رشد نقدینگی در اقتصاد ایران؛ تهدید یا فرصت؟
به گزارش رویدا 360؛ رشد نقدینگی به معنای افزایش حجم پول در گردش است که در صورت عدم مدیریت صحیح میتواند به تورم و افت ارزش پول ملی منجر شود. رشد نقدینگی در اقتصاد ایران دلایل مختلفی دارد؛ از سیاستهای پولی بانک مرکزی و دولت گرفته تا افزایش پایه پولی و پرداختهای بدون پشتوانه. در این مقاله، به بررسی این موضوع پرداخته و فرصتها و تهدیدهای آن را تحلیل میکنیم.
1٫ دلایل رشد نقدینگی
یکی از عوامل اصلی رشد نقدینگی در ایران، افزایش پایه پولی به دلیل کسری بودجه دولت است. وقتی دولت برای تأمین بودجه خود از بانک مرکزی استقراض میکند، حجم نقدینگی به طور قابلتوجهی افزایش مییابد. همچنین، سیاستهای پولی انبساطی برای تحریک رشد اقتصادی و حمایت از بخشهای آسیبدیده نیز از دیگر عوامل مؤثر در این موضوع هستند.
2٫ رشد نقدینگی و تأثیر آن بر تورم
یکی از بزرگترین تهدیدهای رشد نقدینگی در اقتصاد ایران، افزایش نرخ تورم است. وقتی پول بیشتری در جامعه در گردش باشد و در عین حال، تولید داخلی رشد کافی نداشته باشد، فشار تورمی افزایش پیدا میکند. این وضعیت میتواند منجر به افزایش قیمت کالاها و خدمات شود که در نهایت، قدرت خرید مردم را کاهش میدهد.
3٫ نقش نقدینگی در ایجاد فرصتهای سرمایهگذاری
با وجود تهدیدهای ذکرشده، نقدینگی در صورت هدایت درست میتواند به فرصتهای سرمایهگذاری تبدیل شود. اگر دولت و بانک مرکزی بتوانند نقدینگی را به سمت بخشهای تولیدی هدایت کنند، این امر میتواند به افزایش تولید و اشتغال منجر شود. به عنوان مثال، سرمایهگذاری در زیرساختهای اقتصادی، بخشهای صنعتی و طرحهای عمرانی میتواند موجب رشد اقتصادی و کاهش نرخ بیکاری شود.
4٫ چالشها و موانع مدیریت نقدینگی
مدیریت نقدینگی در ایران با چالشهای متعددی همراه است. یکی از مشکلات اصلی، ضعف در ابزارهای پولی و مالی برای کنترل نقدینگی است. همچنین، سیاستهای ناپایدار اقتصادی و تغییرات مداوم در قوانین و مقررات، سرمایهگذاران و مردم را نسبت به آینده بیاعتماد میکند. این مسائل باعث میشوند که بخش قابلتوجهی از نقدینگی به سمت بازارهای سفتهبازی و موازی همچون طلا، ارز و مسکن هدایت شود که نه تنها به اقتصاد کمکی نمیکند، بلکه میتواند باعث افزایش نوسانات اقتصادی شود.
5٫ راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت رشد نقدینگی
برای مدیریت مؤثر رشد نقدینگی در اقتصاد ایران، نیاز به اجرای سیاستهای دقیق و پایدار است. افزایش شفافیت اقتصادی، اصلاح نظام بانکی و هدایت نقدینگی به سمت بخشهای مولد از جمله اقداماتی هستند که میتوانند تأثیرات منفی رشد نقدینگی را کاهش دهند. علاوه بر این، کاهش وابستگی دولت به بانک مرکزی و تقویت بازار سرمایه میتواند از رشد بیرویه نقدینگی جلوگیری کند.
نتیجهگیری
رشد نقدینگی در اقتصاد ایران به عنوان یک شمشیر دو لبه عمل میکند؛ از یک سو، میتواند تهدیدی برای افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم باشد و از سوی دیگر، اگر به درستی مدیریت شود، فرصتی برای افزایش تولید و اشتغال فراهم کند. موفقیت در مدیریت این چالش بستگی به توانایی دولت و بانک مرکزی در اعمال سیاستهای منسجم و کارآمد برای هدایت نقدینگی به سمت بخشهای مولد اقتصادی دارد.