزنید و باید از آن مراقبت کنید به هرحال سیم های گیتار می توانند به راحتی و حتی به صورت نامرئی کثیف شوند ، که روی کیفیت موسیقی و طول عمر آن تأثیر منفی دارد شما می توانید با یادگیری تمیزکاری درست و روان کاری آن ، از سیم های گیتار خود مراقبت کنید .

چگونه گیتار کثیف می شود؟

میزان گردوخاک و کثیفی که بر روی گیتار می نشیند، با محل و مدت زمانی که در آن محل می نوازید رابطه ی مستقیم دارد. به عنوان مثال، اگر شما نوازنده ای هستید که هر آخر هفته به اجرای زنده می پردازید، پس حتماً مدت زیادی را بر روی استیج های سوزان و زیر نور شدیدی که می توان از آن برای راهنمایی یک هواپیما به محل فرود استفاده کرد، سپری می کنید. یک ساعت نواختن زیر چنین نور شدیدی، باعث تعرق زیاد شما می شود و آغشته شدن ساز به عرق، یکی از بدترین اتفاقاتی است که می تواند برای آن رخ دهد!

عرق و چربی که بر روی دسته و بدنه ی سازتان می نشیند، نه تنها ظاهر بسیار بدی به سازتان می دهد، بلکه باعث از بین رفتن لاک روی بدنه و وارد آمدن صدمات جبران ناپذیر به فینگربورد هم می شود. همچنین این آلودگی ها می توانند با نفوذ بیشتر، باعث اختلال در قطعات الکترونیکی گیتار و یا زنگ زدگی قطعات فلزی آن شوند.

اگر شما روزی یک یا دو ساعت در خانه و در اتاقی خنک و دارای تهویه ی مناسب تمرین می کنید، احتمالاً گیتار شما نیازی به تمیز کردن مکرر ندارد. تعداد دفعات پاک کردن گیتار، رابطه ای مستقیم با محل و شرایط تمرین و اجرای شما دارد.

چگونه گیتارمان را تمیز کنیم؟

در ادامه ی این مقاله به تک تک موارد زیر به صورت مفصل خواهیم پرداخت، اما اگر می خواهید در یک نگاه از چگونگی تمیز کردن گیتار مطلع شوید، نگاهی به مراحل زیر بیندازید. این اقدامات موجب می شوند که گیتارتان مانند روز اول بدرخشد.

قبل از نواختن، دستانتان را بشویید

قبل از اینکه گیتار خود را بردارید، همیشه اول دستانتان را به خوبی بشویید. البته بسیاری از نوازندگان این کار را می کنند، ولی تعداد خیلی زیادی نیز وجود دارند که بعد از خوردن غذا و با دست روغنی شروع به نواختن گیتار خود کرده و همیشه از این گله می کنند که چرا سازشان کثیف و چرب است! به علاوه، این کثیفی و چربی بر روی صدای سیم ساز نیز تأثیر بسیار بدی خواهد گذاشت.

شستشوی دست ها کار بسیار ساده ای به نظر می رسد، ولی همین کار ساده نه تنها باعث تمیز ماندن ساز می شود، بلکه عمر سیم گیتار را نیز افزایش می دهد. این کار باعث صرفه جویی در وقت و پول شما نیز خواهد شد؛ زیرا دیگر نیازی نیست که زود به زود سیم سازتان را عوض کنید و وقت ارزشمندتان را به عوض کردن سیم ها اختصاص دهید!

تنها کافیست که ده دقیقه پس از شستن دست هایتان صبر کنید تا به خوبی خشک شوند و سپس شروع به نواختن موسیقی کنید.

وسایل موردنیاز را جمع آوری کنید

تمیز کردن معمولی گیتار وسایل زیادی نمی خواهد ، دستمال نرم ، شیشه پاک کن و پولیش گیتار حاوی موم خالص ( pure carnauba wax ) کافی است .

اگر می خواهید به صورت عمقی گیتار را تمیز کنید ، می توانید با سرکه سفید تقطیرشده این کار را انجام دهید تا به روکش گیتار صدمه ای وارد نشود . شما نباید از تمیزکننده های خانه برای گیتار استفاده کنید ، زیرا می توانند به گیتار آسیب وارد کنند .

از دستمال کاغذی برای تمیز کردن گیتار استفاده نکنید ، زیرا می تواند باعث آسیب و ایجاد خط و خش روی گیتار شود . از دستمال هایی که چند بار شسته شده اند و بدون پرز هستند استفاده کنید .

سیم های گیتار را جدا کنید

این کار، تمیز کردن بدنه و فینگربورد ساز را بسیار آسان خواهد کرد.قبل از اینکه شروع به تمیز کردن گیتار کنید ، بهتر است سیم های گیتار را در بیاورید تا کارها را راحت تر انجام دهید . بهتر است در هنگام تعویض سیم های گیتار ، تمیز کردن آن را انجام دهید تا راحت باشید . سعی کنید کم کم سیم های گیتار را بازکنید تا باعث افزایش تنش در گیتار نشوید .باز کردن سیم های گیتار مهم است ، زیرا محصولات پاک کننده نباید به سیم ها بخورند و سیم ها باید بدون چربی ، رطوبت و پولیش باشند .

فینگربورد ساز را تمیز کنید

از پشم فلز یا همان سیم ظرفشویی (steel wool) نرم و لطیف برای پاک کردن چرک و کثیفی های سرسخت از روی فینگربورد های ساخته شده از چوب Pau Ferro، اِبونی (Ebony یا آبنوس) و رُزوود (Rosewood) استفاده کنید. برای رطوبت رسانی به چوبِ فینگربورد، روغن لیمو یکی از بهترین گزینه هاست. در آخر برای پاک کردن فینگربورد های ساخته شده از چوب مِیپِل (Maple یا افرا) از یک پارچه ی نم دار استفاده کنید.

نحوه تمیز کردن فینگربورد های ساخته شده از چوب اِبونی، رُزوود و Pau Ferro

کمپانی دانلوپ چندین محصول مناسب برای پاک کردن فینگربورد های اِبونی (آبنوس) و رُزوود را به بازار عرضه کرده است. اما اگر در تمیز کردن فینگربورد گیتارتان تنبلی کرده اید و مدت زمان زیادی از آخرین باری که آن را تمیز کرده اید می گذرد، احتمالاً برای پاک کردن این حجم از کثیفی به پشم فلز یا همان سیم ظرفشویی نیاز خواهید داشت. اگر می خواهید از پشم فلز استفاده کنید، توجه داشته باشید که حتماً نوع ۰۰۰۰ و بسیار نرم آن را به کار بگیرید. فیبر های فلزی آن، بدون آسیب زدن به فرت ها، تمامی کثیفی ها را از روی فینگربورد گیتار پاک می کنند و حتی تا حدی فرت ها را پولیش هم می کنند.

قبل از اینکه شروع به تمیز کردن فینگربورد با پشم فلز کنید، پیشنهاد می کنیم که پیکا پ های سازتان را توسط چسب کاغذی بپوشانید تا از جذب شدن ذرات فلزی جداشده از سیم توسط پیکاپ ها جلوگیری کنید. سپس دستکش لاتکس به دست کنید و به آرامی و به صورت دایره وار سطح فینگربورد را تمیز کنید. بعد از پایان کار، تمامی ذرات باقیمانده بر روی فینگربورد را توسط یک پارچه پاک کنید.

سپس نوبت رطوبت رسانی به فینگربورد است تا رطوبت آن به میزان مناسب برسد و مانند روز اول از تمیزی بدرخشد. برای این کار می توانید از کیت تمیز کننده ی فینگربورد دانلوپ (Dunlop Guitar Fingerboard Kit) و یا روغن لیمو استفاده کنید.

این مواد را با استفاده از یک پارچه ی نم دار و یا مسواک روی فینگربورد بمالید. حتی می توانید این مرحله از کار را با مرحله ی قبلی ادغام کرده و سیم ظرفشویی را به روغن لیمو یا کیت تمیز کننده ی فینگربورد آغشته کرده و فینگربورد را تمیز کنید. تنها مقدار کمی از این مواد برای آب رسانی و درخشندگی فینگربورد گیتار کافی است و استفاده بی رویه از آنها می تواند به مرور زمان باعث تاب برداشتن دسته ی گیتار شود.

نحوه تمیز کردن فینگربورد های ساخته شده از چوب مِیپِل

فینگربورد های ساخته شده از چوب مِیپِل (افرا)، به دلیل رنگ روشن تر، کثیفی و گردو غبار را بیشتر نشان می دهند. خبر بد این است که برای فینگربورد های میپل نمی توان از محصولات تمیزکننده استفاده کرد؛ پس راه حل چیست؟

یکی از بهترین راه ها برای پاک کردن فینگربورد های میپل فینیش نشده ، استفاده از پشم فلز بسیار نرم ۰۰۰۰ است. این ساینده بدون اینکه به فرت ها آسیبی برساند، گردوغبار و کثیفی را از روی سطح فینگربورد تمیز می کند. برای پاک کردن آن دسته از فینگربورد های میپل که دارای فینیش نیمه براق (satin) هستند، می توانید از پارچه ی اندکی نم دار استفاده کنید. توجه داشته باشید که برای پاک کردن این فینگربورد ها از هیچ چیز دیگری استفاده نکنید.

فینگربورد های میپل لاک خورده را حتماً توسط پارچه ی خشک یا اندکی مرطوب تمیز کنید. اگر از پشم فلز برای پاک کردن این نوع از فینگربورد استفاده کنید، لاک روی آن از بین می رود و فینگربورد شما مات می شود و اگر از روغن لیمو استفاده کنید، پرداخت، درخشندگی خود را از دست می دهد. پس حتماً تنها از یک پارچه ی خشک یا کمی مرطوب استفاده کنید. البته اگر اطمینان دارید که لاک روی فینگربورد گیتار شما بسیار ضخیم است، می توانید از مقدار بسیار کمی پولیش Jim Dunlop 65 Guitar Polish نیز استفاده کنید.

بدنه ی گیتار را پولیش کنید

برای ساز هایی که دارای فینیش Nitro (نیتروسلولز)، مات و نیمه براق (Satin) هستند، فقط از یک پارچه ی خشک استفاده کنید. برای ساز هایی که دارای فینیش Poly (پلی اورتان و پلی استر) براق هستند، ابتدا پولیش مخصوص گیتار را بر روی یک پارچه ی لطیف اسپری کرده و سپس سطح گیتار را با این پارچه تمیز کنید. از قسمت خشک پارچه برای پاک کردن باقیمانده ی پولیش بر روی سطح ساز استفاده کنید.

گیتار را بخوابانید و بدنه ، پشت و کناره های آن را تمیز کنید . حواستان باشد تا به محض کثیف شدن دستمال آن را تمیز کرده یا تعویض کنید تا کثیفی را گسترش ندهید . دستمال را با حرکات چرخشی روی گیتار بکشید .

اگر بعضی از کثیفی ها به سادگی پاک نشدند ، روی آن ” ها ” کنید ( مانند زمانی که شیشه را پاک می کنید ) ، سپس با دستمال مرطوب روی آن را تمیز کنید . اگر بازهم تمیز نشد مقدار کمی مایع ظرفشویی با آب مخلوط کنید و نقاطی که لک و کثیف هستند را تمیز کنید .

نحوه تمیز کردن گیتار هایی با فینیش براق و پُلی

در بیشتر گیتار های تولید انبوه، از فینیش های پلی استر و پلی اورتان استفاده می شود که ظاهری براق به بدنه ی ساز می بخشند. تمیز کردن این بدنه ها بسیار راحت است؛ زیرا نگرانی از بابت جذب شدن پولیش به درون منافذ چوب ندارید. به همین دلیل هم می توانید از انواع پولیش ها و واکس ها برای تمیز کردن و جلا دادن به بدنه ی سازتان استفاده کنید.

Dunlop 65 Guitar Polish یکی از بهترین محصولات موجود در بازار برای این منظور است که به کمک آن می توانید تمامی چربی و لکه های ناشی از عرق خشک شده و … را از روی بدنه ی ساز پاک کنید. توصیه می کنیم که این محصول را به صورت مستقیم بر روی بدنه ی گیتار اسپری نکنید. کافیست چند پاف از آن را بر روی یک پارچه اسپری کنید و سپس سطح بدنه ی گیتار را به صورت دورانی پاک نمایید. می توانید مراحل کار را در تصاویر زیر مشاهده کنید:

به یاد داشته باشید که به هیچ عنوان از روغن لیمو و تمیز کننده های خانگی برای پاک کردن بدنه گیتار استفاده نکنید؛ زیرا دارای موادی هستند که می توانند باعث آسیب رسیدن به فینیش بدنه شوند.

نحوه تمیز کردن گیتار هایی با فینیش نیمه براق (Satin) و مات (Matte)

گیتاری که دارای فینیش مات است، تنها باید توسط یک پارچه ی خشک تمیز شود. اگر چنین گیتاری دارید، حتماً متوجه شده اید که با گذشت زمان برخی از نقاط ساز، مخصوصاً نقاطی که دستتان بیشترین ارتباط با بدنه ی ساز را دارد، شروع به براق شدن کرده اند (مثلاً در بالای بریج که محل قرارگیری دست راست است). استفاده از پولیش یا واکس نه تنها این مشکل را برطرف نمی کند، بلکه وضعیت آن را بدتر می کند. پس توصیه می کنیم که برای پاک کردن این بدنه ها تنها از یک پارچه ی خشک استفاده کنید و به سراغ محلول های تمیزکننده نروید.

بدنه های satin دارای ظاهری نیمه براق هستند، ولی همان لطافت بدنه های مات را دارند. برای پاک کردن بدنه های نیمه براق نیز باید همانند بدنه مات عمل کنید؛ یعنی تنها از یک پارچه ی خشک استفاده کنید. البته در این مورد به خصوص، اگر بدنه ی گیتار به شکل ناخوشایندی کثیف شده است، می توانید پارچه را اندکی مرطوب کرده و سپس بدنه را پاک کنید.

نحوه تمیز کردن گیتار هایی با فینیش نیتروسلولز

امروزه این نوع فینیش نادر است، ولی کمپانی های فندر و گیبسون همچنان از فینیش نیتروسلولز در ساز های کاستوم شاپ و رده بالای خود استفاده می کنند. فینیش نیتروسلولز به چوب ساز اجازه ی تنفس می دهد و سطح آن را نفوذ پذیرتر و آزادتر باقی می گذارد.

این نوع رنگ با گذشت زمان به راحتی از بین می رود؛ از این رو برای پاک کردن آن نمی توانید از پولیش یا دیگر محصولات قوی استفاده کنید. اگر سطح ساز بسیار کثیف است، توصیه می کنیم که یک پارچه را به کمی آب آغشته کرده، سپس آن را به خوبی بفشارید تا تمام آب از آن خارج شود و به آرامی سطح بدنه ی گیتار را پاک کنید.

بخش های فلزی گیتار را تمیز کنید

اگر می خواهید قطعات فلزی گیتارتان مانند روز اول بدرخشند، از یک پارچه ی لطیف و مقدار بسیار کمی پولیش گیتار برای پاک کردن این قطعات از گردوغبار و عرق خشک شده استفاده کنید. برای پاک کردن و از بین بردن زنگ زدگی و آلودگی های عمیق، می توانید از WD-40 بهره بگیرید.

برای تمیز کردن قطعات فلزی گیتار نیز باید با احتیاط عمل کنید. فلزات مستعد زنگ زدگی و پوسیدگی هستند و نمک و چربی موجود در عرق دست به مرور زمان می تواند منجر به زنگ زدگی و پوسیدگی قطعات فلزی ساز شوند.

قطعاتی که بیشتر از همه در خطر هستند، عبارتند از بریج، پیکاپ ها و فرت ها.

بیشتر نوازندگان (راست دست)، دست راست خود را روی بریج گیتار تکیه می دهند و عرق خشک شده بر روی بریج می تواند به سدل ها نیز نفوذ کند و در نهایت، صدمات جبران ناپذیری به این قطعه ی مهم وارد کند. همین مشکل برای پیکاپ هایی که دارای کویل بدون روکش هستند نیز وجود دارد و اگر به آنها رسیدگی نکنید، به زودی شاهد ایجاد زنگ زدگی بر روی این قطعات خواهید بود.

بهتر است برای پاک کردن قطعات فلزی ساز از یک پارچه ی نرم آغشته به میزان بسیار کمی پولیش گیتار استفاده کنید. پولیش کمک می کند تا تمامی کثیفی موجود بر روی این قطعات از بین برود و استفاده از یک پارچه ی لطیف به بازگشتن درخشندگی آنها کمک می کند. مطمئن شوید که کوچکترین ذره ای از پولیش بر روی قطعات باقی نماند؛ زیرا پولیش به مرور زمان باعث خوردگی فلز می شود. برای پاک کردنِ جاهایی که دسترسی به آن ها مشکل است (مانند فضای بین سدل ها یا بریج tune-o-matic)، می توانید از گوش پاک کن استفاده کنید.

اگر قطعات فلزی گیتارتان دچار زنگ زدگی و خوردگی شدیدی شده اند، بهتر است آنها را از ساز جدا کنید و به طور جدی و اساسی آنها را تمیز کنید. برای این کار می توانید از WD-40 و مسواک استفاده کنید. مراقب باشید که این ماده با بدنه ساز تماس پیدا نکند؛ زیرا می تواند به فینیش گیتار صدمه بزند.

درزمانی که از گیتار استفاده نمی کنید ؛ آن را در کیف بگذارید

گذاشتن گیتار در معرض دید یا روی پایه می تواند وسوسه انگیز باشد ، اما بهترین راه برای نگهداری و محافظت از گیتار گذاشتن آن در کیف گیتار است .

اگر گیتار را روی پایه نگهداری می کنید ، مطمئن شوید که اتاق ۵۰% رطوبت داشته باشد . کم بودن رطوبت می تواند باعث خشک شدن چوب گیتار شود و به آن آسیب برساند .

اگر گیتار شما نشانه خشک شدن را داشت ، مرطوب کننده گیتار خریداری کنید و در بدنه گیتار بگذارید . قرار گرفتن گیتار در رطوبت می تواند به برگرداندن آن به شکل اصلی خود کمک کند .

دسته و فرت برد را تمیز کنید

این قسمتی است که سیم های گیتار در آنجا قرار می گیرند ، فرت برد فقط باید سالی ۱ تا ۲ بار تمیز شود ، بنابراین چربی طبیعی و رطوبت دستان شما که روی گیتار می ماند را باید پاک کنید .

دستمالی را کمی با آب یا سرکه تقطیرشده مرطوب کنید و به آرامی کثیفی و جرم های روی فرت برد را تمیز کنید .

درزمانی که گیتار را می خواهید تمیز کنید ، مطمئن شوید که پارچه را بچلانید و فقط مقداری نمدار باشد ، زیرا شما نباید گیتار را با آب اشباع کنید .

خرک پایینی را تمیز کنید

خرک پایینی روی بدنه گیتار قرار دارد ، دقیقاً زیر سوراخ گیتار که سیم ها به آن بسته می شوند . برای تمیز کردن آن مانند روشی که برای تمیز کردن بدنه استفاده کردید آن را تمیز کنید ، در صورت برخورد با لک ها و کثیفی های سمج می توانید از مسواک برای از بین بردن آن ها استفاده کنید .

پیکاپ ها را تمیز کنید

عموماً آن ها روی گیتار الکترونیک هستند ، یعنی روی سوراخ وسطی گیتار !! اگر پیکاپ ها زنگ نزده بودند ، آن ها را با دستمال نمدار تمیز کنید ، در غیر این صورت آن ها را بازکرده و زنگ زدگی روی آن ها را از بین ببرید .شما می توانید با استفاده از مدادپاک کن یا گوله پنبه به همراه مقداری مایع فندک آن را از بین ببرید .بعد از تمیز کردن پیکاپ ها ، آن ها را روی گیتار بسته و روی آن ها را با دستمال خشک و تمیز پاک کنید .

تمیز کردن بعد از نواختن

پوست شما به طور طبیعی چربی تولید می کند و این چربی با کثیفی و گردوخاک محیط مخلوط شده و جرمی را تولید می کند که می تواند به سیم های گیتار شما بچسبد .

ممکن است شما نتوانید این کثیفی ها را ببینید ، اما به این معنی نیست که آن ها وجود ندارند . این کثیف ها می توانند تنش اضافی در سیم ها اضافه کنند و باعث کند شدن آن ها شوند .

شما با تمیز کردن مرتب سیم ها می توانید باعث آرام کردن این پروسه و اکسیداسیون که باعث تجزیه سیم گیتار می شود را به تأخیر بی اندازید .

تمیز کردن در وسط جلسه

اگر در هوای گرم ، مرطوب و با گردوخاک زیاد می نوازید ، یا زیاد عرق می کنید ، ایده خوبی است که در وسط نواختن نیز سیم ها را پاک کنید . در هنگام استراحت حین نواختن می توانید گیتار خود را تمیز کنید .

تمیز کردن قبل از نواختن

اگر گیتار خود را روی پایه نگه می دارید و روی آن باز است و زمان زیادی از آخرین نواختن شما می گذرد ، بهتر است قبل از دوباره نواختن آن را تمیز کنید . اگر قبل از گیتار زدن سیم آن را تمیز کنید ، گردوخاک و کثیفی ها با عرق ترکیب نشده و تولید جرم نمی کنند .

پولیش فرانسوی

پولیش فرانسوی که بیشتر برای گیتارهای فلامنکو و کلاسیک به کار می رود، بیشتر از تمامی مراحل ساخت گیتار با ایده ها و نظرات گوناگونی مواجه شده است. این پولیش از دیرباز در صنعت مبلمان به کار برده می شده و در پرداخت گیتار می تواند جایگزین خوبی برای وارنیش هایی باشد که دیر خشک می شود. پولیش فرانسوی درخشش چشمگیری به چوب می دهد و به خوبی به چوب می چسبد. از آن جا که پولیش فرانسوی لایه بسیار نازکی است، تن رنگ بسیار زیبایی برای چوب فراهم کرده و به راحتی قابل ترمیم و بازپرداخت است. بیایید نگاهی به پولیش فرانسوی، ساختار و نگهداری از آن بیندازیم.

شلاک

پولیش فرانسوی در واقع پرداخت با شلاک است که با دست و با استفاده از یک دستمال پارچه ای روی چوب زده می شود. شلاک در واقع نوعی رزین است که از ترشحات یک حشره آسیایی که از پوست درختان تغذیه می کند به دست می آید. تنوع رنگ شلاک بستگی به نوع درختی دارد که از آن تغذیه می کند. ترشحات این حشره به شکل پوسته پوسته های شیشه ای درآمده که برای تبدیل شدن به شلاک مایع با الکل ترکیب می شود. شلاک به نسبت کمی ترکیب می شود زیرا شلاک مایع طول عمر نسبتا کمی در حدود 6 ماه دارد.

بیشتر سازنده های آلات موسیقی روش خود را برای ترکیب دارند و بر اساس نیاز و نوع شلاک آن را رقیق می کنند. یکی از دلایلی که سازنده های آلات موسیقی از پولیش استفاده می کنند، استفاده از مواد پرداخت در کمترین مقدار ممکن است. به همین دلیل با استفاده از یک تکه پارچه شلاک را روی چوب می زنند. همچنین شلاک تنها ماده ای است که می توان چندین لایه از آن را روی هم استفاده کرد.

پر کردن منافذ

ابتدا باید با استفاده از پد مخصوص یک لایه شلاک روی گیتار زده و در مرحله بعد فیلر انتخاب شده را استفاده کنید. چوب هایی که منافذ زیادی دارند مثل رزوود، باید منافذ آن با فیلرهای خمیری، اپوکسی یا محلول پومیس پر شود. پومیس نوعی پودر سنگ بوده که وقتی با شلاک ترکیب می شود شفاف شده و رنگ چوب را به خود جذب می کند. این ماده مانند شیشه پودرشده سبک است و روی چوب خاصیت سفت کننده دارد. این خاصیت پولیش فرانسوی نقش بسیار مهمی در رسایی صدای گیتار دارد. پومیس علاوه بر فیلر بخشی از سطح چوب می شود که در رزونانس ساز تاثیرگذار است. پومیس یا هر فیلر دیگری روی صفحه صدای سازهایی که از جنس صنوبر و سدار هستند به کار برده نمی شود؛ زیرا چوب های بدون منفذ مثل سرو و افرا بدون نیاز به فیلر سطح پرداخت زیبایی را فراهم می کند.

صدها یا شاید هزاران لایه

پس از پرکردن منافذ، شلاک مایع را با استفاده از پد با حرکت دایره وار یا به شکل عدد 8 انگلیسی به کار برده می شود. سازنده گیتار به همین صورت دائم شلاک رقیق شده با الکل را به صفحه گیتار اضافه کرده و پخش می کند. گاهی اوقات لازم است پد را با روغن زیتون، کتان یا گردو چرب کنید تا حالت چسبندگی نداشته باشد. به این کار در لایه های بسیار نازک ادامه می دهید تا به پرداخت نهایی دلخواه برسید. این کار به مدت 3 روز در 3 مرحله نیم ساعته انجام می شود. فراموش نکنید که باید زمان زدن لایه شلاک و مدت زمان موردنیاز برای خشک شدن لایه ها را نیز بدانید که با تجربه و تکرار به دست می آید. پس از اتمام لایه ها زمان سنباده کاری پولیش فرانسوی فرا می رسد که فرآیند آن مانند سنباده کاری لاک الکل است؛ اما به دقت بیشتری نیاز دارد زیرا شلاک بسیار نرم تر از لاک الکل است.

در میان سازندگان گیتار نظرات متفاوتی در رابطه با نوع روغن، الکل، شلاک، فیلر و حتی پد مورداستفاده وجود دارد؛ همین طور در رابطه با این که چه مدت زمانی پولیش کاری ساز به طول می انجامد.

مراقبت از گیتارهایی که با پولیش فرانسوی پرداخت شده است

پولیش فرانسوی یکسری معایب دارد؛ به عنوان مثال روی چوب های نرم مثل صنوبر و سدار به راحتی خراش برمی دارد. به گرما حساس بوده و نرم می شود. چنانچه گیتار داخل اتومبیلی که دمای آن بالاتر از 45 درجه فارنهایت باشد قرار بگیرد ممکن است جعبه روی گیتار جابیندازد یا آستر جعبه به گیتار بچسبد یا رطوبت پرداخت ساز را کدر کرده و به مرور زمان باعث ایجاد شکاف روی سطح می شود. برای کسانی که استفاده از پولیش فرانسوی را تجربه کرده اند ترمیم آن کار بسیار آسانی است. در واقع افرادی که دارای تجربه کافی هستند می توانند در کوتاه ترین زمان از پولیش فرانسوی برای پرداخت گیتار استفاده کنند.

نکته: برای مراقبت از پولیش فرانسوی با دستمال تمیزی آن را پاک کرده و از آن در مقابل دشمنانش که گرما، رطوبت و ابزار تیز مانند سوزن، میخ و … هستند محافظت کنید.

نکاتی درباره پولیش برای نوازندگان گیتار

یکی از روش های محافظت از گیتار پولیش کاری آن است. برای این کار باید ابتدا تارهای گیتار را جدا کنید تا به راحتی بتوانید این کار را انجام دهید. برای تمیز کردن دسته گیتار از روغن های طبیعی مثل روغن لیمو استفاده کنید. اما برای تمیز کردن بدنه آن باید از پولیش مخصوص پرداخت ساز که به فینیش (finish) آن هیچ آسیبی نمی رساند استفاده کرد. در ادامه روش تمیز کردن گیتار با پولیش را بیاموزیم.دست ها را تمیز شسته و خشک کنید. سپس گیتار را روی سطح تمیزی قرار دهید. نخستین کاری که باید انجام دهید این است که گوشی های کوک را شل کنید. ابتدا با تار E که ضخیم ترین تار است و در بالاترین قسمت قرار دارد شروع کنید. تارها را بیش از حد باز نکنید که به هم گره بخورنس از این که تمام گوشی های کوک را شل کردید؛ تارها را از پیچ باز کنید. سپس تارها را از پل خرک جدا کنید. اگر گیتار شما آکوستیک باشد روی پل خرک پیچ هایی وجود دارد که باید با استفاده از پیچ گوشتی باز کرده و تارها را از پل خرک جدا کنید.با استفاده از دستمال تمیزی سطح روی گیتار و دسته آن را کاملا تمیز کنید. با استفاده از یک میخ فلزی گردوغبار و جرم های کناره های فرت ها را تمیز کنید. مراقب باشید که صفحه فرت خراش برندارد.با پارچه ای زبر روی صفحه فرت را در جهت بافت چوب تمیز کنید تا تمام جرم ها تمیز شود.دستمال تمیزی را به چند قطره روغن لیمو آغشته کرده و پشت و روی صفحه فرت را با آن تمیز کنید. سپس برای تمیز کردن روغن های اضافی با دستمال تمیز دیگری روی صفحه فرت بکشید. برای تمیز کردن بدنه گیتار از پولیش مخصوص گیتار استفاده کنید. پولیش های زیادی برای گیتار وجود دارد که هر کدام برای فینیش و گیتار مخصوصی در نظر گرفته شده است. برای پیدا کردن پولیش مخصوص گیتار خود باید مدل ساز را بدانید یا از فروشگاه ابزارآلات موسیقی کمک بخواهید.از فاصله 15 سانتی متری پولیش را روی صفحه گیتار و کناره ها اسپری کنید. با دستمال میکروفیبر با حرکات دایره وار روی صفحه بکشید تا پولیش به تمام سطوح گیتار به جز صفحه فرت برسد. پس از اتمام پولیش کاری سیم ها را دوباره به همان ترتیبی که باز کرده بودید ببندید. بهتر است از سیم های جدید استفاده کرده و سیم های قدیمی را دور بیندازید.

نکات قابل توجه در هنگام تمیز کردن گیتار

• از پاک کننده های مایع استفاده نکنید . این نوع پاک کننده ها می توانند باعث خرابی گیتار شما شوند .
• به منظور نگهداری درست از گیتار ، هرزمانی که سیم گیتار را عوض کردید آن را تمیز کنید .
• اگر احساس چربی غیرطبیعی روی سیم ها داشتید ، می توانید با استفاده از دستمال توالت تاشده آن را مانند تمیز کردن گیتار از بین ببرید .
• این روش روی اکثر گیتارها جواب می دهد . به هرحال برای گیتار بیس به دلیل کلفت بودن سیم ها بهتر است که هرکدام از سیم ها را به صورت جداگانه تمیز کنید .
• اگر فشار زیادی در هنگام تمیز کردن روی سیم ها بی آورید ، ممکن است نیاز داشته باشید تا دوباره سیم ها را کوک کنید .
• هرگز از اسپری WD-40 روی گیتار استفاده نکنید . این اسپری یک تمیزکننده است نه یک روان کننده !! این اسپری می توان گیتار شما به صورت کلی و جزئی معیوب کند .
• در هنگام تمیز کردن سیم گیتار باید دستان شما آزاد باشد ، بنابراین گیتار را مانند عکس رو به پشت بخوابانید . حواستان باشد که سر گیتار را روی میز نگذارید و چیزی زیر آن بگذارید تا مقداری بالا بی آید .
• شما می توانید از هر دستمالی استفاده کنید ، فقط آن دستمال باید نرم ، تمیز و خشک باشد . اسپری تمیزکننده را روی دستمال اسپری کنید و سپس سیم گیتار را تمیز کنید و از اسپری کردن روی سیم گیتار به صورت مستقیم اجتناب کنید .سیم گیتار نایلونی : حوله نمدار نشده یا نمدار شده با مقدار کمی آب .سیم گیتار استیل : از پاک کننده سیم گیتار می توانید استفاده کنید ، یا اینکه می توانید با الکل ۷۰% تا ۹۰% استفاده کنید .
• بعد از مرطوب کردن دستمال ، نصف دستمال را زیر سیم ها در قسمت سر گیتار قرار دهید و نیمه دیگر دستمال را روی سیم ها بگذارید تا هر دو طرف سیم های را پوشش دهد .

• دستمال را به صورت سرتاسری روی تمامی قسمت های سیم ها بکشید . حواستان باشد برای تمیز کردن T یک بار روی سیم ها فشار بی آورید تا روی سیم ها تمیز شود و یک بار رو به بالا دستمال را فشار دهید تا زیر سیم ها نیز تمیز شود .احتمالاً متوجه خواهید شد که رنگ سیم ها مقداری تغییر می کند که نشانه تمیز شدن آن هاست .

• برای سیم های گیتار از جنس نایلون ، روان کاری سیم ها ضروری نیست ، زیرا آن ها ضد خوردگی و زنگ زدگی هستند .اگر سیم گیتار شما استیل است ، می توانید آن را روان کاری کنید تا از چسبندگی ، کثیفی و خوردگی در امان بماند . بامطالعه بسته سیم خود می توانید جنس آن را تشخیص دهید .اگر بسته سیم گیتار در دسترس نیست ، می توانید با توجه به سبک موسیقی که کار می کنید جنس آن را تشخیص دهید . گیتارهای کلاسیک و آکوستیک که روی موسیقی کلاسیک و محلی کار می کنند معمولاً سیم آن ها نایلونی است .گیتارهای برقی و بیس که روی سبک بلوز ، کانتری ، راک و پاپ کار می کنند بیشتر تمایل به مصرف سیم های استیل دارند .

• روی پارچه تمیزی مقداری روان کننده گیتار غیرنفتی بزنید ، زیرا مواد نفتی می توانند باعث آسیب رساندن به گیتار شوند .روان کننده را مستقیماً روی سیم های گیتار نزنید ، زیرا پاک کردن چربی اضافی از روی گیتار سخت است .اگر به دنبال روان کننده ارزان و خوب هستید می توانید از روغن زیتون ، روغن بچه یا وازلین استفاده کنید .

• همانند تمیز کردن گیتار ، دستمال را روی سیم ها قرار دهید و روی آن ها بکشید . با دست خود مقداری فشار روی دستمال بی آورید . بعد از تمام شدن ، شما متوجه براق شدن ، چرب شدن و نرم شدن سیم ها خواهید شد.

چگونه یک گیتار آکوستیک را تمیز کنیم؟

بسیاری از مراحل تمیز کردن گیتار آکوستیک با گیتار الکتریک یکسان است.

احتمال اینکه فینگربورد گیتار آکوستیک شما از چوب میپل ساخته باشد، بسیار کم است و فینگربورد بیشتر گیتار های آکوستیک از چوب رُزوود یا اِبونی ساخته شده اند. در نتیجه شما می توانید از روغن لیمو برای پاک کردن فینگربورد استفاده کنید که نه تنها باعث تمیز شدن فینگربورد می شود، بلکه با رطوبت رسانی، جانی تازه به چوب فینگربورد می بخشد.

معدودی از گیتار های آکوستیک دارای فینیش پلی استر یا پلی اورتان هستند، ولی برخلاف گیتار های الکتریک، اکثر گیتارهای آکوستیک دارای فینیش طبیعی یا نیمه براق هستند؛ زیرا به چوب اجازه ی تنفس آزادانه تر را می دهد. متخصصین بر این باورند که این امر تأثیر بسیار مثبتی بر صدا و طنین گیتار آکوستیک دارد. در نتیجه برای پاک کردن این سازها، باید از شیوه ای استفاده کنید که برای تمیز کردن فینیش های مات و نیمه براق ذکر شد. به طور خلاصه، برای این کار از یک پارچه ی خشک و یا اندکی مرطوب استفاده کنید.

چگونه صدای گیتار آکوستیک را تقویت کنیم؟