سام (که سوم یا شِم هم خوانده می شود) یکی از پسران نوح در تورات می باشد؛ به گفته تورات، بعد از اینکه خدایان با دختران آدمیان آمیزش کردند، از ایشان نژادی به نام نفیلیم پدید آمد. یهوه که شرارت های نفیلیم ها را دید، از آفرینش بشر پشیمان شد و تصمیم گرفت موجودات را نابود کند اما نوح را در گناهان نفیلیم ها بی تقصیر یافت و به همین جهت، به او گفت کشتی بسازد تا به همراه همسر و پسرانش و همسران پسرانش نجات پیدا کند. سام و برادرانش حام و یافث از کشتی نشینان بودند که از طوفانِ یاد شده رسته اند. بعد از طوفان، نوح تاکستانی کاشت و شراب درست کرد و از آن شراب نوشید و مست شد. نوح برهنه در خیمه خود خوابید و حام لختی او را دید (به او تجاوز کرد؟) و برادرانش سام و یافث را آگاه کرد. سام و یافث عقب عقب راه رفتند و بدون دیدن لختی نوح، او را پوشاندند. نوح که به هوش آمد و دانست حام با او چه کرده، کنعان پسر حام را نفرین کرد که برده حقیر سام و یافث باشد. در باب ۱۰ سفر پیدایش به سام فرزندانی به نام های عیلام و آشور و اَرْفَکْشاد و لُود و اَرام نسبت داده شده است.
حضرت نوح پدر سام
حضرت نوح (ع) یکی از شخصیت های اصلی ادیان ابراهیمی است که داستان وی در تورات، انجیل و همچنين قرآن بیان شده است. در کتاب پیدایش که یکی از کتاب های اصلی تورات و انجیل است، از او بعنوان فرزند لمک، نهمین نسل از نسب آدم و نخستین کشاورز و پرورش دهنده تاکستان نامبرده است. حضرت نوح حدود ۹۵۰ سال قومش را به یکتا پرستی دعوت کرد ولی چون قومش به او ایمان نیاوردند خداوند آن ها را به وسیله طوفان عذاب کرد. بر اساس نقل های تورات، زمانی که یَهُوه (خدای یهود) از فساد و تباهی فرزندان آدم به خشم آمد و تصمیم به نابودی آنها با برپا داشتن طوفانی به طول چهل روز و چهل شب نمود، نوح بخاطر پرهیزکار بودنش، مورد عفو او قرار گرفت و خداوند به وی دستور داد تا یک کشتی بزرگ بنا کند و همسرش، فرزندانش( سام، حام و یافث) و همسران آنها و از هر حیوان، یک جفت نر و ماده را با خود ببرد تا از طوفان در امان باشند. کتاب مقدس مسیحیان و یهودیان، نسل انسان های جهان را از سه فرزند او سام، حام و یافث می داند.
فرزندان حضرت نوح (علیه السلام)
حضرت نوح (علیه السلام) چهار فرزند داشت که نام آنها سام، حام، یافث و کنعان بود. از میان آنها به جز کنعان، همه فرزندان به نوح ایمان آورده و همراه او در کشتی بودند. کنعان بنا بر منابع اسلامی به پدر خود ایمان نیاورده و غرق شد. به نقل از برخی روایات، نسل حضرت نوح( علیه السلام) از طریق سام ادامه یافته است. سام دارای چند پسر به نام های عیلام، آشور، ارفکشاد، لود و آرام و چند دختر بود. حضرت ابراهیم که شخصیت مهمی در دین های یهودیت، مسیحیت و دین اسلام است، از نسل ارفکشاد است.نام سامدر قرآن بیان نشده است ولی حدیث های زيادي در خصوص او در دین اسلام وجود دارد. سام پسر نوح، مراسم دفن، کفن و غسل نوح (علیه السلام) را بر عهده گرفت و پیروان نوح نیز به سام ایمان آوردند، در عین حال، برادرانش حام و یافث با او مخالفت نموده و به او ایمان نیاوردند. در بعضی از منابع اسلامی اینگونه آورده شده است که؛ سام علاوه بر جانشینی پدر و بزرگی قوم، پیامبر زمان خویش هم بود.
سام در کتاب جاشر
موقعیت جغرافیایی فرزندان نوح که در آن نسل سام به رنگ سبز، نسل حام به رنگ آبی و نسل یافث به رنگ قرمز نشان داده شده است. در کتاب جاشر از نسل سام صحبت شده است. بر پایه این اسامی معمولاً نسل سام را این گونه حساب می کنند:
- عیلام: (نام های لولویی، شوشان، ماخول و هارمون).
- آشور: (دو پسر به نام های میروس و موکیل) که نسل آشوری ها از اوست.
- ارفکشاد: (سه پسر به نام های انار، شلاچ و اشکول) که نسل عبری ها (بنی اسرائیل، موابیتها، امونیها، ادومیها، اسماعیلیها و قاهتینیتها) از اوست. همچنین ابراهیم از نسل او می باشد.
- زیزی: که نسل بلغارها از اوست.
- لود: (دو پسر به نام های پیتور و بیزایون) که نسل لیدی ها از اوست.
- آرام: (سه پسر به نام های اوز، چول، گاتر و ماش) که نسل آرامیان (سوریهٔ فعلی) از اوست.
زندگینامه حضرت سموئیل یکی از پیامبران خاندان لاوی
