در ابتدا بیشتر در مکان های مذهبی برای اعلام وقت دعا و عبادت به کار می رفت. مخترع نخستین ساعت مکانیکی کاملاً مشخص نیست اما عده ای اختراع چرخ دنده را منسوب به ارشمیدس (قرن3م.) می دانند که این اختراع ساعت سازان را در ساختن ساعتهای بعدی یاری کرد. ژربر برای نخستین بار در قرن 10 م. زمان سنجی ساخت که مردم آن را جادویی نام گذاری کردند و آلت محرکه را در ساعت کار گذاشت. ساعتهایی که بوسیله چرخ و فنر کار می کنند از قرن 12 م. ساخته شده و بر فراز بعضی از بناهای مهم اروپا نصب گردید. در قرن 13 م. ساعتهای دیواری ساخته شد که عقربه و صفحه نداشت و صدای زنگ در رأس ساعت تنها مشخصه آنها بود. در قرن 14م. هنری دویک ساعتی اختراع کرد که شامل بسیاری از قسمتهای اصلی ساعتهای جدید بود و چرخ، صفحه، عقربه ساعت شمار داشت. اختراعی که شاید بیش از همه در پیشرفت اندازه گیری زمان سهیم است. استفاده آونگ در تنظیم حرکتهای چرخ ساعت می باشد. شاید گالیله اولین کسی بود که فکر استفاده از آونگ را در ساعت ارائه داد.
اما هویگنس هلندی برای نخستین بار طرح استفاده آونگ را در ساعت به ثبت رسانید و در سال 1657م. اولین ساعتی را که به طور موفقیت آمیز با آونگ (رقاصک) کار می کرد را ارائه داد، او فنر را در ساعت به کار برد و بدین ترتیب ساعت در مسیر جدیدی گام نهاد. بعضی از ساعتهای بزرگ اهمیت و شهرت تاریخی دارند که در رأس آنها از ساعت کلیسای استراسبورگ باید نام برد که عظیم ترین ساعت جهان و شاهکار هنر و صنعت است.
ساعت مکانیکی Mechanical Watch
ساعت مکانیکی یکی از انواع ساعت مچی است که انرژی ساز و کار آن از یک سیم تاب دار ۹ الی ۱۳ اینچی می آید. در واقع خم شدن و باز شدن مداوم این سیم، حرکت عقربه ها را نتیجه می دهد. این اساس ساز و کار داخلی این ساعت هاست اما همه ی ساعت های مکانیکی یکسان نیستند و بر اساس کیفیت و دقت در جزئیات ساختار خود، متفاوت اند.بسیاری از طرفداران اصیل و قدیمی ساعت، ساعت های مکانیکی را نسل برتر و با اصالت ساعت می دانند. برای این اشخاص، یک ساعت مچی، فقط وسیله ای برای تشخیص زمان نیست، بلکه راهی برای نشان دادن احترام به تاریخ و دست سازه های بشر است.
مزایای ساعت مکانیکی
- عدم نیاز به باتری : از آنجا که این نوع ساعت به صورت کوکی طراحی شده است، شما هرگز به یک تعمیرگاه ساعت برای تعویض باتری آن مراجعه نخواهید کرد. فقط هر زمان که از کار افتاد، کوک کنید !
- حرکت یکنواخت : برای بسیاری از مردم گردش روان و یکنواخت عقربه های ساعت، بسیار خوشایند تر از “تیک تیک” کوارتز است. اگر شما نیز جزء این دسته اید، ساعت مکانیکی را انتخاب کنید.
- شخصیت : مهندسی و نحوه کارکرد ساعت های مکانیکی بسیار هیجان انگیز است. ساعتی به دست دارید که در داخل آن، چرخ دنده ها و سیم های کوچک با هم کار میکنند تا زمان را به شما نشان دهند. بله، کسی آن ها را نمی بیند، اما اینکه ساعت سازی زمان و انرژی زیادی را برای ساخت مکانیزمی صرف کرده است که زمان را به شما ارائه می دهد، بسیار دلربا و افسونگر است. به هر حال، اگر دست سازه های بشر از نظر شما قابل ستایش اند، در افزودن یک ساعت مکانیکی به کلکسیون خود تردید نکنید.
- ارتباط : برای بسیاری از مردم، یکی از جاذبه های ساعت های مکانیکی این است که باید کوک شوند تا کار کنند ! درباره چیزی مانند یک نوع مراسم صحبت می کنیم، مراسم کوک کردن ساعت در انتهای روز که شما را با زمان در ارتباط نگه می دارد ! چیزی که شاید آن را در پدربزرگ هایمان دیده باشیم : حس زنده نگه داشتن یکی از دارایی هایمان !
معایب ساعت مکانیکی
- نیاز به کوک : همون طور که در بالا گفته شد، از نظر عده ای، این ویژگی می تواند جذاب باشد، اما برخی دیگر آن را مایه ی دردسر می دانند.
- حساس به محیط : از آنجایی که ساز و کار حرکتی یک ساعت مکانیکی وابسته به سیم ها و چرخ دنده های ظریف داخل آن است، تعجبی ندارد که نسبت به محیط حساس باشد. رطوبت، گرد و خاک، ضربه و مغناطیس، ۴ دشمن معروف ساعت های مکانیکی هستند. خوشبختانه بیش تر پیشرفت های مدرن موجب طراحی های قدرتمند تر شده اند، اما به هر حال مراقبت در برابر این فاکتور ها برای ساعت های مکانیکی ضروری است. اگر به صورت روزمره در معرض موارد فوق قرار می گیرید، می توانید یک ساعت کوارتز را برای مصارف روزمره انتخاب کنید و ساعت مکانیکی را برای موقعیت های رسمی تر نگه دارید.
- کاهش دقت عملکرد در گذر زمان : با اینکه یک ساعت مکانیکی خوش ساخت، زمان را با دقت ۹۹٫۹۹۹% نشان می دهد که معنی آن خطای ۱ ثانیه در روز است، اما دقت عملکرد این مدل ساعت، با گذر زمان کاهش می یابد که به معنی مراجعه هر ۵-۱۰ سال به تعمیرگاه برای تنظیم موتور خواهد بود. البته فاکتورهای محیطی و کیفیت ساخت ساعت بر این بازه ی زمانی تاثیر بسزایی دارد.
- قیمت بالا : همه ی آن هنرنمایی در مهندسی ساخت ساعت مکانیکی، به ارزش و قیمت آن می افزاید. این رقم در اکثر موارد چیزی بالای ۵۰۰ دلار و گاها چندین برابر آن خواهد بود !
کوک دستی ساعت مکانیکی
برای شارژ کردن ساعت هایی که موتور اتوماتیک و کوکی یا کوکی دارند می بایست از سرکوک کمک بگیرید, شما به صورت دستی با چرخش سرکوک ساعت در جهت عقربه ساعت (در مواردی خاص برعکس عقربه ساعت) می توانید باعث جمع شدن شاه فنر ساعت شوید و ساعت خود را شارژ کنید.حتما توجه داشته باشید چرخش سرکوک چه برای کوک کردن چه برای تنظیم ساعت آهسته انجام دهید و خیلی حرفه ای تر هست که برای تنظیم عقربه های ساعت تنها عقربه ها را به سمت جلو بچرخوانید.
ساعت های مکانیکی مجلسی
بعضی از این ساعت مچی ها مانند ساعت های لوکس که تنها برای مکانهای خاص مورد استفاده قرار می گیرند (مجلسی) و شاید نیاز نباشد همیشه آن تایم کار کنند بهتر این این است که نیروی مورد نیاز آنها را قبل از استفاده یا به صورت دستی یا به وسیله حرکات دست تامین کنید (به فرض این که با مکانیزم ساعت خود و رزرو شارژ آن آشنایی دارید). این که ساعت مکانیکی شما با 5 بار چرخش سرکوک چه میزان بازدهی داشت را به مرور زمان به دست خواهید آورد و با دانستن این موضوع که قدرت رزرو شارژ ساعت شما چه میزان است دغدغه کوک کردن بیش از حد یا کمتر از حدی که نیاز دارید از بین خواهد برد و دانستن این نکته کمک زیادی به شما در نگهداری هرچه بهتر از موتور ساعت مچی اتوماتیک خواهد کرد.