شبنم توزلو خواننده کاباره ای و حکومتی جمهوری باکو در مشهد و قم به دنبال چیست؟ 

مدتی است که روابط ایران و آذربایجان تحت الشعاع زیاده خواهی های دولت باکو پس از پیروزی در جنگ قره باغ در سال 2020 قرار گرفته است. ایران بر حفظ ژئوپلتیک منطقه تأکید دارد، اما جمهوری آذربایجان احداث دالانی برای بازیابی تمامیت ارضی خودش را حق مسلم خود می داند. در چنین شرایطی، سفر یک خواننده کاباره ای به نام شبنم توزلو از جمهوری آذربایجان به ایران به اسم زیارت عتبات عالیات و قبور مقدسه ائمه در قم و مشهد بسیار جنجالی شده است. به همین مناسبت، ساعدنیوز در گفتگویی اختصاصی با دکتر احسان موحدیان کارشناس مسائل قفقاز به این موضوع پرداخته است:

قطعاً این موضوع با همکاری اتاق های فکر صهیونیست ها، نزدیکان علی اف و یک سری از افراد پان ترک و خصوصاً افراد پان ترک اللهی که ظاهر مذهبی دارند ولی در خدمت اهداف رژیم علی اف هستند، طراحی شده است.

ساعدنیوز: ما در حالی شاهد سفر شبنم توزلو خواننده کاباره ای آذربایجانی به قم هستیم که تمام شواهد نشان از رابطه قوی این خواننده با دستگاه حاکمیتی جمهوری آذربایجان دارد و در اثنای تنش میان تهران و باکو بر سر کوریدور زنگزور این نوع سفرها اساساً مشکوک و بوی جاسوسی می دهد. تحلیل حضرتعالی از این رویداد چیست و بر پایه چه سناریویی می تواند طراحی شده باشد؟

دکتر احسان موحدیان: بسم الله الرحمن الرحیم؛ درباره سفر خانم شبنم توزلو خواننده آذری به ایران نکاتی وجود دارد که باید مد نظر قرار گیرد. اولاً، ایشان یک دوستی، رفاقت و ارتباط خاصی با الهام علی اف دارد و بارها برای حمایت از رژیم علی اف و جنایتهای اش ترانه خوانده و هیچ قید و بند اخلاقی ندارد. عکس های او در حال صرف مشروبات الکلی و خوانندگی وجود دارد. شبنم توزلو از دوستان نزدیک علی پرمهر خواننده ایرانی پان ترک است که گرایشات قوی تجزیه طلبانه دارد.

در شرایطی که افکار عمومی به خاطر توهین های مکرر علی اف به ایران، حمایت از تجزیه طلبان و هم تهدید منافع ملی ایران هم در قالب تلاش برای ایجاد کریدور زنگزور و هم تلاش برای تقویت گرایش های قومیت گرایانه و تجزیه طلبانه و نیز تزریق نیروهای تکفیری و اسکان دادن به نیروهای جاسوسی در همسایگی ایران بر علیه رژیم باکو است، این اقدام رژیم علی اف قطعاً معانی خاص خودش را دارد.

سفر شبنم توزلو به ایران و زیارت حرم حضرت معصومه در واقع اقدامی است از سوی رژیم باکو برای ایجاد یک فضای مثبت به نفع علی اف که در ایران بسیار منفور شده است. آوردن یک خواننده زن به ایران که ممکن است طرفدارانی هم در بعضی جاها داشته باشد، و بردن او به قم و مشهد و گرفتن عکس هایی برای نمایش عزاداری یا تقید به برخی مسائل، در واقع تلاش برای تحت تأثیر قرار دادن طیف خاصی در ایران است. قطعاً این موضوع با همکاری اتاق های فکر صهیونیست ها، نزدیکان علی اف و یک سری از افراد پان ترک و خصوصاً افراد پان ترک اللهی که ظاهر مذهبی دارند ولی در خدمت اهداف رژیم علی اف هستند، طراحی شده است.

اینها فکر می کنند که اگر چنین نمایش مذهبی ای را اجرا کنند، می توانند بر روی برخی افراد مذهبی در ایران که از پشت پرده اقدامات علی اف و مطامع همدستانش در ایران اطلاعی ندارند، تأثیر بگذارند. با این حال، ما می دانیم که چنین سفری با هدف جمع آوری اطلاعات و جاسوسی از ایران هست و با هدف ایجاد یک فضای مثبت به نفع رژیم باکو در ایران انجام گرفته است. البته با افشاگری هایی که انجام می شود، قطعاً چنین اتفاقی نمی افتد.

این کار که در قالب یک ابتکار عمل در حوزه دیپلماسی عمومی انجام می شود، بیشتر موجب افزایش خشم مردم خواهد شد. چون یک آدمی که در واقع، از نظر اخلاقی سوابق خوبی ندارد و حامی رژیم علی اف است، با این اقدامش، عملاً اعتقادات مذهبی مردم ایران را به سخره می گیرد. لازم است که هشیار باشیم که اقامت شبنم توزلو در ایران طولانی نباشد و هر چه سریعتر از این فرد باید خواسته شود که ایران ترک کند، و حق هیچگونه دیداری با شهروندان و مقامات ایرانی نداشته باشد.

من دعوت این فرد به ایران را بخشی از تحرک جدید سفارت باکو در تهران، پان ترک اللهی ها و طراحان ابتکارات دیپلماسی عمومی باکو می دانم. یقنیاً پشت این ماجرا، اسرائیل، انگلیس، و عوامل رژیم اردوغان و ترکیه قرار دارند. این ها می خواهند با نمایش مذهبی بودن رژیم علی اف ایرانی ها را فریب دهند و تحت تأثیر قرار دهند و افکار عمومی را منحرف کنند. اخیراً سالگرد تولد الهام علی اف رئیس جمهور دیکتاتور باکو بود، حساب های کاربری وابسته به سفارت باکو در تهران، تصاویری از دعا و نیایش علی اف و همسرش مهربان علیوا را به نمایش گذاشت. انتشار این تصاویر بیشتر باعث خنده می شد، چون در آن تصاویر همسر علی اف نه حجاب درستی داشت، و در این تصاویر علی اف و همسرش در حالی نشان داده شده اند که در مسجدی ایستاده اند و نماز و دعا می خوانند. جلویشان مُهری نیست، و همان طور که گفتم، همسر علی اف هم لباس مناسبی بر تن ندارد. با لباس نظامی در مساجد هستند. هم موهای مهربان علیوا مشخص است و هم پاهای او. در حالی که در شرع اسلام، زن به زمان نماز و نیایش کامل باید بدنش را بپوشاند به غیر از صورت. چون علی اف و همسرش با اسلام، دین و هر آئین مذهبی مرتبط با اسلام بیگانه هستند، وقتی می خواهند یک ژست مذهبی بگیرند، بیشتر باعث تمسخر خودشان می شوند و بیشتر دوری و بیگانگی شان از مذهب شیعه را به نمایش میگذارند.

به هر حال، اینها نمایش هایی هست که دارند انجام می دهند و یک بسته دیپلماسی عمومی است که طراحی کرده اند، برای استفاده از عنصر مذهب جهت تحت تأثیر قرار دادن مردم و قطعاً اینها هم به جایی نخواهد رسید، و مردم ایران می دانند که کشوری که بخشی از ایران بوده و الان تمام خاک خودش را در اختیار اسرائیل، آمریکا، انگلیس، ناتو و ترکیه قرار داده و تبدیل به یک مستعمره شده است، و شیعیان و دینداران خودش را سرکوب می کند، و اجازه عزاداری امام حسین را نمی دهد، و اگر کسی بخواهد عزاداری بکند باید پرچم جمهوری آذربایجان را به جای پرچم "یا حسین" تکان دهد، هر کسی بخواهد کوچکترین مخالفتی با دیکتاتوری و ضدیت علی اف با مذهب را داشته باشد، شکنجه و زندانی می شود، به شهادت می رسد یا از این کشور اخراج می شود. وقتی رژیم علی اف چنین رفتاری دارد، قاعدتاً ادای فرستادن خواننده زن فاسد شرابخوار به ایران و چادر بر سر کردن و حضورش در اماکن مذهبی مشهد و قم بیشتر باعث خشم مردم می شود تا این که بتواند تأثیر مثبتی را در ذهن ایرانیان داشته باشد. دستگاه های امنیتی و اطلاعاتی باید به شدت با این مسأله برخورد کنند. و اجازه حضور این افراد در ایران برای جاسوسی، جمع آوری اطلاعات و ایجاد یک چهره مثبت از دیکتاتور باکو داده نشود.

در سال های اخیرما شاهد این بوده ایم که رژیم های علی اف و اردوغان، افرادی را در پوشش محقق، خواننده، تاجر و بازاری و حتی در پوشش راننده کامیون به ایران می فرستند و این ها بدون هیچ مشکلی تردد می کنند، و در شبکه های اجتماعی عکس و فیلم ها و متونی را راجع به ایران به اشتراک می گذارند. تحرکات قومیت گرایانه و ضد امنیت ملی و ضد تمامیت ارضی ایران را سامان می دهند. دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی ما باید با این اوباش و جاسوسانی که در پوشش فعالیت اقتصادی، آموزشی و تجاری، فرهنگی و هنری، به ایران می آیند، برخورد جدیتری بکند. هجوم این جاسوسان خوش خط و خال به ایران، در شرایطی اتفاق می افتد که همین جمهوری باکو، اجازه کوچکترین فعالیت فرهنگی دینی، آموزشی، مذهبی و تجاری را به ایرانی ها نمی دهد. مراکز فرهنگی، مذهبی، خبرنگاری وابسته به جمهوری اسلامی ایران، یکی پس از دیگری بسته می شوند. دفتر صدا و سیما در باکو بسته شد؛ نمایندگی کمیته امداد سالهاست بسته شده است؛ نمایندگی مقام معظم انقلاب اسلامی اجازه فعالیت ندارد؛ اینها در شرایطی که کوچکترین فعالیت فرهنگی، دینی، آموزشی، و اقتصادی ایران ممنوع است، و ایرانی های عزیز به شدت در باکو تحت فشار هستند، هیچ دلیل و لزومی ندارد که وابستگان به علی اف و جاسوسان او بتوانند در ایران در پوشش های مختلف به شهرهای مذهبی ما بروند، یا بخواهند اقداماتی را انجام دهند.

قاعدتاً جمهوری اسلامی ایران باید در این مورد، به صراحت موضع گیری بکند، و این اقدام باکو را محکوم کند؛ و روسیه نیز باید فضای حضور و فعالیت ایران در آن منطقه را فراهم کند و مانع نفوذ ترکیه در این منطقه شود.

ساعدنیوز: تنش ها در منطقه لاچین در حال بالا گرفتن است و انسداد جاده مواصلاتی مصرح در پیمان آتش بس 2020 زندگی را برای ارامنه سخت تر کرده است. آیا این بحران می تواند بار دیگر آتش جنگ را در قره باغ روشن سازد و اگر چنین شود، ایران برای حفظ منافع خود باید چه موضعی اتخاذ کند؟

دکتر احسان موحدیان: مشخص بود که بالأخره علی اف که در ایجاد کوریدور خیالی خودش با همدستی ترکیه و قطع کردن مرز ایران و ارمنستان و محروم کردن ایران از منتفع شدن از کریدورهای کالا و انرژی شکست خورده، و عصبانی شده است، یک تنش دیگری را با همفکری ترکیه، اسرائیل و انگلیس به پا کند، و تلاش بکند تا از ایران، روسیه و ارمنستان باج گیری کند.

اتاق های فکر رژیم باکو فعال است و آخرین تنش و سناریویی را که طراحی کردند، مسدود کردن جاده لاچین به عنوان تنها راه ارتباطی ارامنه آرتساخ به خاک اصلی ارمنستان است. یک عده افراد شبه نظامی و امنیتی و اطلاعاتی وابسته به دولت علی اف، در پوشش فعالان محیط زیست، جاده را بسته اند. نگرانی علی اف در مورد محیط زیست در نوع خودش یک طنز است.

این کشور در حوزه شاخص های محیط زیستی دارای رتبه 104 است. قاعدتاً علی اف هیچ اهمیتی به محیط زیست نمی دهد. با ادعای نگرانی درباره محیط زیست، ولی با هدف غارت معادن طلای منطقه آرتساخ که ارزش آنها بیش از 60 میلیارد دلار ارزیابی شده است، و علی اف حتی قبل از اشغال این مناطق با انگلیسی ها قرارداد بسته و تقدیم آنها کرده است، می خواهد با این هوچی بازی تبلیغاتی و تلاش برای ایجاد درگیری با صلح بانان روسی، آن منطقه را تسخیر کند؛ همان اتفاقی که در نخجوان افتاد. در گذشته، گروهی از ارامنه در نخجوان زندگی می کردند، وقتی این منطقه به دست آذربایجان افتاد، تمام اینها را وادار به مهاجرت یا قتل عام کردند.

دقیقاً همین برنامه را علی اف برای آرتساخ دارد. کنترل جاده لاچین در همین راستا است. محاصره این جاده در واقع برای ایجاد اختلال در زندگی مردمان ساکن در آرتساخ است. برنامه بعدی علی اف هم تلاش برای وادار کردن این افراد به مهاجرت یا قتل آنهاست. این کار به نفع مردم آذربایجان هم نیست. هدف غارت طلای این منطقه است و بس. معادن مس و دیگر فلزات گرانبها نیز در این مناطق وجود دارد.

عوامل علی اف دوست دارند که یک جوری صلح بانان روس را تحریک بکنند تا درگیری مورد نظر رخ دهد تا بتوانند پای نظامیان ترکیه و ناتو را به آن منطقه باز کنند. روس ها که در جبهه اوکراین درگیر هستند، طبیعتاً در قفقاز جنوبی با چالش و ابهام خاصی مواجه خواهند شد.

قاعدتاً جمهوری اسلامی ایران باید در این مورد، به صراحت موضع گیری بکند، و این اقدام باکو را محکوم کند؛ و روسیه نیز باید فضای حضور و فعالیت ایران در آن منطقه را فراهم کند و مانع نفوذ ترکیه در این منطقه شود. به هر حال این قدمی است که برداشته شده است، و اگر پای ناتو به این منطقه باز شود، در واقع فشار بر ارمنستان بیشتر خواهد شد؛ بعد می توانند خیز بردارند برای باجگیری در استان جنوبی ارمنستان یعنی استان سیونیک و تلاش کنند تا آنجا را نیز مورد هجمه قرار دهند.

از آن منطقه تا استان سیونیک در واقع راهی نیست. این منطقه به شهر گوریس در استان سیونیک بسیار نزدیک است و از آنجا هم راهی به مرزهای ایران نیست! در واقع، اگر کنترل منطقه مزبور به دست ترکیه و باکو بیفتد، امنیت ملی و تمامیت ارضی ایران هم به خطر خواهد افتاد و فضا برای شیطنت در نزدیکی مرزهای ایران و ایجاد یک درگیری تازه قطعاً فراهم خواهد شد.

موضع ایران نباید بیطرفانه باشد. باید موضعی باشد از سر قدرت. ایران برای حفظ منافع خودش باید به صراحت این اقدام باکو را محکوم کند. در نزدیکی مرزها حضور نظامی خودش را باید تقویت کند و آماده باشد تا یک مانوور نظامی مشترک با ارمنستان برگزار کند وحمایت نظامی، امنیتی و اطلاعاتی خودش را گسترش بدهد و غفلت از این مسائل، غیرقابل جبران خواهد بود و نتایجش برای اقتصاد ایران، امنیت ایران، و نفوذ ایران در حوزه قفقاز بسیار خطرناک خواهد بود.

** این مصاحبه توسط مهندس علیرضا شمس انجام شده است.