سنگ عقیق شجر و نحوه ی تشکیل آن

تاریخچه

عقیق گوهری از خانواده کوارتز می باشد و عقیق دندریت یا همان شجر (dendrite) را جزوی از خانواده عقیق ها می دانند. عقیق شجر یا دندریت آگات، اسم خود را از واژه یونانی به معنای مانند درخت گرفته است. این نوع عقیق ها معمولا بی رنگ، سفید، یا خاکستری می باشد و نقش هایی مانند درخت یا سرخس را به دلیل وجود آهن و منگنز به نمایش می گذارد که در اصطلاح به این خاصیت دندریت می گویند (البته ممکن است گاهی اسم الله، علی، محمد و … بر روی آن بطور طبیعی نمایان شود.) یکی از نوع های با ارزش آن، گونه سبز رنگ آن می باشد که نقش هایش به رنگ سفید می باشد.

نحوه تشکیل

نحوه تشکیل به این صورت است که دی اکسید منگنز Mno۲ و دی اکسید سیلیسیم Sio۲ درون Ph های نزدیک بـه هم متبلور مـی شوند ولی تبلور و انجماد کریستالی دی اکسید منگنز مقداری زودتر از شبکه کریستالی سیلیس مـی باشد. اما سوالی که مطرح است این است که نقش های انگشتر شجر چگونه به وجود می آید؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم زمانی کـه کریستال سیلیس بـه شکل ژله ای وجود دارد، دی اکسید منگنز بـه شکل دندریتی رشد کرده و متبلور مـی شود و بعد از آن حالت ژله ای سیلیس سرد مـی شود و این تاخیر زمانی تبلور بین دو ساختار است کـه سبب ایجاد و ثابت ماندن این اشکال داخل سنگ ها مـی شود. در مرتبه بعد گوهر تراش با تشخیص مسیر و لایـه نقش، بـه تراش سنگ مشغول می شود و اینجاست کـه تجربه و ذوق هنرمند نگین تراش است که چگونه بتواند نقش های زیبا را از دل سنگ بیرون بکشد.این نوع را کـه شکل گیری بلور و ایجاد تصویر داخل آنـها بـه شکل همزمان مـی باشد سنگ شجر اولیـه (پایـه) نام نهاده اند. بیشتر ساختارهای تشکیل شده درون این گونه از تصاویر بـه شکل سه بعدی مـی باشد.

در نوع دوم از شکل گیری سنگ شجر ، محلول های دارای اکسید منگنز و یـا ترکیبات دیگر بـه داخل ترک ها و شکستگی های داخل کریستال نفوذ کرده و در ادامه همـین نفوذ متبلور مـی شوند و جهت منتشر کردن این نوع، بسته بـه زاویـه ترک ها و منافذ، بیشتر بـه شکل دو بعدی مـی باشد. بـه این گونه کـه بین تشکیل شبکه کریستالی اصلی و تشکیل نقش ها فاصله زمانی وجود دارد، نوع ثانویـه مـی گویند. یعنی نقش یـا تصویر پس از ایجاد سنگ تشکیل شده است.نوع سوم از شکل گیری بـه این شکل است که یک باکتری بـه نام باسیلیس ترونجینسیس از منگنزهای داخل کانی تغذیـه کرده و ناخالصی های اکسید منگنر را از بین می برد و علت ایجاد نقش و تصویر داخل شکاف ها و منافذ نگین مـی شود. این گونه از تشکیل شجر بسیار کم است ولی به هر حال جود دارد.

عقیق شجر سنگی با زمینه سفید ، با طرح و نقش هایی به طیف رنگی نارنجی، قهوه ای، سیاه و… می باشد.جالب است بدانید نگین عقیق شجر در حقیقت همان سنگ عقیق سفید بوده که طی فرایندی بسیار جالب به صورت شجر در آمده است.این گونه سنگ ها همانند نگاتیو در دوربین های عکاسی قدیمی، تصویری از یک لحظه طبیعت را در خود ثبت کرده اند.این فرایند به طور معمول در هنگام رعد و برق انجام می گیرد.

در واقع ، هنگام رعد و برق ، سنگ عقیق سفید عکس العمل نشان داده و تصویر محیط اطرافش را بصورت یک طرح طبیعی برروی خود نقش می دهد. طرح های روی عقیق شجر وابسته به محیط اطراف آن هنگام رعد و برق بوده که اغلب به صورت جنگل، درختان و حتی حیوانات به چشم می خورد.همان طور که آگاهید هر چه میزان تصویر به ثبت رسیده در این سنگ عقیق شجر واضح تر و دقیق تر باشد، به مراتب از قیمت بالاتری برخوردار می باشد.در واقع این طرح و نقش ها ، نمادی از قدرت پروردگار در طبیعت بوده و به واسطه ی طبیعی بودن این نقوش ، احتمال شباهت بین نقش سنگ ها با یکدیگر ، تقریبا در حد صفر است.

این کانی از لحاظ علمی عقیق محسوب نمی شود بلکه از کلسدونی بی رنگ یا سفید–خاکستری با اشکال درخت مانند می باشد.نام این کانی از کلمه یونانی(Dndrite) به معنای شبیه درخت گرفته شده است.ماهیت درخت های منقوش شده روی عقیق ناخالصی هایی از اکسیدآهن یا منگنز است که به رنگ قهوه ای تیره یا سیاه می باشند. عقیق شجری از معادن مختلفی در کشورهای برزیل ،ایالات متحده وهند استخراج می شوند.درگذشته این سنگ از طریق بندر عربی موشا به اروپا حمل می شد و به همین دلیل آن را سنگ موشا نیز می خوانند.

سنگ الکساندریت چیست؟

تشخیص انگشتر شجر اصل

با اطلاعات کمی میتوانید به راحتی اصل بودن انگشتر شجر را از تقلبی آن تشخیص دهید.از آنجا که میزان سختی این سنگ از شیشه بالاتر است میتواند روی شیشه خط بیاندازد در غیر این صورت شک نکنید که تقلبی است.در صورتی که سنگ اصل باشد دارای وزن و چگالی بیشتری در مقایسه با تقلبی آن است.سنگ های اصل هم میتوانند صاف و هم میتوانند دارای بی نظمی باشند، با این حال اکثر سنگ های اصل دارای هرج و مرج بیشتری نسبت به غیر اصل آن میباشد.

رشد سنگ شجر

اینکه سنگ عقیق در ابعاد رشد میکند یا خیر باید گفت که خیر اما در رشد نقش و نگارهای آن بله، تغییراتی ایجاد میشود ! بعضی ها اعتقاد دارند در طول سالیان نقش های سنگ کمی جابه جا میشود. بنابراین سنگ رشد نمی کند بلکه نقش و نگار آن با گذر زمان تغییر خواهد کرد. (درخت های داخل آن بزرگ تر می شود و رشد می کنند )