روزی که علی دایی به مهمانی سید محمد خاتمی در کاخ ریاست جمهوری رفت/ تصاویر نوستالژیک از دیدار تیم ملی 98 فرانسه با رئیس جمهور وقت: از احمدرضا عابدزاده تا مرحوم مهرداد میناوند
به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز، شانزدهمین دوره جام جهانی برای نخستین بار با حضور 32تیم و با انجام 64بازی به بزرگترین دوره این مسابقات تبدیل شد و هشت گروه چهار تیمی در 10 ورزشگاه به میدان رفتند. فرانسه پس از مکزیک و ایتالیا، سومین کشوری بود که برای دومینبار میزبان جام جهانی میشد. این کشور که نخستین بار در سال 1938 میزبان این رویداد مهم بود، شرایط مناسبی را برای برگزاری با شکوه آخرین جام جهانی در قرن بیستم فراهم کرد.
ژاپن، کرواسی، جامائیکا و آفریقایجنوبی برای نخستین بار به جام جهانی میآمدند.
در هر یک از این هشت گروه دو تیم از اروپا، یک تیم از آمریکا و یک تیم از آسیا یا آفریقا حضور داشتند و بدین ترتیب پراکندگی جغرافیایی نیز در این گروهبندی مشهود بود.
ایران پس از گذر از چندین مسابقه نفسگیر در مرحله انتخابی آسیا تقریبا امیدش را از دست داده بود. کرهجنوبی، ژاپن و عربستان سعودی به جام فرانسه راه پیدا کرده بودند و ایران با شکست دراماتیک استرالیا به عنوان تیم چهارم راهی فرانسه شد. ایران در دور مقدماتی با 2 باخت مقابل یوگسلاوی و آلمان و یک پیروزی تاریخی مقابل آمریکا حذف شد.
به جز کرواسی که در اولین حضور خود، توانسته بود به نیمه نهایی راه پیدا کند، برزیل، فرانسه و هلند دیگر تیمهای راهیافته به این مرحله بودند. در این مرحله برزیل مقابل هلند در ضربات پنالتی به پیروزی رسید و فرانسه میزبان بازی ها کرواسی را شکست داد. در فینال فرانسه موفق شد با 3 گل برزیل را شکست دهد و قهرمان جهان شود. برزیل مشکوک بازی می کرد و گفته می شد بلایی بر سر بازیکنان آمده که عرصه شایعات از غذای مسموم تا گاز سمی داخل رختکن نوسان داشت.
رقابت های مقدماتی این دوره از ماه مارس 1996 با حضور 171 کشور آغاز شد و در 29 نوامبر 1997 با صعود ایران به عنوان سی و دومین تیم به جام جهانی پایان یافت. با توجه به گسترش فوتبال در نقاط مختلف جهان، فیفا تعداد تیم های حاضر در جام جهانی را از 24 تیم به 32 تیم افزایش داد. قاره اروپا 14 سهمیه، آمریکای جنوبی 4 سهمیه، کونکاکاف 3 سهمیه، آفریقا 5 سهمیه و آسیا-اقیانوسیه 4 سهمیه در دور نهایی داشتند.
فرانسه به عنوان میزبان جام و برزیل قهرمان دوره قبل از انجام دیدارهای مقدماتی معاف بودند. در مرحله مقدماتی 642 دیدار برگزار شد و 1922 گل به ثمر رسید و بیش از 15 میلیون نفر این مسابقه ها را از نزدیک مشاهده کردند.
تیم ملی ایران پس از بیست سال بار دیگر به جام جهانی راه یافت و چند رکورد جالب توجه هم در رقابت های مقدماتی به ثبت رساند، به ثمر رساندن 17 گل در یک دیدار(ایران - مالدیو)، حضور 120 هزار تماشاگر در دیدار خانگی (ایران - عربستان) و ثبت 19 گل توسط یک بازیکن(کریم باقری).
فرانسه شرایط مناسبی را برای برگزاری باشکوه آخرین جام جهانی در قرن بیستم فراهم کرد. ساخت استادیوم مجهز سنت دنیس در نزدیکی پاریس از جمله اقدامات مهم میزبان بود. شانزدهمین دوره جام جهانی فوتبال در روز دهم ژوئن 1998 با دیدار دو تیم برزیل و اسکاتلند در استادیوم استادوفرانس آغاز شد.
طبق برنامه فیفا، تیم ها در هشت گروه چهار تیمی با هم رقابت می کردند و تیم های اول و دوم هر گروه به مرحله یک هشتم نهایی راه یافته و از این مرحله به صورت حذفی بازی می کردند تا چهار تیم دور نهایی مشخص شوند. برزیل، فرانسه، اسپانیا، هلند، آلمان، رومانی، آرژانتین و ایتالیا به عنوان سرگروه های هشت گانه انتخاب شدند.
در گروه اول تیم برزیل که با هدایت ماریو زاگالوی باتجربه پا به رقابت ها گذاشته بود، موفق به کسب پیروزی دو بر یک در دیدار افتتاحیه برابر اسکاتلند شد. نروژ و مراکش دیگر تیم های حاضر در این گروه به تساوی دو بر دو رسیدند تا پس از تساوی نروژ و اسکاتلند و پیروزی قاطع برزیل برابر مراکش تکلیف تیم دوم صعود کننده از این گروه به روز آخر کشیده شود. تیم قدرتمند نروژ موفق شد در دیداری تاریخی برزیل را دو بر یک شکست دهد تا با وجود پیروزی مراکش بر اسکاتلند (سه بر صفر) به دور بعد صعود کند.
در گروه دوم، ایتالیا که پس از پیروزی بر روسیه در مرحله پلی - آف به سختی به جام جهانی صعود کرده بود، با درخشش باجو توانست از شکست برابر شیلی بگریزد و با کسب پیروزی بسیار خوب (سه بر صفر) بر کامرون و سه بر یک برابر اتریش به مرحله یک هشتم نهایی راه یابد. شیلی با زوج سالاس و زامورانو در خط حمله موفق شد با پیروزی بر اتریش و تساوی مقابل کامرون دومین تیم صعود کننده از این گروه باشد.
فرانسه میزبان این رقابت ها با کسب سه پیروزی برابر آفریقای جنوبی، دانمارک و عربستان با اقتدار تیم اول گروه سوم شد و دانمارک هم به عنوان تیم دوم این گروه به مرحله بعد راه یافت.
گروه چهارم شاهد اتفاقات عجیبی بود. نیجریه با هدایت بورا میلوتینوویچ باتجربه در دیدار اول موفق شد اسپانیا را (سه بر دو) شکست دهد. پاراگوئه و بلغارستان دیگر تیم های حاضر در این گروه به تساوی بدون گل دست یافتند. بازیکنان اسپانیا به رغم تلاش فراوان موفق نشدند دروازه چیلاورت دروازه بان پاراگوئه را باز کنند تا دیدار دو تیم با تساوی بدون گل به پایان برسد. در روز آخر، پاراگوئه تیم نیجریه را که صعودش به عنوان تیم اول گروه قطعی شده بود شکست داد تا اسپانیا حتی با پیروزی شش بر یک برابر بلغارستان هم نتواند به مرحله بعد راه یابد.
در گروه پنجم، رقابت هلند، بلژیک، مکزیک و کره جنوبی، نماینده باتجربه آسیا در جام جهانی با صعود هلند و مکزیک خاتمه یافت. از نتایج جالب این گروه پیروزی پنج بر صفر هلند برابر کره جنوبی بود. تیم بلژیک با کسب سه مساوی به رغم شایستگی حذف شد.
تیم ملی فوتبال ایران که با فراز و نشیب فراوان جواز حضور در جام جهانی را به دست آورده بود در گروه ششم در کنار آلمان، یوگسلاوی و ایالات متحده قرار گرفت.
ایران - آمریکا
یکی از مورد انتظارترین مسابقات دور اول در جام جهانی فرانسه ربطی به خود بازی نداشت. ایالات متحده و ایران در آن مقطع مدتها دشمنان سیاسی بودند. هنگامی که در قرعهکشی جام جهانی آنها در گروه F با هم قرار گرفتند، شمارش معکوس برای رویارویی در شهر لیون فرانسه آغاز شد.
40 هزار تماشاگر در ورزشگاه ژرلاند شهر لیون حاضر بودند تا این بازی را از نزدیک تماشا کنند؛ جایی که ابتدا حمید استیلی ایران را پنج دقیقه قبل از پایان مسابقه در نیمه نخست با یک ضربه سر فوقالعاده از 15 متری پیش انداخت. این بازیکن توانست سانتر زیبای جواد زرینچه را به گل تبدیل کند.
در اواخر نیمه دوم پاس زیبای علی دایی به مهدی مهدویکیا رسید و او هم با آرامشی مثال زدنی دروازه کیسی کلر را باز کرد و با خوشحالی شروع به گرفتن جشن بعد از زدن گل کرد. در اواخر مسابقه برایان مک براید توانست یکی از گلهای خورده را پاسخ دهد. گل او سه دقیقه قبل از سوت پایان مسابقه زده شد تا حساسیت بازی به اوج خود برسد ولی ایران توانست برتری خود را حفظ کند تا به این برد تاریخی دست پیدا کند. این اولین برد ایران در تاریخ جام جهانی بود.
مردم ایران تا صبح روز بعد در خیابانها مشغول جشن و شادی باشند. اشک های استیلی، این تیتری بود که نیویورک تایمز برای چاپ فردای خود انتخاب کرده بود. ایران با یک پیروزی و دو باخت از صعود بازماند هرچند اگر تیم ایران کمی از لحاظ روحی و خودباوری تقویت می شد صعود دور از دسترس نبود. آلمان و یوگوسلاوی از این گروه صعود کردند.