ساباط‌ها از مناطق جذاب گردشگری یزد + فیلم
معرفی ساباط‌های یزد
شهر یزد از جاذبه های گردشگری متنوعی برخوردار است. یکی از جاذبه های چشم نواز و معروف، ساباط های یزد است. در شهرهای دارای تمدن کهن، معماری های بی نظیری وجود دارد. ساباط‌های یزد به عنوان یک بنای تاریخی حاکی از کوچه و محله هایی مسقف دارد. اصطلاح ساباط به معنی دالان سقف دار و راهرو است. در زبان فارسی، واژه سابات از ریشه ای کهن برخوردار است. بخش نخست سابات، "سا" است که به معنی آسایش بوده است. بخش دوم آن نیز شامل "بات" می شود که حاکی از آبادی، عمارت و ساختمان دارد.
ساباط‌ها مقاوم در برابر آب و هوای کویری
در زمان‌های قدیم در مناطق گرمسیری برای مصون ماندن از گزند گرما، در طراحی معابر، کوچه و منازل از معماری خاصی استفاده می‌شده است. بارز‌ترین ویژگی معماری در این مناطق، طراحی کوچه و گذرگاه‌های پیاده به صورت مسقف است تا با شکل گیری سایه، فضایی مطبوع و خنک به ارمغان آید. ساباط‌های یزد به گونه‌ای طراحی شده است که انسان در حال پیاده گام برداشتن، در مسیر حرکت، در یک توالی در فضای سایه قرار می‌گیرد. هچنین در فصل سرما در مناطقی با آب و هوای گرم و خشک که فقدان پوشش گیاهی دارند، دمای هوا به شدت افزایش پیدا می‌کند. بنابراین از این ساباط‌ها، برای فرار از سرمای به شدت سوزناک کویری نیز استفاده می‌شده است. به عبارتی دیگر ساباط وسیله‌ای برای مقابله با وزش باد‌های موسمی به شمار می‌رود. در واقع سازگاری ساباط های یزد با دمای جوی متغیر به یک سقف نیمه پوش باز می‌گردد که در فصل تابستان سبب به وجود آمدن سایه و در فصل زمستان موجب محافظت از عابران از سرمای کویر می‌گردد.
ساباط‌ها عاملی برای امنیت خانه‌ها
در برخی از ساباط‌های یزد، دربند وجود دارد. دربند، درب بزرگی است که به عنوان یک حفاظ در خصوص امنیت خانه‌های موجود در ساباط تعبیه می‌شد. دربند در بخش ورودی ساباط‌های بن بست طراحی می‌گردد. در طول کوچه‌های مسقف شهر، تعدادی خانه قرار دارد. به مرور زمان معماری خانه‌های ساباط قدیمی شدند. با این وجود فضای داخلی برخی منازل، بازسازی شده است. عبارتی دیگر در کوچه‌های بن بست یزد که ساباط وجود دارد، در بخش ورودی کوچه درب محکمی تعبیه می‌شده است. دربند ساباط نقش چشمگیری در افزایش امنیت ساکنین کوچه مسقف دارد. در گذشته به منظور ایجاب حس همبستگی میان همسایگان، ورودی خانه‌ها به صورت مشترک طراحی می‌شده است. این نوع معماری در خانه‌های موجود در ساباط‌های یزد مشهود است. از ساباط‌های دربندار مشهور استان یزد می‌توان به دربند «آقایی‌ها» در شهرستان یزد و دربند «مجد‌العما» در شهرستان اردکان واقع در یزد اشاره کرد.
بهترین زمان برای بازدید از یزد و سباط‌هایش
بهترین زمان برای سفر به یزد فصل پاییز است چراکه هم هوا خنک و هم شب‌ها بلند است. در تابستان نیز با اینکه داخل کوچه‌های یزد و سباط‌ها خنک است و می‌توان در آن پیاده‌روی نمود؛ اما قطعا دیگر جاهای دیدنی یزد هوای گرمی دارد، بنابراین توصیه می‌شود اگر قصد دارید که از دیگر جاهای دیدنی یزد نیز بازدید کنید، زمانی به یزد سفر کنید که هوا کمی خنک‌تر است.