شاپان چیست؟

شاپان ماده ای است که در یکی از مراحل نقاشی چوب و وسایل چوبی به عنوان آستری کار استفاده می شود.در رنگ آمیزی سطوح چوبی، اولین قدم داشتن سطحی صاف برای شروع نقاشی است. برای این کار سطح چوب سنباده کاری می شود تا عیب و ایرادات سطح یکدست شوند. در مرحله بعدی اگر سطح چوبی مورد نظر خراب شده و نیاز به بازسازی دارد، باید از بتونه استفاده شود. با بتونه کاری، شکاف ها و جاهای خالی سطح چوب پر می شوند. پس از پر کردن زدگی ها و سوراخ ها و خشک شدن بتونه، نوبت به آسترکاری می رسد. آسترکاری زیر رنگ نهایی و در اصل برای تغییر رنگ چوب به رنگ دلخواه انجام می شود.

انواع آستری های موجود، آستری های حلال در آب (پودری شکل) و آستری های روغنی هستند. از آنجاییکه آستری های حلال در آب نیاز به زمان طولانی ای برای خشک شدن دارند، استفاده از آن ها کار رنگ آمیزی را زمان بر و سخت می کند و شاید به همین دلیل، بسیاری از رنگ کارهای چوب ترجیح می دهند از آستری های روغنی استفاده کنند. یکی از آستری های رایج و محبوب روغنی برای چوب، ماده شاپان است.

شاپان کاری چه کاربردی دارد؟

اصلی ترین کاربرد شاپان، شاپان کاری چوب است. در آن از شاپان به عنوان رنگ آستر و پایه چوب استفاده می شود. یکی از پرکاربردترین چوب هایی که این فعالیت در آن تاثیر محسوسی دارد، چوب جنس روسی است، که در آن رنگ نخودی چوب روسی به قهوه ای تیره یا فندقی تغییر می یابد.نمونه ای از استفاده از شاپان کاری در مرمت لوازم چوبی و سفالی، همچنین رنگ بندی شاپان کاری در تصاویر زیر قابل مشاهده است.

تصویر

شاپان کاری چوب یک روش روکش و آسترکشی و پرکاربردترین و قدیمی ترین روش رایج برای رنگ کاری چوب است،که رنگ آمیزی و جلابخشی به چوب را توسط مواد قابل دسترس سهولت بخشیده است. این فعالیت بیشتر برای تغییر رنگ چوب به قهوه ای و رنگ های نزدیک به آن مورد استفاده قرار می گیرد، از این رو مورد توجه طراحان چوب و استاد کارهای صنایع چوبی قرار گرفته است.

افراد مختلف از حلال های مختلف برای حل کردن شاپان استفاده می کنند که از جمله آن ها می توان به تینر روغنی، نفت، گازوئیل، بنزین و غیره اشاره کرد. از بین این حلال ها، بنزین مناسب ترین است؛ زیرا بقیه آن ها بعد از خشک شدن هم حالت روغنی بودن به آستر می بخشند و این امر به دلیل وجود مواد روغنی درون آن ها است و از طرف دیگر، زمان خشک شدن آستر را هم زیاد می کنند؛ ولی بنزین فرار است و علاوه بر این باعث می شود که رنگ آستر زودتر خشک شود و لایه روغنی تولید نمی کند؛ چون روغن ندارد.

برای حل کردن شاپان در بنزین، فرمول یا مقدار خاصی ذکر نشده است؛ ولی هر چه مقدار بنزین مخلوط شده با شاپان بیشتر باشد، رنگ قهوه ای به دست آمده از آن روشن تر خواهد بود. در واقع رنگ قهوه ای شاپان کمی هم تناژ قرمز دارد که پس از اعمال روی چوب، بسیار خوش رنگ تر و زنده تر خواهد بود و به چوب شما طیف رنگی گردویی و فندقی و رنگ های مشابه را می دهد

در این مقاله خواندیم که شاپان یکی از پرکاربردترین و قدیمی ترین آستری های متداول برای رنگ کاری چوب است که سابقه استفاده ای طولانی میان نقاشان چوب دارد. از شاپان برای تغییر رنگ چوب به قهوه ای و رنگ های نزدیک به آن استفاده می شود. برای اجرای شاپان بر روی چوب می توان از پارچه، قلم مو و یا پیستوله استفاده کرد. پیشنهاد می کنیم که اگر وسایل چوبی شما نیاز به رنگ کاری و اجرای شاپان دارند، حتما با یک فرد متخصص تماس گرفته و در این زمینه راهنمایی بیشتری دریافت کنید.