طبقات ارث ۳ دسته هستند:
طبقه اول:
- همسر متوفی
- پدر و مادر
- فرزندان و در نبود فرزند، نوه یا نوه ها
طبقه دوم:
- پدر بزرگ و مادربزرگ
- همسر متوفی
- خواهر و برادر و در نبود ایشان فرزندان آنها
طبقه سوم:
همسر متوفی، عمه، عمو، دایی، خاله متوفی و در نبود ایشان فرزندان آنها
در نبودن افراد مذکور نوبت به عمه، عمو، خاله، دایی، پدر و مادر متوفی می رسد.
اگر یک نفر از طبقه اول باقی مانده باشد نوبت به طبقه دوم یعنی برادر و خواهر نمی رسد.
انواع برادر و خواهر از نظر قانون:
۱ – ابوینی (از پدر و مادر مشترک)
۲ – ابی (ناتنی از طرف پدر)
۳ – امی (ناتنی از طرف مادر)
اگر فقط یک نفر از خواهران و برادران متوفی باشد کل ارث متعلق به اوست یعنی برادر یا خواهر تنها تمام ارث می برد.
ارث بین خواهران و برادران ابوینی (مشترک از یک پدر و مادر) به نسبت برادر ۲ و خواهر ۱ تقسیم می شود. به شرطی که برادر و خواهر ابی یا امی وجود نداشته باشد.
همه خواهران و برادران ابی هستند (ناتنی مشترک از طرف پدر) کل ارث به صورت برادر دو و خواهر یک بین ایشان تقسیم می شود.
متوفی هم برادر و خواهر ابوینی دارد و هم برادر و خواهر ابی. در این فرض فقط برادر و خواهران ابوینی ارث می برند و چیزی به برادر و خواهر ناتنی مشترک از طرف پدر نمی رسد.
شخص فوت شده هم برادر و خواهر ابوینی دارد و هم برادر و خواهر ابی و هم برادر و خواهر امی. در مثال مشخص کنیم، شخصی فوت شده یک خواهر تنی مشترک از پدر و مادر دارد و یک برادر و یک خواهر ناتنی از طرف پدر و همچنین یک برادر و خواهر ناتنی از طرف مادر. همانطور که گفته شد با وجود برادر و خواهر ابوینی نوبت به برادر و خواهر ابی نمیرسد و لذا آنها ارث نمی برند. بنابراین کل ارث بین برادر و خواهران ابوینی و امی تقسیم می شود.
اما نحوه تقسیم ارث بین آنها :
به برادر و خواهر امی (مادری) کلاله امی گفته می شود. اگر یک برادر و خواهر مادری باشد، یک ششم کل ماترک و اگر معتدد باشند یک سوم کل ماترک به ایشان می رسد و ما بقی ارث بین برادر و خواهر تنی (ابوینی) متوفی به نسبت پسر دو و دختر یک تقسیم می شود.
نکته: یک سوم کل ماترک کلاله امی به صورت مساوی بین خواهران و برادران تقسیم می شود.
شخصی فوت شده، برادر و خواهر ابی دارد و برادر و خواهر امی. به تعبیر فقه و قانون کلاله امی. در این جا یک سوم ارث برادر و خواهر امی و مابقی به برادر و خواهر ابی می رسد. تقسیم ارث بین کلاله امی به صورت مساوی و بین اخوه ابی به صورت برادر دو و خواهر یک است.
